Α. Επιστρεπτέα προκαταβολή
Όπως γνωρίζετε η επιστρεπτέα προκαταβολή είναι ακατάσχετη, αφορολόγητη, δεν συμψηφίζεται με οποιαδήποτε οφειλή. Η πρώτη της φάση, γιατί σχεδιάζουμε να ακολουθήσει και δεύτερη, όταν θα έχουμε καλύτερη εικόνα των επιπτώσεων της κρίσης στην οικονομία, έχει ως συνολική δημόσια δαπάνη ένα δισεκατομμύριο (1.000.000.000) ευρώ και θα χρηματοδοτηθεί στο συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της από το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) του Υπουργείου Οικονομικών.
ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ
Επιχειρήσεις που δικαιούνται στην πρώτη φάση επιστρεπτέα προκαταβολή είναι όσες έχουν καταθέσει σχετική αίτηση με βάση τις πρόνοιες της υφιστάμενης Κοινής Υπουργικής Απόφασης και είτε σταμάτησαν να λειτουργούν με κρατική εντολή ή παρουσιάζουν μείωση του κύκλου εργασιών τους, ως ακολούθως:
αα) για τις απλογραφικές επιχειρήσεις που παρουσιάζουν μείωση του κύκλου εργασίων κατά 6,7% τουλάχιστον το πρώτο τρίμηνο του 2020, σε σχέση με την περίοδο αναφοράς, που στην προκειμένη περίπτωση ισοδυναμεί με τον μέσο όρο του πρώτου τριμήνου των τριών προηγούμενων ετών, με βάση τη δήλωσή τους στην πλατφόρμα «myBusinessSupport»,
ββ) για τις διπλογραφικές επιχειρήσεις που παρουσιάζουν μείωση κατά 20% τουλάχιστον του κύκλου εργασιών κατά τον μήνα Μάρτιο του 2020, σε σχέση με τον μηνιαίο μέσο όρο των τριών προηγούμενων ετών.
Πρόνοια έχει ληφθεί για τις επιχειρήσεις που δεν είναι υποκείμενες σε ΦΠΑ, για τις νέες επιχειρήσεις και για τις εποχικές επιχειρήσεις, έτσι ώστε ο κύκλος εργασιών του Μαρτίου του 2020 ή του πρώτου τριμήνου του 2020 να συγκρίνεται με περιόδους αναφοράς που να προσιδιάζουν στις δικές τους ιδιαιτερότητες.
ΥΨΟΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ
Το ύψος της ενίσχυσης προσδιορίζεται τυποποιημένα, με έναν βασικό αλγόριθμο ως εξής: Λαμβάνεται υπόψη η διαφορά του κύκλου εργασιών του 2020 με τον κύκλο εργασιών της περιόδου αναφοράς που πολλαπλασιάζεται επί την ποσοστιαία διαφορά εκροών μείον τις εισροές του προηγουμένου έτους και στη συνέχεια από το γινόμενο αφαιρείται ένα ποσό που ισοδυναμεί με τον αριθμό των εργαζομένων που έχει θέσει η επιχείρηση σε αναστολή την 21η Απριλίου 2020 επί 800 διά τρία.
Εξηγώ σύντομα τη λογική.
Το βασικό κριτήριο είναι η μείωση του τζίρου, όχι ολόκληρη όμως, αλλά αυτή που αντιστοιχεί στο λειτουργικό κόστος της επιχείρησης και το περιθώριο κέρδους της (όσο καλύτερα μπορούμε να τα προσεγγίσουμε). Δεν λαμβάνουμε υπόψη, δηλαδή, τα αγαθά και τις υπηρεσίες που συνήθως αγοράζει από τρίτους, για να προσφέρει τα δικά της αγαθά ή υπηρεσίες, όπως αυτά απεικονίζονται στη διαφορά εκροών-εισροών. Στη συνέχεια, αφαιρούμε μέρος του εργατικού κόστους που έχει αναλάβει το κράτος (τα 800άρια των εργαζομένων σε αναστολή δηλαδή, αλλά μόνο κατά το ένα τρίτο, αφού η μείωση του τζίρου αφορά κατά κύριο λόγο το τελευταίο δεκαήμερο του Μαρτίου).
