Αλλάζει ο ενεργειακός χάρτης της χώρας (Αφιέρωμα)

του Βάιου Κρόκου

 

Με τις σύγχρονες διεθνείς τάσεις, αντιλήψεις και επιταγές καλείται να εναρμονιστεί η ελληνική ενεργειακή αγορά, ως απόρροια των νέων εξελιγμένων ενεργειακών τεχνολογιών, των περιβαλλοντικών στόχων και υπό το πλαίσιο της ευρωπαϊκής συνεργασίας και άλλων διακρατικών συμφωνιών.

Στο επίκεντρο βρίσκονται οι τομείς της απελευθέρωσης της αγοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, της αύξησης της ανταγωνιστικότητας, της επέκτασης και ενίσχυσης των εγχώριων και διακρατικών δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου και πετρελαίου, της ανεξαρτητοποίησης και του διαχωρισμού της παραγωγής από την προμήθεια, και της ελεύθερης επιλογής προμηθευτή.

Παράλληλα, σημαντικό στόχο αποτελεί η αύξηση της παραγόμενης ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, της αντίστοιχης μείωσης της παραγόμενης ενέργειας από συμβατικές τεχνολογίες καύσης, της βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας, της εξοικονόμησης της ενέργειας και της προστασίας του περιβάλλοντος.

Ιδιαίτερα σημαντικές αναμένονται οι εξελίξεις το επόμενο διάστημα, σε ένα υπό διαμόρφωση πλαίσιο, που θα εξαρτηθεί από την πορεία της ΔΕΗ, τον ρόλο ισχυρών ομίλων με εγκατεστημένη παρουσία στην αγορά και τις κινήσεις εναλλακτικών και άλλων παρόχων σε όλους τους τομείς ενέργειας.

 ΞΕΚΙΝΑ Ο ΡΙΖΙΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΕΗ

 Καταλύτης για τα δεδομένα που θα δημιουργηθούν στον ενεργειακό χάρτη της χώρας –δηλαδή την πλήρη απολιγνιτοποίηση του εθνικού ενεργειακού συστήματος ώς το 2028–, αλλά και για το μέλλον της ίδιας της εταιρείας αποτελεί το φιλόδοξο πλάνο της ΔΕΗ.

Η πρόσφατη ταμειακή ένεση ρευστότητας 900 εκατ. ευρώ απομάκρυνε, για την ώρα, τους συστημικούς κινδύνους για την ίδια την ύπαρξη της εταιρείας, ωστόσο η διοίκηση ετοιμάζει τις επόμενες δράσεις βάσει του υπό κατάρτιση business plan.

Πρακτικά, η «επόμενη μέρα» στη ΔΕΗ, που όπως είναι ευνόητο συνδέεται με την εικόνα του ενεργειακού χάρτη της χώρας επί τω συνόλω, επιτάσσει την απολιγνιτοποίηση του εθνικού ενεργειακού συστήματος μέσα σε διάστημα εννέα ετών, δηλαδή μέχρι το 2028.

Πρόκειται για μια ιστορικής σημασίας απόφαση, για την οποία έχει υπάρξει προεργασία και προετοιμασία από το Υπουργείο Ενέργειας για την κατάργηση της χρήσης του «καφέ άνθρακα» με τη χαμηλή θερμική αξία, πάνω στο οποίο στηρίχθηκε ο εξηλεκτρισμός της χώρας.

Οι τοπικές κοινωνίες της Μεγαλόπολης και της Δυτικής Μακεδονίας, η ΔΕΗ και οι κυβερνήσεις ώς τότε καλούνται να βρουν τη «χρυσή τομή» για την ομαλή μετάβαση.

Όπως έχει σημειώσει ο ίδιος ο υπ. Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης, η ελληνική πλευρά έχει την πεποίθηση ότι έχει πια μια σύγχρονη και ευρωπαϊκή ατζέντα προτάσεων, που θεωρεί ότι υπηρετεί τόσο τη ΔΕΗ όσο και την εθνική οικονομία, αλλά και τους ευρωπαϊκούς στόχους, δηλαδή σέβεται τις διεθνείς συμφωνίες για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα αλλά και το ευρωπαϊκό πλαίσιο για απελευθέρωση της αγοράς και υλοποίηση του νέου μοντέλου λειτουργίας (target model) του ηλεκτρισμού.

Όπως έχει επισημανθεί, βασικοί άξονες του νέου στρατηγικού σχεδιασμού αποτελούν:

 -Η κατάργηση των δημοπρασιών ΝΟΜΕ

-Η πώληση του ΔΕΔΔΗΕ

-Η απαλλαγή της ΔΕΗ από τον εναγκαλισμό με το Δημόσιο σε ό,τι αφορά τις προμήθειες και τους διαγωνισμούς, που δεν της επιτρέπει να ανταγωνιστεί επί ίσοις όροις τους ανταγωνιστές της.

-Με το δεδομένο ότι σήμερα υπάρχουν μονάδες που κοστίζουν περισσότερο στη ΔΕΗ όταν λειτουργούν παρά εάν έμεναν κλειστές, θα «τρέξει» το ζήτημα της απολιγνιτοποίησης.

-Τέλος, μεγαλύτερη έμφαση θα δοθεί στις ΑΠΕ.

 Η έκδοση ομολόγου και η τιτλοποίηση οφειλών

 Προς τη θετική κατεύθυνση κινούνται πλέον τα δεδομένα που δημιουργούνται, ως απόρροια της ένεσης ρευστότητας και των τελευταίων διαρθρωτικών κινήσεων. Η άρση των επιφυλάξεων για τη βιωσιμότητα και τη συνέχιση της δραστηριότητας της ΔΕΗ από τον ορκωτό λογιστή επαναφέρει ξανά το σενάριο εξόδου στις αγορές με έκδοση ομολόγου, για την αναδιάρθρωση υφιστάμενου δανεισμού με καλύτερους όρους αλλά και για τη χρηματοδότηση των πλάνων ανάπτυξης.

Το εν λόγω ζήτημα θα εξεταστεί το επόμενο διάστημα με φόντο το 2020, όταν η εταιρεία αναμένει, από τις τελευταίες αλλαγές στα τιμολόγια, αυξημένα έσοδα κατά 532 εκατ. ευρώ, όπως περιέγραψε πρόσφατα η διοίκηση της ΔΕΗ.

Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ένα όφελος ύψους 120 εκατ. ευρώ ήδη στο τέταρτο τρίμηνο του 2018. Από το τέταρτο τρίμηνο του 2018, ο ισολογισμός θα επωφεληθεί με ένα ποσό της τάξης των 120 εκατ. ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται τα έσοδα από τα ΥΚΩ (200 εκατ. ευρώ). Δεν υπολογίζονται επίσης και τα έσοδα από την τιτλοποίηση οφειλών πελατών, για το οποίο υπάρχει κινητικότητα από ενδιαφερόμενους επενδυτές.

