- ‘’Υπάρχει το κοινό κορόιδο που κάνει παντού και πάντα λάθος , υπάρχει και το κορόϊδο της wall street που πιστεύει ότι πρέπει να κάνει πράξεις κάθε μέρα’’
Jesse Livermore
Σήμερα θα δούμε το δεύτερο μέρος των βασικών αρχών που διέπουν το επαγγελματικό trading και την ψυχολογία που χρειάζεται να έχει ένας trader , έτσι ώστε να έχει τα βέλτιστα αποτελέσματα στις συναλλαγές του .
Η θεμελιώδης διαφορά που ξεχωρίζει τον επαγγελματία είναι η ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΗ κερδοφορία σε αντιδιαστολή με τον ερασιτέχνη που μπορεί περιστασιακά να κάνει κερδοφόρες συναλλαγές αλλά έχει μεγάλα drew down τέτοια που στο τέλος δεν τον αφήνουν να αναπτυχθεί και να έχει τη δυνατότητα παραγωγής ‘’εισοδήματος σε ροή’’.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
Είναι σημαντικό καταρχήν να καταλάβουμε τι είναι αυτό που κάνει τις τιμές να αλλάζουν …
Η κίνηση της τιμής μιας αξίας είναι το αποτέλεσμα της ανισορροπίας και του βαθμού πίστης μεταξύ των traders που συμμετέχουν και πιστεύουν ότι η δίκαιη τιμή στο επόμενο δευτερόλεπτο θα είναι χαμηλότερα ή υψηλότερα της παρούσης , οι συμμετέχοντες με τις πράξεις τους δημιουργούν μια κίνηση και μια αντίληψη για το τι συμβαίνει , άρα στην ουσία όταν ανοίγουμε μια οποιαδήποτε θέση βασιζόμαστε στην αντίληψη των άλλων για το πώς διαμορφώνεται η τάση , τι είναι hi low κτλ , όταν κατανοήσει βαθιά κάποιος το παραπάνω αρχίζει πια να γίνεται πιο προσεκτικός διότι γνωρίζει πως ‘’τα δυνατά χέρια’’ διαμορφώνουν καταστάσεις τιμών και περιβάλλον για να εξυπηρετήσουν τους δικούς τους στόχους και όχι της ‘’μαρίδας’’ ….
Σε κάθε trade υπάρχει πάντα αγοραστής και πωλητής , αυτό σημαίνει ότι όσο σίγουρος είμαι εγώ που βγαίνω πχ long άλλο τόσο απόλυτα σίγουρος είναι και αυτός που μου πουλάει… τι με κάνει να πιστεύω ότι είμαι εγώ στην σωστή πλευρά και όχι ο πωλητής ;
Αν ρωτήσουμε ταυτόχρονα και τους δύο θα υπεραμυνθούν της απόφασής τους , μόνο ο ένας όμως είναι τελικά σωστός… μήπως πρέπει με κάποιο τρόπο να διευρύνω την ‘’αλήθεια μου’’ ; και αν ναι πως θα το κάνω ;
- Εδώ την απάντηση έδωσε ο μέγας Trader Ray Dalio με την ανάπτυξη της θεωρίας της ‘’διευρυμένης πραγματικότητας’’, που καταδεικνύει με απόλυτο τρόπο την αναγκαιότητα της αποστροφής του τρόπου σκέψης από ‘’είμαι σωστός’’ σε ‘’πως μπορώ να ξέρω πως είμαι σωστός’’…
Στην ουσία πρέπει ο trader να συνειδητοποιήσει ότι εξαρτάται από τους υπόλοιπους συμμετέχοντες , η δράση των οποίων θα τον κάνει κάνει νικητή μετά την έναρξη του trade… o ίδιος δεν μπορεί να κάνει απολύτως τίποτα μόνο να περιμένει το τι θα κάνουν οι άλλοι … είναι από τις πολύ λίγες καταστάσεις όπου δεν μπορείς να διορθώσεις , μόνο πριν την έναρξη του trade μπορείς να κάνεις πράγματα (σχεδιασμό κτλ)
