Ο νόμος 4738 ψηφίστηκε τον Ιούνιο του 2020. Χθες, τέλη Νοεμβρίου 2021, μετά από μία μεγάλη σύσκεψη στο Υπουργείο Οικονομικών, τράπεζες, servicers και Τράπεζα της Ελλάδος ανακοίνωσαν μόλις τις πρώτες 23 ρυθμίσεις για υποθέσεις που ολοκληρώθηκαν.
Οι 8 από αυτές τις ρυθμίσεις προσέφεραν γενναίο «κούρεμα» οφειλών της τάξης του 80% σε «κόκκινα» δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις και «κούρεμα» 40% σε οφειλές προς το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία.
Οι υπόλοιπες 13 υποθέσεις δεν τελεσφόρησαν και ο λόγος ήταν ένας:
- Ο εγγυητής του δανείου δεν έδωσε την συγκατάθεση του για την άρση του τραπεζικού απορρήτου και τον έλεγχο της περιουσίας.
Ο Μηχανισμός Εξωδικαστικού Συμβιβασμού παράγει, με μια αυτοματοποιημένη διαδικασία που βασίζεται σε αλγόριθμο, ρυθμίσεις χρεών για όσους οφειλέτες πληρούν τις προϋποθέσεις εισοδήματος, περιουσίας και οφειλής.
Ο αλγόριθμος του νέου μηχανισμού παρήγαγε μέχρι την Τετάρτη τις πρώτες 36 προτάσεις ρύθμισης οφειλών, κατόπιν της διεξαγωγής των απαιτούμενων ελέγχων, και οι ιδιώτες θεσμικοί πιστωτές ψήφισαν θετικά στις 23 εξ αυτών.
Ο ειδικός αυτοματοποιημένο αλγόριθμος, λαμβάνει υπόψη τα οικονομικά δεδομένα (έσοδα, εύλογες δαπάνες διαβίωσης, αξία περιουσίας κ.λπ.) του οφειλέτη, των συνοφειλετών και των εγγυητών του, είναι βιώσιμες, ρεαλιστικές και δίκαιες για τον οφειλέτη .
Με τον τρόπο αυτό, εξαλείφονται οι χειροκίνητες διαδικασίες του παρελθόντος, μειώνεται η γραφειοκρατία και – πρωτίστως – ενισχύεται η διαφάνεια και η αποτελεσματικότητα, δεδομένου ότι όλα τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις που προβλέπονται από τον νόμο, ελέγχονται και διασταυρώνονται με αυτοματοποιημένο τρόπο.
Οι ρυθμίσεις που παράγονται από την ηλεκτρονική πλατφόρμα δύναται να περιλαμβάνουν:
α) Μερική διαγραφή («κούρεμα») οφειλών, η οποία μπορεί να ανέλθει:
- έως 75% επί της βασικής οφειλής, και έως 95% επί των προσαυξήσεων των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο (ΑΑΔΕ και e-ΕΦΚΑ)
- έως 80% επί της βασικής οφειλής, και έως 100% επί των τόκων των μη εξυπηρετούμενων δανείων προς τις τράπεζες και τις εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις
ή/και
β) Μακροχρόνια αποπληρωμή οφειλών:
- έως 240 δόσεις για το Δημόσιο (ΑΑΔΕ και e-ΕΦΚΑ)
- έως 420 δόσεις για τις τράπεζες και τις εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις.
Σημειώνεται ότι:
- Oι παραπάνω ρυθμίσεις παράγονται μόνο όταν πληρούνται όλες οι σχετικές προϋποθέσεις του Νόμου, όπως, για παράδειγμα, το σύνολο των οφειλών να είναι μεγαλύτερο των 10.000 ευρώ. Oι ρυθμίσεις παρέχονται μόνο σε όσους πληρούν τα θεσπισμένα κριτήρια, αφού ελέγχονται ηλεκτρονικά όλες οι προϋποθέσεις που προβλέπονται στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο.
- Αναφορικά με την παροχή διαγραφής οφειλών (δηλαδή, «κουρέματος» χρέους), ελέγχονται και οι πρόσθετες προϋποθέσεις της νομοθεσίας, όπως, για παράδειγμα, εάν η εμπορική αξία της περιουσίας είναι μικρότερη του ύψους της οφειλής, εάν δεν υφίσταται υπολειπόμενο εισόδημα μετά και την κάλυψη των εύλογων δαπανών διαβίωσης κ.λπ.
Επομένως, η ελάχιστη μηνιαία δόση της ρύθμισης του δανείου που προκύπτει από τον αλγόριθμο, υπολογίζεται βάσει των εισοδημάτων και της αξίας της περιουσίας του οφειλέτη, των συνοφειλετών και των εγγυητών του.
- Η αυτοματοποιημένη πρόταση που παράγει ο αλγόριθμος είναι υποχρεωτική για τους πιστωτές του Δημοσίου (ΑΑΔΕ και e-ΕΦΚΑ/ΚΕΑΟ), ωστόσο οι ιδιώτες θεσμικοί πιστωτές (τράπεζες και εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις) διατηρούν το έννομο δικαίωμα, εκ της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, να αποφασίσουν εάν συμφωνούν με την προτεινόμενη λύση ρύθμισης οφειλών.
