Ενώ το εορταστικό κλίμα εν όψει των Χριστουγέννων κυριαρχεί, μια νέα μελέτη* της Revolut, της ψηφιακής τράπεζας με πάνω από 1,7 εκατομμύρια πελάτες στην Ελλάδα, και της εταιρείας ερευνών Dynata, αποκαλύπτει μια ενδιαφέρουσα αντίφαση. Ενώ το Secret Santa αποσκοπεί στο να απλοποιήσει την ανταλλαγή δώρων, τελικά προκαλεί οικονομικό άγχος στους Έλληνες. Παρόλο που οι περισσότεροι απολαμβάνουν τη μυστική ανταλλαγή δώρων, η πλειοψηφία παραδέχεται ότι ξεπερνά τον προϋπολογισμό, συνήθως λόγω της αβεβαιότητας για το κατάλληλο δώρο ή του φόβου ότι θα απογοητεύσει τον παραλήπτη με ένα φθηνό δώρο.

Μια πρακτική παράδοση που έχει το τίμημά της

Παρόλο που δεν αποτελεί παραδοσιακό ελληνικό έθιμο, το Secret Santa έχει ενσωματωθεί πλέον σε πολλές εορταστικές εκδηλώσεις στην Ελλάδα. Μεταξύ των συμμετεχόντων, το 40% ανταλλάσσει δώρα με φίλους, το 34% με την οικογένεια, ενώ το 38% συμμετέχει σε Secret Santa στον χώρο εργασίας. Αυτό αποδεικνύει ότι το Secret Santa γίνεται όλο και πιο συνηθισμένο και δημοφιλές, όχι μόνο στο οικείο, αλλά και στο επαγγελματικό περιβάλλον.

Οι περισσότεροι συμμετέχοντες (πάνω από 50%) δηλώνουν ότι απολαμβάνουν το Secret Santa, επειδή η προσφορά δώρων τους χαρίζει χαρά, ενώ το 31% το θεωρεί εξαιρετικό τρόπο για να έρθουν πιο κοντά με τους άλλους. Είναι ενδιαφέρον ότι τα κίνητρα ποικίλλουν ανάλογα με τη γενιά: το 43% των Gen Z απολαμβάνουν την ανταλλαγή δώρων επειδή τους βοηθά να συνδεθούν με τους άλλους, σε σύγκριση με μόλις το 16% των Boomers. Αντίθετα, το 74% των Boomers δηλώνουν ότι η χαρά που νιώθουν προέρχεται κυρίως από την ευχαρίστηση της προσφοράς δώρων, σε αντίθεση με το 45% των Gen Z. Ωστόσο, δεν είναι όλοι λάτρεις αυτής της πρακτικής: το 8% παραδέχεται ότι το Secret Santa είναι αγχωτικό, είτε λόγω της δυσκολίας στην επιλογή του κατάλληλου δώρου είτε λόγω της ανάγκης διαχείρισης του προϋπολογισμού.

Εκτός προϋπολογισμού

Παρόλο που ο κύριος στόχος του Secret Santa είναι να διατηρήσει τις δαπάνες σε προβλέψιμα επίπεδα, η πραγματικότητα διαφέρει. Τρεις στους τέσσερις συμμετέχοντες παραδέχονται ότι υπερβαίνουν τον συμφωνημένο προϋπολογισμό. Για το 37%, οι επιπλέον δαπάνες κυμαίνονται ανάμεσα στα 10 και τα 30 ευρώ, ενώ το 21% βάζει ακόμα πιο βαθιά το χέρι στο πορτοφόλι, ξοδεύοντας πάνω από 30 ευρώ σε σχέση με τον συμφωνημένο προϋπολογισμό.

Τι κρύβεται όμως πίσω από τις υπερβολικές δαπάνες; Σύμφωνα με τη μελέτη, το 26% των ατόμων που ξεπέρασαν το όριο δηλώνουν ότι υπερανέλυσαν την επιλογή του δώρου, αδυνατώντας να αποφασίσουν τι ήταν τελικά κατάλληλο. Παράλληλα, ένας στους τέσσερις ομολογεί ότι φοβόταν να απογοητεύσει τον παραλήπτη με ένα φθηνότερο δώρο. Επιπλέον, το 22% ανησυχούσε μήπως επιλέξει κάτι πολύ γενικό και απρόσωπο, ενώ το 19% δήλωσε ότι ξόδεψε παραπάνω λόγω έλλειψης χρόνου. Είναι σαφές ότι η συναισθηματική πίεση και η επιθυμία να κάνουν το «σωστό» δώρο συνεχίζουν να ωθούν τους Έλληνες στο να ξεπερνούν τα όρια του προϋπολογισμού τους.

Ο Ignacio Zunzunegui, Επικεφαλής Ανάπτυξης της Revolut για τη Νότια Ευρώπη, δήλωσε: «Το Secret Santa έχει σχεδιαστεί για να είναι μια διασκεδαστική εμπειρία που δεν προκαλεί άγχος. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι πολλοί άνθρωποι τελικά αισθάνονται πίεση να ξοδέψουν υπερβολικά. Αν είστε προσεκτικοί με τις δαπάνες σας και προγραμματίζετε εκ των προτέρων, θα είναι πιο εύκολο να απολαύσετε τις γιορτές χωρίς να ανησυχείτε για τον προϋπολογισμό σας. Αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο σε μια περίοδο όπου οι μικρές δαπάνες μπορούν να συσσωρευτούν γρήγορα και απροσδόκητα.»

Παρά το άγχος και τις ανησυχίες για τον προϋπολογισμό, το Secret Santa έχει γίνει αγαπημένη συνήθεια σε ελληνικές παρέες, οικογένειες και χώρους εργασίας. Και ενώ το ενδεχόμενο υπερβολικής δαπάνης εξακολουθεί να είναι μέρος του παιχνιδιού, η κατανόηση των αιτίων που οδηγούν σε αυτές τις συνήθειες μπορεί να βοηθήσει ώστε οι γιορτές να παραμείνουν μια ευχάριστη περίοδος, τηρώντας παράλληλα τον εορταστικό προϋπολογισμό. Για να συμβάλλει σε αυτό, η Revolut προσφέρει εργαλεία που βοηθούν τους χρήστες να οργανώσουν και να διαχειριστούν τις δαπάνες τους καθ’ όλη τη διάρκεια των γιορτών, όπως:

  • Pockets: δημιουργία υπο-λογαριασμών για συγκεκριμένους στόχους (π.χ. δώρα, εορταστικά δείπνα, ομαδικό Secret Santa). Τα Pocketsβοηθούντουςχρήστεςνα εξασφαλίσουν ότι το συμφωνημένο ποσό είναι οργανωμένοκαιδιαθέσιμο για να αξιοποιηθεί.

  • Προϋπολογισμός και Στατιστικά: λειτουργίες που παρακολουθούν τις συνήθειες δαπανών σε πραγματικό χρόνο, κατηγοριοποιούν τα έξοδα και βοηθούν τους χρήστες να παραμείνουν εντός του προϋπολογισμού που έχουν θέσει. Έτσι, διευκολύνεται η αποφυγή απροσδόκητων και υπερβολικώνδαπανών κατά τη διάρκεια των εορτών.

Περισσότερες πληροφορίες: https://www.revolut.com/en-GR/best-budget-planner/