Την ώρα που γράφαμε αυτές τις γραμμές, μόλις ξεσπούσε κρίση στις διεθνείς χρηματαγορές, λόγω των μέτρων που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του κορωνοϊού. Ως εκ τούτου, ήταν πολύ νωρίς για να δούμε τυχόν βαθύτερες επιπτώσεις στο ελληνικό χρηματιστήριο και τις εισηγμένες σε αυτό επιχειρήσεις, πέρα από την πτώση που κατέγραψε ο Γενικός Δείκτης.
Προσώρας, ο σχεδιασμός μεγάλων ομίλων για την έκδοση ομολόγων δεν φαίνεται να αλλάζει, ωστόσο είναι πιθανόν να αλλάξει το timing, καθώς οι περισσότεροι δηλώνουν ότι θα συγχρονιστούν με τις εξελίξεις στις διεθνείς αγορές.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τον –προ κορωνοϊού– σχεδιασμό, οι διοικήσεις των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων της χώρας επιδιώκουν να αξιοποιήσουν τη θετική συγκυρία που διαμορφώνεται για την ελληνική οικονομία και την προοπτική αναβαθμίσεων από τους ξένους οίκους, προκειμένου να αντλήσουν κεφάλαια φθηνότερα από αυτά που συγκέντρωναν την περίοδο της οικονομικής κρίσης.
Έτσι, στα επιτελεία τουλάχιστον 6 ομίλων οι σχεδιασμοί προχωρούν με σκοπό την έκδοση ομολόγου στις διεθνείς αγορές, δηλαδή στον δρόμο που άνοιξαν ο ΟΤΕ και ο Μυτιληναίος, διαμορφώνοντας μια νέα τάση, που θέλει τους μεγάλους «παίκτες» να απευθύνονται στα ξένα funds, αφήνοντας περισσότερο χώρο για τις μεσαίου μεγέθους εταιρείες να προσανατολιστούν στην εγχώρια αγορά εταιρικών ομολόγων.
Σε περισσότερα από 2 δισ. ευρώ υπολογίζουν επενδυτικοί παράγοντες το ύψος των κεφαλαίων που θα μπορούσαν να αντλήσουν η ΔΕΗ, ο ΟΠΑΠ, ο ΤΙΤΑΝ, η Lamda Development, η Motor Oil και η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, σε μια περίοδο κατά την οποία η απόδοση του benchmark 10ετούς έχει σταθεροποιηθεί χαμηλότερα του 1,5% και η τρέχουσα απόδοση/yield ομολόγων που έχουν εκδοθεί και είναι σε διαπραγμάτευση έχει επιτόκιο ακόμη και 200 μονάδες βάσης χαμηλότερο από το αρχικό.
Ήδη, ο ΟΤΕ και ο Mυτιληναίος έχουν προλειάνει το έδαφος, καθώς οι εκδόσεις τους είχαν θεαματική ανταπόκριση από τις αγορές, τα δε κεφάλαια αντλήθηκαν με ιστορικά χαμηλά κόστη. Αρχικά ο ΟΤΕ, που προχώρησε τον Σεπτέμβριο σε έκδοση 7ετούς διάρκειας για 500 εκατ., με το επιτόκιο στο 0,875% και την προσφορά να ξεπερνά τα 2,5 δισ., κι αυτά μέσα σε μόλις δύο ώρες!
Στο «παιχνίδι» μπαίνουν και οι ξένοι οίκοι, καθώς κύριοι ανάδοχοι ήταν η Goldman Sachs και η BNP Paribas, ενώ joint book runners ήταν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες της χώρας.
Το θετικό κλίμα που δημιούργησε ο ΟΤΕ ήρθε να ενισχύσει ο Μυτιληναίος δύο μήνες αργότερα, με την ανταπόκριση ακόμη πιο θερμή. Έκδοση 5ετούς διάρκειας, για 500 εκατ., με την προσφορά στο 1,919 δισ. και το τελικό επιτόκιο στο 2,5%, από 2,75% που ήταν η αρχική εκτίμηση.
Είναι προφανές πως, μέσω των ισχυρών ομίλων-εκπροσώπων, η Ελλάδα «γύριζε σελίδα» και ότι οι προοπτικές διανοίγονταν ευοίωνες και για άλλους επιχειρηματικούς ομίλους.
Παράλληλα, προς την αποκατάσταση του κλίματος εμπιστοσύνης συνέβαλαν και οι ενέργειες του ΟΔΔΗΧ, που μεθοδικά διαμόρφωνε έναν «οδικό χάρτη», παρουσιάζοντας, για πρώτη φορά, ένα πρόγραμμα εκδόσεων κρατικών τίτλων για το 2020.
Πλέον, σε προχωρημένο στάδιο της σχετικής διαδικασίας βρίσκονται η ΔΕΗ και η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, με τη διοίκηση Στάσση να προγραμματίζει μια “Investors’ Day”, πιθανότατα στο Λονδίνο. Με γνώμονα την τρέχουσα αποτίμηση της ΔΕΗ (στα 985 εκατ.), η επιχείρηση θα μπορούσε να «σηκώσει» ακόμη και 500 εκατ. ευρώ, με ένα αρκούντως ανταγωνιστικό επιτόκιο.
