Αν το 2020 ήταν η χρονιά μιας «αναπάντεχης» πανδημίας και των lockdowns, τότε το 2021 ήταν αδιαμφησβήτητα η χρονιά του εμβολίου. Τα νέα εμβόλια έδωσαν στην κοινωνία ένα ισχυρό εργαλείο κατά του κορονοϊού. Με την μετάλλαξη Omicron όμως να επελαύνει σε όλο τον κόσμο, δεν είναι δύσκολο να μαντέψει κανείς ότι και το 2022 θα συνεχίσει να επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τον ιό.
Οι άνθρωποι όμως πάντα προσαρμόζονται, και γι’ αυτό φέτος βλέπουμε φλέγοντα ζητήματα, όπως η κλιματική αλλαγή, ο έλεγχος της τεχνητής νοημοσύνης, και οι κίνδυνοι που αναδύθηκαν ως απόρροια του ψηφιακού μετασχηματισμού καταλαμβάνουν ολοένα και μεγαλύτερο μέρος του δημόσιου διαλόγου.
Τι θα φέρει λοιπόν το 2022; Η SAS, η κορυφαία εταιρεία στον κλάδο των analytics και της Τεχνητής Νοημοσύνης, παρουσιάζει τις προβλέψεις της για τη νέα χρονιά και αναλύει πώς αυτές θα επηρεάσουν κοινωνία και επιχειρήσεις.
1. Ηθική τεχνητή νοημοσύνη – ένα νέο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα;
Τον Απρίλιο του 2021, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula Von Der Leyen, παρουσίασε το νέο σχέδιο της ΕΕ για τη ρύθμιση των προγραμμάτων τεχνητής νοημοσύνης. Δεν αποτελεί πλέον έκπληξη – η τεχνητή νοημοσύνη είναι παντού και θα αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία τα επόμενα χρόνια. Παρόλα αυτά, παραμένει το σημαντικό ζήτημα της ευσυνειδησίας στη τεχνητή νοημοσύνη και τα ηθικά ζητήματα που απορρέουν από την ανάπτυξή της, όπως είναι ο κίνδυνος ενσωμάτωσης φυλετικών και σεξιστικών προκαταλήψεων (biases) στους αλγόριθμους αλλά και η αναγνώριση προσώπου. Η ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης αποτελεί μια ευκαιρία για την ΕΕ να προωθήσει τη δίκη της ατζέντα για την κατοχύρωση ηγετικής θέσης στην παγκόσμια ψηφιακή αγορά και να θέσει ένα ακόμη παγκόσμιο πρότυπο, όπως έκανε με επιτυχία μέσω του GDPR.
Νέοι κανονισμοί όπως αυτοί που προωθεί η ΕΕ μετουσιώνουν την έννοια της ηθικής τεχνητής νοημοσύνης από ένα πλαίσιο κανονισμών σε δημιουργία αξιόπιστων και «διαφανών» (transparent) επιχειρηματικών μοντέλων . Κατά τη διάρκεια του 2022, η υιοθέτηση πιο υπεύθυνων πρακτικών τεχνητής νοημοσύνης θα αποτελέσει κύριο μέρος της στρατηγικής και των προγραμμάτων καινοτομίας πολλών εταιρειών και το σημαντικότερο θέμα συζήτησης με τους πελάτες. Οι εταιρείες που έχουν ήδη υιοθετήσει πιο υπεύθυνες διαδικασίες θα αποκτήσουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Σε ένα γενικότερο πλαίσιο, η τεχνητή νοημοσύνη δίνει τη δυνατότητα για μεγαλύτερη εξατομίκευση σε πολλαπλά επίπεδα, από τη διαμόρφωση προσωποποιημένων προσφορών για τον πελάτη μέχρι εξατομικευμένη θεραπεία ασθενών βασισμένη σε παράγοντες όπως τα γονίδια, το περιβάλλον και ο τρόπος ζωής. Αυτό όμως προϋποθέτει τη διάδοση των ModelOps, έτσι ώστε οι επιχειρήσεις να αναπτύσσουν και να παρακολουθούν αποτελεσματικά τα μοντέλα μηχανικής μάθησης, με το κατάλληλο πλαίσιο διακυβέρνησης.
2. Οι προκλήσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας
Θυμάστε το Ever Given, το πλοίο που κόλλησε στη διώρυγα του Σουέζ; Τα προβλήματα που προκάλεσε αυτό το πρωτόγνωρο περιστατικό δεν έχουν ακόμα εξαλειφθεί. Προσθέσετε σε αυτά και τις επιπτώσεις της COVID και θα αντιληφθείτε την κρισιμότητα της κατάστασης για το λιανεμπόριο. Οι ελλείψεις σε όλους τους τομείς γίνονται όλο και πιο ανησυχητικές.
