Σε μια κατάμεστη αίθουσα, στο ξενοδοχείο NJV Athens Plaza, και με εκατοντάδες ψηφιακές συμμετοχές μέσα από το LiveOn Expo Complex, διεξήχθη το 3rd Greek Corporate Governance Summit της ethosEVENTS, με την υποστήριξη της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και του NED Club.
H Εταιρική Διακυβέρνηση αποτελεί καταλύτη στον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις αλληλεπιδρούν με τα εξωτερικά ενδιαφερόμενα μέρη, στον τρόπο με τον οποίο αποφασίζουν, αξιολογούν τους κινδύνους και συμμορφώνονται με τους κανόνες.
Κορυφαίοι θεσμικοί παράγοντες αναφέρθηκαν στην Εταιρική Διακυβέρνηση ως πυλώνα των ESG, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι δεν είναι απλώς συμμόρφωση, είναι θεσμική παιδεία και πολιτισμός διοίκησης.

Ο CEO του ethosGROUP, Κωνσταντίνος Ουζούνης, καλωσόρισε τους συνέδρους παραδίδοντας τη σκυτάλη για θεσμικό χαιρετισμό στην Πρόεδρο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, κ. Βασιλική Λαζαράκου.

Η κ. Λαζαράκου τόνισε τη σημασία του συνεδρίου ως σημείου αναφοράς για τον ρόλο των ESG κριτηρίων και αναφορικά με τη λειτουργία των αγορών. Ανέφερε, μεταξύ άλλων: «Τέσσερα χρόνια μετά την ψήφιση του νόμου και τρία χρόνια μετά την εφαρμογή του, που εκσυγχρόνισε το θεσμικό πλαίσιο, δόθηκε η ευκαιρία να είμαστε σε ευθυγράμμιση με τον ΟΟΣΑ και τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές. Είμαστε σε ώριμο στάδιο για να προχωρήσουμε στην αξιολόγηση και αποτίμηση, αλλά και να συζητήσουμε προτάσεις για την εξέλιξη του πλαισίου.
Η Εταιρική Διακυβέρνηση δεν είναι απλώς συμμόρφωση, είναι θεσμική παιδεία. Προστατεύει τους επενδυτές και ενισχύει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, προάγει την κατανόηση των θεσμών. Η Επιτροπή θα συνεχίσει με διεθνή προσανατολισμό και προσήλωση, ώστε το πλαίσιο να είναι με διαφάνεια και ποιότητα». Τόνισε, τέλος, ότι ένα θετικό στοιχείο είναι ότι το ποσοστό συμμετοχής των γυναικών στα ΔΣ από το 13% ανέβηκε στο 28%.
Στη συνέχεια, ανέβηκε στο βήμα η κ. Λήδα Κοντογιάννη, Πρόεδρος, NED Club, Αντιπρόεδρος ecoDa. Η Ελληνική Λέσχη Μη Εκτελεστικών Μελών Διοικητικών Συμβουλίων (NED Club), που ιδρύθηκε στα τέλη του 2019, είναι το σωματείο των μελών διοικητικών συμβουλίων εισηγμένων και μη εισηγμένων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Με οδηγό εθνικές και διεθνείς βέλτιστες πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης, το NED Club επιδιώκει να διευκολύνει την αλληλεπίδραση μεταξύ των μελών του, να ενισχύσει τον ρόλο τους ως μέλη διοικητικών συμβουλίων και να συμβάλει στη διαρκή ανάπτυξη των επαγγελματικών τους δεξιοτήτων. «Η εταιρική διακυβέρνηση είναι πολιτισμός διοίκησης, αλλά κάνει την επιχείρηση να παίρνει καλές αποφάσεις», τόνισε η κ. Κοντογιάννη και συμπλήρωσε: «Σύντομα, η αξιολόγηση του ESG θα γίνει πιο έντονη, έχουμε πάει ένα βήμα μπρος. Εκδώσαμε οδηγό με κατευθυντήριες γραμμές, και ειδικά στις οικογενειακές επιχειρήσεις υπάρχουν δύο πόλοι. Υπάρχει διάδραση των δύο πόλων. Αυτοί που εργάζονται και διοικούν, και αυτοί που είναι μέτοχοι. Το κομμάτι της διακυβέρνησης της οικογένειας είναι πολύ σημαντικό».
