Ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας ανέδειξε το γεγονός ότι ο γεωπολιτικός κίνδυνος μπορεί να φέρει εμπόδια στις αλυσίδες εφοδιασμού και να “παροπλίσει” το εμπόριο. Πιο συγκεκριμένα, ο πόλεμος οδήγησε σε εμπορικές κυρώσεις, επισιτιστική κρίση και ελλείψεις σε αποθέματα ενέργεια.

Το infοgraphic από το Ίδρυμα Hinrich, ερευνά πώς διαφέρει ο γεωπολιτικός κίνδυνος ανά οικονομία. Αντλεί δεδομένα από τον Δείκτη Αειφόρου Εμπορίου 2022, τον οποίο δημιούργησε το Ίδρυμα Hinrich σε συνεργασία με το Παγκόσμιο Κέντρο Ανταγωνιστικότητας IMD.

Γεωπολιτικό ρίσκο 

Ο γεωπολιτικός κίνδυνος συνδέεται άρρηκτα με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, πράγμα που σημαίνει ότι οι αναπτυσσόμενες οικονομίες έχουν συνήθως μεγαλύτερη αστάθεια.

Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τον γεωπολιτικό κίνδυνο για επιλεγμένες οικονομίες που καλύπτονται από τον Δείκτη Βιώσιμου Εμπορίου 2022. Μικρότεροι αριθμοί καταδεικνύουν λιγότερη σταθερότητα, ενώ ένας υψηλότερο νούμερο υποδηλώνει μεγαλύτερη σταθερότητα.

 

Η Νέα Ζηλανδία έχει το υψηλότερο επίπεδο σταθερότητας, που πιθανώς στηρίζεται από το γεγονός ότι είναι ένα μικρό έθνος χωρίς άμεσα γειτονικές χώρες. Η χώρα έχει λάβει μέτρα για την αποκατάσταση των σχέσεων με τους αυτόχθονες πληθυσμούς.

Οι ΗΠΑ έχουν μέτρια σταθερότητα. Επηρεάστηκαν από την αυξανόμενη πολιτική πόλωση που οδήγησε τους ανθρώπους να καταστούν πιο δύσπιστοι έναντι των θεσμών. Ως η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν επίσης γεωπολιτικούς κινδύνους, όπως η κλιμάκωση των δασμών στον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας.

Η Ρωσία έχει ένα από τα χαμηλότερα επίπεδα σταθερότητας. Η εισβολή της χώρας στην Ουκρανία οδήγησε σε οικονομικά οδοφράγματα που περιορίζουν την εύρυθμη εμπορική δραστηριότητα. Για παράδειγμα, οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας και τα αποκλεισμένα ουκρανικά λιμάνια οδήγησαν σε έλλειψη τροφίμων. Οι δύο χώρες προμηθεύουν το ένα τρίτο του σιταριού στον κόσμο και το 75% του ηλιελαίου.

Ο αντίκτυπος της γεωπολιτικής αβεβαιότητας στο εμπόριο

Ο γεωπολιτικός κίνδυνος μπορεί να οδηγήσει σε εμφύλιες αναταραχές και πόλεμο. Έχει επίσης οικονομικές συνέπειες, συμπεριλαμβανομένων των αναταραχών στο εμπόριο. Ως αποτέλεσμα του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας, η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά ότι το παγκόσμιο εμπόριο θα μειωθεί κατά 1%, μειώνοντας το παγκόσμιο ΑΕΠ κατά 0,7% και το ΑΕΠ των οικονομιών χαμηλού εισοδήματος κατά 1%. Μια ξεχωριστή μελέτη διαπίστωσε ότι η ιστορία της πολιτικής αστάθειας του Πακιστάν έχει επηρεάσει αρνητικά το εμπόριο στη χώρα.

Φυσικά, ο γεωπολιτικός κίνδυνος είναι μόνο ένα στοιχείο της εμπορικής βιωσιμότητας μιας οικονομίας. Ο Δείκτης Βιώσιμου Εμπορίου χρησιμοποιεί μια σειρά από άλλες μετρήσεις για να ορίσει την ικανότητα των οικονομιών να συναλλάσσονται με τρόπο που εξισορροπεί την οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος.