«Το 2023 ήταν μία δύσκολη χρονιά για την εξωστρεφή επιχειρηματικότητα καθώς σημαντικά γεγονότα δυσχέραναν την πορεία των εξαγωγών, όπως ο πόλεμος στη Γάζα και οι συγκρούσεις στην Ερυθρά Θάλασσα δημιουργώντας μείζονα προβλήματα στις αλυσίδες μεταφοράς αλλά και ένα γενικότερο πνεύμα αβεβαιότητας στην Ευρωπαϊκή αλλά και στην παγκόσμια αγορά. Οι εξαγωγές προϊόντων για το 2023 ανήλθαν σε €50.920,0 εκατ. , που όμως διαχρονικά συνιστούν τη δεύτερη καλύτερη επίδοση στην ιστορία. Οι Έλληνες εξαγωγείς απέδειξαν για μία ακόμα φορά ότι, παρά τις πληθωριστικές πιέσεις και την αστάθεια στις διεθνείς αγορές, κατάφεραν να πετύχουν μείωση του εμπορικού ελλείματος κατά €7.744,9 εκατ.
Η επιτυχία των εξαγωγών της χώρας μας εξαρτάται άμεσα από την ικανότητα των ελληνικών επιχειρήσεων να προσαρμοστούν στις διεθνείς οικονομικές συνθήκες και να εκμεταλλευτούν τις διαθέσιμες ευκαιρίες, ειδικότερα στον τομέα της τεχνολογίας και της καινοτομίας, για την περαιτέρω ανάπτυξη της εξαγωγικής τους βάσης.»
Ανάλυση Εμπορευματικών Συναλλαγών 2023
Σύμφωνα με το δελτίο εμπορευματικών συναλλαγών που ανακοινώθηκε σήμερα 07.02.2024 από την Ελληνική Στατιστική Αρχή και επεξεργάστηκε το Ινστιτούτο Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών (ΙΕΕΣ) του ΣΕΒΕ, οι εξαγωγές υποχώρησαν στα €50,9 δισ., μειωμένες κατά 8,7% σε σχέση με τις κορυφαίες επιδόσεις του 2022 όπου και άγγιξαν τα €54,7 δις. Ωστόσο, σημαντική βελτίωση σημειώθηκε στο εμπορικό έλλειμμα το οποίο μειώθηκε στα €31 δισ. έναντι των €38,8 δισ. του 2022.
Ειδικότερα για τον μήνα Δεκέμβριο του 2023, η συνολική αξία των ελληνικών εξαγωγών ανήλθε στα €3.702,4 εκατ., μειωμένη κατά €1.023,6 εκατ. δηλαδή 21,7%, σε σχέση με το 2022. Παρόμοια ήταν και η τάση των εισαγωγών οι οποίες μειώθηκαν κατά 17,7% από €7.662,7 εκατ. το 2022 σε €6.307,4 εκατ. το 2023.Το εμπορικό έλλειμμα του μήνα βελτιώθηκε κατά €331,7 εκατ., δηλαδή 11,3% και ανήλθε στα €2.605 εκατ. έναντι των €2,936.7 εκατ. του έτους 2022.
Πίνακας 1. Εξωτερικό εμπόριο αγαθών, Δεκέμβριος 2023/2022
| (ποσά σε εκατ. ευρώ) | Δεκ-23* | Δεκ-22 | Διαφορά 23/22 | ΕΤ 23/22 |
| Εξαγωγές | 3.702,4 | 4.726,0 | -1.023,6 | -21,7% |
| Εισαγωγές | 6.307,4 | 7.662,7 | -1.355,3 | -17,7% |
| Εμπορικό Ισοζύγιο | -2.605,0 | -2.936,7 | 331,7 | -11,3% |
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση, *προσωρινά στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ
Η ίδια τάση επικρατεί ακόμη και όταν δεν λαμβάνουμε υπόψη τα πετρελαιοειδή. Το ύψος των εξαγωγών για τον Δεκέμβριο του 2023 ισούται με €2.553,2 εκατ. και εμφανίζει μείωση 20,9%, δηλαδή €673,1 εκατ. σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Το ύψος των εισαγωγών ανήλθε στα €4.611,4 εκατ. μειωμένες κατά 13,7%, δηλαδή €734,3 εκατ. σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2022. Η βελτίωση του εμπορικού ελλείμματος κυμαίνεται στο 2,9%, δηλαδή στα €2.058,2 εκατ. από €2.119,4 εκατ. τον Δεκέμβριο του 2022, όπως εμφανίζεται στον Πίνακα 2.
