Η υγεία των γυναικών επιβαρύνθηκε αρκετά την περίοδο της πανδημίας σύμφωνα με την έρευνα του Ομίλου Adecco Resetting Normal Report για το 2021, καθώς πολλές γυναίκες υπέφεραν από επαγγελματική εξουθένωση (burnout). Η ψυχική τους υγεία επιβαρύνθηκε, με τα επίπεδα άγχους για την επιστροφή στο γραφείο να αυξάνονται σημαντικά.
Σε τι οφείλεται όμως αυτό το φαινόμενο μείωσης των ποσοστών απασχόλησης στις γυναίκες;
Ο πρώτος και σημαντικότερος λόγος είναι ότι μεγάλο ποσοστό των γυναικών, σε σύγκριση με τον αντρικό πληθυσμό, εργάζονται σε τομείς που επλήγησαν ιδιαίτερα από τον COVID. Συγκεκριμένα, πολλές γυναίκες εργάζονται σε τομείς, όπως ο τουρισμός και το λιανεμπόριο, οι οποίοι επλήγησαν πολύ από τις συνέπειες του lockdown. Σε άλλους τομείς, όπως στην υγεία και στην κοινωνική περίθαλψη, οι γυναίκες ήταν στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης της κρίσης και εργάζονταν σε πολύ πιεστικές συνθήκες εργασίας.
Η ίδια έρευνα Resetting Normal Report για το 2021, έδειξε πως οι άντρες και οι γυναίκες αντιμετώπισαν διαφορετικά την πανδημία. Σε πολλές κοινωνίες οι γυναίκες εξακολουθούν να είναι υπεύθυνες για την φροντίδα του σπιτιού. Αυτό το φαινόμενο αυξήθηκε δραματικά με το κλείσιμο των σχολείων και ενώ όλες οι οικογένειες προσπαθούσαν να προστατεύσουν τους ηλικιωμένους συγγενείς τους από τον ιό, οι γυναίκες ήταν εκείνες που ανέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος της φροντίδας του νοικοκυριού. Οι McKinsey και Lean In βρήκαν ότι στην αρχή της πανδημίας οι Αμερικανίδες μητέρες ξοδεύαν επιπλέον πέντε ώρες την ημέρα για οικιακές εργασίες. Επιπλέον, στα νοικοκυριά που εργάζονταν και ο άνδρας και η γυναίκα, όταν ένας εκ των δυο αναγκάστηκε να σταματήσει από την εργασία του, στο 80% των περιπτώσεων η γυναίκα ήταν αυτή που σταμάτησε να εργάζεται.
Πώς μπορούμε να αποτρέψουμε μια χαμένη γενιά γυναικών στον χώρο της εργασίας; Ο Όμιλος Adecco προτείνει τρεις καινοτόμες λύσεις:
Οι γυναίκες πρέπει να ενταχθούν σε περισσότερες θέσεις εργασίας σχετικές με την τεχνολογία και τον ψηφιακό κόσμο με στόχο να επιταχυνθεί η γρήγορη ψηφιακή αλλαγή στην οποία οι γυναίκες δεν θα νιώθουν παραγκωνισμένες. Όσο πιο σημαντικοί γίνονται οι ψηφιακοί ρόλοι στην οικονομία, τόσο χαμηλότερο είναι το μερίδιο που καταλαμβάνεται από γυναίκες. Για να αλλάξει η τάση αυτή, ο ρόλος των γυναικών-προτύπων είναι ιδιαίτερα σημαντικός καθώς πολλές γυναίκες εμπνέονται από τη δράση και το έργο σημαντικών γυναικών και αποφασίζουν να ακολουθήσουν τα βήματά τους, σπουδάζοντας τεχνολογικές επιστήμες. Πολλές γυναίκες, για παράδειγμα, εργάζονται πλέον ως επιστήμονες στην αστυνόμευση επειδή αγαπούσαν τον χαρακτήρα της Abby Scuito του NCIS. Η αστροναύτης Mae Jemison, η πρώτη Αφροαμερικανίδα που πήγε στο διάστημα με το διαστημικό πρόγραμμα των ΗΠΑ, δήλωσε ότι εμπνεύστηκε από την ηθοποιό Nichelle Nichols στο Star Trek . Ουσιαστικά, χρειάζονται περισσότερες ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές με ισχυρές γυναικείες προσωπικότητες που αποτελούν πηγή έμπνευσης ως σπουδαίες γυναίκες ηγέτες και επιστήμονες. Επιπλέον, ορισμένες γυναίκες δεν προτιμούν τις ψηφιακές δουλείες επειδή νομίζουν ότι θα εργάζονται μόνες τους, μπροστά σ’ έναν υπολογιστή. Η αλήθεια όμως είναι ότι οι περισσότερες θέσεις που σχετίζονται με την τεχνολογία περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων που απαιτεί και αλληλεπίδραση με συναδέλφους, ενώ ταυτόχρονα ανάλογα με το αντικείμενο μπορεί να τους προσφέρει την πολυπόθητη ευελιξία σε τόπο και σε χρόνο εργασίας.