Τα χρέη πολιτών-πελατών της ΔΕΗ θα τιτλοποιηθούν σε δύο κατηγορίες: Η πρώτη αφορά οφειλές μέχρι 60 ημέρες και η δεύτερη οφειλές μέχρι 90 ημέρες.

Αλλαγές σε προσλήψεις, μισθούς και διαγωνισμούς προμηθειών

 Υπό το πρίσμα των εξαγγελιών του ΥΠΕΝ για αποδέσμευση από τον σφικτό εναγκαλισμό με το Δημόσιο, σημαντικές αναμένονται να είναι και οι αλλαγές στον τομέα των διοικητικών αλλαγών της ΔΕΗ.

Σε αυτό το πλαίσιο κινείται το πλάνο της διοίκησης, το οποίο θα έχει ως επίκεντρο τις πιο ευέλικτες προσλήψεις, με άρση του πλαφόν των αμοιβών, τουλάχιστον στα διοικητικά στελέχη. Βασικό στόχο αποτελεί η προσέγγιση ανθρώπων με εμπειρία στον κλάδο, για εκσυγχρονισμό και αλλαγή κουλτούρας, κάτι που αποτυπώθηκε άλλωστε με την πρόσληψη του κ. Γιώργου Στάσση ως επικεφαλής της ΔΕΗ.

Συγκεκριμένα, οι προσλήψεις αναμένεται να γίνουν με όρους ΑΣΕΠ, αλλά χωρίς αυτές να γίνονται μέσω του ανώτατου οργάνου. Υπενθυμίζεται πως οι εργαζόμενοι, φυσικά, παραμένουν υπό το καθεστώς των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, πάντως, αρκετοί εργαζόμενοι αξιολογούν τα οφέλη μιας εξόδου με το πρόγραμμα εθελουσίας που «τρέχει», την ώρα που ο μέσος όρος ηλικίας φαίνεται να ξεπερνά τα 52 έτη για το σύνολο των εργαζομένων.

Τα παραπάνω δεδομένα, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα χρόνια της οικονομικής κρίσης στη χώρα είχαν παγώσει οι προσλήψεις, δημιουργούν σημαντικές ανάγκες για ανανέωση και εμπλουτισμό με νέα στελέχη στην εταιρεία.

Μεταρρυθμίσεις απαιτούνται και στο επίπεδο της διενέργειας διαγωνισμών για προμήθειες υλικών και παροχής υπηρεσιών. Το μοτίβο σήμερα είναι αυτό του Δημοσίου, με αποτέλεσμα να είναι χρονοβόρες αλλά και ανοικτές, την ώρα που οι ανταγωνιστές της ΔΕH δεν έχουν τέτοιες υποχρεώσεις.

«Φρένο» στις απώλειες από τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ

 «Τίτλοι τέλους» μπήκαν με πράξη νομοθετικού περιεχομένου στις δημοπρασίες ΝΟΜΕ που θεσπίστηκαν το 2016, στο πλαίσιο της συμφωνίας που έκανε τότε η κυβέρνηση για να περιορίσει το μερίδιο της ΔEH στην αγορά από το 90% στο 50%.

Η κατάργηση των δημοπρασιών ρεύματος ΝΟΜΕ, με τις οποίες οι ανταγωνιστές της ΔEH αγόραζαν ρεύμα σε τιμή χαμηλότερη του κόστους, ήταν ένα από τα βασικά μέτρα για την εξυγίανση της επιχείρησης που είχε ανακοινώσει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης, και για το οποίο προηγήθηκε διαβούλευση με τη ΡΑΕ και τους αρμόδιους φορείς.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, τα τελευταία 3,5 χρόνια η ΔΕΗ είχε απώλειες περί τα 600 εκατ. ευρώ προς όφελος των ανταγωνιστών της.

Κατά τα άλλα, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας επισπεύδει τις απαραίτητες ενέργειες για τη λειτουργία νωρίτερα από τον Ιούνιο του 2020 της Ενεργειακής Χρηματοπιστωτικής Αγοράς, στην οποία, αρχικά, θα μπορούν να διαπραγματεύονται συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης με χρηματικό διακανονισμό.

Επιπροσθέτως, το ΥΠΕΝ επεξεργάζεται πρόσθετη δέσμη μέτρων, με στόχο τη βελτίωση του πλαισίου λειτουργίας της λιανικής αγοράς ηλεκτρισμού, την ενίσχυση του ανταγωνισμού και, εν τέλει, την υιοθέτηση πιο αποδοτικών και αποτελεσματικών εμπορικών πολιτικών για τον καταναλωτή.

Πώς θα κινηθούν οι ανταγωνιστές της ΔΕΗ

 Στο υπό διαμόρφωση νέο σκηνικό στον ενεργειακό χάρτη της χώρας καλούνται να αντεπεξέλθουν οι ανταγωνιστές του κλάδου. Η κατάργηση των ΝΟΜΕ και η αναπροσαρμογή των τιμολογίων της ΔΗΕ δημιουργούν «παζλ για δυνατούς λύτες». Ωστόσο, διαφορετικές αναμένονται οι αντιδράσεις, καθώς άλλες δυνατότητες προσαρμογών έχουν οι καθετοποιημένοι όμιλοι με παραγωγή και προμήθεια σε σχέση με μικρότερους «παίκτες» της αγοράς.

Στην πρώτη περίπτωση, στάση αναμονής αναμένεται από τους μεγάλους ιδιωτικούς ομίλους όσον αφορά το σκέλος των ανατιμήσεων. Εντούτοις, δεν αποκλείεται ένας πρώτος γύρος επιθετικών κινήσεων σε επίπεδο μάρκετινγκ για την απόσπαση μεριδίων από τη ΔΕΗ.

Γενικότερα, ωστόσο, η αγορά αναμένει τα «απόνερα» των αποφάσεων της ΔΕΗ ώστε να μπορέσει να χαράξει την τιμολογιακή της πολιτική.

Στον αντίποδα, πιο σύνθετα φαντάζουν τα πράγματα για τις εταιρείες χωρίς παραγωγή: Μια παρόμοια αύξηση των τιμών ίσως αποτελέσει «δίκοπο μαχαίρι», όπως σχολιάζουν στελέχη της αγοράς, καθώς δεν θα μπορέσουν να παραμείνουν ανταγωνιστικοί. Άλλες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για σενάρια συγχωνεύσεων και, πιο συγκεκριμένα, απορρόφησης από μεγάλους καθετοποιημένους ομίλους, στο πλαίσιο συγκέντρωσης του κλάδου.