- Oι μεγάλοι παίκτες γνωρίζουν και καταλαβαίνουν τον τρόπο σκέψης και δράσης των απλών συμμετεχόντων , έχουν την γνώση και τα κεφάλαια ώστε να επιτύχουν τους στόχους τους , αυτό είναι καλό να το γνωρίζουμε έτσι όταν πχ βλέπουμε μια άνοδο είναι πολύ πιθανό από πίσω να κρύβεται ένα μεγάλο fund που στην ουσία θέλει να ξεφορτωθεί μετοχές , αλλά εμείς τι βλέπουμε;
Μια μετοχή να τρέχει άρα αγοράζουμε… και το ‘’εγκλημα συντελείται’’… εδώ το νόημα είναι να καταλάβουμε ότι πολλές φορές αυτά που βλέπουμε στην αγορά είναι τελείως αντίθετα με αυτά που πιστεύουμε ότι συμβαίνουν…
Ο επαγγελματίας απεχθάνεται να χάνει χρήματα και να ‘’βάζουν οι ‘’άλλοι το χέρι τους στην τσέπη του’’, έτσι έχει αναπτύξει την ικανότητα να μην βιάζεται και περιμένει να του δώσει η αγορά κάτι που είναι γνώριμο σε αυτόν και στην μέδοδό του , που το έχει ξανακάνει με επιτυχία στο παρελθόν και οι πιθανότητες είναι ξεκάθαρα με το μέρος του.
Δεν μοχλεύεται ποτέ αν δεν υπάρχει πολύ συγκεκριμένο πλάνο ανάπτυξης του σχεδίου του , φροντίζει να μην ψάχνει για μεγάλα ρίσκα , αλλά ψάχνει 24 ωρες το 24ωρο για πολύ μεγάλες ευκαιρίες κέρδους , η πλειοψηφία των συμμετεχόντων μόλις βρεί μια ευκαιρία , θα μοχλευθεί πολλές φορές το κεφάλαιο που διαθέτει προκειμένου να κερδίσει σε μικρό διάστημα πολλά χρήματα , (κλασική περίπτωση της αγοράς του forex) , συνήθως αυτή η τακτική είναι καταστροφική διότι αρκεί μια μόνο περίπτωση λάθους για να μηδενίσει το κεφάλαιο.
- Aντιθέτως ο συνειδητοποιημένος έχει στραμμένη την προσοχή του να βρει μια ευκαιρία όπου για κάθε ευρώ που θα ρισκάρει να υπάρχει δυνητικά η δυνατότητα να κερδίσει από τρία ως πέντε ευρώ , έτσι ακόμα και τρία ή τέσσερα χαμένα trade να έχει , στο τέλος θα γράψει κέρδος ή θα βγεί ‘’brake even’’ και απλά θα συνεχίσει …
Φροντίζει να κάνει διασπορά με μικρές (για το κεφάλαιό του) τοποθετήσεις ώστε να μικραίνει τον κίνδυνο που απορρέει από μια λάθος τοποθέτηση , ενώ ταυτόχρονα έχει την υπομονή να περιμένει αυτές που πάνε καλά να του δώσουν την απόδοση που θα κάνει τη διαφορά στο χαρτοφυλάκιο του
Γνωρίζει πως στην αγορά ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΣΥΜΒΟΥΝ , έτσι έχει μάθει να προστατεύεται αυτόματα , σχεδόν ασυνείδητα , η ζημιά μπορεί να προέλθει από οποιοδήποτε αστάθμητο παράγοντα , που εμείς δεν έχουμε υπολογίσει , όμως ο επαγγελματίας είναι έτοιμος να ανταπεξέλθει σε κάθε ανωμαλία που θα μπορούσε να προκύψει ξαφνικά … (ειδικά στη φετινή χρονιά) έχουν συμβεί μέχρι στιγμής απίστευτα πράγματα (κορονοϊός , μηδενισμός της τιμής του πετρελαίου!!!) πέραν κάθε πρόβλεψης ….
