του Γιώργου Λαγαρία, Chief Economist, Forvis Mazars
Μακροοικονομικό περιβάλλον: Ανάπτυξη και πληθωρισμός – Επιβράδυνση χωρίς ύφεση
Δεν προβλέπεται ύφεση, ωστόσο η ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί ελαφρώς περισσότερο από το αναμενόμενο. Ενώ το consensus της αγοράς τοποθετεί την ανάπτυξη στην Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο λίγο πάνω από το 1% και στις ΗΠΑ κοντά στο 2%, εκτιμούμε ότι οι κίνδυνοι γέρνουν προς την πτωτική πλευρά (“downside risks”). Αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι δεν έχουν φανεί ακόμη πλήρως οι επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου των ΗΠΑ. Καθώς τα αποθέματα μειώνονται και οι εφοδιαστικές αλυσίδες προσαρμόζονται αργά, ο πληθωρισμός σε βασικά αγαθά αναμένεται να αυξηθεί, περιορίζοντας την πραγματική ανάπτυξη. Επιπλέον, με την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) να απορροφά το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων, οι κλάδοι εκτός τεχνολογίας θα σημειώσουν βραδύτερη ανάπτυξη.
Δημοσιονομική Κυριαρχία (Fiscal Dominance)
Το 2026 θα είναι το έτος που θα αρχίσουν να εφαρμόζονται οι διατάξεις των μεγάλων δημοσιονομικών νομοσχεδίων. Η «δημοσιονομική κυριαρχία» (η προτίμηση της δημοσιονομικής επέκτασης έναντι της νομισματικής σύνεσης) αποτελεί την προτιμώμενη στρατηγική στις ΗΠΑ, αλλά και σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη που αντιμετωπίζουν χαμηλή ανάπτυξη και αμυντικές προκλήσεις.
Σε αυτό το περιβάλλον, ο έλεγχος του πληθωρισμού καθίσταται δευτερεύουσα προτεραιότητα. Οι χώρες ενδέχεται να ανεχθούν πληθωρισμό της τάξης του 3%-4%, εστιάζοντας στην ονομαστική (nominal), παρά στην πραγματική, ανάπτυξη: Δύο ή περισσότερες μειώσεις επιτοκίων από τη Fed (η ίδια προεξοφλεί μία, η αγορά δύο). Καθώς οι πολιτικές πιέσεις αυξάνονται, και με δεδομένο ότι οι υποψήφιοι για την ηγεσία της Fed συμφωνούν στην ανάγκη διαβούλευσης με τον πρόεδρο, αναμένουμε περισσότερες διαιρέσεις εντός της Ομοσπονδιακής Τράπεζας. Ωστόσο, μια απότομη αλλαγή καθεστώτος που αμφισβητεί την ανεξαρτησία της τράπεζας δεν θα γίνει αποδεκτή αμαχητί από όλα τα μέλη.
Η ανεργία θα συνεχίσει να αυξάνεται, καθώς η Τεχνητή Νοημοσύνη διαταράσσει την απασχόληση, ειδικά στους νέους εργαζόμενους και στον τομέα των υπηρεσιών. Το 2026 αναμένεται να είναι έτος καμπής, κατά το οποίο η «γνώση» θα εμπορευματοποιηθεί και οι πελάτες θα πληρώνουν μόνο για ουσιαστικές αναλύσεις. Η παραγωγικότητα θα αυξηθεί, αλλά τα μοντέλα τιμολόγησης της εργασίας θα αμφισβητηθούν.
Οι ΗΠΑ θα υπεραποδώσουν οικονομικά έναντι της ΕΕ, εκμεταλλευόμενες την κυριαρχία του δολαρίου για ταχύτερη δημοσιονομική επέκταση. Νομοθετήματα όπως το CHIPS Act διασφαλίζουν ότι οι ΗΠΑ θα είναι το κέντρο της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Αντίθετα, η Ευρώπη, παρά την αύξηση των αμυντικών δαπανών, παραμένει δεσμευμένη από εσωτερικές διαιρέσεις, ρυθμιστικό φόρτο και το «σοκ» ζήτησης από τους εμπορικούς πολέμους.
Αποδυνάμωση του δολαρίου
Το δολάριο έχασε 11% έναντι των διεθνών νομισμάτων το πρώτο εξάμηνο. Πιστεύουμε ότι ο Λευκός Οίκος θα πιέσει επιτυχώς για χαμηλότερα επιτόκια και θα ευνοήσει ένα ασθενέστερο δολάριο, για την τόνωση των εξαγωγών και της εγχώριας μεταποίησης. Ενώ το γουάν παραμένει συνδεδεμένο με το δολάριο, η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο δύσκολα θα ακολουθήσουν την πτωτική πορεία, καθώς ο πληθωρισμός ήδη πιέζει τις οικονομίες τους. Η ΕΕ πιθανότατα θα χρησιμοποιήσει το ευρώ ως μέσο διατήρησης αξίας και όχι ως ανταγωνιστικό εργαλείο.
ΑΠΟ ΧΡΗΜΑ WEEK