Δεδομένων των συνεχών αλλαγών στο σύγχρονο οικονομικό περιβάλλον, υπό τις δυναμικές της Τεχνητής Νοημοσύνης και των αναδυόμενων κινδύνων, η Εταιρική Διακυβέρνηση επαναπροσδιορίζεται με γνώμονα αφενός την ανθεκτικότητα και τις ικανότητες της επιχειρηματικής ηγεσίας για αποτελεσματική διαχείριση σύνθετων προκλήσεων και αφετέρου την αξιοποίηση ευκαιριών.
Στον θεσμικό της χαιρετισμό, κατά τη διάρκεια του 3oυ Greek Corporate Governance Summit, η κ. Σοφία Κουνενάκη-Εφραίμογλου, Α’ Αντιπρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Πρόεδρος του Εθνικού Επιμελητηριακού Δικτύου Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματιών, ανέφερε: «Η Εταιρική Διακυβέρνηση συνδέεται άμεσα με την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και την οικονομική σταθερότητα της χώρας. Σήμερα, η Εταιρική Διακυβέρνηση αποκτά νέες διαστάσεις. Περνά από το επίπεδο συμμόρφωσης σε ένα άλλο επίπεδο και γίνεται συνώνυμο της προσπάθειας, της επιτυχίας.
Η διαφάνεια, η ενσωμάτωση ηθικών αξιών στη δομή μιας εταιρείας, η στάση απέναντι στο περιβάλλον και τα κοινωνικά θέματα αποτελούν, πλέον, κριτήρια ανταγωνιστικότητας μιας εταιρείας. Συμβάλλουν στη διατήρηση ταλαντούχων εργαζομένων και στην οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης, ενώ συνδέονται με τη μακροχρόνια ανάπτυξη μιας εταιρείας, η οποία γίνεται πιο αξιόπιστη στους εργαζομένους και τους πελάτες της. Η χώρα μας έχει κάνει σημαντικά βήματα, τα τελευταία χρόνια, προς αυτήν την κατεύθυνση».
Ομιλία, με θέμα «Η εταιρική διακυβέρνηση απαραίτητος πυλώνας για την αλλαγή της εταιρικής κουλτούρας και για την ενσωμάτωση των ESG κριτηρίων στην επιχειρηματική στρατηγική», απηύθυνε στο 3o Greek Corporate Governance Summit η κ. Αλεξάνδρα Πάλλη, Πρόεδρος ΔΣ, CSR Hellas, Πρόεδρος ΔΣ, Αγροκτήματα Κιθαιρώνα ΑΕ, Αντιπεριφερειάρχης Επιχειρηματικότητας & Ευρωπαϊκού Προγραμματισμού, Περιφέρεια Αττικής.
«Η Οδηγία CSRD, τα πρότυπα ESRS, η CS3D, το πακέτο Omnibus, όλα μαζί, συγκροτούν ένα νέο θεσμικό πλαίσιο, όπου η διακυβέρνηση δεν είναι απλά το πλαίσιο της συμμόρφωσης. Είναι η καρδιά της στρατηγικής μετάβασης. Είναι ο βασικός πυλώνας μέσα από τον οποίο κάθε επιχείρηση θεμελιώνει και αποδεικνύει τη δέσμευσή της στην υπεύθυνη επιχειρηματικότητα, τη βιωσιμότητα, τη λογοδοσία.