Όμως και εδώ ο επίσης μέγας Jesse Livermore είπε:
- “Στη ζωή διδάχθηκα να φυλάγομαι όχι μόνο από το αδύνατο αλλά και από το αδιανόητο …”
Πόσο σημαντικό και τόσο αληθινό…
ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
Ολοι οι τεχνικοί δείκτες που υπάρχουν , κάθε μορφής , αυτό που στην ουσία κάνουν είναι να ταυτοποιούν και να οργανώνουν τα δεδομένα της αγοράς με ένα κατανοητό τρόπο σε διαγράμματα και απεικονίσεις , αυτά τα ‘’patterns’’ μας κάνουν εύκολη τη ζωή όσο αναφορά στην διαδικασία λήψης των πληροφοριών που χρειαζόμαστε για να μελετήσουμε να σχηματοποιήσουμε την άποψη που θέλουμε και να προχωρήσουμε στη λήψη οποιασδήποτε απόφασης
Τα patterns μετράνε και δείχνουν την συλλογική άποψη της αγοράς δείχνοντας που υπάρχει η μεγαλύτερη πιθανότητα να συμβεί κάτι έναντι άλλου , και αυτό είναι και το μεγάλο πλεονέκτημα της Τεχνικής Ανάλυσης .
Πρέπει να γίνει σαφές ότι η Τεχνική Ανάλυση δείχνει παρελθόν και παρόν όχι το μέλλον, το μέλλον δεν το γνωρίζει κανείς.
Σε μια σειρά από trades η ΤΑ θα λειτουργήσει, σε ένα συγκεκριμένο κάλλιστα δεν θα λειτουργήσει …
- Κάποτε ένας σούπερ αναλυτής πήγε σε μια μεγάλη χρηματιστηριακή φίρμα για να εργαστεί , στη συγκεκριμένη ο πρόεδρος της εταιρείας ήταν και φυσικός έμπορος στο βαμβάκι … αφού λοιπόν του έδειχνε τα διαγράμματα του ζήτησε ο πρόεδρος να του δείξει και ένα από το βαμβάκι και να του πει την άποψή του … αφού λοιπόν του έδειχνε αρκετή ώρα το διάγραμμα και την άποψή του (πίστευε ότι θα ανέβει η τιμή) ο πρόεδρος σήκωσε το τηλέφωνο και είπε στον broker του : πούλα μου market 2.000.000 buchel βαμβάκι μέχρι την τάδε τιμή … φυσικά η τιμή υποχώρησε κάθετα το διάγραμμα παραβιάστηκε και η έμεινε στην ιστορία η‘’ρήση’’: ΑΝ ΕΓΩ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΤΟ ΚΑΝΩ Ο ΚΑΘΕΝΑΣ ΜΠΟΡΕΙ…
Ας τα έχουμε αυτά υπ΄όψην όταν εκτελούμε συναλλαγές …
ΤΟ ΤΕΛΟΣ
Οι αγορές χρήματος είναι αδιάφορες για κάποιους και μαγικές για κάποιους άλλους , σίγουρα όμως είναι ένας χώρος όπου είναι πολύ δίκαιος ….
- Το 90% που αποτυγχάνει είναι διότι ακριβώς το ίδιο συμβαίνει και στη ζωή , βάσει επίσημων μελετών για κάθε 10 επιχειρήσεις που ανοίγουν μόνο μια θα μακροημερεύσει … απλά στο χρηματιστήριο υπάρχει ένα ‘’fast forward’’ που επιταχύνει τις εξελίξεις και αυτοί που δεν έχουν τα προσόντα που πρέπει φεύγουν απλά πιο γρήγορα και με συνοπτικές διαδικασίες…
Όπως και σε κάθε άλλη τέχνη χρειάζεται αγάπη , αφοσίωση , πειθαρχία , πίστη , όραμα , και απίστευτη δουλειά , ακριβώς ότι χρειάζεται σε οτιδήποτε κάνει κάποιος στη ζωή του αν πραγματικά θέλει να ξεχωρίσει.-
{Ο κ. Θεόδωρος Γιαμιάς είναι Γενικός Διευθυντής της Kyros Financial Group.}
