Tα CBDCs αποτελούν ψηφιακή μορφή των νομισμάτων, τα οποία ελέγχονται από την εκάστοτε κεντρική τράπεζα.
Με δεδομένο ότι την τελευταία περίοδο οι πολίτες στρέφονται προς τις ηλεκτρονικές αγορές, πολλές είναι οι κεντρικές τράπεζες που εξετάζουν τη χρήση νέων καινοτόμων εργαλείων, όπως τα ψηφιακά νομίσματα.
Σήμερα, σύμφωνα με ανάλυση της Alpha Bank, αρκετές χώρες εστιάζουν στη δυνατότητα δημιουργίας και υιοθέτησης ψηφιακών νομισμάτων, με στόχο να είναι σύχρονες και να ανταποκρρίνονται στις νέες μεθόδους πληρωμών που αναπτύσσονται από διεθνείς τεχνολογικές επιχειρήσεις, καθώς και στη διείσδυση των κρυπτονομισμάτων.
Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του οργανισμού Atlantic Council, καταδεικνύουν ότι ένα αξιοσημείωτο ποσοστό των χωρών διερευνούν τη δυνατότητα χρήσης ψηφιακών νομισμάτων, αναπτύσσουν ρυθμίσεις και εξετάζουν ζητήματα όπως η προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Άλλωστε, ήδη 11 κράτη έχουν προβεί στη δημιουργία ψηφιακών νομισμάτων, ενώ άλλα 100 κράτη βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης ή εξέτασης.
Στη βάση αυτών των εξελίξεων, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), από τα τέλη του 2021, ξεκίνησε τη φάση διερεύνησης και από την 1η Νοεμβρίου του 2023 την προπαρασκευαστική φάση του ψηφιακού ευρώ.
Παρά το γεγονός ότι η προπαρασκευαστική φάση αποτελεί σημαντικό βήμα, ωστόσο, δεν προδικάζει οποιαδήποτε απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, σχετικά με την υιοθέτηση του ψηφιακού ευρώ. Η απόφαση αυτή μπορεί να εξεταστεί μόνο μετά από την έκδοση της σχετικής νομοθεσίας. Σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα, το ψηφιακό ευρώ θα ανταποκρίνεται στην ευρεία προτίμηση των πολιτών να διενεργούν ψηφιακές πληρωμές γρήγορα και με ασφάλεια και θα λειτουργεί συμπληρωματικά με τη χρήση μετρητών και άλλων ιδιωτικών ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής. Επίσης, εκτιμάται ότι θα απλοποιήσει και θα αναβαθμίσει την καθημερινότητα των πολιτών, αφού συνδυάζει σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως κανένα άλλο ψηφιακό μέσο. Τα αναμενόμενα πλεονεκτήματα είναι τα εξής:
• Πρόκειται για ένα ψηφιακό μέσο πληρωμής που θα είναι καθολικά αποδεκτό σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ (ΖτΕ), για πληρωμές σε καταστήματα, ηλεκτρονικές πληρωμές ή πληρωμές πρόσωπο με πρόσωπο.
• Το ψηφιακό ευρώ, όπως τα μετρητά, θα είναι μηδενικού κινδύνου (ως δημόσιο χρήμα που εκδίδεται από την ΕΚΤ), ευρέως προσβάσιμο, χωρίς χρέωση για βασική χρήση και θα αποτελεί ψηφιακή αντιστοιχία των ρευστών διαθεσίμων, σε βάση ένα προς ένα.
• Το ψηφιακό ευρώ θα είναι διαθέσιμο σε ιδιώτες, επιχειρήσεις και δημόσιους φορείς χωρών της ΖτΕ, ενώ θα δίνεται η δυνατότητα πρόσβασης, υπό προϋποθέσεις, και σε κατοίκους εκτός της ΖτΕ.
• Θα είναι διαθέσιμο τόσο διαδικτυακά, όσο και εκτός σύνδεσης, ενώ οι καταθέσεις σε ψηφιακό ευρώ θα είναι εγγυημένες από την ΕΚΤ.
• Θα παρέχει τον ανώτατο βαθμό προστασίας στις ψηφιακές πληρωμές, δηλαδή το Ευρωσύστημα δεν θα έχει πρόσβαση, ούτε θα αποθηκεύει τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών.
• Θα είναι ασφαλές και εύχρηστο, στοχεύοντας στην ψηφιακή, χρηματοπιστωτική ενσωμάτωση και διασφαλίζοντας ότι κανείς δεν μένει στο περιθώριο. Επιπλέον, θα εξυπηρετεί τις ανάγκες και όσων δεν έχουν πρόσβαση σε τραπεζικό λογαριασμό ή δεν διαθέτουν ψηφιακές ή χρηματοοικονομικές δεξιότητες.
