Το στίγμα και οι διακρίσεις συνεχίζουν να επισκιάζουν τη ζωή και την καθημερινότητα των ανθρώπων που ζουν με HIV στην Ελλάδα, σύμφωνα με την πανευρωπαϊκή έρευνα «Stigma Index». Την έρευνα διενήργησε στη χώρα μας η ΘΕΤΙΚΗ ΦΩΝΗ σε δείγμα 500 οροθετικών ατόμων*.
Τα συμπεράσματα της έρευνας αναδεικνύουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν και το φόβο που βιώνουν οι άνθρωποι με HIV σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής τους, όπως στις προσωπικές και ερωτικές σχέσεις, στην οικογένεια και στο φιλικό περιβάλλον, στον επαγγελματικό τομέα και στην υγειονομική περίθαλψη.
Ειδικότερα:
Παρά το γεγονός ότι η πλειοψηφία των συμμετεχόντων (67%) επιλέγει να μην αποκαλύπτει την οροθετικότητά του, περίπου 3 στους 10 από αυτούς που έχασαν τη δουλειά τους κατά τον τελευταίο χρόνο, δηλώνουν ότι απολύθηκαν λόγω του HIV.
Αίσθηση προκαλεί, στο μεταξύ, η αντιμετώπιση των οροθετικών από μέρος της επιστημονικής κοινότητας. Ενδεικτικά, το 15% δήλωσε ότι βίωσε αντιδράσεις διάκρισης κατά την αποκάλυψη της HIV κατάστασης σε επαγγελματίες υγείας και το 11% ότι αντιμετώπισε άρνηση παροχής ιατρικών υπηρεσιών.
Ο φόβος της αποκάλυψης της νόσου αποτελεί έναν από τους ισχυρότερους μοχλούς απομόνωσης των οροθετικών ατόμων. Περίπου 1ας στους 2 συμμετέχοντες κατηγορεί τον εαυτό του, αισθάνεται ενοχές και ντροπή και έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση λόγω του HIV.
Ως αποτέλεσμα του αυτοστιγματισμού, τα άτομα επιλέγουν συχνά να αποσυρθούν από κοινωνικές σχέσεις ή δραστηριότητες. Είναι χαρακτηριστικό πως:
- το 46% των ερωτηθέντων δηλώνει πως απομόνωσε τον εαυτό του από την οικογένεια και τους φίλους,
- το 37% αποφάσισε να μην έχει σεξουαλική ζωή, και
- το 35% περιόρισε δραστικά τις κοινωνικές επαφές του.
Τα παραπάνω στοιχεία και το γεγονός ότι 1 στους 10 συμμετέχοντες δηλώνει πως έχει αυτοκτονικές τάσεις, αναδεικνύουν την ανάγκη στοχευμένων παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση του εσωτερικευμένου στίγματος και των προεκτάσεών του στην ψυχική υγεία των οροθετικών ατόμων.
«Οι παρεμβάσεις αυτές θα πρέπει να αποτελούν μέρος μίας ολιστικής αντιμετώπισης του HIV που περιλαμβάνει μαζί με τη θεραπεία και την κοινωνική υποστήριξη και ενδυνάμωση. Επιπρόσθετα, οφείλουν να επεκτείνονται στις ομάδες που πλήττονται δυσανάλογα από τον ιό και βιώνουν φοβικές συμπεριφορές ή διακρίσεις όπως οι ομοφυλόφιλοι άνδρες και τα τρανς άτομα, οι χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών, οι εργαζόμενοι/ες στο σεξ, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, οι κρατούμενοι στις φυλακές»τονίζει η ΘΕΤΙΚΗ ΦΩΝΗ.
Η έρευνα δίνει, όμως, και ελπιδοφόρα μηνύματα για τα οροθετικά άτομα και, πιο συγκεκριμένα για τις ακτιβιστικές πρωτοβουλίες και τη σχέση αλληλοϋποστήριξης που αναπτύσσουν μεταξύ τους.
Χαρακτηριστικά, το 70% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι έχει συμπαρασταθεί συναισθηματικά σε άλλους ανθρώπους που ζουν με HIV και το 40% ότι έχει επιχειρήσει να εκπαιδεύσει και να ευαισθητοποιήσει πομπούς στίγματος ή διάκρισης.
«Τα ευρήματα της έρευνας σχηματοποιούν τη σημασία των κοινωνικών προσδιοριστών του HIV στην αντιμετώπιση της επιδημίας. Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η ισονομία, η εκπαίδευση, οι ίσες ευκαιρίες στην εργασία, αναδεικνύονται σε προϋποθέσεις εξίσου σημαντικές με την πρόσβαση στη θεραπεία. Εν όψει του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για το HIV/AIDS, απαιτείται κεντρικός συντονισμός και κυρίως μία θεώρηση του HIV που δε θα περιορίζεται αποκλειστικά στην ιατρική διάστασή του»καταλήγει η ΘΕΤΙΚΗ ΦΩΝΗ.
*Τα δεδομένα της έρευνας συλλέχθηκαν μέσω συνεντεύξεων με ανθρώπους που ζουν με τον HIV, χρησιμοποιώντας ένα προκαθορισμένο ερωτηματολόγιο σε μια ομάδα 500 ατόμων στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Από τους 500 ερωτώμενους 53 ήταν έγκλειστοι στο Νοσοκομείο «Άγιος Παύλος» των φυλακών Κορυδαλλού τη στιγμή της συνέντευξης.
Η πρωτοβουλία αναπτύχθηκε από μια διεθνή σύμπραξη που αποτελείται από το Παγκόσμιο Δίκτυο Ατόμων που ζουν με τον HIV (GNP +), τη Διεθνή Ομοσπονδία Οικογενειακού Προγραμματισμού (IPPF), τη Διεθνή Κοινότητα Γυναικών που ζουν με το HIV/AIDS (ICW) και το κοινό πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με το HIV/AIDS (UNAIDS).
Virus.com.gr