Πρώτο βήμα πάντως όλων θεωρείται η διερεύνηση τρόπων για την απόσπαση μεριδίων. Υπενθυμίζεται πως οι εναλλακτικοί και άλλοι πάροχοι κατέχουν το 27% της αγοράς.

Σε κάθε περίπτωση, το επόμενο διάστημα αποτελεί χρονικό σημείο κρίσιμων αποφάσεων και διεργασιών στον κλάδο.

Οι πάροχοι που πρωταγωνιστούν

•  Καλύπτοντας μερίδιο άνω του 10% της εγχώριας ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, η Protergia είναι ο τομέας ενέργειας της Mytilineos, του μεγαλύτερου ιδιώτη παραγωγού ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, με ενεργειακό χαρτοφυλάκιο δυναμικότητας 1.200 MW θερμικών μονάδων και 200 MW Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

H Protergia διαχειρίζεται όλες τις ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες της Mytilineos, στις οποίες περιλαμβάνονται μονάδες παραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο και μονάδες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (αιολικά πάρκα, φωτοβολταϊκοί σταθμοί και μικρά υδροηλεκτρικά έργα).

Η Mytilineos, μέσω της Protergia, δραστηριοποιείται στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, προσφέροντας σύγχρονες και αξιόπιστες υπηρεσίες και συνδυαστικά προϊόντα ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, με περισσότερες από 170.000 παροχές σε ολόκληρη τη χώρα.

 

• Έχοντας κληρονομήσει την εμπειρία, την τεχνογνωσία και την τεχνολογία από τις μητρικές της εταιρείες, Ελληνικά Πετρέλαια και Edison, η Elpedison είναι η εταιρεία ενέργειας που καταλαβαίνει την αγορά σε βάθος, προσδιορίζει όλους τους κρίσιμους παράγοντες που την επηρεάζουν και πράττει πάντα έχοντας ως στόχο το όφελος του τελικού καταναλωτή.

Με τις δύο ιδιόκτητες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής συνδυασμένου κύκλου, με καύσιμο φυσικό αέριο, η Elpedison δεσμεύεται σε μία από τις πιο φιλικές προς το περιβάλλον διαδικασίες παραγωγής ενέργειας. Παράλληλα, η προηγμένη τεχνολογία παραγωγής συνδυασμένου κύκλου, που χρησιμοποιείται και στις δύο μονάδες, διασφαλίζει την πλέον αποτελεσματική χρήση των ορυκτών καυσίμων, επιτυγχάνοντας απόδοση της τάξης του 56%. Αποτελεί σήμερα τον πρώτο ανεξάρτητο παραγωγό ενέργειας στην Ελλάδα, καθώς και έναν από τους πιο αξιόπιστους και ανταγωνιστικούς προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, που απευθύνεται σε τόσο σε οικιακούς όσο και σε επιχειρησιακούς πελάτες.

Η Elpedison ειδικεύεται επίσης στον τομέα της εμπορίας ενέργειας, με σημαντική παρουσία στο διασυνοριακό εμπόριο με τις διασυνδεδεμένες με την Ελλάδα χώρες, συμβάλλοντας στην ορθή χρήση του δικτύου, με στόχο πάντα το όφελος της ελληνικής οικονομίας.

 

• Με βασικό μέτοχο της εταιρείας τον διεθνή κατασκευαστικό όμιλο AVAX, η Volterra δραστηριοποιείται στους τομείς της παραγωγής, της εμπορίας και της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας στην αγορά της Ελλάδας και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Στον τομέα της παραγωγής, η εταιρεία διαθέτει ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο αδειοδοτημένων έργων (συνολικής ισχύος περίπου 340 MW), μερικά εκ των οποίων βρίσκονται σε λειτουργία και άλλα υπό κατασκευή ή έτοιμα προς κατασκευή σε διάφορα στάδια ωρίμανσης, σε πολλές περιοχές της ελληνικής επικράτειας. Όλα τα έργα αφορούν την ανάπτυξη μονάδων παραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).

Στον τομέα της εμπορίας, η εταιρεία συμμετέχει στο διασυνοριακό εμπόριο, διακινώντας σημαντικές ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας σε εισαγωγές και εξαγωγές.

Στον τομέα της προμήθειας, η εταιρεία κατέχει άδεια ισχύος έως 300 MW, παρέχοντας ηλεκτρική ενέργεια σε όλες τις κατηγορίες πελατών, από νοικοκυριά και εμπορικά καταστήματα χαμηλής τάσης έως και επιχειρήσεις και βιομηχανίες μέσης τάσης.

 

• Με τη σφραγίδα της συμμαχίας ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ENGIE και QPI, o καθετοποιημένος παραγωγός και προμηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας Ήρων συνεχίζει να προσφέρει ποικίλες λύσεις και στο φυσικό αέριο για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Τον περασμένο Ιούνιο, άνοιξε και το πρώτο φυσικό κατάστημα στην Αθήνα, επιδιώκοντας μια πιο πελατοκεντρική προσέγγιση, όπου προσφέρονται πλέον ολοκληρωμένες λύσεις smart home, αλλά και προηγμένες υπηρεσίες ηλεκτροκίνησης για εταιρικούς πελάτες.

 

• Με ολιστική προσέγγιση και σύγχρονες λύσεις απαντά στον ανταγωνισμό η Watt & Volt, που τα τελευταία χρόνια κέρδισε μερίδια αγοράς. Με 8 χρόνια παρουσίας, 34 καταστήματα και πάνω από 125.000 πελάτες, η εταιρεία προσφέρει λύσεις για ηλεκτρικό ρεύμα και φυσικό αέριο σε σπίτια και επιχειρήσεις. Με επίκεντρο τις τεχνολογικές εξελίξεις, η εταιρεία προσφέρει υπηρεσίες όπως το smarteverything (για τη διαχείριση όλων των αναγκών μέσω IoT), το smartenergy (πλατφόρμα για τη διαχείριση του ενεργειακού αποτυπώματος), το smartwatt (για ένα smart home) κ.ά.

 

• Τον εμπλουτισμό νέων πελατών επιδιώκει η αναπτυσσόμενη NRG, έχοντας ήδη ένα ισχυρό χαρτοφυλάκιο, που περιλαμβάνει μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και οικιακούς πελάτες. Με βασικό μέτοχο πλέον την οικογένεια της Motor Oil, η NRG χαράζει νέες διαφοροποιημένες λύσεις στο νέο τοπίο της αγοράς ενέργειας.

ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΣ ΣΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Ο ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ

 Ιστορικής σημασίας για τον όμιλο και το σύνολο του ενεργειακού κλάδου ήταν η 2^α Οκτωβρίου, όταν η Mytilineos εγκαινίασε, στις εγκαταστάσεις του Αγ. Νικολάου Βοιωτίας, τη νέα μονάδα συνδυασμένου κύκλου φυσικού αερίου με ισχύ 826 MW, η οποία πρακτικά καλύπτει πάνω από το 20% του στόχου για απόσυρση του λιγνιτικού στόλου της χώρας.

Με την προσθήκη αυτής της μονάδας, η Mytilineos θα ξεπεράσει τα 2.000 MW πλέον του συνεχώς αυξανόμενου χαρτοφυλακίου ΑΠΕ, συμβάλλοντας σημαντικά με αυτόν τον τρόπο στην ενεργειακή ασφάλεια της χώρας αλλά και στις εξαγωγές ενέργειας σε γειτονικές χώρες, στο πλαίσιο του νέου ευρωπαϊκού μοντέλου (target model). Ο σταθμός σηματοδοτεί την πρώτη μεγάλη επένδυση, ύψους 300 εκατ. ευρώ, της νέας εποχής για τη χώρα, καταγράφοντας την εμπιστοσύνη στο οικονομικό περιβάλλον που διαμορφώνεται.

Στα εγκαίνια, μάλιστα, βρέθηκε ο ίδιος ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, δίνοντας το μήνυμα για το φιλόδοξο όσο και αναγκαίο πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης του εθνικού ενεργειακού συστήματος.

Κατά την ομιλία του, ο κ. Ευάγγελος Μυτιληναίος, μεταξύ άλλων, σημείωσε: «Η υπερσύγχρονη τεχνολογία της General Electric που θα χρησιμοποιηθεί σε αυτή τη νέα μας μονάδα θα την καταστήσει την πιο αποδοτική στην Ευρώπη, αυτή τη στιγμή. Ταυτόχρονα, η παραγωγή ενέργειας από φυσικό αέριο, και μάλιστα τόσο υψηλής απόδοσης, θα μειώσει τις εκπομπές ρύπων διοξειδίου του άνθρακα σε σχέση με τα παραδοσιακά λιγνιτικά και ανθρακικά εργοστάσια κατά 70%».

«Η Mytilineos συντάσσεται με την εθνική προσπάθεια, δεσμευόμαστε ότι η ιστορική Αλουμίνιον θα ηλεκτροδοτείται από ΑΠΕ, μηδενίζοντας το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, η νέα βιομηχανική επανάσταση εάν δεν είναι πράσινη, δεν θα υπάρξει, η ελληνική οικονομία χρειάζεται την εκτόξευση της βιομηχανίας» συμπλήρωσε.

Όπως οι διεθνείς όμιλοι του εξωτερικού

αρόμοια εργοστάσια ξεκινούν να κατασκευάζονται διεθνώς, κυρίως στις ΗΠΑ, αλλά και στην ΕΕ, όπως στην Ιταλία, το Βέλγιο, τη Γερμανία, την Πολωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπως διευκρίνισε, από την πλευρά του, ο κ. Ντίνος Μπενρουμπής, γενικός διευθυντής της Ηλεκτρικής Ενέργειας της θυγατρικής Protergia.

Σε επιμέρους στοιχεία, η θερμική απόδοση διαμορφώνεται στο 63% ενώ θετικές είναι οι γνωμοδοτήσεις αρμόδιων φορέων, που με επιστημονικό τρόπο τεκμηριώνουν πως δεν προκύπτει περιβαλλοντική επιβάρυνση. Παρόμοια θετική εικόνα δίνουν και οι συνεχείς μετρήσεις που γίνονται στον Κορινθιακό.

Κατά τα άλλα, η Mytilineos συνεχίζει απρόσκοπτα τον μετασχηματισμό της σε όλα τα επίπεδα, στο πλαίσιο της υλοποίησης του εθνικού σχεδίου για «πράσινη ανάπτυξη», συμπεριλαμβανομένων των ενεργειών της για την ενίσχυση του χαρτοφυλακίου των ΑΠΕ και την υιοθέτηση συστημάτων αποθήκευσης.

Όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Μυτιληναίος: «Μέχρι το τέλος του 2030, ο τομέας μεταλλουργίας της εταιρείας, η ιστορική Αλουμίνιον της Ελλάδος και άλλες μονάδες της εταιρείας στο εξωτερικό θα ηλεκτροδοτούνται αποκλειστικά από ΑΠΕ, μηδενίζοντας το περιβαλλοντικό βιομηχανικό αποτύπωμα», αποκαλύπτοντας ότι έχουν ξεκινήσει οι απαραίτητες μελέτες για αυτό το τόσο σημαντικό βήμα.

«Αυτό άλλωστε είναι και η παγκόσμια τάση στον βιομηχανικό κλάδο, η περιβαλλοντική στροφή για τη βιομηχανία είναι μονόδρομος» σημείωσε, προσθέτοντας ότι ξεκινά, με την ιδιότητα του αντιπροέδρου του ΣΕΒ, πρωτοβουλία για να ξεκινήσουν δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για όλα τα μέλη του συνδέσμου, αλλά και για την κοινή γνώμη.

«Η σύμπραξη είναι ουσιώδης –όλοι μαζί θα τα καταφέρουμε ή όλοι μαζί θα αποτύχουμε» κατέληξε.

ΤΟ ΠΕΡΙΖΗΤΗΤΟ… ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ

 Το πλέον περιζήτητο καύσιμο, εξαιτίας της υψηλής θερμογόνου δύναμης, της μειωμένης περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και της αποδοτικής του καύσης αποτελεί στις μέρες μας το φυσικό αέριο. Θεωρείται η καθαρότερη πηγή ενέργειας μετά τις ανανεώσιμες, λόγω της ποιότητας της καύσης του και της χαμηλής περιεκτικότητας των καυσαερίων του σε ρυπογόνες ουσίες. Έχει πλέον επικρατήσει ως το κατεξοχήν καύσιμο των πόλεων που θέλουν να σέβονται το περιβάλλον και τους πολίτες τους.

Σε διεθνές επίπεδο, η βιομηχανία φυσικού αερίου θα αντιμετωπίσει σημαντικές μεταβολές τις επόμενες δεκαετίες μέχρι το 2050, και πιο μετά, λόγω της μετάβασης της ΕΕ σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Σε τελευταίες μελέτες αποτυπώνεται πως μέχρι το 2030 η ζήτηση για φυσικό αέριο θα παραμείνει σταθερή ή θα μειωθεί ελαφρά. Η μετάβαση σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο μπορεί να αποτελέσει μια βραχυπρόθεσμη ή μεσοπρόθεσμη λύση για τις χώρες που καταργούν σταδιακά τη χρήση άνθρακα.

