Δύο βαθμίδες επάνω ανέβασε μονομιάς με την αξιολόγησή της την ελληνική οικονομία η Moody’s, σε διπλή αναβάθμιση που έκανε, τοποθετώντας την Ελλάδα στην κατηγορία Ba1 από Ba3.
Ο Moody’s επέμενε να διατηρεί την ελληνική οικονομία δύο βαθμίδες χαμηλότερα από όλους τους άλλους οίκους και τρεις βαθμίδες κάτω από από την επενδυτική βαθμίδα.
Με την κίνηση αυτή απλά επιβεβαιώνει αυτό που γράφαμε από καιρό ότι εμμένει αλλά χάνει την επαφή με την πραγματικότητα και τη βαθμολογία των άλλων οίκων και θα αναγκαστεί να ακολουθήσει για να μην πάρει το ρίσκο της απομόνωσης, όταν η γνώμη της δεν θα έχει πια σημασία.
Να λοιπόν που τώρα ευθυγραμμίζεται με την τωρινή αντίστοιχη αξιολόγηση των Fitch και S&P που όμως έχουν ήδη από πριν αναβαθμίσει τη χώρα σε επίπεδα ΒΒ+, μία βαθμίδα κάτω από την επενδυτική και τώρα αναμένεται η νέα αξιολόγησή τους που μπορεί να είναι νέα αναβάθμιση.
Η αξιολόγηση της Moody’s δεν έχει πια τόση σημασία για την ΕΚΤ και την αποδοχή των ελληνικών ομολόγων ως εγγύηση για δάνεια μετά την επενδυτική βαθμίδα που έδωσε στη χώρα η DBRS (ΒΒΒ low).
Ωστόσο η επενδυτική βαθμίδα ειδικά από τη Fitch και την S&P, αλλά ακόμα και τη Fitch, έχει άλλο πρεστίζ και ειδικότερη σημασία για τα επενδυτικά κεφάλαια που τοποθετούνται σε ομόλογα και μετοχές.
Γι αυτό η διπλή αναβάθμιση της Moody’s, ακόμα κι αν δεν μας τοποθετεί εκεί είναι μία καλή αρχή και ένα προμήνυμα ότι ανησύχησε ότι θα χάσει επαφή με την αξιολόγηση του άλλου οίκου της S&P.
Είναι από κάθε άποψη πολύ καλό νέο.
O Moody’s επίσης, λέει επιτέλους δύο καλά λόγια την ελληνική οικονομία, πολύ αναγκαία αυτή τη στιγμή.
Σύμφωνα με τον οίκο, η αναβάθμιση κατά δυο βαθμίδες αντανακλά την εκτίμηση ότι η ελληνική οικονομία, τα δημόσια οικονομικά, οι θεσμοί και το τραπεζικό σύστημα βρίσκονται ενώπιον σημαντικών δομικών αλλαγών που θα στηρίξουν μια συνεχιζόμενη σημαντική βελτίωση στο αξιόχρεο και την ανθεκτικότητα σε μελλοντικά σοκ.
Ειδικότερα, η κυβερνητική πλειοψηφία μετά τις εκλογές του Ιουνίου παρέχει έναν υψηλό βαθμό πολιτικής σταθερότητας τα επόμενα τέσσερα χρόνια, στηρίζοντας τη συνεχιζόμενη υλοποίηση ολοκληρωμένων μεταρρυθμίσεων και τον σχεδιασμό νέων, κάτι που ενισχύει την προσδοκία της Moody’s για περαιτέρω οικονομική και δημοσιονομική ενίσχυση.
Η Ελλάδα εμφανίζει ισχυρές αναπτυξιακές προοπτικές στο πλαίσιο βιώσιμων αλλαγών στο οικονομικό της μοντέλο. Η Moody’s προβλέπει μέση ετήσια αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 2,2% από το 2023 έως το 2027.
Πρόκειται για πολύ σημαντική βελτίωση σε σχέση με τη μέση ανάπτυξη 0,8% ετησίως στην πενταετία πριν την πανδημία.
Οι επενδύσεις και η κατανάλωση θα αποτελέσουν τους δυο πυλώνες ανάπτυξης, με μικρή αύξηση της συμβολής από τις καθαρές εξαγωγές.
Την επόμενη τετραετία, οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις θα στηριχθούν από κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης.
Με βάση την πρόοδο στις εκταμιεύσεις και τις ελληνικές επενδύσεις η Moodys αναμένει ότι το Ταμείο Ανάκαμψης θα παράσχει σημαντική στήριξη στις αναπτυξιακές προοπτικές.
Επιπλέον, ο οίκος αναμένει ότι θα συνεχιστεί η θετική ροή άμεσων ξένων επενδύσεων, με βάση τις καλύτερες οικονομικές προοπτικές, τις συνεχιζόμενες αποκρατικοποιήσεις και τις περαιτέρω δομικές μεταρρυθμίσεις.
Ολα τα ανωτέρω θα βοηθήσουν την άνοδο των επενδύσεων περίπου στο 18% του ΑΕΠ έως το 2027, από 13,7% το 2022.
Xρέος
Σε ό,τι αφορά το χρέος, η Moody’s αναμένει τώρα ακόμη ταχύτερη μείωσή του το 2024, κοντά στο 150% του ΑΕΠ.
Αυτή η εκτίμηση είναι αποτέλεσμα της ισχυρότερης του αναμενομένου αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ και της σταδιακής μείωσης του πληθωρισμού, που θα οδηγήσει σε ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ κατά περίπου 5% ετησίως στον προβλεπόμενο ορίζοντα της Moody’s, δηλαδή μεταξύ 2023-27.
