της Αλεξάνδρας Πέτσα
Με την από 1.5.2020 ΠΝΠ και την νέα ΚΥΑ (17788/346 – ΦΕΚ Β΄ 1779/10.5.2020) θεσπίστηκαν ρυθμίσεις για την παράταση της αναστολής των συμβάσεων εργασίας, αλλά και για την ανάκληση της αναστολής, σε όσες επιχειρήσεις επανακτούν τη λειτουργικότητά τους. Στο σημείωμα αυτό παρουσιάζουμε επιγραμματικά το «πώς και πότε» της αναστολής, ξεχωριστά για τις επιχειρήσεις που μένουν κλειστές με εντολή των Αρχών και για όσες ανήκουν στον κλάδο των πληττόμενων επιχειρήσεων.
1. Επιχειρήσεις που παραμένουν εκτός λειτουργίας με εντολή της δημόσιας αρχής
Α. Διάρκεια ισχύος
• Η αναστολή των συμβάσεων εργασίας παρατείνεται για όσο χρόνο ισχύει η απαγόρευση λειτουργίας (εντός του Μαΐου 2020, και το αργότερο έως 31η Μαΐου 2020 – για τυχόν νέα παράταση θα υπάρξει νέα νομοθετική ρύθμιση).
• Η παράταση της αναστολής είναι αυτοδίκαια και οι επιχειρήσεις δεν απαιτείται να κάνουν κάποια ενέργεια, πλην της υποβολής βεβαίωσης των στοιχείων τους προς το Π.Σ ΕΡΓΑΝΗ και της δήλωσης ότι παραμένουν κλειστές με εντολή δημόσιας αρχής για το μήνα Μάιο.
Β. Ρυθμίσεις για απολύσεις:
• Για όσο διάστημα ισχύει η απαγόρευση λειτουργίας, οι απολύσεις απαγορεύονται από τις επιχειρήσεις αυτές και, αν γίνουν, είναι άκυρες και επιφέρουν την απώλεια των ευεργετημάτων που έχουν χορηγηθεί στους εργοδότες λόγω πανδημίας (αναστολή – παράταση φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, ρυθμίσεων κλπ).
• Η νέα ΚΥΑ (άρθρο 2) ορίζει ότι η απαγόρευση των απολύσεων ισχύει μόνον για όσο χρόνο διατηρείται η απαγόρευση λειτουργίας. Μόλις επιτραπεί η επαναλειτουργία, οι επιχειρήσεις αυτές μπορούν να προχωρήσουν σε καταγγελία της σύμβασης εργασίας του προσωπικού τους, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα ενεργοποιήσουν παράλληλα την παράταση της αναστολής των συμβάσεων εργασίας μέρους (έως 60%) του προσωπικού. Αν επιλέξουν να παρατείνουν την αναστολή, οι επιχειρήσεις οφείλουν να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό εργαζομένων για διάστημα 45 ημερών μετά το πέρας της παράτασης της αναστολής.
Γ. Τι δικαιούνται οι εργαζόμενοι:
• Οι εργαζόμενοι των επιχειρήσεων αυτών, που έχουν τεθεί σε αναστολή, εφόσον δεν απασχοληθούν καμία ημέρα εντός του Μαΐου, δεν δικαιούνται να λάβουν αποδοχές από τον εργοδότη τους, αλλά την αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 534,00 ευρώ.
• Εάν η απαγόρευση λειτουργίας αρθεί εντός του Μαΐου, η αποζημίωση ειδικού σκοπού μειώνεται ανάλογα, και οφείλονται οι ανάλογες αποδοχές για τις ημέρες απασχόλησης που θα πραγματοποιηθούν.
2. Επιχειρήσεις που θεωρούνται ότι πλήττονται σημαντικά (βάσει ΚΑΔ) ή επαναλειτουργούν:
Α. Διάρκεια ισχύος
• Οι επιχειρήσεις αυτές έχουν δικαίωμα να παρατείνουν την αναστολή των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων τους που τελούν ήδη σε αναστολή σε ποσοστό μέχρι 60% του συνόλου του προσωπικού. Η παράταση της αναστολής μπορεί να γίνει για έως και 30 ημέρες κατ’ ανώτατο όριο και πάντως το αργότερο έως την 31η Μαΐου 2020.
• Για την παράταση της αναστολής, οι επιχειρήσεις αυτής της κατηγορίας (πληττόμενες βάσει ΚΑΔ) υποχρεούνται να υποβάλουν στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» το ειδικό έντυπο για το μήνα Μάιο κατά το χρονικό διάστημα από 1.6.2020 έως 7.6.2020, αλλά και να γνωστοποιήσουν την υπεύθυνη δήλωση που θα υποβάλουν εκεί και στους εργαζόμενους τους, εγγράφως ή με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, δηλώνοντάς τους και τον αριθμό πρωτοκόλλου καταχώρισης της πράξης τους στο ΠΣ «ΕΡΓΑΝΗ».
Β. Ρυθμίσεις για την παράταση της αναστολής:
• Εάν η επιχείρηση παρατείνει την αναστολή για ποσοστό άνω του 60% του συνόλου του προσωπικού της, υποχρεούται να καταβάλει η ίδια τις αποδοχές των εργαζομένων που υπερβαίνουν το ποσοστό αυτό. Εξαιρέσεις ισχύον για ειδικές κατηγορίες επιχειρήσεων (αεροπορικές και ακτοπλοϊκές εταιρείες, ταξιδιωτικά πρακτορεία, επιχειρήσεις υπεραστικών μεταφορών, επιχειρήσεις προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, τεχνικής κλπ. εκπαίδευσης, επιχειρήσεις εκμετάλλευσης αθλητικών εγκαταστάσεων, κ.α.)
Γ. Ρυθμίσεις για την ανάκληση της αναστολής:
• Οι επιχειρήσεις που επαναλειτουργούν μπορούν να ανακαλούν την αναστολή των συμβάσεων εργασίας τουλάχιστον για το 40% του προσωπικού τους, ενώ αυτές που θεωρούνται πληττόμενες βάσει ΚΑΔ μπορούν να ανακαλούν την αναστολή των συμβάσεων εργασίας τουλάχιστον για το 40% του αριθμού των εργαζομένων τους που τελούν σε αναστολή και εφόσον η αναστολή έχει διατηρηθεί τουλάχιστον για δεκαπέντε ημέρες.
Δ. Ρυθμίσεις για απολύσεις:
• Για όσο διάστημα παρατείνεται η αναστολή των συμβάσεων εργασίας, οι απολύσεις απαγορεύονται και από αυτή την κατηγορία επιχειρήσεων και, αν γίνουν, είναι άκυρες και επιφέρουν την απώλεια των σχετικών ευεργετημάτων. Μετά τη λήξη του χρόνου της αναστολής, οι επιχειρήσεις αυτές υποχρεούνται να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας (συμβάσεις πλήρους ή μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης) για χρονικό διάστημα 45 ημερών.
Ε. Τι δικαιούνται οι εργαζόμενοι:
• Οι εργαζόμενοι των επιχειρήσεων αυτών, που έχουν τεθεί σε αναστολή η οποία παρατείνεται, δικαιούνται αποζημίωση ειδικού σκοπού, ύψους ανάλογου με το χρονικό διάστημα που ίσχυσε η αναστολής της σύμβασης εργασίας τους.
{Δικηγόρος της Sardelas Petsa law firm}
