Γράφει ο Γιώργος Αλοίμονος
Καταραμένος καύσωνας. Δεν είναι μόνο η κλιματική αλλαγή. Είναι και αυτή η αποπνικτική ατμόσφαιρα που ζούμε. Παρίσι, ΗΠΑ, Βρετανία.
Όλοι είναι οχυρωμένοι στην δική τους αυταπάτη και δεν κάνουν βήμα πίσω. Δεν ανοίγουν τα μάτια τους να δουν ότι ο μεγαλύτερος αποσταθεροποιητικός παράγοντας για την παγκόσμια αναταραχή είναι η αδυναμία του συστήματος να δώσει εφόδια στους ανθρώπους.
Με πρώτο, την εκπαίδευση.
Η Ελπίδα Κόκκοτα, χρόνια κάνει το όνειρο της πραγματικότητα. Και ξέρει ότι η παιδεία είναι game changer.
Με την MKO Mexoxo αλλάζει την ζωή των γυναικών μέσα από δυνατότητα της εκπαίδευσης.
Δεν τους μαθαίνει να είναι καλές σύζυγοι, μάνες και υποταγμένες στα κοινωνικά πρέπει. Τις απελευθερώνει για να τα καταφέρουν και να γίνουν ανεξάρτητες.
Και μετά, ως μάνες, σύζυγοι, πολίτες να φέρουν το βάρος της αλλαγής για καλό. Πόσο μοναδικό είναι αυτό, και πόσο καθαρτικό. Είναι τόσο καλό όσο ακούγεται;
Η Ελπίδα Κόκκοτα μας απαντά σε όλες μας τις ερωτήσεις.
- Αποτελεί η εκπαίδευση τον μεγαλύτερο κοινωνικό πολλαπλασιαστή προόδου;
Αν πάρουμε για παράδειγμα την δική μου μικρή ιστορία πιστεύω πως ναι. Η μητέρα μου επένδυσε όλο της τον κόπο στην παιδεία και εκπαίδευσή μου με αυτό να έχει ως αποτέλεσμα εμένα να δημιουργώ μια Mexoxo που έχει στηρίξει 31,000 γυναίκες και εκείνες με την σειρά τους να έχουν ενδυναμώσει 124,000 επιπλέον γυναίκες μέσα στην οικογένεια ή και την κοινωνία που ζουν. Πιστεύω ότι αν κάνουμε μια παύση και εστιάσουμε για κάποια χρόνια συλλογικά στην εκπαίδευση των ανθρώπων ανά τον κόσμο τότε το μέλλον του πλανήτη θα δεχόταν πολύ λιγότερες απειλές αφού δυστυχώς όλες οι κρίσεις που προκύπτουν είναι απόρροια των χειρισμού του ανθρώπινου είδους και μόνο.
- Πώς μπορούν οι γυναίκες να αλλάξουν τον κόσμο μας;
Οι γυναίκες τα τελευταία 2000 χρόνια γαλουχούνται με το χαρακτηρισμό της φροντίδας. Όμως αντιφατικά αυτός ο ίδιος χαρακτηρισμός τις τοποθετεί εκτός της ηγεσίας και του τραπεζιού των αποφάσεων διότι το στερεότυπο είναι ότι η φροντίδα δεν συνάδει με την αποτελεσματικότητα. Πιστεύω λοιπόν ότι όσο εκδημοκρατίζεται η εκπαίδευση των γυναικών τόσο εξαλείφονται τα στερεότυπα και έτσι περισσότερες γυναίκες μπορούν να συμμετέχουν στο τραπέζι των αποφάσεων που καθορίζει το μέλλον και να φροντίσουν στην δημιουργία πιο δημοκρατικών κοινωνιών.