Το φυσικό αέριο μπορεί επίσης να συμβάλει στην ευελιξία που απαιτείται στον τομέα της ενέργειας, λόγω του αυξανόμενου μεριδίου των διαφόρων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια. Οι διάφορες προβλέψεις για τη ζήτηση μέχρι το 2050 οδηγούν σε σημαντικές διαφορές στα συμπεράσματα των ερευνών. Όσο μεγαλύτερος είναι ο στόχος μείωσης των εκπομπών ρύπων μέχρι το 2050 στο σενάριο τόσο μικρότερη είναι η πρόβλεψη για τη ζήτηση φυσικού αερίου.

Όσον αφορά την Ελλάδα, η αγορά φυσικού αερίου επί τω συνόλω αποτελεί ένα μεγάλο «στοίχημα», καθώς μεταξύ άλλων αποτελεί παράγοντα γεωστρατηγικής σημασίας, μιας και η χώρα αποτελεί κόμβο Ανατολής και Δύσης.

Υπό αυτό το πρίσμα, η ολοκλήρωση και εμπορική λειτουργία του αγωγού Trans Adriatic (TAP), που αναμένεται το 2020, καθώς και του διασυνδετήριου αγωγού Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB) αποτελούν έργα κομβικής σημασίας. Και τα δύο έργα θα τονίσουν τον ρόλο της Ελλάδας ως πολύ σημαντικής χώρας για τη στρατηγική της ΕΕ για την ενεργειακή ασφάλεια, καθώς θα ενισχύσουν τη διαφοροποίηση των πηγών και οδών εφοδιασμού της Ένωσης.

Άλλα σημαντικά πρότζεκτ, που βρίσκονται επίσης υψηλά στην ατζέντα του ενδιαφέροντος, είναι η μεγάλη εγκατάσταση επαναεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ) στη Ρεβυθούσα, όπως και το σχέδιο για τη μονάδα επαναεριοποίησης (FSRU) στην Αλεξανδρούπολη.

Τυπικά, από την 1^η Ιανουαρίου 2018, η αγορά του φυσικού αερίου της Ελλάδας είναι πλήρως απελευθερωμένη. Η αλυσίδα τροφοδοσίας του φυσικού αερίου αποτελείται, προς το παρόν, από τα ακόλουθα τέσσερα διακριτά στάδια, με σημαντικό αριθμό εμπλεκόμενων εταιρειών σε καθένα από αυτά, πλην της Μεταφοράς: Εισαγωγή, Μεταφορά, Διανομή, Προμήθεια.

Η εν λόγω αγορά εποπτεύεται από τη ΡΑΕ, η οποία λειτουργεί ως ανεξάρτητη διοικητική αρχή για τη ρύθμιση των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις διατάξεις της Οδηγίας 2009/75 της ΕΕ.

Συμπερασματικά, όπως εκτιμάται, η χρήση του φυσικού αερίου δεν θα λειτουργήσει μόνο ως μεταβατικό καύσιμο, αλλά παρουσιάζει και πολλαπλά πλεονεκτήματα που το καταστούν απαραίτητο για την υποστήριξη και βιωσιμότητα των εθνικών οικονομιών, καθώς:

• οι υποδομές φυσικού αερίου οδηγούν στην ομαλή απανθρακοποίηση διασφαλίζοντας τη χρήση μιας καθαρής, ευέλικτης, αποδοτικής και οικονομικής πηγής ενέργειας,
• οι νέες υποδομές φυσικού αερίου θα διευκολύνουν την αύξηση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα,
• οι νέες υποδομές φυσικού αερίου θα ενισχύσουν τη διασύνδεση με άλλα κράτη και την ασφάλεια εφοδιασμού των κρατών-μελών,
• η ανάπτυξη της αγοράς και του ανταγωνισμού του φυσικού αερίου θα βελτιώσει περαιτέρω τόσο το περιβαλλοντικό αποτύπωμα όσο και τις προσφερόμενες τιμές στον τελικό καταναλωτή ενέργειας,
• οι υποδομές φυσικού αερίου θα μπορούν μελλοντικά να μεταφέρουν και το παραγόμενο αέριο ή Η2 από τις ΑΠΕ.

 Τριχοτομείται η ΔΕΠΑ (;)

Στα σκαριά βρίσκεται η αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ, αυτήν τη φορά υπό νέο πλαίσιο, καθώς προκρίνεται το «σπάσιμο» της εταιρείας όχι σε δύο, αλλά σε τρεις βραχίονες. Οι τελευταίες πληροφορίες έκαναν λόγο για δύο εταιρείες, εμπορίας και υποδομών, και τη δημιουργία μιας τρίτης με τις συμμετοχές της επιχείρησης στα διεθνή πρότζεκτ.

Πιο συγκεκριμένα, θα υπάρχει η ΔΕΠΑ Εμπορίας (χονδρεμπορική, λιανική μέσω της Φυσικό Αέριο Ελληνικής Εταιρείας Ενέργειας, αεριοκίνηση και διεθνείς συμβάσεις προμήθειας), η ΔΕΠΑ Υποδομών (δίκτυα διανομής φυσικού αερίου με 100% στην Αττική και την υπόλοιπη Ελλάδα και 49% στη Θεσσαλονίκη και τη Θεσσαλία) και Συμμετοχές ΔΕΠΑ σε διεθνή πρότζεκτ.

Η ρύθμιση όμως θα προβλέπει την πώληση των δύο πρώτων εταιρειών εξολοκλήρου, δηλαδή των ΔΕΠΑ Εμπορίας και Υποδομών.

Στελέχη της αγοράς, ωστόσο, σημειώνουν πως η δρομολογούμενη ιδιωτικοποίηση αφορά στην εταιρεία η οποία πρώτη εισήγαγε το φυσικό αέριο στην Ελλάδα και κατείχε παραδοσιακά τον ηγετικό ρόλο όσον αφορά στην ασφάλεια εφοδιασμού του φυσικού αερίου, γεγονός που απαιτεί «λεπτούς χειρισμούς».

ΣΕ ΘΕΣΗ «ΜΑΧΗΣ» ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ

Η έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων αποτελεί ένα ακόμα πεδίο έντονων συγκρούσεων σε επίπεδο αντικρουόμενων επιχειρηματικών συμφερόντων, διπλωματίας και εξωτερικής πολιτικής.

Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει μπει ενεργά στο εν λόγω φιλόδοξο και πολυσύνθετο πρότζεκτ, το οποίο για να αποδώσει καρπούς στη χώρα και τις κοινοπραξίες που έχουν πλειοδοτήσει σε σχετικούς διαγωνισμούς θα απαιτήσει αρκετά χρόνια και πολλά επενδυτικά κεφάλαια.

