*του Γιάννη Μαρκάκη, Portfolio Management & Investment Strategy Director, Wealth Management Division, Member of the BoD, Euroxx Securities SA
Οι μεγάλοι οργανισμοί (ΟΟΣΑ, ΔΝΤ, S&P, Fitch κ.ά.) ομόφωνα παρουσιάζουν υψηλότερες εκτιμήσεις για την ανάπτυξη της Ελλάδας το 2023 έναντι της ευρωζώνης. Το ΔΝΤ προβλέπει υπερτριπλάσια ανάπτυξη για το 2023 (+2,6%) σε σχέση με την ευρωζώνη (+0,8%), ενώ ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) τοποθετεί την εκτίμησή του στο +2,2% το 2023 έναντι +0,9% για την ευρωζώνη.
Στο πρώτο τρίμηνο, το ΑΕΠ κατέγραψε μείωση κατά 0,1% για πρώτη φορά μετά το δεύτερο τρίμηνο του 2020, τη χρονιά της πανδημίας, όσο δηλαδή και το ΑΕΠ της ευρωζώνης (-0,1%). Σε ετήσια βάση, η οικονομική ανάπτυξη επιβραδύνθηκε στο 2,1% από 4,8% στο τέταρτο τρίμηνο του 2022. Κύρια αιτία ήταν η μείωση του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου κατά 0,7%, προερχόμενη από υψηλότερη βάση σύγκρισης στα προηγούμενα τρίμηνα.
Παρ’ όλα αυτά, η κατανάλωση και οι εξαγωγές σημείωσαν άνοδο κατά 1,4% και 5,7% σε τριμηνιαία βάση. Η υψηλότερη κατανάλωση μπορεί να συνδεθεί με την αύξηση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος κυρίως χάρη στη μείωση του πληθωρισμού και τις υψηλότερες αμοιβές εργασίας.
Τέλος, οι εξαγωγές κινήθηκαν ανοδικά, λόγω της βελτίωσης του τουριστικού κλάδου (+64% σε ετήσια βάση από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους).
Οι προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας παραμένουν θετικές, παρ’ όλη τη μείωση, η οποία εμφανίστηκε στο πρώτο τρίμηνο. Η χώρα απολαμβάνει αρκετά χαμηλότερες τιμές ηλεκτρισμού (90 ευρώ/μεγαβατώρα από 260 ευρώ/μεγαβατώρα μέσος όρος του 2022), επιδρώντας θετικά στην εξέλιξη της οικονομίας ενώ επιπλέον συνεισφορά θα έχει και η απορρόφηση κονδυλίων από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη υποβάλει το τρίτο αίτημα πληρωμής από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) ύψους 1,72 δισ. ευρώ για την υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου «Ελλάδα 2.0». Εξασφαλίζοντας την τρίτη δόση, σημαίνει ότι οι συνολικές πληρωμές προς τη χώρα θα φτάσουν τα 12,8 δισ. ευρώ (6% του ΑΕΠ). Επιπροσθέτως, τα δάνεια του ΤΑΑ βοηθούν στη βελτίωση του ρυθμού επενδυτικών χορηγήσεων. Συνολικά, στις αρχές Μαΐου, κατατέθηκαν 392 επενδυτικά σχέδια για χρηματοδότηση ύψους 12,3 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 5,1 δισ. ευρώ θα καλυφθούν από το ΤΑΑ, τα 4,1 δισ. ευρώ από τις τράπεζες και τα υπόλοιπα από ιδιωτικά κεφάλαια. Τέλος, η χώρα έχει επιδείξει σταθερό δημοσιονομικό ιστορικό: η Ελλάδα πέτυχε πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα το 2022 (+0,1% του ΑΕΠ) και αναμένεται να φτάσει στο 1,1% του ΑΕΠ το 2023, με αποτέλεσμα το δημόσιο χρέος να εκτιμάται ότι θα μειωθεί από 171% του ΑΕΠ το 2022 στο 135% το 2026.
Παραμένοντας σε σταθερή πορεία, η χώρα θα οδηγηθεί στα επόμενα χρόνια κοντά στους μέσους όρους της ΕΕ τόσο στην κατανάλωση (από 67% σήμερα του εγχώριου εισοδήματος στον μέσο όρο της ΕΕ, που αντιστοιχεί σε 50%) όσο και στις επενδύσεις (από αύξηση 14% του ΑΕΠ σήμερα στο 23% του μέσου όρου της ΕΕ).
Βελτίωση σημαντική αναμένεται και σε επίπεδο ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, καθώς η διεύρυνση του ελλείμματός του οφείλεται κυρίως σε συγκυρίες όπως η πανδημία και η εκτίναξη των τιμών ενέργειας. Το όλο επενδυτικό πλάνο της χώρας για την προσέλκυση επενδύσεων στην εγχώρια παραγωγή ενέργειας μέσω ανανεώσιμων πηγών βοηθάει προς την κατεύθυνση αυτή.
Η βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω, καθώς η χρησιμοποίηση του δημοσιονομικού χώρου που προκύπτει θα κατευθύνεται κυρίως για τη μείωση του δημόσιου χρέους. Επιπλέον, η κατάλληλη αξιοποίηση του δημοσιονομικού πλεονάσματος και η μείωση του ποσοστού ανεργίας θα αναδείξουν τις παραγωγικές δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας. Η εκτίμηση για επίτευξη επενδυτικής βαθμίδας στο επόμενο διάστημα προσθέτει έναν επιπλέον σημαντικό παράγοντα αισιοδοξίας τόσο για τις πρωτογενείς όσο και για τις δευτερογενείς επενδύσεις.
Βάσει όλων των παραπάνω, η μελλοντική πορεία της χώρας θα κινηθεί προς τη σωστή κατεύθυνση, εφόσον συνεχίσει να υφίσταται ένα σταθερό πολιτικό περιβάλλον, που θα οδηγεί στην επιτυχή αναμόρφωσή της και τη μείωση των όποιων στρεβλώσεών της.
Από το περιοδικό ΧΡΗΜΑ