Οι κυβερνήσεις και οι εταιρικοί φορείς θα πρέπει να επιταχύνουν τις ρυθμίσεις που θα εξαλείφουν τις μισθολογικές διακρίσεις, θα επιβραβεύουν επιχειρήσεις που οποίες εφαρμόζουν πολιτικές ίσης μεταχείρισης και ίσων ευκαιριών για όλους τους υπαλλήλους τους και θα παρέχουν ευέλικτη εκπαίδευση. Θα πρέπει να ζητηθεί από τις εταιρείες να αποδείξουν ότι πληρώνουν επί ίσοις όροις τους άνδρες και γυναίκες για την ίδια εργασία. Στη μάχη για την ισότητα των φύλων, η εξάλειψη των διακρίσεων και η ενίσχυση του ρόλου των γυναικών στην κοινωνική και οικονομική ζωή στρέφεται σημαντικά γύρω από τον ρόλο τους στον κόσμο της εργασίας. Επιπλέον, οι γυναίκες θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα σε προγράμματα upskilling και reskilling με ανάπτυξη περισσότερων προγράμματων κατάρτισης σε ψηφιακές δεξιότητες που να ταιριάζουν με τον τρόπο ζωής των γυναικών. Τα podcasts είναι προς τη σωστή κατεύθυνση – καθώς προσφέρουν την ευκαιρία σε πολλές γυναίκες να εκπαιδευτούν ενώ εκτελούν άλλες εργασίες, όπως τη φροντίδα του νοικοκυριού.
Οι κοινωνίες πρέπει να σκεφτούν πολύ πιο σοβαρά πώς να αντιμετωπίσουν το συχνά απαγορευτικό κόστος της φροντίδας των παιδιών και των ηλικιωμένων. Σε μια χώρα όπου η οικογένεια είναι ο βασικός πυλώνας φροντίδας των ηλικιωμένων και παιδιών, οι γυναίκες εξακολουθούν να παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην φροντίδα του σπιτιού. Όσον αφορά τη μητρότητα, θα πρέπει να μειωθούν αντικίνητρα που μπορεί να επιβαρύνουν πρόσθετα έμμεσα την πρόσληψη ή εξέλιξή τους και να ενισχυθούν πρωτοβουλίες που τις βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν δυσκολίες στην επανένταξή τους μετά την απόκτηση παιδιών, όπως οι αντίστοιχες δομές.
Ο Κωνσταντίνος Μυλωνάς Cluster Head του Ομίλου Adecco σε Ελλάδα, Ρουμανία και Βουλγαρία δηλώνει σχετικά: «Η εργασία των γυναικών συμβάλλει στην ανάπτυξη και στην κοινωνική ευημερία, προσθέτει πλούτο και αξιοποιεί τις δεξαμενές ανθρώπινου δυναμικού. Οι γυναίκες είχαν σημειώσει δεκαετίες προόδου στον εργασιακό χώρο, προτού η πανδημία το ανατρέψει μερικώς. Μέσω μιας ουσιαστικής συζήτησης μεταξύ πολιτείας και επιχειρήσεων θα πρέπει τώρα να επαναφέρουμε αυτή την πρόοδο στο σωστό δρόμο. Στη όλη αυτή προσπάθεια θα πρέπει να διασφαλίσουμε πάντοτε τον τόσο σημαντικό ρόλο τους στην ανατροφή των παιδιών, ο οποίος έχει ανυπολόγιστη αξία για την κοινωνία.»