Η εταιρική κοινωνική ευθύνη, η βιώσιμη ανάπτυξη, η αειφορία και η προστασία του περιβάλλοντος αποτελούν έννοιες-«κλειδί» στην εποχή μας και ταυτόχρονα απαραίτητες προϋποθέσεις για τη μελλοντική ανάπτυξη. Οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν όλο και περισσότερο τον ρόλο τους σε σχέση με την κοινωνία και το περιβάλλον, αναλαμβάνοντας ενεργό δράση σε όλα τα επίπεδα.
Ιδιαίτερα τη φετινή χρονιά, η πανδημία Covid-19 μας εισήγαγε σε μια εποχή κατά την οποία είδαμε επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο να προχωρούν με γρήγορο ρυθμό σε αλλαγές έχοντας ως βασικό γνώμονα το γενικό καλό και την προάσπιση της υγείας του κοινωνικού συνόλου.
Λόγω των συνθηκών, αρκετές επιχειρήσεις και εργαζόμενοι αναγκάστηκαν να προσαρμοστούν στη διαδικασία της απομακρυσμένης εργασίας. Αυτή η νέα πραγματικότητα ανέδειξε εργαλεία και τεχνολογίες που βοήθησαν τις εργασιακές ομάδες να δουλέψουν πιο έξυπνα, ενώ διευκόλυνε τη γονική μέριμνα και έριξε φως στην ισότιμη πρόσβαση στην τεχνολογία και τους πόρους, οδηγώντας σε νέες πολιτικές και οφέλη για τους εργαζομένους.
Ο κορωνοϊός έχει αλλάξει τη ζωή μας, επηρεάζοντας τους ανθρώπους και τις κοινωνίες μας κατά τρόπο πρωτοφανή, καθώς πριν από τον Covid-19 θα ήταν δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι επιχειρήσεις θα προχωρούσαν σε αναδιοργάνωση της παραγωγής τους για να υποστηρίξουν τα εθνικά συστήματα υγείας προσφέροντας αντισηπτικά, προστατευτικές μάσκες, αναπνευστήρες και άλλα μηχανήματα υποστήριξης της ζωής.
Πριν από τον Covid, θα ήταν δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι επιχειρήσεις θα έδιναν πρόσβαση στους πόρους και την τεχνογνωσία τους για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού. Τώρα, όμως, οι επιχειρήσεις αναπροσαρμόζουν το μοντέλο λειτουργίας τους και συμβάλλουν στον περιορισμό της εξάπλωσής του. Κάθε προσπάθεια έχει αξία και κάνει τη διαφορά.
Ωστόσο, οι προκλήσεις που δημιουργεί η πανδημία υπερβαίνουν τα εθνικά σύνορα και οι επιχειρήσεις αγωνίζονται για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας και τη συμβολή στις κοινότητες στις οποίες λειτουργούν.
Η πανδημία προσέφερε –και συνεχίζει να προσφέρει– μεγάλες ευκαιρίες δέσμευσης και ενεργής εμπλοκής των επιχειρήσεων σε ένα ευρύ φάσμα δράσεων και πρωτοβουλιών εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Όποιες κι αν είναι οι επιπτώσεις της κρίσης και οι αλλαγές που την ακολουθούν στο πλαίσιο της νέας κανονικότητας, είναι εμφανές ότι θα υπάρξει ενίσχυση της προστιθέμενης αξίας της εταιρικής υπευθυνότητας για την κοινωνία και τον άνθρωπο.
Υπό το πρίσμα της τρέχουσας κρίσης, οι εταιρείες αντιμετωπίζουν προκλήσεις σε πολλά μέτωπα. Οι υπεύθυνοι ανθρώπινου δυναμικού αντιμετωπίζουν πρωτοφανείς προκλήσεις ως προς τη διαχείριση του εργατικού δυναμικού. Η πανδημία του κορωνοϊού επιταχύνει την ανάγκη για εταιρείες και εργαζομένους να ενισχύσουν τις ψηφιακές τους δεξιότητες.
Η μετάβαση αυτή είναι πιο σημαντική και επείγουσα από ποτέ, όπως και η διατήρηση των θέσεων εργασίας.
Περισσότερα για τις συγκεκριμένες συνθήκες αναφέρει, στη συνέντευξη που ακολουθεί, η κ. Μαρία Αλεξίου, πρόεδρος του CSR Hellas και διευθύντρια Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης του ομίλου εταιρειών ΤΙΤΑΝ.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Μαρία Αλεξίου
Πρόεδρος του CSR Hellas και Διευθύντρια Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης του Ομίλου Εταιρειών ΤΙΤΑΝ
Πώς έχει επηρεάσει η πανδημία τη στρατηγική και τις δράσεις ΕΚΕ των επιχειρήσεων;
Η πανδημία ανέδειξε περαιτέρω τη συνεισφορά της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης στην αντιμετώπιση μιας κρίσης που προϋποθέτει, ειδικά σε περιπτώσεις όπως αυτή του Covid-19, ατομική και συλλογική ευθύνη στο μέγιστο βαθμό. Οι επιχειρήσεις που έχουν ήδη ενστερνιστεί και ακολουθούν τις αρχές της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης αποδεικνύονται μέσα στην κρίση πιο ανθεκτικές, γιατί είναι καλύτερα προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν το απρόβλεπτο και σίγουρα έχουν θεμελιώσει ισχυρότερους δεσμούς εμπιστοσύνης και αφοσίωσης τόσο με τους εργαζομένους τους όσο και με τους πελάτες και τους προμηθευτές τους.