Για την ακρίβεια, όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί του κλάδου, όταν ανακαλύπτονται κοιτάσματα, «εκμεταλλεύσιμο» είναι μόνο το 30% όσον αφορά στο πετρέλαιο. Πρόκειται για ένα ποσοστό το οποίο δείχνει μικρό, αλλά όταν μιλάμε για υδρογονάνθρακες, σε περίπτωση που ανακαλυφθούν μεγάλοι εμπορεύσιμοι όγκοι, αυτό αυτόματα μεταφράζεται σε υψηλά έσοδα για τους επενδυτές, σε νέα έργα και θέσεις εργασίας και σε έσοδα για το Δημόσιο (φορολογία, μερίσματα).

Πάνω από όλα όμως, μια σημαντική νέα ανακάλυψη θα άλλαζε τον γεωπολιτικό ρόλο της χώρας στην ευρύτερη περιοχή και θα ενίσχυε την ενεργειακή της ασφάλεια.

 30 περιοχές-στόχοι

 Περισσότερες από 30 περιοχές-στόχοι για έρευνες υδρογονανθράκων έχουν εντοπιστεί στο Ιόνιο και τη θαλάσσια περιοχή δυτικά και νότια της Κρήτης από τις μέχρι στιγμής έρευνες σε «οικόπεδα» που έχουν παραχωρηθεί ή είναι υπό παραχώρηση.

Ο χάρτης με τα «οικόπεδα» και τις περιοχές-στόχους παρουσιάστηκε πρόσφατα από τον πρόεδρο της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων, Γιάννη Μπασιά, σε ημερίδα για την ενέργεια στην Ανατολική Μεσόγειο.

Κατά την πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή για την κύρωση των συμβάσεων μίσθωσης για την παραχώρηση των δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε τέσσερις θαλάσσιες περιοχές σε Κρήτη και Ιόνιο, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης, σημείωνε χαρακτηριστικά: «Η χώρα μπήκε με καθυστέρηση και σε αυτόν τον τομέα» για να προσθέσει ότι «δεν είναι η προοπτική της χώρας να κάνει για πάντα εξορύξεις όταν η πολιτική της Ευρώπης πάει προς την άλλη κατεύθυνση, αλλά δεν είναι και η πολιτική της χώρας να βλέπουμε την Τουρκία να κάνει εξορύξεις, να βλέπουμε την Κύπρο να κάνει εξορύξεις, να βλέπουμε την Αίγυπτο να κάνει εξορύξεις, να βλέπουμε την Ιταλία να κάνει εξορύξεις και εμείς να μην το κάνουμε».

Οι θαλάσσιες περιοχές που παραχωρούνται με τις τέσσερις συμβάσεις που κυρώθηκαν από τη Βουλή είναι «Νοτιοδυτικά Κρήτης» και «Δυτικά Κρήτης», που παραχωρούνται στην κοινοπραξία Total, ExxonMobil και Ελληνικά Πετρέλαια, τη θαλάσσια περιοχή «Ιόνιο» που παραχωρείται στην κοινοπραξία Repsol-Ελληνικά Πετρέλαια και τη θαλάσσια περιοχή «Περιοχή 10 Ιόνιο Πέλαγος» (Κόλπος Κυπαρισσίας), που παραχωρείται στα ΕΛΠΕ.

Από τον χάρτη της ΕΔΕΥ προκύπτει ότι οι στόχοι δεν περιορίζονται στις περιοχές που έχουν παραχωρηθεί, αλλά εκτείνονται και στα «οικόπεδα» που είναι διαθέσιμα για παραχώρηση.

Τα γεωλογικά στοιχεία των «οικοπέδων» αυτών στο κεντρικό Ιόνιο και νότια της Κρήτης παρουσιάζονται τους τελευταίους μήνες από την ΕΔΕΥ στη διεθνή αγορά και, κατά τις πληροφορίες από την Αρχή, έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον διεθνών πετρελαϊκών εταιρειών.

Σε σχέση με την περιοχή δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, από την ΕΔΕΥ τονίζεται ότι οι πιθανοί στόχοι βρίσκονται σε πετρώματα θαμμένα βαθιά κάτω από τον βυθό της θάλασσας, ενώ τα θαλάσσια βάθη ξεπερνούν κατά πολύ τα 1.500 μέτρα.

Ο μέσος όρος βάθους νερού σε αυτές τις περιοχές ξεπερνά τα 2.500 μέτρα και σε πολλές περιπτώσεις είναι γύρω στα 3.500 μέτρα.

Η τεχνολογία για γεωτρήσεις σε τόσο μεγάλα θαλάσσια βάθη προβλέπεται να είναι διαθέσιμη σε χρονικό ορίζοντα τριετίας, οπότε και θα ληφθούν οι αποφάσεις από τις εταιρείες για την πραγματοποίηση ή μη ερευνητικών γεωτρήσεων.

«Είναι εμφανές ότι οι πετρελαϊκές κοινοπραξίες που ενδιαφέρονται για τα πιθανά ελληνικά κοιτάσματα πρωτοστατούν σε αυτές τις τεχνολογικές εξελίξεις» αναφέρεται σε σχετική έκθεση της ΕΔΕΥ.

Διευκρινίζεται ότι οι περιοχές που παρουσιάζουν ενδιαφέρον δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα «κρύβουν» και ποσότητες υδρογονανθράκων, κάτι που μπορεί να διαπιστωθεί μόνο με την πραγματοποίηση γεωτρήσεων.

Ενθαρρυντικό είναι, ωστόσο, το γεγονός ότι σε γειτονικές χώρες που εμφανίζονται στον χάρτη της ΕΔΕΥ έχουν γίνει ανακαλύψεις και υπάρχει παραγωγή υδρογονανθράκων.

ΑΝΑΖΗΤΑ ΒΗΜΑΤΙΣΜΟ Η ΑΓΟΡΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ

 Στο ευμετάβλητο σκηνικό που δημιουργούν πάντα οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου καλείται να κινηθεί εκ νέου η αγορά των πετρελαιοειδών, προσδοκώντας «καλύτερες μέρες». Διαχρονικές ωστόσο παραμένουν για τον κλάδο προκλήσεις όπως η υψηλή φορολογία, τα φαινόμενα λαθρεμπορίου, η ορθή λειτουργία των συστημάτων εισροών-εκροών κ.λπ.

Υπό αυτό το πλαίσιο, οι εταιρείες του κλάδου αναζητούν νέες λύσεις με εκσυγχρονισμό των υποδομών, διαφοροποίηση στο προϊοντικό χαρτοφυλάκιο συνεργασίες και δυνατότητες cross selling ή ανάπτυξη νέων τεχνολογιών που θα μειώσουν το λειτουργικό κόστος.