3. Πώς δουλεύει το σύστημα της mexoxo;
Η Mexoxo έχει συνεργασία με ακαδημαϊκά ιδρύματα ώστε να μπορεί να προσφέρει δωρεάν εκπαίδευση σε όλες τις γυναίκες του κόσμου ακόμα και σε εκείνες που βρίσκονται σε ευάλωτες συνθήκες όπως η φτώχεια. Στην συνέχεια μέσα από συνεργασίες με τοπικούς παρεμφερείς οργανισμούς εκπαιδεύει τις γυναίκες στην κάθε χώρα. Για παράδειγμα το πρόγραμμά μας Take The Lead αυτή την στιγμή πραγματοποιείται σε 15 χώρες και όπου 70,000 γυναίκες λαμβάνουν δωρεάν online εκπαίδευση από το Πανεπιστήμιο Cornell. Κάθε γυναίκα με την ολοκλήρωση του προγράμματος λαμβάνει αποδεικτικό παρακολούθησης που αποτελεί ένα εισιτήριο για εκείνη στην εύρεση εργασίας και στην ανάκτηση της οικονομικής της ενδυνάμωσης. Παράλληλα με την εκπαίδευση αυτή οι γυναίκες έχουν την δυνατότητα να παρακολουθήσουν μαθήματα ενδυνάμωσης και ομιλίες από ειδικούς σε διάφορα θέματα.
4. Υπάρχει δυνατότητα σύγκλισης των δυνατοτήτων που έχουν οι άνθρωποι στις δυτικές κοινωνίες με αυτές στην Λατινική Αμερική και την Αφρική;
Η εμπειρία μου έχει δείξει ότι όλοι οι άνθρωποι ανεξαρτήτως της προέλευσής τους έχουν απεριόριστες δυνατότητες και δεξιότητες. Για παράδειγμα η γυναίκα στην Ελλάδα που βρίσκεται σε ένα απομακρυσμένο χωριό δεν διαφέρει στις ικανότητες από την γυναίκα που βρίσκεται στις φτωχογειτονιές της Κένυας. Αυτό που διαφέρει είναι το εκπαιδευτικό τους επίπεδο δεδομένου ότι η γυναίκα της Ελλάδας είχε δωρεάν πρόσβαση στο σχολείο. Αυτό που βλέπουμε εμείς είναι ότι και οι δύο παρακολουθούν το ίδιο πρόγραμμα και όταν το ολοκληρώνουν και οι δύο βρίσκουν παρόμοιες ευκαιρίες εργασίας. Επιπλέον έχουμε πολλές περιπτώσεις που γυναίκες στην Ελλάδα συνεργάζονται με γυναίκες μας σε άλλες χώρες και μαζί αναπτύσσουν τον δρόμο της οικονομικής ή και κοινωνικής τους βιωσιμότητας.
5. Είναι η φτώχεια μια άλλη μορφή κοινωνικής κλιματικής κρίσης;
Η φτώχεια είναι μια τεράστια κρίση που κατά την γνώμη μου θα ωθήσει τον πλανήτη στην χειρότερη καταστροφή του διότι καμία κρίση δεν μπορεί να λυθεί αν δεν υπάρχει υγιές ανθρώπινο υπόβαθρο να δουλέψει για να την αντιμετωπίσει. Όταν τον Μάρτιο επισκέφτηκα με την ομάδα μου τον οικισμό των Μασάι στην περιοχή Κιγιάντο της Κένυας είδαμε ανθρώπους να υποφέρουν από την φτώχεια και ακούσαμε τις μαρτυρίες τους να λένε ότι τα τελευταία 3 χρόνια δεν έχει πέσει ούτε μια σταγόνα βροχής. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην έχουν το βασικό στοιχείο επιβίωσης, το νερό. Εύκολα κάποιος θα πει φταίει η κλιματική κρίση. Όμως θα σας απαντήσω ότι αν είχαμε ανθρώπους που δεν πεινούσαν, τότε θα είχαμε ανθρώπους που θα μπορούσαν να εκπαιδευτούν, να δημιουργήσουν, να καινοτομήσουν και να φέρουν ντόπιες λύσεις στο πρόβλημα αυτό όπως για παράδειγμα να εφαρμόσουν την άνυδρη καλλιέργεια. ‘Όταν όμως οι άνθρωποι πεινάνε δεν έχουν την ευκαιρία να δημιουργήσουν για το μέλλον μπορούν μόνο να σκεφτούν το τώρα. Την ημέρα που τις επισκεφτήκαμε, έβρεξε, και έτσι με την ελπίδα ψηλά συνεχίζουμε να εκπαιδεύουμε τις γυναίκες Μασάι με στόχο κάποιες από αυτές να ξεφύγουν από την φτώχεια και να δημιουργήσουν ένα καλύτερο αύριο.
