Με το πέρασμα των χρόνων, όλο και περισσότερες εταιρείες και οργανισμοί αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα υιοθέτησης μιας βιώσιμης στρατηγικής και επικοινωνίας με τα ενδιαφερόμενα μέρη τους, τόσο διεθνώς όσο και στην Ελλάδα. Η τακτική αυτή εμφανίζεται πλέον ως επένδυση για την πορεία των επιχειρήσεων, καθώς διαπιστώνονται ενδείξεις σύνδεσης της Εταιρικής Υπευθυνότητας με την οικονομική ανάπτυξή τους, όπως αντίστοιχα έχει διαπιστωθεί και σε δεκάδες διεθνείς έρευνες.
Aυτό προκύπτει από την πέμπτη ετήσια έρευνα του Κέντρου Αειφορίας (CSE) για την Εκδοση Εκθέσεων Εταιρικής Υπευθυνότητας, η οποία εστίασε στον ελληνικό επιχειρηματικό κόσμο, με την υποστήριξη του Ινστιτούτου Εταιρικής Ευθύνης (CRI) και της Ελληνικής Ενωσης Επιχειρηματιών (ΕΕΝΕ). Η έρευνα αφορά 90 εταιρείες που στο σύνολό τους απασχολούν περισσότερους από 170 χιλιάδες εργαζομένους, ενώ ο κύκλος εργασιών τους ξεπερνά το 25% του ΑΕΠ της χώρας. Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι δημιουργήθηκαν κατά ελάχιστο 70 περίπου νέες εξειδικευμένες θέσεις εργασίας τον τελευταίο χρόνο που σχετίζονται με την Εταιρική Υπευθυνότητα και Βιώσιμη Ανάπτυξη των επιχειρήσεων.
Τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας
– To 2019 συνεχίστηκε η ανοδική τάση στην έκδοση Εκθέσεων Εταιρικής Υπευθυνότητας. Συγκεκριμένα, εκδόθηκαν 50% περισσότερες σε σχέση με την περίοδο 2012, παρά την παρατεταμένη οικονομική κρίση, γεγονός που υποδεικνύει την ευαισθητοποίηση σε αυτά τα θέματα.
– Σε ποιους τομείς επενδύουν οι εταιρείες στη Βιώσιμη Ανάπτυξη: Οπως έχει ήδη επισημανθεί και με δεδομένες τις έντονες κοινωνικές ανάγκες στη χώρα μας, η πλειονότητα των επιχειρήσεων δραστηριοποιήθηκε στην Εταιρική Υπευθυνότητα με άξονα την πραγματική συμμετοχή στα κοινωνικά προβλήματα και επικεντρώθηκε σε ενέργειες προς την κοινωνία και τους εργαζομένους. Εκτός αυτού, το focus των εταιρειών διαφοροποιείται βέβαια ανάλογα με τις στρατηγικές προτεραιότητες των εταιρειών αλλά και τον κλάδο στον οποίο ανήκουν. Για παράδειγμα, εταιρείες στον τομέα της ενέργειας ή των κατασκευών δίνουν ιδιαίτερο βάρος σε περιβαλλοντικά θέματα, χωρίς ωστόσο να παραμερίζουν τις ανάγκες ευπαθών κοινωνικών ομάδων.
– Με τη συνεχή ανοδική τάση που παρατηρείται, αναμένεται στα επόμενα 2 χρόνια να ξεπεράσουν τις 120 οι εταιρείες που θα έχουν στρατηγική και θα ασχολούνται ενεργά με την Εταιρική Υπευθυνότητα – σε αυτό συμβάλλει και το γεγονός ότι η νέα νομοθεσία θέτει υποχρεωτικές απαιτήσεις σε όλες τις επιχειρήσεις ανάλογα με το μέγεθός τους. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις αυτές έχουν κατά μέσο όρο ένα καλύτερο εργασιακό περιβάλλον, επενδύουν περισσότερο στις τοπικές κοινωνίες και συμβάλλουν περισσότερο σε ένα καλύτερο περιβάλλον.