Ωστόσο, μόνιμο «αγκάθι» αποτελεί η προκαταβολή του ΕΦΚ, όπως επανειλημμένως έχει επισημάνει ο ΣΕΕΠΕ, με την αγορά των πετρελαιοειδών, αυτή τη στιγμή, να χαρακτηρίζεται από:

• έλλειψη ρευστότητας, με συνέπεια το αναγκαστικό και βίαιο κλείσιμο επιχειρήσεων του κλάδου (δύο εταιρείες εμπορίας και πάνω από 2.500 πρατήρια έχουν κλείσει τα τελευταία έτη),
• ραγδαία και συνεχόμενη πτώση των πωλήσεων, λόγω της υπέρμετρης αύξησης των φόρων,
• σημαντικά μεγάλη μείωση των πωλήσεων πετρελαίου θέρμανσης,
• περαιτέρω συρρίκνωση των περιθωρίων των τριών κλάδων της αγοράς: των εταιρειών εμπορίας, των πρατηριούχων και των μεταφορέων,
• ανεξέλεγκτες διαστάσεις παρανομίας και αθέμιτου ανταγωνισμού: οι παράνομοι πρατηριούχοι μένουν στο απυρόβλητο και συνεχίζουν να λειτουργούν ανενόχλητα, και,
• το κυριότερο, σημαντικές ζημιές και υψηλότατο δανεισμό σε όλες τις εταιρείες εμπορίας και τις επιχειρήσεις λιανικής εμπορίας, σε βαθμό που κρίνεται πλέον η βιωσιμότητά τους.

Υπενθυμίζεται πως, λόγω της οικονομικής κρίσης, την τελευταία δεκαετία, οι πωλήσεις Εσωτερικής Αγοράς σημείωσαν πτώση 40% και αντίστοιχα οι πωλήσεις Διεθνούς Αγοράς πτώση 10%.

Ο μόνος κλάδος που σημείωσε αύξηση αυτήν τη δεκαετία είναι οι πωλήσεις υγραερίου κατά 66%, γεγονός που οφείλεται στη μετακίνηση των καταναλωτών στη χρήση Autogas.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΣΕΕΠΕ, οι συνολικές πωλήσεις καυσίμων 2017-2018 ήταν στάσιμες, με τις πωλήσεις Εσωτερικής Αγοράς να παρουσιάζουν μείωση κατά 3,11% και τις πωλήσεις Διεθνούς Αγοράς αύξηση κατά 5,65%.

Αναλυτικότερα, τα αποτελέσματα ήταν:

 

Πωλήσεις Εσωτερικής Αγοράς

Βενζίνες: -1,81%

Πετρέλαιο θέρμανσης: -17,29%

Πετρέλαιο κίνησης: +2,45%

Μαζούτ: -8,93%

Υγραερίου: +2,32%

 

Πωλήσεις Διεθνούς Αγοράς

Αεροπορικά καύσιμα (Jet Fuels): +10,63%

Ναυτιλιακά καύσιμα: +3,42%

Πιο συγκεκριμένα:

Πετρέλαιο Ναυτιλίας: +0,20%

Μαζούτ Ναυτιλίας: +4,30%

Σε αντίθεση με τα καύσιμα Εσωτερικής Αγοράς, οι καταναλώσεις αεροπορικών καυσίμων είχαν θετική επίδραση από την αύξηση των τουριστικών αφίξεων.

 Οι επιχειρηματικές κινήσεις συνεχίζονται…

 Παρά τις παραπάνω προκλήσεις, οι επιχειρηματικές κινήσεις των μεγαλύτερων εταιρειών του κλάδου συνεχίζονται.

Για παράδειγμα, η Revoil ανέθεσε στην Alexander Moore τον σχεδιασμό και την εγκατάσταση του διεθνώς κορυφαίου ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος SAP® Business One on HANA, ένα έργο που θα ολοκληρωθεί το 2021.

Η εταιρεία στοχεύει στη βελτίωση της αποδοτικότητας σε κάθε τομέα εργασίας, ξεκινώντας από τις καθημερινές λειτουργίες και φτάνοντας μέχρι τη λήψη σοβαρών εμπορικών αποφάσεων.

Σημαντικά οφέλη οργάνωσης και λειτουργίας θα αντιληφθούν επίσης όλοι οι συνεργάτες της εταιρείας, είτε πρόκειται για το ευρύ δίκτυο των 530 πρατηρίων που λειτουργούν υπό το σήμα Revoil είτε για πελάτες και προμηθευτές από τα υπόλοιπα δίκτυα συνεργατών.

Από την άλλη πλευρά, το καλοκαίρι, η Avin σε συνεργασία με την NRG εγκαινίασαν μια νέα εποχή για την ηλεκτροκίνηση. Τοποθετήθηκαν σε συγκεκριμένα πρατήρια του ομίλου φορτιστές ABB Terra 54 High Voltage, τάσης μέχρι 900 Volt, που είναι ικανοί να φορτίσουν ένα αυτοκίνητο στο 80% της δυναμικότητάς του μέσα σε μόνο 20 λεπτά.

Οι φορτιστές σε όλα τα πρατήρια είναι Powered by NRG, δηλαδή τροφοδοτούνται με ρεύμα από την εταιρεία του ομίλου NRG. Η παρεχόμενη μάλιστα ενέργεια στους σταθμούς φόρτισης προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές, οι οποίες έχουν μηδενικό αποτύπωμα διοξειδίου του άνθρακα.

Στον τομέα των νέων τεχνολογιών δίνει έμφαση η Coral με την κάρτα shell smart club και τη συλλογή πόντων μέσω εφαρμογής στο κινητό, παρέχοντας ποικίλα προγράμματα και προϊόντα. Για τον σκοπό αυτό έχει αναπτύξει συνεργασίες με τις εταιρείες: Hellas Direct, Anytime, Odeon, Praktiker, Cosmote και Pirelli.

Στο ίδιο μοτίβο κινείται και η Ελινόιλ, η οποία συνεχίζει να επενδύει στις σχέσεις της με τους καταναλωτές μέσα από το Πρόγραμμα Συλλογής Δώρων ελίν up επιβράβευση, ένα καινοτόμο και πρωτοποριακό πρόγραμμα πιστότητας καταναλωτών μέσω mobile app. Την ίδια ώρα, η εταιρεία έχει επενδύσει στον τομέα ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου με διάφορα πακέτα για οικιακή χρήση ή επαγγελματίες.

