Ηταν Ιούλιος του 2012 όταν ο Μάριο Ντράγκι είχε δηλώσει το περίφημο “whatever it takes”.
Σε ομιλία του στο Λονδίνο (σ.σ συγκεκριμένα 26 Ιουλίου 2012) διαβεβαίωνε πως η ΕΚΤ θα κάνει ότι χρειαστεί προκειμένου να διαφυλαχθεί -κατ’ αρχήν- η νομισματική σταθερότητα.
Ο κοφτός τρόπος της αγγλικής -και μάλλον λαϊκής- φράσης- συνθηματικού χαρακτήρα προκάλεσε τεράστια εντύπωση στις αγορές – εκεί βεβαίως που έπρεπε να σταλεί το μήνυμα.
Σε μόλις 3 λέξεις ο Ιταλός συμπύκνωνε την προειδοποίηση του προς τα κάθε λογής funds, vultures short e.t.c όσους έπαιζαν κόντρα στο ενιαίο νόμισμα.
Στους επόμενους μήνες ο Ντράγκι και η ΕΚΤ ξεδίπλωσαν την πολιτική τους, παρά τις αντιρρήσεις που εκφράζονταν κατά καιρούς για τις λεπτομέρειες της πολιτικής αυτής από ισχυρούς παίκτες, όπως τη Γερμανία.
Σε πρώτο χρόνο, γράφει η γαλλική Les Echos, η παρέμβαση του Ντράγκι έγινε με ένα ανέξοδο όπλο, τις λέξεις. Το μήνυμα ήταν καθαρό:
- «όσο στοιχηματίζετε με το μέλλον της ευρωζώνης και του ευρώ, θα βρείτε απέναντι σας την ΕΚΤ».
Σε δεύτερο, τα αποτελέσματα ήταν άμεσα: τα επιτόκια δανεισμού έπεσαν αμέσως, τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια πήραν την ανιούσα.
Η ΕΚΤ κατέβασε σταδιακά στο μηδέν τα επιτόκια, σχεδίασε ένα πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, αλλά είχε να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο του επίμονου αποπληθωρισμού.
Η ομιλία του τότε είχε «πείσει» τις αγορές παρά το γεγονός ότι πρακτικά δεν είχε κάνει την παραμικρή κίνηση.
Όλα τα βαριά εργαλεία χρησιμοποιήθηκαν αργότερα, καθώς και τότε όπως και τώρα, οι αντιρρήσεις για τις αντισυμβατικές παρεμβάσεις στις αγορές είχαν ανάψει τα …αίματα στην Γερμανία.
Σήμερα, 12 χρόνια μετά, η Κριστίν Λαγκάρντ μπορεί να μιμηθεί τον Μάριο Ντράγκι; εάν και εφ’ όσον απαιτηθεί;
Η απάντηση δεν είναι εύκολη και σίγουρα δεν δόθηκε στο ετήσιο Συμπόσιο της Κεντρικής Τράπεζας της Πορτογαλίας που συγκεντρώνει σε ευρωπαϊκό έδαφος τους διεθνείς κεντρικούς τραπεζίτες, όπως γίνεται τον Αύγουστο στις ΗΠΑ στο Jackson Hole.
Προφανώς η Γαλλίδα δεν είναι Ντράγκι και ως δικηγόρος που είναι προτίμησε μία προσεκτική και χωρίς δεσμεύσεις αναφορά στις γαλλικές εκλογές και τα πιθανά αποτελέσματα.
Ηταν αρκετή; στην Φρανκφούρτη δηλώνουν πως είναι σε “ύψιστη επιφυλακή”, και μακάρι έτσι να είναι.
Αρκεί όμως; Η Ευρώπη του 2024 είναι η Ευρώπη του 2012; απ’ όλες τις απόψεις, γεωπολιτικές/γεωοικονομικές, χρηματοοικονομικές, ανταγωνιστικότητας, πολιτικού προσωπικού κ.α.
Το ερώτημα όμως παραμένει, μπορεί η ΕΚΤ να αντιμετωπίσει μία πίεση από τις αγορές που θα έχει σαν σημείο αναφοράς την γαλλική και όχι την σχεδόν αόρατη τότε ελληνική χρηματαγορά; Η Γαλλία είναι μία χώρα με ΑΕΠ κοντά στα 3 τρισ. ευρώ και κάπου στα ίδια επίπεδα -λίγο μεγαλύτερο- δημόσιο χρέος.
Εδώ τα μεγέθη είναι διαφορετικά από ότι το 2012. Βέβαια και το 2012 η κρίση δεν αφορούσε μόνο την Ελλάδα αλλά και την Ιταλία και την Ισπανία και την Πορτογαλία και την Ιρλανδία. Όμως δεν αφορούσε την δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης και του ευρώ.
( * ) Να θυμηθούμε τι συνέβαινε στην Ευρώπη τότε (Ιούλιος 2012).
Οι οικονομίες έκαναν τα πρώτα βήματα εξόδου από την στενωπό της παγκόσμιας κρίσης του 2008/Lehman Brothers.
- Tρεις χώρες σε μνημόνια, Ιρλανδία, Πορτογαλία και Ελλάδα, που ήταν σε χειρότερη κατάσταση από όλες και σχεδόν στην πόρτα εξόδου από το ευρώ· θα συμπαρέσυρε μαζί της όλο το οικοδόμημα;
Αλλά και τις Ισπανία, Ιταλία με spreads στα ύψη να αγωνίζονται να κρατηθούν και αυτές μακριά από το ενδεχόμενο διάσωσης, που δεν θα άντεχε η Ευρώπη ούτε καν για τη μία μόνο από τις δύο, πολύ δε περισσότερο και για τις δύο.
Το κοινό νόμισμα να κλυδωνίζεται και αρκετούς να προβλέπουν ότι το μέλλον του δεν θα ήταν ρόδινο.
ΚΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΝΙΟΜΑΣΤΕ…
Global Investment Conference – Mario Draghi, President of the European Central Bank.
://www.youtube.com/watch?v=hMBI50FXDps&t=8s
