του Ιωάννη Ρουκά
Καθημερινά ερχόμαστε σε επαφή, τόσο με επιχειρηματίες, όσο και με Τραπεζικά στελέχη. Οι συζητήσεις μαζί τους, έχουν ένα και μόνο θέμα: Την πολυπόθητη ρευστότητα. Οι μεν τη χρειάζονται για να υποστηρίξουν τα επιχειρηματικά τους σχέδια οι δε να τη διοχετεύσουν μέσω νέων προγραμμάτων κυρίως μέσω ευρωπαϊκών πηγών.
Η ρευστότητα όμως πέφτει με το σταγονόμετρο στην Οικονομία. Που χάνονται λοιπόν, «στη μετάφραση»;
Οι μεν, όσοι έχουν καταφέρει να επιβιώσουν μετά από 10 χρόνια Κρίσης, ακούνε ΤΡΑΠΕΖΑ, και ούτε θέλουν να ακούσουν. Κυρίως λόγω των επιτοκίων και λιγότερο λόγω των πολλών παραδειγμάτων από φίλους τους που οι Τράπεζες τους πήραν το χαλί κάτω από τα πόδια τους με την Κρίση. Έχουμε γράψει επανειλημμένως για τα «τραπεζικά» κριτήρια χρηματοδότησης πριν το 2009.
Τα εξής τρία: Εξασφαλίσεις, Εξασφαλίσεις και φυσικά Εξασφαλίσεις (αυτά μεταξύ άλλων είναι και η αιτία καθυστέρησης λύσης των κόκκινων δανείων). Με τέτοιο κόστος χρήματος, δεν θα είναι ανταγωνιστικοί στο ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον που δραστηριοποιούνται ήδη ή θέλουν να μπουν δυναμικά. Έτσι λοιπόν κρατάνε δυνάμεις, ή ψάχνουν άλλες πηγές χρηματοδότησης στα νεότευκτα Funds ελληνικής κυρίως έδρας που και αυτά δυστυχώς έχουν «τραπεζικά κριτήρια» αξιολόγησης.
Οι δε, εγκλωβισμένοι ακομα, σε ένα μοντέλο αξιολόγησης επενδύσεων και επιχειρηματικών σχεδίων από το παρελθόν, μηδενικού σχεδόν ρίσκου, ψάχνουν να βρουν projects να δώσουν χρήματα που με τη σειρά τους έχουν στη διάθεση τους κυρίως από πόρους της Ευρωπαϊκής Τράπεζας, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων κλπ. Σε αυτό το περίεργο μείγμα, προσθέτουμε, τα περί 85δις ευρώ, ακόμα, κόκκινα δάνεια, που σαν καρκίνος, τρώνε τα κεφαλαία των Τραπεζών, τις υποχρεώσεις για περαιτέρω συρρίκνωση τους, σε προσωπικό, καταστήματα.
Τέλος, προσθέτουμε και τις αναταράξεις λόγω Εκλογών, που είναι και αναμενόμενες, παρά τα θετικά σχόλια από το εξωτερικό με τις αναβαθμίσεις του αξιόχρεου της Χώρας λόγω κυρίως της «μετά» εποχής.
Υπάρχει λύση λοιπόν; Φυσικά.
Αλλά αυτό έχει προϋποθέσεις. Αρκετές. Μερικές από αυτές είναι:
- Απαλλαγή των Ισολογισμών των Τραπεζών από τη βάσανο των Κόκκινων δανείων μέσω πώλησης τους σε απολύτως ελεγχόμενα μέσω Νομοθεσίας και Κανόνων Funds.
- Στελέχωση των Τραπεζικών Ιδρυμάτων με ανθρώπους ικανούς και εξειδικευμένους στην αξιολόγηση επενδύσεων.
- Λόγω των εθελούσιων εξόδων, έχουμε έλλειψη στελεχών με γνώση της αγοράς, πέρα από τις τυπικές ακαδημαϊκές περγαμηνές. Είτε από τη Χώρα μας, είτε από το Εξωτερικό.
- Αλλαγή των κριτηρίων αξιόλογης των επενδύσεων των Τραπεζών, όπου θα περιλαμβάνεται και το «επιχειρηματικό ρίσκο» πέρα από τις εξασφάλισες στα ακίνητα.
Τα μοντέλα αξιολόγησης ειδικά στις ΗΠΑ περιλαμβάνουν και άλλους δείκτες αξιολόγησης. Περιλαμβάνουν και παρακολούθηση της «επένδυσης» της Τράπεζας μέσω Εταιρειών Συμβούλων, όπου σαν βοηθοί, επιβλέπουν τις επιχειρήσεις στην υλοποίηση του πλάνου τους και είναι proactive και όχι reactive σε πιθανά προβλήματα ή άστοχες κινήσεις.
Επιδοτούμενα Προγράμματα, Αναπτυξιακός Νόμος, προσαρμοσμένος στο τώρα και το αύριο και όχι στο χθες. Άμεσες, γρήγορες διαδικασίες αξιολόγησης, παρακολούθησης υλοποίησης. Χρήση (περισσότερο από το παρελθόν) ευέλικτων εργαλείων χρηματοδότησης. Μεταρρυθμίσεις στη Νομοθεσία περί Αδειοδοτήσεων, Χρήσης Γης και λοιπών θεμάτων που προκαλούν τη καθυστέρηση στο ξεκίνημα και υλοποίηση τόσων επενδύσεων. Προγράμματα Επιδότησης της Εργασίας και όχι της Ανεργίας, για να δίνουμε τα σωστά μηνύματα τόσο στην Κοινωνία όσο και στον Επιχειρηματικό Κόσμο. Πραγματικά, τα ξέρουμε, τα έχουμε γράψει, τα βλέπουμε συνέχεια μπροστά μας, όλα τα παραπάνω.
Η λύση βρίσκεται στην αλλαγή του μοντέλου λειτουργίας της Χώρας. Αλλαγή Κοσμοθεωρίας. Είτε το θελουμε είτε όχι, ο Κόσμος λειτουργεί έτσι.
Μόνο μέσω της Ιδιωτικής Οικονομίας, των Επενδύσεων, παράγεται πλούτος. Με σωστό πλαίσιο προστασίας της Νομιμότητας και όχι προσχηματικής καθυστέρησης για λόγους κομματικούς ή «συναλλαγής». Και η ανάγκη είναι να γίνει αυτό τώρα. Ο χρόνος τελείωσε.
{Ο κ. Ιωάννης Γ. Ρουκάς Οικονομολόγος Προεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Οικονομικής Διοίκησης της ΕΕΔΕ Μακεδονίας}
