Οι επιπτώσεις της πανδημίας και η αυξανόμενη χρήση ψηφιακών υπηρεσιών δημιούργησαν συνθήκες σημαντικής αύξησης στη διείσδυση των ηλεκτρονικών αγορών στο λιανεμπόριο τροφίμων. Τα στοιχεία αποτελούν αδιάψευστο μάρτυρα καθώς 1 στους 4 πλέον χρήστες του διαδικτύου παραγγέλνει τρόφιμα από απόσταση.
Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών), η ασφάλεια από τον κορωνοϊό, η ευκολία και ταχύτητα αγορών οι βασικοί παράγοντες για την διατήρηση των ηλεκτρονικών αγορών στα προϊόντα σούπερ μάρκετ αποτελούν σημαντικό παράγοντα.
Παράλληλα, κρίσιμοι παράγοντες ώστε να επιλέξει ο καταναλωτής το ηλεκτρονικό κατάστημα σούπερ μάρκετ αποτελούν η δωρεάν παράδοση προϊόντων όταν αγοράζει online, η ποιότητα φρέσκων προϊόντων και η ταχύτητα παράδοσης. Από την άλλη πλευρά, άξιο αναφοράς είναι το γεγονός ότι οι μισοί (1 στους 2) παραμένουν «πιστοί» στην αλυσίδα σούπερ μάρκετ όταν αγοράζουν online.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός, στο πλαίσιο αυτό, πως οι πωλήσεις του online καναλιού των σούπερ μάρκετ έχουν ξεπεράσει το 2020, σύμφωνα με την Convert Group, τα 100 εκατ. ευρώ, δηλαδή ήταν υπερδιπλάσιες συγκριτικά με τις ηλεκτρονικές πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν το 2019, οι οποίες είχαν διαμορφωθεί στα 46,7 εκατ. ευρώ.
Η συνολική αξία της online αγοράς είναι σημαντικά μεγαλύτερη αν λάβουμε υπόψη τα συνοικιακά καταστήματα κλπ.
Παράλληλα, η έρευνα καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ καταγράφει ότι το κοινό που αγοράζει τρόφιμα και γενικά είδη σούπερ μάρκετ online έχει φτάσει πλέον στο 25% έναντι ενός πολύ μικρού ποσοστού 1-2% το 2019.
Επίσης 4 στους 10 χρήστες διαδικτύου παραγγέλνουν online την κατηγορία food-delivery, η οποία έχει ξεπεράσει συνολικά ως αγορά τα 500 εκατ. ευρώ το 2020.
Τα πλεονεκτήματα
Το βασικό πλεονέκτημα των ηλεκτρονικών αγορών όπως αναγνωρίζεται από το ευρύ κοινό (ανεξάρτητα από το αν είναι αγοραστές μέσω ηλεκτρονικών σουπερμάρκετ) είναι η ασφάλεια από τον κορωνοϊό σε ποσοστό 40%.
Ακολουθεί η ευκολία των αγορών σε ποσοστό 38%, η ταχύτητα αγορών με 23% και η αναζήτηση προσφορών με 22%.
Παράλληλα 1 στους 4 καταναλωτές, 25%, δεν έχει εικόνα για τα πλεονεκτήματα των ηλεκτρονικών αγορών, κάτι που αποτελεί ένδειξη για ακόμα μεγαλύτερες δυνατότητες ανάπτυξης της αγοράς.
Ακόμα πιο σημαντικά ευρήματα όμως παρέχει η περεταίρω ανάλυση, στο εστιασμένο δείγμα όσων αποτελούν αγοραστές προϊόντων από τα ηλεκτρονικά σουπερμάρκετ. Σε αυτή την περίπτωση, τα πλεονεκτήματα των ηλεκτρονικών αγορών παραμένουν στην ίδια σειρά, αλλά με σημαντικά υψηλότερα ποσοστά. Το 71% θεωρεί ότι παρέχουν ασφάλεια από τον κορωνοϊό, το 63% την ευκολία των αγορών, το 41% ταχύτητα αγορών.
Όσον αφορά την επιλογή του σημείου ηλεκτρονικής πώλησης, είναι αξιοσημείωτο ότι η πλειοψηφία σε ποσοστό 52% προτιμά το ηλεκτρονικό κατάστημα της ίδια αλυσίδας σούπερ μάρκετ από την οποία αγοράζει και εκτός διαδικτύου, από τα φυσικά της καταστήματα.
Αυτό δείχνει ότι τα ηλεκτρονικά καταστήματα σουπερμάρκετ στην Ελλάδα απολαμβάνουν υψηλή πιστότητα από τους αγοραστές, κάτι που αφήνει περιθώρια για ανάπτυξη νέων υπηρεσιών.
Αθροιστικά ηλεκτρονικό κατάστημα αλυσίδας με φυσικό δίκτυο θα επέλεγε, 2 στους 3 καταναλωτές, το 66% (52% της ίδιας αλυσίδας και 14% άλλης αλυσίδας), κάτι που δείχνει τη σημασία που δίνουν οι καταναλωτές στην αξιοπιστία του φυσικού καταστήματος.
Μόλις 11% θα επέλεγε ηλεκτρονικό κατάστημα χωρίς φυσικό σημείο πώλησης. Πρόκειται για μια σημαντική ιδιαιτερότητα της αγοράς τροφίμων που δεν συναντάται εύκολα σε αγορές άλλων αγαθών.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι στη δεύτερη θέση επιλογής σημείου αγοράς βρίσκεται με ποσοστό 21% η χρήση ηλεκτρονικής πλατφόρμας με πολλά καταστήματα τροφίμων όπως είναι το e-food και το box.
Το νέο αυτό μοντέλο αγορών που εμφανίστηκε μόλις την προηγούμενη Άνοιξη στην αγορά έχει κερδίσει ήδη σημαντικό έδαφος.
Πως επιλέγουν τελικά οι καταναλωτές
Οι παράγοντες με τους οποίους επιλέγουν οι χρήστες να κάνουν τις αγορές τους είναι επίσης ενδιαφέροντες.
Η δωρεάν αποστολή προϊόντων θεωρείτε πρακτικά δεδομένη από την πλευρά των πελατών με ποσοστό 73%.
Η ποιότητα των φρέσκων προϊόντων και των προϊόντων ψυγείου με ποσοστό 71% είναι κάτι που φαίνεται να αποτελεί ουσιαστική απαίτηση του κοινού και βασικό παράγοντα διαφοροποίησης.
Σημαντικοί επίσης παράγοντες είναι η ταχύτητα παράδοσης με 69% (ένας τομέας όπου οι αλυσίδες σουπερμάρκετ παρουσιάζουν ουσιαστική βελτίωση τους τελευταίους μήνες με αυθημερόν παράδοση), οι τιμές των προϊόντων επίσης με 69% (οι πιο πολλές εταιρείες έχουν κοινή τιμολογιακή πολιτική για ψηφιακό και φυσικό δίκτυο) και η ευκολία χρήσης του site ή της εφαρμογής του τηλεφώνου με 69%. Αντίθετα υπηρεσίες όπως είναι η παραλαβή από το κατάστημα και η παρακολούθηση παραγγελίας, δεν παρουσιάζουν ενδιαφέρον με χαμηλά ποσοστά 38% και 43% αντίστοιχα.
Βάιος Κρόκος