Εμφανή και πρωτοφανή διάσταση απόψεων μεταξύ των αγορών και της Αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας FED για τον πληθωρισμό και τα επιτόκια, διαπίστωσε ο Υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιά κ. Θεόδωρος Πελαγίδης μιλώντας στο συνέδριο NPL Summit 2021.
Το ενδεχόμενο εμφάνισης πληθωρισμού έχει προκαλέσει έναν «πόλεμο» μεταξύ της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (FED) και αγορών, που αντανακλάται στην αγορά ομολόγων και συνδέεται με την πορεία του benchmark επιτοκίου που ορίζεται από τη FED και τις ανακατατάξεις που μπορεί να προκύψουν παγκοσμίως είπε ο κ. Πελαγίδης.
Η συζήτηση για τον πληθωρισμό είχε μπει «στο χρονοντούλαπο της ιστορίας» αλλά τώρα έχει επανέλθει ξαφνικά στο προσκήνιο λόγω του μεγέθους του πακέτου οικονομικής στήριξης των 1,9 τρις δολαρίων στις ΗΠΑ και των πληθωριστικών προσδοκιών που έχει πυροδοτήσει σύμφωνα με αναλυτές της αγοράς και σημαντικούς μακροοικονομολόγους διεθνώς όπως ο Larry Summers και o Olivier Blanchard, εξήγησε ο κ. Πελαγίδης.
Η Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ εκτιμά ότι ακόμα κι αν ο πληθωρισμός ξεπεράσει λίγο το όριο του 2%, αυτό θα συμβεί για περιορισμένο χρονικό διάστημα (transient) και διαβεβαιώνει ότι δεν σκοπεύει να αυξήσει τα επιτόκια μέχρι ενδεχομένως το τέλος του 2023, είπε ο κ. Πελαγίδης.
- Εξήγησε όμως ότι οι αγορές και ορισμένοι σημαντικοί οικονομολόγοι δεν το πιστεύουν και εκτιμούν ότι η κεντρική τράπεζα πρέπει να παραδώσει έναν πιo συγκεκριμένο οδικό χάρτη για τα επιτόκια.
Σήμερα η FED τηρεί στάση αναμονής και δεν ενεργεί προληπτικά, περιμένοντας πιο συγκεκριμένες ενδείξεις -είναι δηλαδή «behind the curve»- κάτι που δεν συνέβαινε μέχρι τώρα.
Τέτοια διάσταση απόψεων δεν έχουμε ξαναδεί, τόνισε ο κ. Πελαγίδης, και αυτό αντανακλάται στις αποδόσεις των ομολόγων, οι οποίες ανεβαίνουν στις ΗΠΑ και συνδέονται με ορισμένους κινδύνους και για την Ευρωζώνη και για τις αναδυόμενες αγορές, οι οποίες αφορούν το ενδεχόμενο μιας χρηματοπιστωτικής αποσταθεροποίησης, την ισχυροποίηση του δολαρίου ή και την τόνωση της ζήτησης διεθνώς από αυτήν την άνευ προηγουμένου, τριπλάσια του παραγωγικού κενού, αμερικανική δημοσιονομική επέκταση.
Ανέφερε χαρακτηριστικά:
- «Η παγκόσμια οικονομία δείχνει να ανακάμπτει, αλλά αυτή η ανάκαμψη δεν ισοκατανέμεται στο εσωτερικό των κοινωνιών και ανάμεσα στις χώρες. Είδαμε ότι μόλις η ΕΚΤ μείωσε λίγο το ρυθμό παρέμβασης στην αγορά ομολόγων με το πρόγραμμα PEPP, οι αποδόσεις ανέβηκαν και οι παρεμβάσεις αυξήθηκαν και πάλι.
- Τι θα συμβεί εάν η ανάκαμψη στην ευρωζώνη αποδειχθεί μικρότερη από την προβλεπόμενη, όπως για παράδειγμα δείχνουν ήδη τα στοιχεία για το γερμανικό ΑΕΠ;
- Επίσης βλέπουμε σήμερα μεγάλη αύξηση στις τιμές των εμπορευμάτων ιδίως των τροφίμων.
- Ποιες θα είναι οι συνθήκες εάν παρουσιαστεί πληθωρισμός κόστους, όπως συνέβη τη δεκαετία το 1970 με αφορμή τότε την ανατίμηση του πετρελαίου;».
Ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος επισήμανε ότι οι επενδύσεις υστερούν παρότι τα επιτόκια είναι κοντά στο μηδέν, γεγονός που αποτελεί ένδειξη ότι η όποια ενδεχόμενης αύξηση των επιτοκίων πιθανότατα να είναι παροδική, καθώς οι συνθήκες της secular stagnation θα συνεχίσουν να είναι μαζί μας για το προβλεπτό μέλλον.
- Σχετικά με τα χρέη που συσσωρεύονται λόγω των μέτρων στήριξης της οικονομίας, ο κ. Πελαγίδης ανέφερε ότι μερικά μέτρα σαν κι αυτά που ελήφθησαν για το ελληνικό χρέος, με μετάθεση των πληρωμών στο απώτερο μέλλον, μειώνουν την παρούσα αξία της οφειλής και είναι κάτι που θα μπορούσε να βοηθήσει τα κράτη και τις επιχειρήσεις την επόμενη ημέρα.
Για το θέμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ελλάδα, ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος είπε ότι είναι αυτονόητα σημαντικό το ζήτημα να καθαρίσουν οι ισολογισμοί των τραπεζών, καθώς και ότι στα δάνεια που μεταφέρονται από τις τράπεζες είναι απαραίτητο να γίνει μια πιο ευέλικτη και δημιουργική διαχείριση που να περιλαμβάνει και να εξαντλεί κατά περίπτωση όλες τις λύσεις.
Εξέφρασε επίσης συγκρατημένη αισιοδοξία για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα, οι οποίες, όπως είπε, θεωρείται ότι μειονεκτούν στην πρόσβαση στη χρηματοδότηση, όμως διαθέτουν το πλεονέκτημα της ευελιξίας και της οικογενειακής διαχείρισης.