Συν τω χρόνω θα ακολουθήσει και η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, με τη διοίκησή της να κάνει στροφή και, αυτήν τη φορά, να απευθύνεται προς τις διεθνείς αγορές. Στα βήματα του ΟΤΕ και του Μυτιληναίου κινείται ο όμιλος, που μετά από τρεις εκδόσεις στην ελληνική αγορά (οι δύο από την Τέρνα Ενεργειακή) στρέφεται εκτός συνόρων, στο πλαίσο της διεθνοποίησής του. Εκτιμήσεις αναλυτών υπολογίζουν σε κεφάλαια ύψους 500 εκατ., που άνετα θα μπορούσε να συγκεντρώσει η εισηγμένη.
Προς την έκδοση νέου ομολόγου καταλήγει η διοίκηση της ΤΙΤΑΝ, που θέλει να φέρει πιο κοντά μία από τις δύο εκδόσεις που «τρέχουν» ήδη. Πρόκειται για σειρά 300 εκατ. που λήγει το καλοκαίρι του 2021 και είχε εκδοθεί με επιτόκιο 3,5%. Οι εκτιμήσεις των ανθρώπων της τσιμεντοβιομηχανίας κάνουν λόγο για ένα επιτόκιο αισθητά χαμηλότερο του 2%, ενώ θα μπορούσαν να αντληθούν περισσότερα από τα 300 εκατ. της υφιστάμενης έκδοσης.
Την πρόθεσή τους να προχωρήσουν σε έκδοση διεθνούς ομολόγου είχαν αποκαλύψει οι επιτελείς του ΟΠΑΠ σε roadshow στο Λονδίνο, πέρσι το φθινόπωρο. Όπως και με τον Τιτάνα, ο ΟΠΑΠ «θα φέρει πιο κοντά» την αποπληρωμή έκδοσης που λήγει τον Μάρτιο του 2022, ενώ στον σχεδιασμό περιλαμβάνεται και η μείωση του δανεισμού του Οργανισμού.
Σε σχεδιασμό για εταιρικό ομόλογο προχωρά και η Lamda Development στην ελληνική αγορά, όμως με ελάχιστο όριο τα 300 εκατ. ευρώ.
Αυτά από το «στρατόπεδο» των μεγάλων του ΧΑ, που θα αφήσουν χώρο στην αγορά εταιρικών ομολόγων της Αθήνας, για την οποία εξετάζεται σχετικό σχέδιο επανενεργοποίησης και ενίσχυσης προκειμένου να καταστεί ελκυστική για εταιρείες (κυρίως εισηγμένες) η κεφαλαιοποίηση των οποίων δεν θα ξεπερνά τα 500 με 600 εκατ., καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα, ξεκινώντας από τα 80-100 εκατ. ευρώ.
Με βάση αυτήν την κλιμάκωση, εταιρείες μεσαίου μεγέθους θα μπορούν να αντλήσουν κεφάλαια έως 150 εκατ. Πολλαπλό είναι το όφελος, καθώς έτσι και η συγκεκριμένη αγορά θα αναθερμανθεί, με αποτέλεσμα τη συγκέντρωση κεφαλαίων με κόστος πολύ φθηνότερο από ό,τι στη διάρκεια της κρίσης και ύψος που δύσκολα θα έδινε ένας τραπεζικός όμιλος.
Προς αυτήν την κατεύθυνση ενεργούν ήδη οι εμπλεκόμενοι φορείς, με σκοπό την παρουσίαση της σχετικής αγοράς σε επιχειρηματίες και βασικούς μετόχους (κυρίως) εισηγμένων που υλοποιούν ή σχεδιάζουν να υλοποιήσουν επενδυτικά προγράμματα.
Με όρους κόστους χρήματος 2-4%, εύλογα θα μπορούσε να υπάρξει ενδιαφέρον από τουλάχιστον 20 εταιρείες εισηγμένες στο χρηματιστήριο, ακολουθώντας το παράδειγμα της Τέρνα Ενεργειακής, που συγκέντρωσε 150 εκατ. μέσω έκδοσης 7ετούς διάρκειας. Με την εκτίμηση πως με τις κατάλληλες προϋποθέσεις (ξένες αγορές) το 2020 θα αποτελέσει έτος-ορόσημο όσον αφορά στην άντληση κεφαλαίων τόσο από τις διεθνείς όσο από την εγχώρια αγορά. Προσφέροντας τη δέουσα κεφαλαιακή ενίσχυση στο εγχώριο επιχειρείν, το οποίο, δανειζόμενο σημαντικά φθηνότερα, θα καταφέρει να κλείσει την «ψαλίδα» σε σχέση με τους ξένους ανταγωνιστές.
……………………
Περιοδικό ΧΡΗΜΑ, τευχ. Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2020