Παραδείγματα ρυθμίσεων
Ο αλγόριθμος του νέου μηχανισμού παρήγαγε μέχρι χθες τις πρώτες 36 προτάσεις ρύθμισης οφειλών, κατόπιν της διεξαγωγής των απαιτούμενων ελέγχων, και οι ιδιώτες θεσμικοί πιστωτές ψήφισαν θετικά στις 23 εξ αυτών.
Παρακάτω, παρουσιάζονται από το Υπουργείο Οικονομικών ενδεικτικά 8 παραδείγματα ρυθμίσεων οφειλών που παρήχθησαν από τον αυτοματοποιημένο αλγόριθμο και εγκρίθηκαν από την πλειοψηφία των ιδιωτών πιστωτών.
Μέχρι σήμερα, έχουν υποβληθεί περισσότερες από 570 οριστικές αιτήσεις και αναμένεται, εντός των επόμενων εβδομάδων, να παραχθούν αυτοματοποιημένα και επιπρόσθετες ρυθμίσεις οφειλών.
Το Υπουργείο Οικονομικών, καλεί όλους τους οφειλέτες – νοικοκυριά και επιχειρήσεις – να αξιοποιήσουν το νέο εργαλείο ρύθμισης οφειλών, προκειμένου να διευθετήσουν τα χρέη τους με βιώσιμο, ρεαλιστικό και δίκαιο τρόπο.
Για περισσότερες πληροφορίες, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκέπτονται την ηλεκτρονική πλατφόρμα (http://www.keyd.gov.gr/ryumish_ofeilvn_ejvdik/) ή ένα από τα 52 Κέντρα – Γραφεία Ενημέρωσης και Υποστήριξης Δανειοληπτών (τηλέφωνο για ραντεβού: 213.212.57.30) της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους του Υπουργείου Οικονομικών.
ΡΥΘΜΙΣΗ 1η:
Τριμελής οικογένεια από την Αττική με συνολικές οφειλές άνω των 170.000 ευρώ προς 5 χρηματοδοτικούς φορείς (35% στεγαστικά και 65% καταναλωτικά δάνεια) και ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 13.000 ευρώ προς τον e-ΕΦΚΑ, υπέβαλε αίτηση ρύθμισης και παρήχθη από τον αυτοματοποιημένο αλγόριθμο πρόταση ρύθμισης οφειλών ως εξής:
α) για τις οφειλές προς τους χρηματοδοτικούς φορείς: διαγραφή άνω των 27.000 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 16%) και αποπληρωμή του υπολοίπου σε 35 έτη (420 δόσεις), με μηνιαία δόση 46 ευρώ και
β) για τις οφειλές προς τον e-ΕΦΚΑ: αποπληρωμή σε 20 έτη (240 δόσεις), με μηνιαία δόση 90 ευρώ.
ΡΥΘΜΙΣΗ 2η:
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό από την Αττική με συνολικές οφειλές άνω των 43.000 ευρώ προς 3 χρηματοδοτικούς φορείς (καταναλωτικά δάνεια) και ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 3.000 ευρώ προς τον e-ΕΦΚΑ, υπέβαλε αίτηση ρύθμισης και παρήχθη από τον αυτοματοποιημένο αλγόριθμο πρόταση ρύθμισης οφειλών ως εξής:
α) για τις οφειλές προς τους χρηματοδοτικούς φορείς: διαγραφή άνω των 34.000 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 80%) και αποπληρωμή του υπολοίπου σε 10 έτη (120 δόσεις), με μηνιαία δόση 75 ευρώ και
β) για τις οφειλές προς τον e-ΕΦΚΑ: διαγραφή άνω των 125 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 4%) και αποπληρωμή του υπολοίπου σε 7 έτη (84 δόσεις), με μηνιαία δόση 50 ευρώ.
Συνολικά, ο πολίτης θα πληρώνει μηνιαίως 125 ευρώ, ενώ έχει δυνατότητα αποπληρωμής 130 ευρώ μηνιαίως, σύμφωνα με τα δηλωθέντα στοιχεία.
ΡΥΘΜΙΣΗ 3η:
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό από τη Θεσσαλονίκη με συνολικές οφειλές άνω των 5.800 ευρώ προς έναν χρηματοδοτικό φορέα (καταναλωτικά δάνεια) και ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 8.900 ευρώ προς την ΑΑΔΕ, υπέβαλε αίτηση ρύθμισης και παρήχθη από τον αυτοματοποιημένο αλγόριθμο πρόταση ρύθμισης οφειλών ως εξής:
α) για τις οφειλές προς τους χρηματοδοτικούς φορείς: διαγραφή άνω των 4.600 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 80%) και αποπληρωμή του υπολοίπου σε 2 έτη (24 δόσεις), με μηνιαία δόση 50 ευρώ και
β) για τις οφειλές προς την ΑΑΔΕ: διαγραφή άνω των 1.800 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 5%) και αποπληρωμή του υπολοίπου σε 18 έτη (216 δόσεις), με μηνιαία δόση 50 ευρώ.