– Οι μισές από τις 90 εταιρείες (52%) που έχουν εκδώσει Εκθεση Εταιρικής Υπευθυνότητας και έχουν σχετική στρατηγική και ηγεσία που επενδύει περισσότερο σε θέματα Βιώσιμης Ανάπτυξης, σημείωσαν αύξηση του κύκλου εργασιών τους κατά το 2018 συγκριτικά με τα προηγούμενα δύο έτη, γεγονός που αποδεικνύει έμμεση συσχέτιση με τα οικονομικά αποτελέσματα.
– Οι πιο αναπτυσσόμενοι κλάδοι στην έκδοση Εκθέσεων Εταιρικής Υπευθυνότητας και συμμόρφωσης με τη νέα νομοθεσία είναι των τροφίμων και ποτών, των κατασκευών, της ενέργειας, των οικονομικών υπηρεσιών και των φαρμακευτικών προϊόντων.
– Πιο στοχευμένη και στρατηγική η Εταιρική Υπευθυνότητα: Η θέσπιση στόχων σχετικά με την απόδοση των εταιρειών σε σχέση με τη βιωσιμότητα και τους 4 πυλώνες της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, δηλαδή τον χώρο εργασίας, το περιβάλλον, την αγορά και την κοινωνία, είναι μια ιδιαίτερα σημαντική διαδικασία που αφορά ολόκληρη τη στρατηγική της εταιρείας σχετικά με τη Βιωσιμότητα και την Εταιρική Υπευθυνότητα. Στις Εκθέσεις που εξετάστηκαν στην παρούσα έρευνα, η πλειονότητα συμπεριέλαβε ποιοτικούς στόχους (55%), ενώ σε μεγάλο μέρος ήταν ένας συνδυασμός ποιοτικών και ποσοτικών στόχων μαζί.
– Το 79% των Εκθέσεων Εταιρικής Υπευθυνότητας έχουν συνταχθεί με βάση τις διεθνές οδηγίες GRI που αυξάνουν τη διαφάνεια της επίδοσής τους στα μη χρηματοοικονομικά δεδομένα, ποσοστό που είναι μεγαλύτερο σε σχέση με άλλες χώρες, βάσει αντίστοιχων ερευνών του Κέντρου Αειφορίας (CSE).
– Η ένταξη των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) στις Εκθέσεις Εταιρικής Υπευθυνότητας και κατ’ επέκταση στη στρατηγική των εταιρειών φαίνεται να είναι σημαντική τάση και στην Ελλάδα – 60% των εταιρειών συμπεριλαμβάνουν αναφορά στα SDGs στις Εκθέσεις τους, γεγονός που συνιστά αύξηση 15% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
– Εμφανίζεται μία τάση τον τελευταίο χρόνο οι εταιρείες να αναζητούν μετρήσιμα αποτελέσματα για το κοινωνικό τους αποτύπωμα είτε μέσω μελετών του κοινωνικο-οικονομικού τους αποτυπώματος είτε μέσω της μεθοδολογίας SROI (για τη μέτρηση της κοινωνικής αξίας που δημιουργούν συγκεκριμένα προγράμματα των εταιρειών).
Ποιοι κλάδοι ξεχωρίζουν
Ο κλάδος των Τηλεπικοινωνιών ήταν από τους πρώτους που μπήκαν δυναμικά και σήμερα υπάρχει καθολική κάλυψη (εκδίδουν Εκθεση και οι 4 εταιρείες του κλάδου).
Αντίστοιχα και στον τραπεζικό κλάδο, και οι 4 συστημικές τράπεζες εκδίδουν Εκθέσεις Εταιρικής Υπευθυνότητας. Ο κλάδος του Τουρισμού τα τελευταία χρόνια δείχνει να αντιδρά θετικά, με όλο και περισσότερες εταιρείες να εκδίδουν Εκθέσεις Εταιρικής Υπευθυνότητας και να ασχολούνται πιο ενεργά με θέματα Βιώσιμης Ανάπτυξης.