Δημήτρης Μαλλάς

Σε μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας θα μπορούσε να εξελιχθεί η τεχνητή νοημοσύνη, η οποία εκτιμάται ότι θα μπορούσε να βοηθήσει στη σωρευτική άνοδο του ΑΕΠ κατά 195 δισ. δολάρια στα επόμενα 15 χρόνια (από το 2020 έως και το 2035). Αυτό είναι ένα από τα συμπεράσματα μελέτης που πραγματοποίησε η Accenture σε συνεργασία με τη Microsoft με τίτλο «Greece: With an AI to the Future» και παρουσιάστηκε σήμερα στο πλαίσιο του Microsoft Summit 2019.

Η μελέτη έδειξε ακόμη ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις πιστεύουν μεν στη δυναμική της τεχνητής νοημοσύνης αλλά είναι ακόμη διστακτικοί στην αξιοποίηση των εφαρμογών της εστιάζοντας, ως επί το πλείστον, πιλοτικά προγράμματα περιορισμένης κλίμακας. Όσον αφορά στους Έλληνες πολίτες έχουν μεν θετική διάθεση απέναντι στην τεχνητή νοημοσύνη και τις εφαρμογές, αλλά ταυτόχρονα διατηρούν τις επιφυλάξεις τους τόσο σε ευρύτερο επίπεδο όσο και σε επίπεδο κοινωνίας.

Ανάπτυξη & ΑΙ

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των συγγραφέων της έρευνας, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός ανάπτυξης για την οικονομία της Ελλάδας, καθώς διαπιστώνεται ότι έχει τη δυνατότητα να οδηγήσει σωρευτικά σε άνοδο του ΑΕΠ κατά 195 δισ. δολάρια, στα επόμενα 15 χρόνια (από το 2020 έως το 2035).

Βάσει οικονομετρικών μοντέλων, η μελέτη δείχνει ότι η αύξηση αυτή θα σημειωθεί κυρίως ως απόρροια της «έξυπνης αυτοματοποίησης» και της «ενδυνάμωσης του ανθρώπινου δυναμικού και του κεφαλαίου». Συγκεκριμένα, η ελληνική οικονομία θα ενισχυθεί τα 15 αυτά χρόνια με επιπλέον 79 δισ. δολάρια, χάρη στις δυνατότητες που συνεπάγεται η έξυπνη αυτοματοποίηση. Την ίδια στιγμή, η τεχνητή νοημοσύνη αναμένεται να δώσει την ευκαιρία στο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας και το κεφάλαιο να γίνουν πιο αποδοτικά, οδηγώντας στην αύξηση του ΑΕΠ κατά 88 δισ. δολάρια αθροιστικά. Τέλος, εκτιμάται ότι η καινοτομία, η οποία αναμένεται να τονωθεί χάρη στις τεχνολογίες ΑΙ, θα συμβάλλει στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας κατά 29 δισ. δολάρια, μέσα στα επόμενα 15 χρόνια.

 

Πολίτες & ΑΙ

Σύμφωνα με τη μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 600 πολίτες και 41 από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας, η προοπτική ενός μέλλοντος με κεντρικό άξονα το ΑΙ, συναρπάζει τους Έλληνες, ωστόσο προκαλεί ταυτόχρονα προβληματισμό. Οι πολίτες έχουν μια καλή αντίληψη για το AI, με ποσοστό 65% να συσχετίζει ως πρώτη σκέψη τον όρο με εφαρμογές, όπως τα chatbots, οι ψηφιακοί βοηθοί (digital assistants) και τα ρομπότ, ενώ μόλις 2% του πληθυσμού να δηλώνει άγνοια. 

Ένας στους δύο ερωτηθέντες (56%) ενστερνίζεται την άποψη ότι το ΑΙ θα επιφέρει σημαντικά οφέλη στην κοινωνία, ενώ μεγάλο ποσοστό αναγνωρίζει τα προφανή οφέλη, σε κλάδους όπως η ιατρική και οι επιστήμες. Παρόλα αυτά ο φόβος του αγνώστου, του νέου και η αβεβαιότητα που συνεπάγεται κάνουν τους Έλληνες να αισθάνονται μπερδεμένοι και προβληματισμένοι.

Ως αποτέλεσμα αυτού του παραδόξου, οι Έλληνες ενώ θα εμπιστευόντουσαν τις τεχνολογίες ΑΙ για εφαρμογές Οικιακής Κατανάλωσης Ενέργειας (84%), Οικιακής Ασφάλειας (84%) και Παρακολούθησης Υγείας (69%), είναι δύσπιστοι σε ότι αφορά εφαρμογές για τη Διαχείριση Οικονομικών (58%), την Ασφάλεια Παιδιών (58%) και την Αυτόνομη Οδήγηση (57%). Ανεξάρτητα από τις εφαρμογές, ένα ποσοστό 64% δηλώνει ότι δε θα εμπιστεύονταν πλήρως τις τεχνολογίες ΑΙ, χωρίς τη δυνατότητα ελέγχου και παρέμβασης από ανθρώπους.