6. Μιλήστε μας για μια γυναίκα που σας ενέπνευσε η ιστορία της;
Με συγκινεί η ιστορία της Μαντού, μιας γυναίκας από τα απομακρυσμένα χωριά της Ινδίας. ‘Ένα μήνα αφού ολοκλήρωσε την εκπαίδευση μαζί μας μας επικοινώνησε και μας είπε:”Η εκπαίδευση που μας προσφέρατε ήταν καθοριστική. Βρήκα ένα σκοπό στην ζωή μου, και αφού έχω έναν σκοπό μου ο σύζυγός μου με αφήνει να βγω από το σπίτι και να πουλήσω τα προϊόντα που φτιάχνω. Σας ευχαριστώ για αυτή την ευκαιρία.”
7. Η τεχνολογία είναι δώρο ή εφιάλτης;
Η τεχνολογία είναι δώρο. Στα χέρια ενός ανθρώπου ή λίγων ανθρώπων μπορεί να γίνει εφιάλτης. Η δημοκρατία είναι η φιλοσοφία και η συλλογικότητα το μέσο ώστε να δημιουργηθούν ηθικά πλαίσια που να επιτρέπουν την σωστή χρήση της τεχνολογίας. Εμείς αν δεν είχαμε την τεχνολογία δεν θα μπορούσαμε να εκδημοκρατίσουμε την εκπαίδευση 31,000 γυναικών.
8. Μπορούν οι ΜΚΟ να αντικαταστήσουν το ρόλο του οργανωμένου κράτους;
Οι ΜΚΟ δεν μπορούν να αντικαταστήσουν το κράτος και δεν πρέπει. Αν κάτι θα ήταν καλό να γίνει θα ήταν να μην υπάρχει η ανάγκη να υπάρχουν ΜΚΟ και τα κράτη καθώς και οι διεθνείς οργανισμοί να μπορούν να στηρίξουν τις κοινωνίες δημοκρατικά και δίκαια. Βέβαια αυτός είναι ένας ρομαντικός οραματισμός που όμως μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για εντατικότερη συνεργασία μεταξύ κρατών και ΜΚΟ. Πιστεύω ότι οι ΜΚΟ μπορούν να αποτελέσουν βοηθό του κράτους ώστε να μπορεί να αφουγκράζεται και να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις των κοινωνιών.
9. Πως θα χαρακτηρίζατε με πέντε λέξεις τον Πρόεδρο Ομπάμα;
Ευγενής, χαρισματικός, ευφυής, απλός, και ανθρώπινος
10. Υπάρχει κοινωνία χωρίς ισότητα και ισονομία;
Υπάρχει αλλά είναι η κοινωνία που θέλουμε να ζούμε? Είναι η κοινωνία που μπορούμε να δημιουργούμε και να ευημερούμε? Είναι η κοινωνία που θα μεγαλώσει τις νέες γενιές με ελπίδα για το μέλλον;
Είμαι αισιόδοξη όμως, βλέπω την αλλαγή και την βιώνω καθημερινά και σε πολλά διαφορετικά πλαίσια. Μακάρι να είχαμε ένα μαγικό ραβδί και να σβήναμε από την ψυχή και το μυαλό μας τα ιστορικά τραύματα που μας ακολουθούν και να κάναμε ένα ολιστικό restart.
Απ’ ότι φαίνεται την μαγεία μόνο μέσα από συλλογική προσπάθεια μπορούμε να την φέρουμε.