Στον κόσμο των ESG κριτηρίων, το “G” δεν είναι το τελευταίο γράμμα, είναι το πρώτο βήμα. Διότι χωρίς υπεύθυνη διακυβέρνηση, καμία περιβαλλοντική ή κοινωνική δέσμευση δεν μπορεί να εφαρμοστεί με αξιοπιστία και συνέπεια, ούτε μπορεί να ενταχθεί στη στρατηγική και την κουλτούρα του οργανισμού. Το Διοικητικό Συμβούλιο δεν πρέπει να είναι απλά ένα όργανο λήψεως αποφάσεων. Πρέπει να αναδεικνύεται ως θεματοφύλακας του οράματος, των αξιών, της κουλτούρας, της στρατηγικής, της συνέπειας και της διαφάνειας μιας επιχείρησης. Το 2025 είναι, πλέον, η εποχή όπου οι δεσμεύσεις μεταφράζονται σε δεδομένα. Οι δηλώσεις πρέπει να αποδεικνύονται με δεδομένα».
Η πρώτη παρουσίαση του συνεδρίου έγινε από την κ. Κιάρα Κόντη, Εταίρου, Επικεφαλής Υπηρεσιών Βιώσιμης Ανάπτυξης, ΕΥ Ελλάδος.
Η κ. Κόντη εξήγησε πώς συνδέεται η Εταιρική Διακυβέρνηση με τη δήλωση βιωσιμότητας. Έκανε αναφορά στο ESRS 1 και το ESRS 2 σημειώνοντας ότι «και ο νομοθέτης και οι εταιρείες πρέπει να βλέπουν τη συνολική εικόνα. Υπάρχει μια σωστή πρόβλεψη, που ζητούσε μέσα από τις υποχρεώσεις μια έννοια διακυβέρνησης. Η Εταιρική Διακυβέρνηση συνδέεται με το θέμα της βιωσιμότητας».
Το πρώτο μέρος του κορυφαίου συνεδρίου για την εταιρική διακυβέρνηση έκλεισε με ένα ενδιαφέρον πάνελ και εκλεκτούς συμμετέχοντες.
Το Panel Ι επικεντρώθηκε στις εισηγμένες εταιρείες και την προσαρμογή στο κανονιστικό πλαίσιο.
Σε αυτό συμμετείχαν οι κ.κ.: Αθανάσιος Κουλορίδας, Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής (ΔΕ), Ένωση Εισηγμένων Εταιρειών (ΕΝΕΙΣΕΤ), επ. Καθηγητής Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΟΠΑ) και Διαχειριστής Εταίρος ABLAW, Χάρης Κυριαζής, Ανεξάρτητο Μη Εκτελεστικό Μέλος ΔΣ, LAMDA Development SA, Τερέζα Μεσσάρη, Γενική Διευθύντρια Οικονομικών και Εργασιών, και Εκτελεστικό Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, PRODEA Investments, Ευγενία Παπαθανασοπούλου, Νομική Σύμβουλος, Διευθύντρια Εταιρικής Διακυβέρνησης & Γραμματέας ΔΣ, Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών ΑΕ, Αναστασία (Νατάσα) Στάμου, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΕΚ) και Πρόεδρος του Συνεγγυητικού Κεφαλαίου Εξασφάλισης Επενδυτικών Υπηρεσιών, Βασίλης Τσάιτας, Γενικός Διευθυντής Οικονομικών Ομίλου, Helleniq Energy Holdings SA.
Στην τοποθέτησή της, η κ. Στάμου ανέφερε ότι ο «νόμος για την Εταιρική Διακυβέρνηση είναι ένα ορόσημο στην ιστορία της Εταιρικής Διακυβέρνησης στην Ελλάδα. Παρά τις διαφωνίες, το αποτέλεσμα είναι θετικό. Ως επιτροπή, είμαστε ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα. Πρώτον, γιατί τα πράγματα μπήκαν σε μια σειρά. Όσον αφορά την κουλτούρα της Εταιρικής Διακυβέρνησης στην Ελλάδα, είχαμε ένα καθεστώς υβριδικό, με βασικές υποχρεώσεις Εταιρικής Διακυβέρνησης αλλά και ένα πλαίσιο αυτορρύθμισης».
