Αντώνης Καρόκης, διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων της MSD
Παρά τα ενθαρρυντικά στοιχεία οικονομικής ανάπτυξης, τα οικονομικά της φαρμακευτικής περίθαλψης εξακολουθούν να ρυθμίζονται με βάση τους μνημονιακούς νόμους, τους οποίους, τόσο η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ όσο και η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, ακολουθούν με ευλάβεια.
Το κύριο στοιχείο αυτών των πολιτικών είναι η μετακύλιση του κόστους της περίθαλψης από την Πολιτεία προς τους ασθενείς και τη βιομηχανία. Η πολιτική αυτή εστιάζεται αποκλειστικά στον περιορισμό της κρατικής χρηματοδότησης για τη φαρμακευτική φροντίδα, χωρίς περιορισμό όμως της συνολικής δαπάνης, που καταναλώνεται από τον ΕΟΠΥΥ και τα δημόσια νοσοκομεία. Σαν συνέπεια –δεδομένου ότι η Πολιτεία υιοθετεί παρεμβάσεις που αυξάνουν τη συνολική φαρμακευτική κατανάλωση–, η δαπάνη για τη φαρμακευτική περίθαλψη εκτινάσσεται, ενώ ασθενείς και φαρμακευτική βιομηχανία καλούνται να αναλάβουν ένα χρηματοδοτικό βάρος που αφενός δεν τους αναλογεί, με βάση τις συνταγματικές ρυθμίσεις, αφετέρου δεν μπορούν πλέον να υποστηρίζουν, με βάση οποιαδήποτε έννοια οικονομικής βιωσιμότητας.
Πίνακας 1. Η εξέλιξη της φαρμακευτικής δαπάνης 2020-2026
Με βάση τα στοιχεία του πίνακα 1, η συνολική φαρμακευτική δαπάνη το 2023 θα ξεπεράσει τα 7,1 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας τη δαπάνη του 2009, όταν η χώρα εισήλθε στα μνημόνια. Έως το 2026 η συνολική αποζημιούμενη φαρμακευτική δαπάνη από τον ΕΟΠΥΥ και τα δημόσια νοσοκομεία θα πλησιάσει τα 9 δισ. ευρώ. Το 2022, η κυβέρνηση χρηματοδότησε μόνο το 41% της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης, ενώ η βιομηχανία συνέβαλε καλύπτοντας το 47%. Οι ασθενείς συνεισέφεραν ακόμη 11% της δαπάνης ή 753 εκατ. ευρώ. Το 2026, η κυβέρνηση αναμένεται να συνεισφέρει μόνο το 32% της δαπάνης, με τη βιομηχανία να καλείται να συνεισφέρει το 57% και τους ασθενείς να καλούνται να καταβάλουν περίπου 1 δισ. ευρώ ως συμμετοχές στη φαρμακευτική τους περίθαλψη.
Οι ξεχωριστοί προϋπολογισμοί
Η κυβέρνηση έχει διαχωρίσει τη φαρμακευτική περίθαλψη σε ξεχωριστούς επιμέρους προϋπολογισμούς για τα ιδιωτικά φαρμακεία, τα φαρμακεία ΕΟΠΥΥ και εκείνα των δημόσιων νοσοκομείων.
Στους προϋπολογισμούς αυτούς διαφοροποιεί τον βαθμό συμμετοχής της στη δαπάνη, ενισχύοντας ουσιαστικά μόνο τη δαπάνη στα ιδιωτικά φαρμακεία, ενώ συμβάλλει σημαντικά λιγότερο στην κάλυψη των φαρμάκων που διακινούνται από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ (όπου η βιομηχανία καλείται να καταβάλει πλέον του 65% της δαπάνης) και τα δημόσια νοσοκομεία (όπου η συμμετοχή της βιομηχανίας ανήλθε το 2022 σε 77%, ενώ το 2023 ήδη έχει ξεπεράσει το 80%). Δηλαδή η κυβέρνηση ζητά από τη βιομηχανία να καλύψει το κόστος για 8 στους 10 ασθενείς που λαμβάνουν αυτές τις θεραπείες, ενώ αυτή καλύπτει 2 στους 10.
Στα ιδιωτικά φαρμακεία η κυβέρνηση καλύπτει περίπου 7 στους 10.
Στην ουσία, είναι μια διάκριση εναντίον των ασθενών με τις σοβαρότερες παθήσεις. Οι θεραπείες τους χρειάζονται, μεταξύ άλλων, τη χρήση βιοτεχνολογικών φαρμάκων, τα οποία απαιτούν επισταμένη παρακολούθηση από ειδικό και γι’ αυτό χορηγούνται στο προστατευμένο νοσοκομειακό περιβάλλον.
Με την πολιτική της η κυβέρνηση απεκδύεται του ρόλου της ως προστάτη της υγείας και εξαρτά την πρόσβαση των ασθενών αυτών από την ικανότητα της βιομηχανίας να παρέχει αυτές τις υψηλές επιστροφές. Μάλιστα το ύψος των επιστροφών δεν είναι αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης, αλλά αντανάκλαση της κυβερνητικής αβελτηρίας να λάβει μέτρα που θα μειώσουν τη φαρμακευτική δαπάνη και τις συμμετοχές των ασθενών.
Τέτοια μέτρα είναι η κατάργηση των αναχρονιστικών προστατευτικών διατάξεων για τις τιμές φαρμάκων, που ανεβάζουν αναίτια το κόστος της περίθαλψης και τις συμμετοχές των ασθενών, η μη θέσπιση ενός ενιαίου προϋπολογισμού της φαρμακευτικής περίθαλψης, που θα μείωνε τη δαπάνη κατά 180 εκατ. ευρώ στην επόμενη τριετία, η καθυστέρηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και η κατάργηση των κυβερνητικών παρεμβάσεων.
Είμαστε σε ένα χρονικό σημείο στο οποίο τα προβλήματα θα προκαλέσουν αντιδράσεις, που θα μεταβάλουν το πεδίο της φαρμακευτικής περίθαλψης της χώρας. Οι προτάσεις για τη διέξοδο έχουν κατατεθεί. Εναπόκειται στην κυβέρνηση η ευθύνη για την αναζήτηση διεξόδου.
Πηγή: Περιοδικό ΧΡΗΜΑ