Στο λιανεμπόριο αναμένουμε ακόμη μεγαλύτερη μείωση των αποθεμάτων, υψηλή ζήτηση και “out-of-stocks” για όλο το 2022. Οι έμποροι που θα αξιοποιήσουν σωστά τα analytics για να λάβουν και να ερμηνεύσουν τις πληροφορίες που προέρχονται από την εφοδιαστική αλυσίδα και τη ζήτηση των καταναλωτών είναι αυτοί που θα πετύχουν σε αυτή τη νέα κανονικότητα του 2022, αφού θα καταφέρουν να ανταποκριθούν γρήγορα στις δυσλειτουργίες της εφοδιαστικής αλυσίδας και στις μεταβαλλόμενες προτιμήσεις των πελατών.
3. Οι απατεώνες εκμεταλλεύονται τα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας
Οι έμμεσες ηλεκτρονικές επιθέσεις αυξάνονται και οι απατεώνες, για να αποκτήσουν πρόσβαση σε πληροφορίες, εκμεταλλεύονται όλο και περισσότερο τις σχέσεις εμπιστοσύνης που έχουν δημιουργηθεί μεταξύ των εταιρειών και των προμηθευτών τους.
Αν και η απάτη στην εφοδιαστική αλυσίδα δεν είναι κάτι καινούργιο, το 2022 το ζήτημα αυτό θα αποτελέσει μια μεγάλη πρόκληση σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι γεγονός ότι η COVID έχει οδηγήσει σε αύξηση των φαινομένων απάτης, καθώς υπάρχουν πολύ λιγότεροι φυσικοί έλεγχοι των αποθεμάτων και των καταστημάτων. Οι επιχειρήσεις έχουν σταματήσει να δίνουν την ίδια βαρύτητα στη διαχείριση κινδύνου στην εφοδιαστική αλυσίδα και οι απατεώνες και τα κυκλώματα δεν χάνουν την ευκαιρία να εκμεταλλευτούν αυτή την κατάσταση. Τα analytics καθοδηγούν τον ψηφιακό μετασχηματισμό της εφοδιαστικής αλυσίδας, καθώς δίνουν έμφαση στις διαδικασίες των προμηθειών, όπως είναι ο εντοπισμός της νοθείας προσφορών και η τήρηση των όρων των συμβάσεων.
4. Κλιματική αλλαγή – Τα «παθήματα» να γίνουν μαθήματα… και νέες στρατηγικές
Μετά από άλλη μια χρονιά φυσικών καταστροφών, όπως οι πλημμύρες στη Γερμανία και το Βέλγιο, οι πυρκαγιές στην Ελλάδα και οι χιονοθύελλες στην Ισπανία, είναι πλέον επιτακτική ανάγκη να μάθουμε να προσαρμόζουμε τις στρατηγικές μας για ένα πιο βιώσιμο μέλλον.
Η κλιματική αλλαγή έχει επίσης σημαντικό αντίκτυπο στην χορήγηση δανείων και τις επενδύσεις. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δημοσίευσε στις 22 Σεπτεμβρίου τα σαφή και αδιαμφισβήτητα αποτελέσματα του πρώτου climate stress test, το οποίο διενεργήθηκε για πρώτη φορά για το σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας και αφορούσε κυρίως τραπεζικά ιδρύματα. Το συμπέρασμα είναι θλιβερό – η κλιματική αλλαγή μπορεί να προκαλέσει πιθανή κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, δημιουργώντας «ντόμινο» εάν ένας σημαντικός τραπεζικός παράγοντας χρεοκοπήσει.
Το 2022 θα είναι η χρονιά της δράσης για τις περισσότερες επιχειρήσεις και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην Ευρώπη, καθώς θα τεθούν σε εφαρμογή οι νέες απαιτήσεις δημοσιοποίησης στοιχείων για το κλίμα και τη βιωσιμότητα. Παράλληλα θα οριστούν ειδικοί κανονισμοί για τους τραπεζικούς φορείς και τον κλιματικό κίνδυνο, συμπεριλαμβανομένων ακόμη και των climate stress tests σε επίπεδο ΕΕ. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα πρέπει να ενισχύσουν σημαντικά τις διαδικασίες analytics για να αντιμετωπίσουν όλα τα παραπάνω ζητήματα. Η εξασφάλιση πολλών νέων δεδομένων, η ανάπτυξη νέων μοντέλων, η παραγωγή νέων αναφορών και η εφαρμογή νέων προσομοιώσεων για νέα, μελλοντικά σενάρια είναι μόνο μερικά από τα στοιχεία που απαιτούνται για να στηρίξουν τις διαδικασίες συμμόρφωσης και στρατηγικού σχεδιασμού.