Πρατήρια καυσίμων: Γιατί δεν μπορούν να είναι 100% νόμιμα

 Όλες οι τρέχουσες προκλήσεις του κλάδου τέθηκαν επί τάπητος στην πανελλαδική συγκέντρωση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πρατηριούχων-Εμπόρων Καυσίμων στις αρχές Οκτωβρίου, ενόψει μάλιστα και της κρίσιμης χειμερινής σεζόν.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της ΠΟΠΕΚ, κ. Γιώργος Ασμάτογλου, περιέγραψε το πλαίσιο στο οποίο καλείται να λειτουργήσει ο κλάδος, στηλιτεύοντας επιμέρους ζητήματα.

Χαρακτηριστικά, παραδέχτηκε ότι είναι αδύνατο ένας πρατηριούχος να λειτουργήσει 100% νόμιμα, κάτι που έχει επισημανθεί κι άλλες φορές σε θεσμικό επίπεδο. Γιατί όμως;

Όπως υποστηρίζει η πλευρά των πρατηριούχων, είναι τέτοιο το πλήθος των φορολογικών, τελωνειακών, αγορανομικών, υγειονομικών, πολεοδομικών, αστυνομικών, εργασιακών, ασφαλιστικών, πυροσβεστικών και άλλων διατάξεων ασφαλείας, που είναι πραγματικά αδύνατο να τις γνωρίζει κάποιος και να τις εφαρμόζει!

Σε επίπεδο πολυνομίας, δηλαδή, όπως χαρακτηριστικά επισημάνθηκε, έξι υπουργεία και η Ανεξάρτητη Αρχή Ανταγωνισμού έχουν συναρμοδιότητα για τα πρατήρια, ενώ ταυτόχρονα οι πρατηριούχοι είναι υποχρεωμένοι να διαθέτουν και να ανανεώνουν 35 διαφορετικές άδειες για τη λειτουργία των επιχειρήσεών τους.

Λαθρεμπόριο και καθετοποίηση της αγοράς

Ωστόσο, βασικούς αρνητικούς παράγοντες αποτελούν επίσης ο αθέμιτος ανταγωνισμός από τα παράνομα κυκλώματα διακίνησης καυσίμων και η καθετοποίηση της αγοράς, γεγονός που έχει οδηγήσει ––μαζί με την οικονομική κρίση– εκατοντάδες πρατήρια σε «λουκέτο».

«Η ανεξέλεγκτη παραβατικότητα οφείλεται στις δομικές αδυναμίες της Διοίκησης, στην πολυνομία, τη σύγχυση αρμοδιοτήτων αλλά και την απροθυμία της Πολιτείας να βάλει τάξη στην αγορά καυσίμων» τόνισε ενδεικτικά ο κ. Ασμάτογλου.

ΑΠΕ: «ΟΥΡΙΟΣ ΑΝΕΜΟΣ» ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ

 Με γοργούς ρυθμούς αυξάνεται η συμμετοχή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στο ενεργειακό μείγμα ηλεκτροπαραγωγής, ιδιαίτερα την τελευταία πενταετία, διεθνώς.

Η αιολική ενέργεια είναι ένα από τα αποτελεσματικότερα και φθηνότερα εργαλεία που έχουμε για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την προστασία του περιβάλλοντος, αποτελεί την «κολώνα» των ΑΠΕ μαζί με τα Φ/Β και αναμένεται να συμβάλει αποτελεσματικά στην επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί βάσει των Κοινοτικών Οδηγιών, στις οποίες η Ελλάδα πρέπει να συμμορφωθεί.

Σήμερα, η αιολική ενέργεια είναι (μαζί με τα Φ/Β και τα ΜΥΕ) η φθηνότερη μορφή παραγωγής ηλεκτρισμού.

Εντούτοις, η Ελλάδα βρίσκεται πίσω στους στόχους για τη διείσδυση των ΑΠΕ στο ηλεκτρικό σύστημα και επίσης πίσω στην αξιοποίηση όλου του διαθέσιμου δυναμικού της.

Όπως αναφέρουν τα στοιχεία για το 2018, οι ΑΠΕ κάλυψαν το 27,5% της κατανάλωσης ηλεκτρισμού στη χώρα, την ώρα που ο επίσημος στόχος που έχει τεθεί για το 2020 ανέρχεται στο 40%.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, που παρουσιάστηκε στο τέλος του προηγούμενου έτους, αναμένεται ότι, τελικά, το 2020 η διείσδυση των ΑΠΕ στον ηλεκτρισμό θα φθάσει το 31%. Ο στόχος για το 2030 είναι 56%.

Υπό αυτό το πρίσμα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ειδικών της αγοράς, για να πετύχουμε τον στόχο του 2030 απαιτούνται συνολικά επενδύσεις πάνω από 17 δισ. ευρώ σε νέες εγκαταστάσεις ΑΠΕ και σε νέα ηλεκτρικά δίκτυα για τη μεταφορά και τη διανομή της ενέργειας.

Πιο εύκολες οι διαδικασίες για την αδειοδότηση

 Με μεγαλύτερη ευκολία αναμένεται η σχετική αδειοδότηση για την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ. Όπως αποτυπώνεται στις βασικές αρχές που έχει θέσει η ΡΑΕ, στόχος είναι η απλούστευση των κριτηρίων αξιολόγησης των αιτήσεων για χορήγηση άδειας παραγωγής ΑΠΕ –κυρίως αιολικών και φωτοβολταϊκών– και στην αυτοματοποίηση εξέτασής τους με τρόπο διαφανή και αντικειμενικό, με στόχο την επιτάχυνση και απλοποίηση των σχετικών διαδικασιών έκδοσης άδειας.

Η εξέλιξη αυτή αποτελεί συνέχεια προηγούμενης διαβούλευσης που διενεργήθηκε τον Μάιο και τον Ιούνιο από τη ΡΑΕ, μέσω βασικού ερωτηματολογίου, που διανεμήθηκε στην αγορά για την αποθήκη ενέργειας, ώστε να υπάρξει ένα νέο θεσμικό πλαίσιο.

Έρχεται όμως και σε συνέχεια του εν εξελίξει μετασχηματισμού της αγοράς, μια ανάγκη στην οποία η χώρα καλείται να ικανοποιήσει τις Κοινοτικές Οδηγίες.

Κομβικό ρόλο στην αγορά των ΑΠΕ αναμένεται να διαδραματίσει η ΔΕΗ, μέσω της στρατηγικής απόφασης για απολιγνιτοποίηση και με στόχο, μεταξύ άλλων, μια δυναμική παρουσία στον χώρο.

Αυτή είναι και η πεποίθηση ξένων παραγόντων της αγοράς ενέργειας: Ένας πιο πρωταγωνιστικός ρόλος της Ελλάδας στην αγορά ΑΠΕ περνά μέσα και από τη ΔΕΗ.

……………………

Περιοδικό ΧΡΗΜΑ, τευχ. Σεπτέμβριος-Οκτώβριος