Ανάλυση από την Aegean Equity
Αυτό που ξεκίνησε ως συνέπεια της παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης μετά την πανδημία Covid-19 έχει ενταθεί στην Ευρώπη από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία. Οι αρχικές προβλέψεις που ήθελαν τον πληθωρισμό να επιστρέφει στο αρχικό του εύρος στο περίπου 2% αργότερα μέσα στο έτος φαίνεται να διαψεύδονται. Αυτό σημαίνει ότι η αγοραστική δύναμη των μισθών στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα μειωθεί φέτος, σύμφωνα με την αναλυτική σύνοψη της Aegean Equity.
Το βιοτικό επίπεδο των Ευρωπαίων θα πέσει φέτος σε έναν βαθμό που είχε να εμφανιστεί εδώ και γενιές. Πιο συγκεκριμένα, θα είναι η βαθύτερη πτώση των πραγματικών μισθών εδώ και αρκετές δεκαετίες, ίσως από τις αρχές της δεκαετίας του 1980. Ο λόγος πίσω από αυτήν την πτώση είναι ο πληθωρισμός, ο οποίος στην Ευρωπαϊκή Ένωση έφτασε το 6,2% ετησίως τον Φεβρουάριο. Η αύξηση των τιμών τον Μάρτιο σκαρφάλωσε στο 7,5% στη ζώνη του ευρώ, σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμηση της Eurostat.
Ο πληθωρισμός στην ΕΕ των 27 επιταχύνεται από το περασμένο φθινόπωρο και σταδιακά αποσπάται από την ονομαστική αύξηση των μισθών. Έτσι, οι πραγματικοί μισθοί μειώνονται τουλάχιστον από το τρίτο τρίμηνο του περασμένου έτους και το πιθανότερο είναι ότι η τάση αυτή συνεχίστηκε και στο πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους (δεν γνωρίζουμε ακόμη τα συγκεκριμένα στοιχεία).
Αν και η στοιχειώδης λογική υπαγορεύει ότι οι εργαζόμενοι, και συνεπώς τα συνδικάτα, θα επιδιώξουν να αντισταθμίσουν τον υψηλότερο πληθωρισμό διεκδικώντας υψηλότερη αύξηση μισθών, οι μισθολογικές απαιτήσεις είναι πιθανό να είναι πολύ πιο μετριοπαθείς φέτος. Αυτό οφείλεται εν μέρει στους εξωτερικούς κραδασμούς που αναφέρθηκαν παραπάνω, καθώς ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας κατανοεί ότι πρέπει να συμμετάσχει στις συνέπειές τους.
Ακόμη, φταίει και η προσδοκία μιας ατυχούς οικονομικής εξέλιξης με τη μορφή στασιμοπληθωρισμού (ή ακόμη και ύφεσης). Ο στασιμοπληθωρισμός αφορά έναν συνδυασμό στασιμότητας της αύξησης του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, αυξημένου πληθωρισμού, αλλά και αυξανόμενης ανεργίας. Στην ύφεση, υπάρχει ακόμη και πτώση στις οικονομικές επιδόσεις και η ανεργία αυξάνεται πολύ περισσότερο. Τα συνδικάτα είναι πιθανό να έχουν επίγνωση των κινδύνων του στασιμοπληθωρισμού ή της ύφεσης, και έτσι θα θέλουν να διαπραγματευτούν κυρίως τη διατήρηση της εργασίας για τα μέλη τους.
Θα μπορούσαμε έτσι να επιστρέψουμε σε αύξηση των πραγματικών μισθών στην Ευρωπαϊκή Ένωση το επόμενο έτος. Ωστόσο, αυτό θα εξαρτηθεί από το πώς θα μειωθεί ο πληθωρισμός, αν μειωθεί τελικά. Αυτό, με τη σειρά του, θα εξαρτηθεί από το πόσο θα διαρκέσει η στρατιωτική σύγκρουση στην Ουκρανία. Μέχρι στιγμής έχει καταστήσει τα ενεργειακά προϊόντα ιδιαίτερα ακριβά, αλλά και οι τιμές των τροφίμων αναμένεται επίσης να αυξηθούν σημαντικά. Το σίγουρο είναι ότι φέτος η υψηλή βάση σύγκρισης θα βοηθήσει στη συγκράτηση του πληθωρισμού το επόμενο έτος. Το ερώτημα είναι αν αυτή η προοπτική είναι αρκετά παρηγορητική για τους Ευρωπαίους.
