Να δούμε και την άλλη πλευρά, με τον οικονομικό σύμβουλο του πρωθυπουργού να τη θέτει ως εξής: «(…) Η Ελλάδα δεν ξόδεψε την περασμένη δεκαετία παλεύοντας να παραμείνει στο ευρώ για να συμβιβαστεί, στη συνέχεια, μένοντας αναδυόμενη αγορά. Πιστεύουμε στη νομισματική ένωση, πιστεύουμε στην τραπεζική ένωση και στην ένωση κεφαλαιαγορών, και είναι απλά ασύμβατο, μεσοπρόθεσμα, 19 χώρες της ευρωζώνης να θεωρούνται αναπτυγμένες και μία όχι…».
Θεωρητικά, του δίνεις ένα δίκιο του Άλεξ Πατέλη, πλην όμως θα πρέπει οι αναφορές του για νομισματική ένωση, τραπεζική ένωση και ένωση κεφαλαιαγορών να υφίστανται στην πράξη ή έστω να υπάρχει η προοπτική υλοποίησής τους σε εύλογο χρόνο.
Για την τραπεζική ένωση και την ένωση κεφαλαιαγορών το μέλλον είναι αβέβαιο –όσο το Βερολίνο και οι συν αυτώ αντιδρούν, κατά την πάγια πρακτική τους– και η νομισματική ένωση, από μόνη της, δεν αρκεί.
Τώρα, το αν η παραμονή στην κατηγορία των αναδυόμενων είναι συμβιβασμός ή όχι κρίνεται εκ του αποτελέσματος, δηλαδή από τις εκροές-εισροές κεφαλαίων, από την αντιμετώπιση που θα επιφυλάξουν μεγέθη λ.χ. ενός JPMC. Θα αντιτείνει κάποιος το επιχείρημα πως, “ok”, αλλά θα μπορούσε να φέρει flows από διαχειριστές αναπτυγμένων ένα αντίπαλο δέος, ας πούμε η Goldman Sachs ή η Morgan Stanley –μένει να φανεί. Και, σε κάθε περίπτωση, είναι δεδομένο ότι τη διαφορά θα την κάνουν τα «αμερικανικά» κεφάλαια και όχι τα «ευρωπαϊκά» (BNP Paribas, UBS, HSBC κ.λπ.).
Είναι και το πρακτικό σκέλος, επίσης. Για δέκα μήνες, η αποτίμηση των εισηγμένων στο ΧΑ δεν ξεπερνά το όριο των 100 δισ. –σε όρους προς ΑΕΠ παραμένει undervalued, κι όμως, πάνω από τα 110 δισ. δεν μπόρεσε να «τιμολογηθεί». Επίσης, εάν το ΧΑ είχε το στοιχειώδες μέγεθος/βάθος, εταιρείες όπως η Metlen, η Cenergy Holdings, ο όμιλος TITAN Cement International δεν θα προσέβλεπαν σε «αγγλοσαξωνικές» αγορές (Λονδίνο η πρώτη, ΗΠΑ η δεύτερη και η τρίτη) για να τύχουν ενός στοιχειώδους fair value, για να υλοποιήσουν μια παραγωγική επένδυση, ένα ΙΡΟ μειοψηφικού ποσοστού θυγατρικής στην Wall Street.
Είναι όμως και το τυπικό, σε ένα χρηματιστήριο στο οποίο η εφαρμογή των αυτονόητων (για την ελάχιστη κεφαλαιοποίηση, την ελεύθερη διασπορά κ.ά.) μετατίθεται από εξάμηνο σε εξάμηνο, για να υλοποιηθούν μέσα στο πρώτο του 2025, και η Εταιρική Διακυβέρνηση σε πολλές περιπτώσεις είναι… κενή περιεχομένου και ουσίας.
Συμπέρασμα: Μακάρι να «τρέξουν» οι καλύτερες δυνατές εξελίξεις για το ΧΑ, και προς τούτο να (συν)εργαστούν οι δύο πλευρές. Εργαζόμενες για την ουσιαστική αναβάθμιση του ΧΑ, όπως ουσιαστικά θα αναβαθμιστεί, όπως όλα δείχνουν, και η ελληνική οικονομία από τον οίκο Moody’s.
Από το περιοδικό ΧΡΗΜΑ (Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2024)