Πίνακας 2. Εξωτερικό εμπόριο αγαθών, χωρίς πετρελαιοειδή, Δεκέμβριος 2023/2022
| (ποσά σε εκατ. ευρώ) | Δεκ-23* | Δεκ-22 | Διαφορά 23/22 | ΕΤ 23/22 |
| Εξαγωγές | 2.553,2 | 3.226,3 | -673,1 | -20,9% |
| Εισαγωγές | 4.611,4 | 5.345,7 | -734,3 | -13,7% |
| Εμπορικό Ισοζύγιο | -2.058,2 | -2.119,4 | 61,2 | -2,9% |
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση, *προσωρινά στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ
Εξετάζοντας τις εμπορευματικές συναλλαγές της Ελλάδος, στο σύνολο του 2023, παρατηρείται μια μείωση στην αξία τόσο των εξαγωγών, κατά 8,7% δηλαδή €4.848,2 εκατ. σε σχέση με το προηγούμενο έτος, όσο και των εισαγωγών, κατά 13,3% δηλαδή €12.587,1 εκατ.. Η εντονότερη μείωση των εισαγωγών σε σχέση με αυτή των εξαγωγών οδήγησε σε μείωση του εμπορικού ισοζυγίου κατά 20% δηλαδή €7.744,9 εκατ.
Πίνακας 3. Εξωτερικό εμπόριο αγαθών, Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2023/2022
| (ποσά σε εκατ. ευρώ) | Ιαν-Δεκ 23* | Ιαν-Δεκ 22 | Διαφορά 23/22 | ΕΤ 23/22 |
| Εξαγωγές | 50.920,0 | 55.762,2 | -4.842,2 | -8,7% |
| Εισαγωγές | 81.965,6 | 94.552,7 | -12.587,1 | -13,3% |
| Εμπορικό Ισοζύγιο | -31.045,6 | -38.790,5 | 7.744,9 | -20,0% |
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση, *προσωρινά στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ
Λιγότερο έντονη είναι η πτώση των εμπορευματικών συναλλαγών, όταν δεν συμπεριλαμβάνουμε τα πετρελαιοειδή καθώς οι εξαγωγές μειώνονται κατά 3% από €35.174,2 εκατ. το 2023 σε €36,245,5 εκατ. το 2022. Αντίστοιχα, οι εισαγωγές μειώνονται κατά 4,1% από €60.496,6 εκατ. το 2023 σε €63.054,7 εκατ. το 2022. Η βελτίωση που παρατηρείται στο εμπορικό έλλειμμα ανέρχεται στο 5.5%, δηλαδή στα €25.322,4 εκατ. το 2023 από τα €26.809,2 εκατ. του έτους 2022 (Πίνακας 4).
Πίνακας 4. Εξωτερικό εμπόριο αγαθών, χωρίς πετρελαιοειδή, Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2023/2022
| (ποσά σε εκατ. ευρώ) | Ιαν-Δεκ 23* | Ιαν-Δεκ 22 | Διαφορά 23/22 | ΕΤ 23/22 | ||
| Εξαγωγές | 35.174,2 | 36.245,5 | -1.071,3 | -3,0% | ||
| Εισαγωγές | 60.496,6 | 63.054,7 | -2.558,1 | -4,1% | ||
| Εμπορικό Ισοζύγιο | -25.322,4 | -26.809,2 | 1.486,8 | -5,5% | ||
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση, *προσωρινά στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ
Παρ’ όλη τη γενική μείωση στις εξαγωγικές μας επιδόσεις κατά 7,1%, συγκριτικά με το έτος 2022, υπήρξε για το 2023 βελτίωση των εξαγωγικών επιδόσεων στους παραδοσιακά ισχυρούς κλάδους της χώρας μας, όπως τα τρόφιμα και τα μηχανήματα και οχήματα καθώς επίσης παρατηρήθηκε και αύξηση στους κλάδους των λιπών – ελαιών και των ποτών- καπνού συγκριτικά με τις αντίστοιχες συνολικές επιδόσεις των παραπάνω κλάδων το έτος 2022. Αναλυτικά, ενίσχυση εξαγωγών συγκριτικά με το προηγούμενο έτος κατέγραψαν τα τρόφιμα κατά €623,5 εκατ. (9,0%), τα μηχανήματα και οχήματα κατά €64,7 εκατ. (1,3%), τα ποτά και καπνά κατά €127,8 εκατ. (11,1%), τα λίπη και έλαια κατά €388,3 εκατ. (37,1%) και τα μη ταξινομημένα προϊόντα κατά €452,5 εκατ. (293,8%).
