Οι τιμές προϊόντων και υλικών είναι πιθανό να εκτοξευθούν καθώς η κύρια διαδρομή για το ένα δέκατο του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου βρίσκεται υπό διαρκή πυρά, προειδοποίησε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης.
Οι επιθέσεις των Χούθι στην Υεμένη θα μπορούσαν ενδεχομένως να συνεχίσουν να πυροδοτούν τις τιμές σε ολόκληρο τον κόσμο φέτος, δήλωσε η επικεφαλής οικονομολόγος της EBRD στο Νταβός, στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF).
Η Beata Javorcik μιλώντας στο Euronews Business ότι «ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή, και ειδικότερα οι διαταραχές στη ναυτιλία, συνεπάγονται έναν διαρκή κίνδυνο αύξησης των τιμών της ενέργειας που θα τροφοδοτούσε ξανά τον πληθωρισμό». Αρκετές ναυτιλιακές εταιρείες, όπως η Maersk, έχουν ήδη εκτρέψει τα πλοία τους από την Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ λόγω των επιθέσεων. Οι εναλλακτικές διαδρομές προσθέτουν σημαντικό χρόνο και κόστος ταξιδιού, με αποτέλεσμα να επηρεάζουν αρνητικά τις τιμές των τελικών αγαθών, με τις τιμές της ενέργειας να επηρεάζονται πιθανώς περισσότερο.
Γενικότερα, μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε δυνητικά να διαβρώσει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στη μείωση του πληθωρισμού μέχρι στιγμής, αντί να τροφοδοτήσει περισσότερο τις τιμές καταναλωτή.
Πώς σχεδιάζουν οι κεντρικές τράπεζες να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό το 2024;
Ο βασικός πληθωρισμός έχει μειωθεί σημαντικά σε αρκετές μεγάλες οικονομίες τους τελευταίους μήνες, κυρίως λόγω της επιστροφής των τιμών των γεωργικών προϊόντων, του φυσικού αερίου και της ενέργειας στα επίπεδα πριν της ρωσο-ουκρανικής κρίσης. Ωστόσο, η Javorcik σημειώνει ότι «οι κεντρικές τράπεζες συνεχίζουν να είναι πολύ προσεκτικές. Δεν θέλουν να κηρύξουν πρόωρα τη νίκη επί του πληθωρισμού».
Αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι αρκετά πάνω από τον γενικά αποδεκτό στόχο του 2% στις περισσότερες χώρες. Ευθυγραμμιζόμενος με τα λόγια της επικεφαλής οικονομολόγου της EBRD, το μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Robert Holzmann άφησε να εννοηθεί τη Δευτέρα ότι η κεντρική τράπεζα μπορεί να αψηφήσει πλήρως τις προσδοκίες της αγοράς και να καθυστερήσει να ξεκινήσει μειώσεις επιτοκίων καθ’ όλη τη διάρκεια του 2024.
Ωστόσο, η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε στο Νταβός ότι η κεντρική τράπεζα είναι πιθανό να μειώσει τα επιτόκια αυτό το καλοκαίρι. Η αστάθεια στις αγορές εμπορευμάτων θα μπορούσε να επιστρέψει στην εποχή του Φεβρουαρίου του 2022, όταν ξεκίνησε η σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας με αποτέλεσμα οι τιμές σε πολλά εμπορεύματα να εκτιναχθούν. Μεταξύ άλλων μεγάλες αυξήσεις καταγράφηκαν σε αφαθά όπως το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, ο άνθρακας, το σιτάρι, ο αραβόσιτος και μέταλλα όπως ο χρυσός, το ασήμι και το παλλάδιο.
Εκείνη την εποχή, μετά τη μείωση της προμήθειας ρωσικού φυσικού αερίου, η Ευρώπη εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από τις ΗΠΑ για τις προμήθειες LNG. Ωστόσο, φέτος, το μπλοκ είναι πιθανό να “είναι πολύ καλύτερα εξοπλισμένο”, είπε η Javorcik, με τα αποθέματα φυσικού αερίου να είναι πρακτικά πλήρη στις αρχές του χειμώνα 2023/2024.