Αναπόφευκτα, η φύση αυτής της κρίσης οδηγεί σε πλήρη επανεξέταση της στρατηγικής για την εταιρική ευθύνη, δεδομένου ότι προτάσσει την προστασία της υγείας, φυσικής και πνευματικής, των ανθρώπων και κατά συνέπεια των ίδιων των επιχειρήσεων, την προληπτική διαχείριση της ασφάλειας και της προστασίας όλων των εμπλεκομένων και φυσικά της αλληλεγγύης και της πειθαρχίας, έτσι ώστε οι περιορισμοί που επιβάλλονται να μην αποτελούν αιτία αναστολής της οικονομικής δραστηριότητας.
Η κρίση, ωστόσο, ανέδειξε και τη σημασία της συνεργασίας, ειδικά στην εφοδιαστική αλυσίδα, και λειτουργεί ως παράγοντας ανθεκτικότητας ειδικότερα των μικρότερων επιχειρήσεων. Στον τομέα αυτό, το έλλειμμα στη χώρα μας προφανώς επιδρά ήδη και θα επηρεάσει πιθανά ακόμη περισσότερο τα αρνητικά αποτελέσματα της κρίσης αυτής για τις επιχειρήσεις μας.
Η κρίση Covid-19 εκτιμάτε ότι έχει διαφοροποιήσει την αντίληψη των επιχειρήσεων σχετικά με την εφαρμογή και διασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης;
Η κρίση Covid-19 είναι η αφορμή να κατανοήσουμε τελικά καλύτερα την πρακτική διάσταση μιας θεωρητικής καταρχάς προσέγγισης, όπως η βιώσιμη ανάπτυξη, που επιβάλλει την ανάληψη ευθύνης σήμερα για το πώς επηρεάζουμε με τις αποφάσεις και τη συμπεριφορά μας το μέλλον μας και τις επερχόμενες γενιές.
Οι αξίες που αναδεικνύει αυτή η κρίση, όπως αυτή της αλληλεγγύης, της πειθαρχίας, της δέσμευσης για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων που αφορούν το σύνολο, είναι συστατικά της βιώσιμης ανάπτυξης, και τα διδάγματα από την εμπειρία της πανδημίας είναι πολύτιμο εργαλείο για να σχεδιάσουμε τη λειτουργία μας σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο σε νέες βάσεις.
Αντίστοιχες κρίσεις, ωστόσο, έχουμε βιώσει και στο παρελθόν, ωστόσο πρόκειται ίσως για την πρώτη (κρίση) που επηρεάζει την ατομική και συλλογική μας συνείδηση συνολικά και χωρίς αποκλεισμούς, άρα για πρώτη ίσως φορά μπορούμε να μιλήσουμε στη βάση μιας κοινής αποδοχής και συναίνεσης, γιατί τελικά επιλέγουμε τον δρόμο της βιώσιμης και υγιούς ανάπτυξης αντί για το παραδοσιακό πρότυπο “business as usual”.
Στο περιβάλλον αυτό, σε ποιους τομείς εστιάζουν τις δράσεις ΕΚΕ και ESG οι επιχειρήσεις;
Παρόλο που, κατά τη γνώμη μου, οι δύο όροι ΕΚΕ και ESG είναι ταυτόσημοι, σε ό,τι αφορά τη διάσταση της κοινωνικής συμβολής οι επιχειρήσεις κατευθύνουν πλέον τις κοινωνικές επενδύσεις τους κατά προτεραιότητα στον τομέα της προστασίας της δημόσιας και εταιρικής υγείας και της υποστήριξης των ανθρώπων που βρίσκονται σε δυσμενέστερη θέση. Ενισχύουν πρωτοβουλίες και επενδύσεις που επιτρέπουν την εξ αποστάσεως εργασία, προκειμένου να μειώσουν τις πιθανές επιπτώσεις στην απασχόληση και αναλαμβάνουν δράσεις στην περιφέρεια για την ενίσχυση των τοπικών κοινοτήτων με δομές κυρίως υγείας και ενημέρωσης.
Σε ό,τι αφορά στη στρατηγική των επιχειρήσεων σχετικά με ό,τι ορίζουμε ως ΕSG, και κυρίως την απόδοσή τους σε θέματα ουσιώδη για την περιβαλλοντική τους επίδραση, την κοινωνική τους επίδραση και την εταιρική διακυβέρνηση, οι μεγάλες επιχειρήσεις παρακολουθούν και συμμετέχουν στη διαβούλευση του αναθεωρημένου σχετικά με τα θέματα αυτά ρυθμιστικού πλαισίου της ΕΕ, επενδύουν δε πιο συστηματικά στην αξιολόγηση των επιδόσεών τους και στην επικέντρωση στις ουσιώδεις προτεραιότητες τόσο για τον κλάδο στον οποίο λειτουργούν όσο και για τους δικούς τους συμμετόχους.
Η συνεχώς αυξανόμενη τάση των επενδυτών να συνυπολογίζουν τα κριτήρια ESG για την ΕΚΕ στο σύστημα χρηματοδότησης αναπτυξιακών επενδύσεων, και όχι μόνο, καθοδηγεί τις εξελίξεις στον τομέα αυτό, εντείνοντας τον ανταγωνισμό μεταξύ όσων επιχειρήσεων ήδη ηγούνται και όσων οφείλουν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.
………………
Περιοδικό ΧΡΗΜΑ, τευχ. Νοε-Δεκ 2020