Στην παρέμβασή του, ο κ. Κουλορίδας είπε: «Ο νόμος αποτέλεσε ένα έναυσμα να ασχοληθούμε όλοι με την Εταιρική Διακυβέρνηση. Παλαιότερα, όταν οι επιχειρήσεις αντιμετώπιζαν κρίσεις και ζήτημα επιβίωσης, δεν μπορούσαμε να ασχοληθούμε με την Εταιρική Διακυβέρνηση.
Σήμερα, ως προς τον τρόπο συμμόρφωσης, 3 περιπτώσεις εταιρειών υπάρχουν:
1. Οι εταιρείες που κατευθύνθηκαν προς μια τυπική συμμόρφωση
2. Οι εταιρείες που υπερέβησαν τον νόμο
3. Η πλειοψηφία των εταιρειών που προσπαθούν να συμμορφωθούν, αλλά δεν βλέπουν απαραίτητα τον θετικό αντίκτυπο αυτής της άσκησης
Η κ. Μεσσάρη, ερωτηθείσα σχετικά, ανέφερε: «Για εμάς, αυτός o νόμος δεν ήταν κάτι καινούργιο, είχαμε μια κουλτούρα προς αυτήν την κατεύθυνση. Η μεγαλύτερη διαφορά που είδαμε αφορούσε τον ρόλο της επιτροπής ελέγχου. Τώρα, πρέπει να δίνουμε περισσότερο βάρος στην επιτροπή ελέγχου, πρέπει να υπάρχουν άνθρωποι που να κατανοούν το αντικείμενο της εταιρείας μας. Επιπλέον, παλαιότερα, η επιλογή των μελών ΔΣ γινόταν με βάση το πόσο γνώριζαν το αντικείμενο της εταιρείας. Τώρα, πρέπει να έχουν γνώσεις πάνω και σε περιβαλλοντικά θέματα, πρέπει να παρέχεται μια επιμόρφωση για το νέο κανονιστικό πλαίσιο, τις τάσεις κ.ά.».
O κ. Κυριαζής, ερωτηθείς για τις νέες προκλήσεις που έχουν δημιουργηθεί με το νέο κανονιστικό πλαίσιο, τοποθετήθηκε ως εξής: «Στη δική μας περίπτωση, έχουν ανατεθεί, εκτός από τις συνήθεις αρμοδιότητες, και η εποπτεία των δύο ανεξάρτητων λειτουργιών διαχείρισης κινδύνου και κανονιστικής συμμόρφωσης, Όλα αυτά, μαζί με την ανάγκη ανεξάρτητης αξιολόγησης και την προσθήκη της μη χρηματοοικονομικής πληροφόρησης, συγκεντρώνουν συνολικά 6 μεγάλες προκλήσεις».
Ο κ. Τσάικας, από τη μεριά του, δήλωσε: «Βασικός στόχος του πλαισίου διακυβέρνησης είναι να βοηθήσει τη λήψη σωστών αποφάσεων. Να μειώσει το ρίσκο και να βάλει ένα πλαίσιο ελέγχου. Σε μεγάλο βαθμό, ο νόμος είχε αυτόν τον στόχο και αφορούσε εταιρείες με έναν βασικό μέτοχο, καθώς και πολυμετοχικές εταιρείες, καθώς, πέρα από την εγγύηση προς τους μετόχους, παρείχε και στους άλλους stakeholders μια διαβεβαίωση για τη λήψη σωστών αποφάσεων».
Η κ. Παπαθανασοπούλου, από την προσωπική της εμπειρία στην Alter Ego και στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, ανέφερε ότι: «Και στις δύο εταιρείες διαπιστώσαμε ότι ο ανθρώπινος παράγοντας διαδραματίζει τεράστιο ρόλο, το προσωπικό κάνει την καλύτερη προετοιμασία. Τα αποτελέσματα της δουλειάς τους έχουν αντίκτυπο στο ευρύτερο επενδυτικό κοινό». Χαρακτήρισε δε το νέο νομοθετικό πλαίσιο «εργαλείο για την ασφαλέστερη λειτουργία της εταιρείας».
©Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος/PHOTOPRESS Θ&Α Αναγνωστόπουλοι