5. User Experience και ένας κόσμος χωρίς cookies
Το 2021, η επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού οδήγησε σε ένα υβριδικό μοντέλο διάδρασης με τους πελάτες, και ακολούθως, σε επαναπροσδιορισμό της διαμόρφωσης, διαχείρισης και βελτιστοποίησης εμπειρίας πελάτης για τις επιχειρήσεις. Καθώς τα third-party cookies δεν υπάρχουν πια, οι marketers πρέπει πλέον να βασιστούν στα δεδομένα που διαθέτουν: τα δικά τους πρωτογενή δεδομένα. Είναι πλέον σίγουρο ότι οι φιλόδοξες στρατηγικές δεδομένων θα επικρατήσουν.
«Έξυπνες» τεχνολογίες, δυνατές εμπειρίες, ψηφιακή εμπιστοσύνη, αυτοματοποίηση και παραδόσεις. Η COVID επιτάχυνε τις αλλαγές προς μια digital-first οικονομία, όπου οι καταναλωτές αναμένουν πραγματικά εξατομικευμένες εμπειρίες – όλες τροφοδοτούμενες από τα δεδομένα καταναλωτών. Το 2022, τα προηγμένα analytics (όπως η τεχνητή νοημοσύνη) και η αυτοματοποιημένη λήψη αποφάσεων στο μάρκετινγκ θα παίζουν ακόμη πιο σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση προδραστικής και όχι αντιδραστικής πελατοκεντρικής στρατηγικής, ενώ όσες εταιρείες δεν έχουν κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση, έως το 2030, θα μείνουν πίσω.
6. Curiosity@Work και μια νέα προσέγγιση για ένα πιο ευέλικτο εργασιακό περιβάλλον
Είναι πια δεδομένο ότι το 2022, το εργασιακό περιβάλλον θα είναι πιο ευέλικτο από ποτέ. Μετράμε ήδη δύο χρόνια σε αυτόν τον νέο τρόπο εργασίας, και είναι φυσικό να υπάρχουν νέες προσδοκίες. Η ευελιξία είναι η νόρμα. Επίσης, μια νέα αξία έκανε την εμφάνισή της και ήρθε για να μείνει: Η περιέργεια.
Η περιέργεια βοηθά τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν κρίσιμες προκλήσεις – από τη βελτίωση της εργασιακής εμπειρίας έως τη δημιουργία χώρων εργασίας που προωθούν την καινοτομία. Η περιέργεια θα είναι η πιο περιζήτητη επαγγελματική δεξιότητα το 2022, επειδή οι εργαζόμενοι με περιέργεια συμβάλλουν ενισχύουν τη διακράτηση εργαζομένων, ακόμα και στο σύγχρονο περίπλοκο εργασιακό περιβάλλον
Οι εταιρείες θα πρέπει να είναι έτοιμες να αξιοποιήσουν πλήρως τις ευκαιρίες του ευέλικτου εργασιακού περιβάλλοντος και να ελαχιστοποιήσουν τους κινδύνους που ελλοχεύουν σε αυτό, όπως είναι η κόπωση των εργαζομένων και η αποστασιοποίηση αυτών. Θα πρέπει να προετοιμαστούν και μετασχηματίσουν τις διαδικασίες τους σε ένα υβριδικό μοντέλο εργασίας, να καλλιεργήσουν την ανθεκτικότητα του προσωπικού μακροπρόθεσμα, με παροχές που σχετίζονται με την υγεία τους και όχι μόνο την απόδοσή τους, να επιδιώξουν την ταχύτερη επίτευξη των στόχων διαφορετικότητας και συμπερίληψης μέσω υποχρέωσης λογοδοσίας για τους στόχους αυτών και να υποστηρίξουν την ανάπτυξη ενός υβριδικού, ανθρωποκεντρικού, μοντέλου εργασίας που θα προωθεί την συνεργατικότητα.
Καταλήγοντας, η πανδημία συνεχίζει και επηρεάζει σημαντικά κοινωνία και επιχειρήσεις, φέρνοντας ραγδαίες εξελίξεις σε θέματα τεχνολογίας. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποκτά νέες διαστάσεις-όπως αποδεικνύει η μεγάλη συζήτηση γύρω από το NFT . Η τεχνητή νοημοσύνη και τα analytics μπορούν να προσφέρουν λύσεις σε πληθώρα προβλημάτων που μέχρι τώρα έμοιαζαν πολύπλοκα και δυσεπίλυτα.