Άρα με την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον μπορούμε καθημερινά με μικρά ή μεγάλα βήματα να δημιουργούμε ίσα και ισότιμα περιβάλλοντα στο σπίτι μας, στην οικογένειά μας, στα σχολεία μας, στην γειτονιά μας και συνεπώς στην χώρα μας και στον κόσμο όλο. Η αλλαγή θα έρθει όταν κοιτάξουμε μέσα μας. ‘Ένα αγαπημένο μου αποφθέγματα που αποτελεί οδηγό μου τα τελευταία χρόνια είναι αυτό του φιλοσόφου Ρούμι «Χθες ήμουν έξυπνος, οπότε ήθελα να αλλάξω τον κόσμο. Σήμερα είμαι σοφός, άρα αλλάζω τον εαυτό μου.
—–
Περπατάμε μαζί από τον τόπο συνάντηση μας. Μου διηγείται την ιστορία για το πως ξεκίνησε. Για την αγωνία να καταλάβει το πραγματικό της θέλω.
Μιλάμε για πολιτική, την Ελλάδα και τις ΗΠΑ. Μου περιγράφει την επαφή της με τον Πρόεδρο Ομπάμα. Χωρίς υπερβολές.
Ως ένα ακόμα σταθμό στο όραμα της. Με χαρά και σεβασμό για την ευκαιρία που είχε. Στα μάτια της λάμπει η ελπίδα ότι κάνει κάτι που αγγίζει πολλούς. Δεν θέλει να αφήσει την Ελλάδα.
Θέλει να γίνει μέρος μιας Ελλάδας που αλλάζει.
Και τελικά, αυτό είναι το σημαντικότερο: να είμαστε μέρος της αλλαγής που επιθυμούμε. Όλα τα άλλα, είναι τρύπιες φιλοδοξίες και κούφια όνειρα.
Η Ελπίδα Κόκκοτα είναι η Ιδρύτρια & Διευθύνουσα Σύμβουλος της Mexoxo, ενός παγκόσμιου μη κερδοσκοπικού οργανισμού που υποστηρίζει την κοινωνικοοικονομική ενδυνάμωση των γυναικών σε περισσότερες από 40 χώρες δια μέσου της τεχνολογίας. Η Ελπίδα, ως “κοινωνικός καινοτόμος” διαθέτει 17 χρόνια διεθνή εμπειρία στην στρατηγική κοινωνικού αποτυπώματος και έχει δημιουργήσει έναν κύκλο επιρροής με περισσότερους από 250 μετέχοντες από εταιρείες, ακαδημαϊκά ιδρύματα, κυβερνητικούς και τοπικούς φορείς, και τοπικές ΜΚΟ ανά τον κόσμο με αποστολή να ενδυναμώσει 5 εκατομμύρια γυναίκες έως το 2030.
Με την Mexoxo έχει καταφέρει να ενδυναμώσει 31.000+ γυναίκες (άμεσα) και 124.000+ (έμμεσα) οικονομικά.Είναι κάτοχος MBA από το Hult International Business School στη Βοστώνη, με πτυχίο στις Διεθνείς Σχέσεις από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και τον τίτλο του Executive confirmation από το MIT.
Η Ελπίδα προτάθηκε από την Ελλάδα για το Παγκόσμιο Βραβείο της UNESCO «Βραβείο για την Εκπαίδευση Κοριτσιών και Γυναικών και έχει λάβει το βραβείο των Greek International Women Awards. Το 2015 δεσμεύτηκε στο Clinton Global Initiative και είχε την τιμή να είναι επίσημη ομιλήτρια της εκδήλωσης εορτασμού των 70 χρόνων των Ηνωμένων Εθνών στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια, μαζί με τον Θίοντορ Ρούσβελτ. Για το 2023, έχει επιλεγεί ως European Impact Leader για το Ίδρυμα Obama και μέλος Social Impact Leader στο Concordia net. Μετρά χρόνια εθελοντικής εργασίας σε διάφορους οργανισμούς και είναι σύμμαχος των LGBTQI+ κοινοτήτων.