Αυτό το ποσοστό συγκρίνεται με μόνο 0,7% ετήσια αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ κατά τα πέντε χρόνια προ πανδημίας.
Η μείωση του χρέους αντανακλά επίσης την εστίαση της κυβέρνησης στην εφαρμογή συνετών δημοσιονομικών πολιτικών, με σκοπό και αποτέλεσμα την αύξηση των πρωτογενών πλεονασμάτων.
Λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των κρατικών δαπανών, η Moody’s αναμένει ότι η Ελλάδα θα επιτύχει πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 1% – 2% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια, γεγονός που αντανακλά τη βελτίωση η οποία επιτυγχάνεται σε επίπεδο δημοσιονομικής πολιτικής.
Τράπεζες
Οι δείκτες για την ποιότητα του ενεργητικού, την κερδοφορία και την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών συνεχίζουν να βελτιώνονται, πλησιάζοντας πιο κοντά στον μέσο όρο της ευρωζώνης και της ΕΕ. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPL) έχουν μειωθεί τόσο ως ποσό όσο και ως ποσοστό επί του συνόλου των δανείων και είναι πλέον ελαφρώς κάτω από το 5% σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (EBA), έναντι 30% το 2020.
Ενώ η επίλυση των NPLs παραμένει πρόκληση, η Moody’s αναμένει επιτάχυνση με βάση το νέο νόμο περί αφερεγγυότητας.
Το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) θα ακολουθήσει τη στρατηγική αποεπένδυσής του που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2023 και δεδομένων των ισχυρών αποτιμήσεων και του ενδιαφέροντος από ξένους επενδυτές, οι προοπτικές για πώληση κρατικών μεριδίων μέχρι το τέλος του 2025 είναι καλές.
Κράτος
Το ESG Credit Impact Score της Ελλάδας (Περιβάλλον – Κοινωνία – Εταιρική Διακυβέρνηση) είναι CIS-3 και αντανακλά κυρίως τους κοινωνικούς κινδύνους και τη μέτρια αρνητική έκθεση σε περιβαλλοντικούς κινδύνους, με περιορισμένη οικονομική ικανότητα για τον πλήρη μετριασμό αυτών των κινδύνων.
Ωστόσο, η διακυβέρνηση και οι θεσμοί της Ελλάδας βελτιώνονται τα τελευταία χρόνια και η ικανότητα των αρχών να ανταποκρίνονται σε κραδασμούς έχει αποδειχθεί σταθερή στο πλαίσιο της πανδημίας του κορωνοϊού και της ενεργειακής κρίσης.
Η βαθμολογία E-3 του περιβαλλοντικού προφίλ εκδότη της Ελλάδας αντικατοπτρίζει την έκθεση της Ελλάδας σε διάφορους περιβαλλοντικούς κινδύνους.Οι καταστροφικές πυρκαγιές και οι σοβαρές πλημμύρες καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023 υπογραμμίζουν την έκθεση της Ελλάδας στους κινδύνους του φυσικού κλίματος.
Αν και η Ελλάδα μπορεί να βασιστεί σε σταθερή οικονομική υποστήριξη από την ΕΕ για τον περιορισμό των οικονομικών επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών, μια περαιτέρω αύξηση της συχνότητας και της σοβαρότητας αυτών των γεγονότων θα μπορούσε να αποδυναμώσει τον τουριστικό κλάδο της και μέσω ενός συνδυασμού χαμηλότερων εσόδων και υψηλότερων δαπανών θα μπορούσε να προκαλέσει δημοσιονομική πρόκληση.
Η βαθμολογία του προφίλ κοινωνικού εκδότη S-4 της Ελλάδας αντικατοπτρίζει κατά κύριο λόγο ένα δυσμενές δημογραφικό προφίλ, το οποίο θα επιβαρύνει τη μακροπρόθεσμη δυνητική αύξηση της παραγωγής της οικονομίας. Οι ουσιαστικές συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις τα τελευταία χρόνια περιορίζουν τις δημοσιονομικές επιπτώσεις του δυσμενούς δημογραφικού προφίλ. Τα υψηλά ακόμη ποσοστά ανεργίας (αν και μειώνονται) και ιδιαίτερα για τους νέους αποτελούν κοινωνικές προκλήσεις. Τούτου λεχθέντος, οι βελτιωμένες οικονομικές προοπτικές σε συνδυασμό με τις συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και στην εκπαίδευση αναμένεται να βελτιώσουν τη λειτουργία της αγοράς εργασίας, παρέχοντας σημαντικούς μετριασμούς για τους προαναφερθέντες κοινωνικούς κινδύνους. Η πρόσβαση σε στέγαση, υγειονομική περίθαλψη και βασικές υπηρεσίες είναι γενικά καλή.
Η βαθμολογία του προφίλ εκδότη διακυβέρνησης της Ελλάδας G-2 αντανακλά περιορισμένους κινδύνους από λόγους διακυβέρνησης. Οι βαθμολογίες της Ελλάδας σε έρευνες παγκόσμιας διακυβέρνησης έχουν βελτιωθεί στο πρόσφατο παρελθόν, ιδίως όσον αφορά την ποιότητα των κανονιστικών ρυθμίσεων και το κράτος δικαίου. Η δημοσιονομική αξιοπιστία έχει βελτιωθεί σημαντικά. Αν και η Ελλάδα εξήλθε από την Ενισχυμένη Εποπτεία στις 20 Αυγούστου 2022, η χώρα παραμένει σε παρακολούθηση μετά το πρόγραμμα και υπόκειται στις συνήθεις διαδικασίες του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, οι οποίες θα συμβάλουν στην πλήρη ενσωμάτωση των πρόσφατων βελτιώσεων διακυβέρνησης και θεσμικών οργάνων.
ΝΑΚ