Του ΧΡΗΣΤΟΥ Ν. ΚΩΝΣΤΑ
Οι περισσότεροι κόκκινοι δανειολήπτες, ιδιώτες και επιχειρηματίες, ανακαλύπτουν με έκπληξη ότι όταν το δάνειο τους έχει παραχωρηθεί σε κάποια εταιρεία διαχείρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών ή σε κάποιο fund, η συνεννόηση για την οριστική διευθέτηση οφειλής είναι ευκολότερη, ταχύτερη και αποτελεσματικότερη.
O Εξωδικαστικός Μηχανισμός ρύθμισης οφειλών -ειδικά μετά τις νέες νομοθετικές παρεμβάσεις που έπρεπε να καταχωρηθούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα- λειτουργεί με απελπιστικά αργούς ρυθμούς.
Ουσιαστικά μόνο 52 επιχειρήσεις έχουν καταφέρει να βρουν έναν τρόπο τακτοποίησης των οφειλών τους.
Ξαφνικά, όλοι αυτοί οι κόκκινοι δανειολήπτες ανακαλύπτουν ότι από τη στιγμή που τα δάνειά τους μεταβιβάστηκαν από τις τράπεζες σε ειδικές εταιρείες διαχείρισης ή πωλήθηκαν σε funds, η διαδικασία διευθέτησης προχωρά πολύ γρηγορότερα.
Οι λόγοι είναι απλοί:
- Τα στελέχη της εταιρείας διαχείρισης δεν κινδυνεύουν από τις δικαστικές επιπλοκές, διώξεις και την ταλαιπωρία με τις οποίες βρίσκονται διαρκώς αντιμέτωπα τα τραπεζικά στελέχη όταν αποτολμούν γενναίες ρυθμίσεις, κούρεμα οφειλών και διευκολύνσεις.
- Τα funds έχουν αγοράσει τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών με μεγάλες εκπτώσεις, στο 15% έως το πολύ 20% της αξίας τους, επομένως έχουν μεγάλα περιθώρια για μειώσεις, κουρέματα και διευθετήσεις πληρωμών.
- Οι εταιρείες διαχείρισης έχουν οι ίδιες μεγαλύτερα περιθώρια χρηματοδότησης από τις μητρικές τους εταιρείες που απολαμβάνουν τα σημερινά χαμηλά επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Επομένως, μπορούν να προτείνουν σχέδια αναδιάρθρωσης των επιχειρηματικών δανείων εφόσον υπάρχει ένα σαφές business plan.
Με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα των 4 συστημικών τραπεζών τον Μάρτιο του 2018 μειώθηκαν σε 92,4 δισ. € από 101,8 δισ. € έναν χρόνο νωρίτερα. Σε μεγάλο βαθμό, η μείωση των κόκκινων ανοιγμάτων οφείλεται σε διαγραφές οφειλών.
Από τη Φρανκφούρτη, ωστόσο, ο Ευρωπαϊκός Εποπτικός Μηχανισμός στέλνει σαφές μήνυμα ότι τα κόκκινα δάνεια και ανοίγματα -ειδικά τα επιχειρηματικά- πρέπει να ρυθμίζονται με ενιαίο, σαφή και ξεκάθαρο τρόπο που να προστατεύει από τον λεγόμενο ηθικό κίνδυνο (moral hazard) και την ευνοϊκή αντιμετώπιση στρατηγικών κακοπληρωτών.
Από την άλλη πλευρά, το μήνυμα έχει ήδη μεταφερθεί στις διοικήσεις των τραπεζών:
- Ο νέος στόχος για τα κόκκινα ανοίγματα είναι να μειωθούν στο 19% μέχρι το 2020 και στο 6,5% μέχρι το 2022.
Με απλά λόγια, ο SSM υποδεικνύει στις τράπεζες να πωλήσουν τα κόκκινα δάνειά τους το συντομότερο δυνατό για να μπορέσουν να ελαφρύνουν τους ισολογισμούς τους και να δανείσουν ξανά υγιείς επιχειρήσεις πάλι, ώστε να χρηματοδοτηθεί η ανάπτυξη.
Η συντονιστική επιτροπή κόκκινων δανείων, NPL Forum, έχει ήδη αναπτύξει νέες μεθόδους γρήγορης αποτίμησης και διευθέτησης οφειλών, που στην ουσία υιοθετούν την πρακτική και τις μεθόδους των εταιρειών διαχείρισης και των funds που αγοράζουν κόκκινα δάνεια.
Οι μέθοδοι αυτές καταλήγουν σ’ έναν αλγόριθμο που μοιράζει ορθολογικά τον κίνδυνο και τη ζημιά ανάμεσα στις πιστώτριες τράπεζες και καταλήγει σε μια «λογική πρόταση» προς τον δανειολήπτη, για να κλείσει οριστικά τις εκκρεμότητές του.
Το μυστικό της επιτυχίας σε όλες αυτές τις ρυθμίσεις είναι να αποφευχθεί ο λαβύρινθος των δικαστικών διαδικασιών, ο οποίος στο τέλος επιβαρύνει με νέους τόκους και κόστη τον δανειολήπτη, ακόμη και στην περίπτωση που καταλήξει σε ρύθμιση των χρεών του…
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία λειτουργίας της πλατφόρμας Εξωδικαστικού Συμβιβασμού για τη ρύθμιση οφειλών επιχειρήσεων για τις πρώτες 46 εβδομάδες λειτουργίας (3/8/2017 – 22/6/2018) και τις 20 εβδομάδες (5/2/2018 – 22/6/2018) για τη ρύθμιση οφειλών ελευθέρων επαγγελματιών προκύπτει ότι ξεκίνησαν τη διαδικασία ρύθμισης 32.086 επιχειρήσεις και από αυτές 6.113 πέρασαν επιτυχώς την επιλεξιμότητα και υποβλήθηκαν 1.158 αιτήσεις.
Από τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν, οι 355 αφορούν σε διμερή διαπραγμάτευση και 803 σε διαπραγμάτευση με πολλαπλούς πιστωτές.
Βεβαίωση πληρότητας έχουν λάβει 529 επιχειρήσεις και για 333 έχει αρχίσει η διαπραγμάτευση με πολλαπλούς πιστωτές, ενώ για 52 ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες επιτυχώς και ρύθμισαν τα χρέη τους.
Σε ο,τι αφορά τα στοιχεία για τους ελεύθερους επαγγελματίες, 12.992 ξεκίνησαν τη διαδικασία, 7.688 πέρασαν επιτυχώς την επιλεξιμότητα και έχουν υποβληθεί 1.309 αιτήσεις ρύθμισης.
