Νομοθετικές ρυθμίσεις που ψηφίσθηκαν και δεσμεύσεις της κυβέρνησης έναντι των δανειστών έχουν ως αποτέλεσμα σημαντικές αλλαγές στη φορολογία των ακινήτων για το 2019.
Οι νέες αντικειμενικές αξίες, βάσει των οποίων υπολογίστηκε ο ΕΝΦΙΑ του 2018,τρέχουν ήδη από χθες για τον υπολογισμό των φόρων μεταβίβασης, δωρεάς και γονικής παροχής και κληρονομιάς. Επίσης αναμένεται να υπάρξουν άλλοι δύο γύροι αυξήσεων των αντικειμενικών αξιών το 2019 και το 2020.
Επισημαίνεται ότι μόνο σε αυτές τις περιοχές οι φορολογούμενοι περιμένουν το νέο έτος προκειμένου να πραγματοποιήσουν αγορές, δωρεές και γονικές παροχές.
Υπενθυμίζεται ότι ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων υπολογίζεται με 3% επί της αντικειμενικής αξίας κάθε πωλούμενου ακινήτου και επιβαρύνει τον αγοραστή, ενώ για την αγορά πρώτης κατοικίας δεν επιβάλλεται φόρος αν η αντικειμενική αξία του σπιτιού δεν ξεπερνά τις 200.000 ευρώ για άγαμο και τις 250.000 ευρώ για ζευγάρι. Για κάθε εξαρτώμενο τέκνο μέχρι τα δύο τα παραπάνω όρια απαλλαγής προσαυξάνονται κατά 25.000 ευρώ. Για κάθε επιπλέον τέκνο πέραν του δεύτερου τα όρια προσαυξάνονται περαιτέρω κατά 30.000 ευρώ.
Ο φόρος δωρεάς ακινήτων υπολογίζεται με αφορολόγητο όριο 150.000 ευρώ και συντελεστές 1-10% για δωρεές προς συζύγους, τέκνα ή εγγόνια, με αφορολόγητο όριο 30.000 ευρώ και συντελεστές 5-20% για δωρεές προς λοιπούς συγγενείς δεύτερου βαθμού και με αφορολόγητο όριο 6.000 ευρώ και συντελεστές 20% έως 40% για δωρεές προς λοιπούς συγγενείς και μη συγγενείς.
Επίσης στα σκαριά βρίσκεται η ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων φόρου δωρεών – γονικών παροχών. Το πρώτο βήμα θα γίνει με τη λειτουργία νέας εφαρμογής στο σύστημα ΤAXISnet για την ηλεκτρονική συμπλήρωση και αποστολή δηλώσεων φορολογίας χρηματικών δωρεών και χρηματικών γονικών παροχών.
Φόροι – τέλη
Εκτός από τις αυξομειώσεις στους φόρους μεταβίβασης, γονικής παροχής και κληρονομιάς, αλλαγές αναμένεται να συμβούν και σε 17 φόρους, τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις που επιβάλλονται στην απόκτηση και την κατοχή ακίνητης περιουσίας λόγω εφαρμογής νέων αντικειμενικών τιμών σε χιλιάδες περιοχές της χώρας.
Μεταξύ αυτών είναι ο ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές με εξαίρεση την πρώτη κατοικία, το τέλος ακίνητης περιουσίας (ΤΑΠ) που επιβάλλεται υπέρ των δήμων μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, ο φόρος χρησικτησίας κτισμάτων που υπολογίζεται επίσης με 3% επί των αντικειμενικών αξιών, ο φόρος ανταλλαγής – συνένωσης οικοπέδων, ο φόρος διανομής, τα πολεοδομικά πρόστιμα διατήρησης αυθαίρετων κτισμάτων, το τέλος εγγραφής ακινήτων στο κτηματολόγιο κ.ά.
Αναπροσαρμογή
Βάσει των μνημονιακών δεσμεύσεων, από το καλοκαίρι θα ακολουθήσει ακόμη μία αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων προκειμένου οι φορολογητέες αξίες να εναρμονιστούν με τις πραγματικές. Η τρίτη και τελευταία αναπροσαρμογή θα πραγματοποιηθεί το 2020.
Η νέα αναπροσαρμογή θα φέρει τόσο αυξήσεις όσο και μειώσεις στη φορολογητέα αξία των ακινήτων.
Αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ
Μείωση της επιβάρυνσης από τον ΕΝΦΙΑ κατά 2,72% έως 30% το επόμενο έτος για περίπου 5,4 εκατομμύρια νοικοκυριά με ακίνητη περιουσία συνολικής αξίας έως 200.000 ευρώ. Συγκεκριμένα: α) Ο κύριος ΕΝΦΙΑ του έτους 2019 θα μειωθεί κατά 30% για κάθε φυσικό πρόσωπο του οποίου η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας θα ανέρχεται μέχρι του ποσού των 60.000 ευρώ την 1-1-2019. Υπολογίζεται ότι η μείωση αυτή αφορά 3.488.820 φορολογούμενους. β) Για κάθε φυσικό πρόσωπο του οποίου η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας την 1η-1-2019 θα είναι μεγαλύτερη των 60.000 ευρώ το ποσό της μείωσης κατά 30% που αντιστοιχεί στο υπερβάλλον των 60.000 ευρώ τμήμα της αξίας θα μειώνεται κατά 0,7 ευρώ ανά 1.000 ευρώ ακίνητης περιουσίας και σε κάθε περίπτωση δεν θα μπορεί να υπερβεί τα 100 ευρώ. Αναλυτικά:
1.050.319 φορολογούμενοι με ακίνητη περιουσία συνολικής αξίας από 60.000,01 έως 100.000 ευρώ θα δουν τη συνολική ετήσια επιβάρυνσή τους από τον κύριο ΕΝΦΙΑ να περιορίζεται κατά 21,08%.
588.611 φορολογούμενοι με ακίνητη περιουσία συνολικής αξίας από 100.000,01 έως 150.000 ευρώ θα δουν τη συνολική ετήσια επιβάρυνσή τους από τον κύριο ΕΝΦΙΑ να περιορίζεται κατά 9,54%.
281.077 φορολογούμενοι με ακίνητη περιουσία συνολικής αξίας από 150.000,01 έως 200.000 ευρώ θα δουν τη συνολική ετήσια επιβάρυνσή τους από τον κύριο ΕΝΦΙΑ να περιορίζεται κατά 2,72%.
