Του ΧΡΗΣΤΟΥ Ν. ΚΩΝΣΤΑ
Μια καλά κρυμμένη δημοσκόπηση, ανάμεσα στους επιχειρηματίες της Βορείου Ελλάδος που εξάγουν τα προϊόντα τους στα Βαλκάνια και την Ευρώπη, οι περισσότεροι από αυτούς χρησιμοποιώντας τον όρο «Μακεδονία» ή «Μακεδονικός», έρχεται στο φως της δημοσιότητας.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος και επρόκειτο να δοθεί στη δημοσιότητα κατά την επίσκεψη του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ.
Τελικά κρίθηκε ότι είναι …«ατελής» και κρατήθηκε στα συρτάρια των υπευθύνων προκειμένου να «μην χαλάσει περαιτέρω το κλίμα» ενόψει των μεγάλων κινητοποιήσεων που θορύβησαν την κυβέρνηση.
Aπό την έρευνα προκύπτει ξεκάθαρα ότι οι βορειοελλαδίτες εξαγωγείς αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό και αγωνία το μέλλον των επιχειρήσεων τους αφού μια σειρά από προϊόντα που χρησιμοποιούν τον όρο «Μακεδονία» ή «Μακεδονικός» αλλά και δεκάδες άλλα εμπορικά προϊόντα ονομασίας προέλευσης και γεωγραφικής ένδειξης, που παράγονται στη Μακεδονία θα πρέπει να περιμένουν έως και 3 χρόνια(!) μέχρι να ξεκαθαριστεί το όνομα με το οποίο «έχουν δικαίωμα» να κυκλοφορούν στις αγορές!
Χαρακτηριστική είναι η στιχομυθία που έγινε μπροστά σε δεκάδες επιχειρηματίες, στην τελευταία γενική συνέλευση του Συνδέσμου Βιομηχάνων Βορείου Ελλάδος.
Ένας επώνυμος Σαλονικιός επιχειρηματίας πήρε το λόγο και ρώτησε στον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα:
- «Κύριε Πρωθυπουργέ ο Σκοπιανός Πρωθυπουργός κ. Ζάεφ είναι ιδιοκτήτης μιας εταιρείας που παράγει προϊόντα διατροφής τα οποία τα ονομάζει «Παραδοσιακές Μακεδονικές Συνταγές».
- Μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών, θα ονομάσει τα προϊόντα του «Βορειομακεδονικές παραδοσιακές συνταγές;»
Η απάντηση του Αλέξη Τσίπρα ήταν:
· «Αυτή την μάχη πρέπει να δώσουμε»
Αυτή λοιπόν είναι η σκληρή αλήθεια: Το μέλλον της ονομασίας για κάθε εμπορικό σήμα και επωνυμία προϊόντος, θα ξεκινήσει να συζητά -το 2019- μια κοινή επιτροπή ειδικών από Αθήνα και Σκόπια, προκειμένου να καταλήξει σε αποδεκτή λύση εντός τριών ετών.
Οι γκρίζες ζώνες
Σαν μια από τις πολλές γκρίζες ζώνες της συμφωνίας Τσίπρα-Ζάεφ, η τύχη της εμπορικής ονομασίας των προϊόντων που παράγονται στις δύο χώρες, θα κινείται στη σφαίρα της αβεβαιότητας για τουλάχιστον έως και το 2022.
Τότε υπολογίζεται με βάση το τελικό κείμενο της συμφωνίας να έχουν καταλήξει οι δύο πλευρές γύρω από το τι ακριβώς θα ισχύσει με την εμπορική ονομασία όλων των προϊόντων, των εμπορικών ονομασιών, σημάτων και επωνυμιών, που παράγονται σε Ελλάδα και Σκόπια.
Πάνω σ’ αυτή την σκληρή πραγματικότητα στηρίχθηκε η έρευνα που πραγματοποίησε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος την οποία όμως τελικά δεν διάβασε ο Πρωθυπουργός
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε μεταξύ 26 Ιουνίου και 6 Ιουλίου 2018.
Σύμφωνα με το 70,6% των συμμετεχόντων στην έρευνα, η Συμφωνία των Πρεσπών θα δημιουργήσει προβλήματα στα προϊόντα τους, στην εμπορική ονομασία, ή στα σήματα τα οποία είχαν μέχρι τώρα προέλευση τη Μακεδονία. Αντίθετα, το 29,4% υποστηρίζει πως η επιχείρησή τους δε θα επηρεαστεί, από τη Συμφωνία.