Επιχειρήσεις & ΑΙ

Παρόμοια είναι και η αντιμετώπιση του ΑΙ από ηγετικά στελέχη επιχειρήσεων στην Ελλάδα, τα οποία ενώ αναγνωρίζουν τη δυναμική της τεχνητής νοημοσύνης, είναι διστακτικοί στο να επενδύσουν συστηματικά. 

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, το 85% των ερωτηθέντων στελεχών πιστεύει ότι η τεχνητή νοημοσύνη παρουσιάζει τεράστιες ευκαιρίες στην ανάπτυξη νέων προϊόντων, υπηρεσιών και επιχειρηματικών ιδεών. Την ίδια στιγμή, 7 στους 10 (73%) προβλέπουν ότι το ΑΙ θα αλλάξει τη φύση του ανταγωνισμού τα επόμενα 3 χρόνια, προκαλώντας ισχυρές μεταβολές στην αγορά. Το ίδιο περίπου ποσοστό (71%) εκφράζει την αγωνία ότι εάν η εταιρεία τους δεν αξιοποιήσει συστηματικά τις δυνατότητες που προσφέρει το ΑΙ, θα κληθεί να αντιμετωπίσει ένα ισχυρό ανταγωνιστικό μειονέκτημα. 

Ωστόσο, ενώ οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα θεωρούν το ΑΙ ως «καταλύτη αλλαγής», φαίνονται μάλλον διστακτικές στο να επενδύσουν αυτή τη στιγμή στην τεχνητή νοημοσύνη. Συγκεκριμένα, το 54% των στελεχών αισθάνεται ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς, θεωρώντας ότι το ΑΙ βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, οπότε προτιμά να περιμένει έως ότου ωριμάσουν οι σχετικές τεχνολογίες και συνθήκες. 

Πολύ μικρός αριθμός επιχειρήσεων (3%) έχει υλοποιήσει ολοκληρωμένα προγράμματα ΑΙ σε σχέση με το 45% των επιχειρήσεων από το αντίστοιχο παγκόσμιο δείγμα. Ωστόσο, ελπιδοφόρο είναι το γεγονός ότι 23% των επιχειρήσεων βρίσκεται σε αρχικά στάδια επενδύσεων επάνω στο ΑΙ, ενώ 37% πειραματίζεται με διάφορες πιλοτικές εφαρμογές. Οι τρεις βασικότεροι λόγοι που εξηγούν την αδράνεια των επιχειρήσεων, σύμφωνα με τις απόψεις των στελεχών, είναι η έλλειψη ΑΙ δεξιοτήτων (69%), η ασυμβατότητα με τα παραδοσιακά-legacy συστήματα των επιχειρήσεων (57%) καθώς και η ποιότητα των δεδομένων (37%).

Κύριοι τομείς εφαρμογής των πρωτοβουλιών ΑΙ αναμένεται να είναι η πληροφορική, το μάρκετινγκ, οι πωλήσεις και οι λειτουργικές διαδικασίες (operations), ενώ τα βασικά οφέλη από την υλοποίηση τέτοιων λύσεων σχετίζονται με τη βελτιστοποίηση των λειτουργιών, το μετασχηματισμό προϊόντων και υπηρεσιών, τη βελτίωση των σχέσεων με τους πελάτες (customer engagement) και την ενδυνάμωση του προσωπικού.

Δράσεις

Η μελέτη περιλαμβάνει πάντως και μία σειρά από προτεινόμενες δράσεις από την πλευρά όσων χαράσσουν πολιτική αλλά και από τις επιχειρήσεις, με τις δύο πλευρές να καλούνται να συνεργαστούν προκειμένου να «ξεκλειδώσουν» την αξία της τεχνητής νοημοσύνης στην καθημερινή ζωή των πολιτών αλλά και στην οικονομία. 

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη μελέτη, οι φορείς χάραξης πολιτικής πρέπει να είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που συνεπάγεται η τεχνητή νοημοσύνη, σε οργανωτική, τεχνολογική, πολιτική, ηθική και κοινωνική διάσταση. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να εστιάσουν στην:

• Επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας

• Προετοιμασία της νέας γενιάς για την εποχή της τεχνητής νοημοσύνης

• Ανάπτυξη κώδικα δεοντολογίας για την τεχνητή νοημοσύνη

• Εφαρμογή πολιτικών και δράσεων ένταξης και συνολικής προόδου.

Παράλληλα, οι επικεφαλής των επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως κλάδου, θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα στη συστηματική επένδυση και εφαρμογή των τεχνολογιών AI συνολικά στους οργανισμούς τους, το οποίο απαιτεί τις κάτωθι πρωτοβουλίες:

• Μετάβαση από την απλή αυτοματοποίηση προς την ολιστική αξιοποίηση του ΑΙ και της καινοτομίας

• Διαρκής πειραματισμός με τεχνολογίες ΑΙ 

• Πλήρης αξιοποίηση των δεδομένων 

• Ανασχεδιασμός της φύσης της εργασίας

• Ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων (new-skilling) σε όλα τα επίπεδα της επιχείρησης για την αποδοτικότερη συνεργασία με τις έξυπνες μηχανές.