ΡΥΘΜΙΣΗ 4η:
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό από την Κέρκυρα με συνολικές οφειλές άνω των 20.000 ευρώ προς 2 χρηματοδοτικούς φορείς (καταναλωτικά δάνεια) και ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 8.000 ευρώ προς την ΑΑΔΕ, υπέβαλε αίτηση ρύθμισης και παρήχθη από τον αυτοματοποιημένο αλγόριθμο πρόταση ρύθμισης οφειλών ως εξής:
α) για τις οφειλές προς τους χρηματοδοτικούς φορείς: αποπληρωμή σε 17 έτη (204 δόσεις), με μηνιαία δόση 200 ευρώ και
β) για τις οφειλές προς την ΑΑΔΕ: αποπληρωμή σε 5 έτη, με μηνιαία δόση 50 ευρώ.
Συνολικά ο πολίτης θα πληρώνει μηνιαίως 250 ευρώ, δηλαδή ακριβώς όσο δύναται να καλύπτει μηνιαίως, σύμφωνα με τα δηλωθέντα στοιχεία.
ΡΥΘΜΙΣΗ 5η:
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό από τη Χίο με συνολικές οφειλές άνω των 12.000 ευρώ προς 2 χρηματοδοτικούς φορείς (καταναλωτικά δάνεια), υπέβαλε αίτηση ρύθμισης και παρήχθη από τον αυτοματοποιημένο αλγόριθμο πρόταση ρύθμισης οφειλών, με αποπληρωμή σε 3 έτη (36 δόσεις), με μηνιαία δόση 375 ευρώ.
Ο πολίτης είχε δηλώσει ότι έχει δυνατότητα να πληρώνει 380 ευρώ μηνιαίως, σύμφωνα με τα δηλωθέντα στοιχεία.
ΡΥΘΜΙΣΗ 6η:
Τετραμελής οικογένεια από την Κρήτη με συνολικές οφειλές άνω των 43.300 ευρώ προς έναν χρηματοδοτικό φορέα (90% στεγαστικά και 10% καταναλωτικά δάνεια) και ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 3.600 ευρώ προς την ΑΑΔΕ και άνω των 43.000 ευρώ προς τον e-ΕΦΚΑ, υπέβαλε αίτηση ρύθμισης και παρήχθη από τον αυτοματοποιημένο αλγόριθμο πρόταση ρύθμισης οφειλών ως εξής:
α) για τις οφειλές προς τους χρηματοδοτικούς φορείς: αποπληρωμή σε 9 έτη (108 δόσεις), με μηνιαία δόση 490 ευρώ
β) για τις οφειλές προς την ΑΑΔΕ: αποπληρωμή σε 8 έτη (96 δόσεις), με μηνιαία δόση 50 ευρώ και
γ) για τις οφειλές προς τον e-ΕΦΚΑ: αποπληρωμή σε 9 έτη (108 δόσεις), με μηνιαία δόση 525 ευρώ.
Συνολικά, ο πολίτης θα πληρώνει μηνιαίως 1.065 ευρώ, ενώ έχει δυνατότητα αποπληρωμής 1.070 ευρώ μηνιαίως, σύμφωνα με τα δηλωθέντα στοιχεία.
ΡΥΘΜΙΣΗ 7η:
Τετραμελής οικογένεια από τη Δράμα με συνολικές οφειλές άνω των 170.000 ευρώ προς δύο χρηματοδοτικούς φορείς (στεγαστικά δάνεια) και ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 13.000 ευρώ προς την ΑΑΔΕ, υπέβαλε αίτηση ρύθμισης και παρήχθη από τον αυτοματοποιημένο αλγόριθμο πρόταση ρύθμισης οφειλών ως εξής:
α) για τις οφειλές προς τους χρηματοδοτικούς φορείς: διαγραφή άνω των 33.000 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 20%) και αποπληρωμή σε 35 έτη (420 δόσεις), με μηνιαία δόση 580 ευρώ και
β) για τις οφειλές προς την ΑΑΔΕ: αποπληρωμή σε 35 έτη (420 δόσεις), με μηνιαία δόση 67 ευρώ.
ΡΥΘΜΙΣΗ 8η:
Τριμελής οικογένεια από την Καστοριά με συνολικές οφειλές άνω των 136.000 ευρώ προς 2 χρηματοδοτικούς φορείς (καταναλωτικά δάνεια) και ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 118.000 ευρώ προς την ΑΑΔΕ, υπέβαλε αίτηση ρύθμισης και παρήχθη από τον αυτοματοποιημένο αλγόριθμο πρόταση ρύθμισης οφειλών ως εξής:
α) για τις οφειλές προς τους χρηματοδοτικούς φορείς: διαγραφή άνω των 100.000 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 80%) και αποπληρωμή σε 20 έτη (240 δόσεις), με μηνιαία δόση 233 ευρώ και
β) για τις οφειλές προς την ΑΑΔΕ: διαγραφή άνω των 73.000 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 38%) και αποπληρωμή σε 20 έτη (240 δόσεις), με μηνιαία δόση €221 ευρώ.