Περίπου 1 στους 2 Έλληνες επιχειρηματίες που συμμετείχαν στην έρευνα θεωρούν ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν το όνομα Μακεδονία, αδιαφορώντας για τη σύγχυση που θα δημιουργηθεί στις διεθνείς αγορές, ενώ το 13,7% εκτιμά πως δε πρέπει να υπάρχει κόκκινη γραμμή.
Καλούν σε αυθαιρεσία
Το υπόλοιπο 35,3% του δείγματος διατυπώνει μία διαφορετική στάση η οποία συνοψίζεται στην άποψη ότι ο όρος Μακεδονία θα πρέπει να χρησιμοποιείται αποκλειστικά από τις ελληνικές επιχειρήσεις, ενώ αυτές της πΓΔΜ θα πρέπει να χρησιμοποιούν το όνομα Βόρεια Μακεδονία
Στην ερώτηση για την αναγκαιότητα συμμετοχής του ΣΕΒΕ στην Διεθνή Ομάδα ειδικών που θα συσταθεί μεταξύ των δύο κρατών στο πλαίσιο της ΕΕ, του ΟΗΕ και του ΔΟΤ για τη διευθέτηση θεμάτων γύρω από τις χρήσεις εμπορικών ονομασιών, σημάτων και επωνυμιών, το 98,0% των ερωτηθέντων απάντησε αυτονόητα και με ιδιαίτερη αγωνία θετικά, εναποθέτοντας τις τελευταίες ελπίδες του για ομαλή διευθέτηση του προβλήματος στη συμμετοχή του ΣΕΒΕ.
Όσον αφορά στο χρονοδιάγραμμα που τίθεται για την ολοκλήρωση των εργασιών της Διεθνούς Ομάδας από τη σύστασή της το οποίο έχει οριστεί στα 3 χρόνια από τη Συμφωνία, το 39,2% των ερωτηθέντων συμφωνεί με αυτή την απόφαση, ενώ το 17,6% εκτιμά πως το αργότερο εντός 2 ετών θα πρέπει να έχουν λήξει οι εργασίες.
Ένα σημαντικό ποσοστό (31,4%) του δείγματος θεωρεί πως ο μέγιστος χρόνος θα πρέπει να είναι το 1 έτος, ενώ το 11,8% κρίνει άμεση την περάτωση των εργασιών εντός έξι μηνών.
Κοστίζει πολλά η εξασφάλιση της ονομασίας προέλευσης
Το μεγαλύτερο ποσοστό (58,8%) των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα του ΣΕΒΕ δεν χρησιμοποιεί τον όρο Μακεδονία ή κάποιο επιθετικό προσδιορισμό του στις εμπορικές ονομασίες, τα σήματα και τις επωνυμίες του.
Αντίθετα, το 41,2% του δείγματος χρησιμοποιεί τον όρο Μακεδονία σε επίπεδο εμπορικής ονομασίας, σήματος ή επωνυμίας.
Περισσότερες από 4.000 επιχειρήσεις στην Ελλάδα έχουν στην εταιρική τους ταυτότητα ή στα προϊόντα τους τον όρο «Μακεδονία». Όλες αυτές οι επιχειρήσεις πρέπει τώρα να σπεύσουν να κατοχυρώσουν το σήμα τους στις διεθνείς αγορές προκειμένου να μην έχουν προβλήματα μετά τη συμφωνία των Πρεσπών για το ονοματολογικό των Σκοπίων.
Οι επιλογές δεν είναι πολλές. Οι επιχειρηματίες πρέπει να απευθυνθούν στο Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας του Αλικάντε της Ισπανίας (EUIPO) που αφορά τη δραστηριότητα εντός των χωρών της Ενωμένης Ευρώπης. Σε ότι αφορά διεθνείς δραστηριότητες, υπάρχει το γραφείο WIPO της Γενεύης.
Στην πρώτη περίπτωση το κόστος ανέρχεται στις 2.000 ευρώ, πλέον των τελών, και στη δεύτερη στις 8.000 ευρώ ανά επωνυμία.