Πίνακας 5. Εξαγωγές ανά κλάδο, Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2023/2022
| (ποσά σε εκατ. ευρώ) | Ιαν-Δεκ 23* | Ιαν-Δεκ 22 | Διαφορά 23/22 | ΕΤ 23/22 |
| Πετρελαιοειδή | 16.476,2 | 20.139,5 | -3.663,3 | -18,2% |
| Τρόφιμα | 7.580,8 | 6.957,3 | 623,5 | 9,0% |
| Βιομηχανικά | 7.356,4 | 8.516,3 | -1.159,9 | -13,6% |
| Χημικά | 5.925,2 | 6.091,8 | -166,6 | -2,7% |
| Μηχ/τα-Οχήματα | 5.039,8 | 4.975,1 | 64,7 | 1,3% |
| Διαφ. Βιομηχανικά | 3.637,1 | 3.794,0 | -156,9 | -4,1% |
| Πρώτες Ύλες | 1.582,2 | 1.980,0 | -397,8 | -20,1% |
| Ποτά-Καπνά | 1.279,2 | 1.151,4 | 127,8 | 11,1% |
| Λίπη-Έλαια | 1.436,4 | 1.048,1 | 388,3 | 37,1% |
| Μη ταξινομημένα | 606,5 | 154,0 | 452,5 | 293,8% |
| Σύνολο χωρίς πετρελαιοειδή** | 34.443,6 | 34.668,0 | -224,4 | -0,6% |
| Σύνολο** | 50.919,8 | 54.807,5 | -3.887,7 | -7,1% |
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ-Eurostat, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση
*Προσωρινά στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ
**Οι διαφορές στο σύνολο προκύπτουν από τον τρόπο υπολογισμού των εξαγωγών ανά κλάδο
Πίνακας 6. Εξαγωγές ανά κλάδο, Δεκέμβριος 2023/2022
| (ποσά σε εκατ. ευρώ) | Δεκ 23* | Δεκ 22 | Διαφορά 23/22 | ΕΤ 23/22 |
| Πετρελαιοειδή | 1.235,2 | 1.540,4 | -305,2 | -19,8% |
| Τρόφιμα | 659,1 | 606,3 | 52,8 | 8,7% |
| Βιομηχανικά | 499,8 | 581,0 | -81,2 | -14,0% |
| Χημικά | 380,1 | 447,6 | -67,5 | -15,1% |
| Μηχ/τα-Οχήματα | 346,9 | 516,0 | -169,1 | -32,8% |
| Διαφ. Βιομηχανικά | 267,2 | 348,3 | -81,1 | -23,3% |
| Πρώτες Ύλες | 128,1 | 204,7 | -76,6 | -37,4% |
| Ποτά-Καπνά | 85,3 | 111,7 | -26,3 | -23,6% |
| Λίπη–Έλαια | 58,9 | 205,3 | -146,4 | -71,3% |
| Μη Ταξινομημένα | 41,7 | 14,5 | 27,2 | 188,5% |
| Σύνολο χωρίς πετρελαιοειδή** | 2.467,14 | 3.035,4 | -568,3 | -18,7% |
| Σύνολο** | 3.702,3 | 4.575,8 | -873,5 | -19,1% |
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ-Eurostat, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ, ΕΤ: Ετήσια Τάση
*Προσωρινά στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ
**Οι διαφορές στο σύνολο προκύπτουν από τον τρόπο υπολογισμού των εξαγωγών ανά κλάδο
Πιο συγκεκριμένα, για το μήνα Δεκέμβριο του 2023, παρατηρείται συνολική μείωση των εξαγωγικών επιδόσεων κατά €873,5 εκατ. (19,1%) στο σύνολο των κλάδων συγκριτικά με τον αντίστοιχο Δεκέμβριο του 2022. Εξαίρεση αποτελεί η βελτίωση του κλάδου των τροφίμων όπου και σημειώθηκε αύξηση κατά €52,8 εκατ. (8,7%) καθώς και των μη ταξινομημένων κατά €27,2 εκατ. (188,5%)
Γράφημα 1. Μεταβολή κυριότερων κλάδων, χωρίς πετρελαιοειδή, Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2022/2021
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξεργασία: ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ
Αναφορικά με τις χώρες όπου αποστέλλονται τα ελληνικά προϊόντα, με 57,1% μερίδιο και εξαγωγές ύψους €29.052,1 εκατ. τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27) αποτελούν τη σημαντικότερη ομάδα χωρών, ενώ οι Τρίτες Χώρες κατέχουν μερίδιο 42,9% με την αξία των εξαγωγών να ανέρχεται σε €21.867,9 εκατ. Χωρίς τα πετρελαιοειδή τα μερίδια για το έτος 2023 συνολικά διαμορφώθηκαν σε 66,5% για την Ε.Ε. (27) και σε 33,5% για τις Τρίτες Χώρες.