Δεδομένου ότι πολλές επιχειρήσεις έχουν σίγουρα πληγεί, αφού είναι κλειστές με κρατική εντολή ή γνωρίζουμε ότι θα έχουν σοβαρή μείωση τζίρου τον Απρίλιο, αφού έχουν ήδη αξιόλογη μείωση τον Μάρτιο, κάτι που ακόμα δεν μπορούμε να το διαπιστώσουμε από τα στοιχεία του κύκλου εργασιών, προβλέπουμε κάποια ελάχιστα ποσά ανάλογα με τον αριθμό των εργαζομένων της επιχείρησης με σχέση εξαρτημένης εργασίας την 31η Μαρτίου 2020. Συγκεκριμένα, τα ελάχιστα ποσά είναι:
α) 2.000 ευρώ για επιχειρήσεις που δεν απασχολούν εργαζόμενους με σχέση εξαρτημένης εργασίας,
β) 4.000 ευρώ για επιχειρήσεις με 1 έως 5 εργαζόμενους
γ) 8.000 ευρώ για επιχειρήσεις με 6 έως 20 εργαζόμενους
δ) 15.000 ευρώ για επιχειρήσεις με 21 έως 50 εργαζόμενους,
ε) 30.000 ευρώ για επιχειρήσεις με πάνω από 50 εργαζόμενους.
Το ανώτατο ύψος ενίσχυσης (ανά επιχείρηση) δεν δύναται να υπερβαίνει το ποσό των 350.000 ευρώ για τις επιχειρήσεις που απασχολούν έως 250 άτομα και το ποσό των 500.000 ευρώ για τις επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από 250 άτομα. Επισημαίνω εδώ ότι το μέτρο απευθύνεται κυρίως στις μικρότερες επιχειρήσεις, που δεν έχουν επαρκή πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό και θα έχουν δυσκολία να επωφεληθούν από τη ρευστότητα που προσφέρει η κυβέρνηση μέσω του τραπεζικού συστήματος. Οι επιχειρήσεις που δεν έκαναν για οποιονδήποτε λόγο αίτηση στην παρούσα φάση της επιστρεπτέας προκαταβολή, θα μπορούν να υποβάλουν στην επόμενη, όπου θα ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι δεν έλαβαν μέρος στη φάση αυτή, ώστε να μην υπάρχουν κατά το δυνατόν αδικίες για επιχειρήσεις που έχουν πληγεί με παρόμοιο τρόπο.
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ – ΕΠΙΤΟΚΙΟ
Η επιστροφή του ποσού αρχίζει από το 2022 – υπάρχει δηλαδή περίοδος χάριτος μέχρι τις 31/12/ 2021 – και θα γίνει σε 40 ισόποσες τοκοχρεωλυτικές μηνιαίες δόσεις. Το ποσό της ενίσχυσης εμφανίζεται στις οφειλές της επιχείρησης στο TAXISNet. Οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις θα δουν το ποσό που τους αναλογεί και θα υποβάλουν αίτηση για τη χορήγηση επιστρεπτέας προκαταβολής στην ηλεκτρονική πλατφόρμα «myBusinessSupport» στο TAXISnet.
Επιτόκιο είναι το βασικό επιτόκιο που ορίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Ελλάδα, προσαυξημένο κατά 109 μονάδες βάσης. Δηλαδή, με σημερινά δεδομένα, κάτω του 1%.
ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΙΔΙΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΘΕΣΕΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ
Η επιχείρηση υποχρεούται να διατηρήσει έως την 31η Οκτωβρίου 2020 τον αριθμό των εργαζομένων που απασχολούσε υπό οιοδήποτε καθεστώς απασχόλησης κατά την 30ή Μαρτίου 2020, βάσει των στοιχείων του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ. Είναι η ρήτρα απασχόλησης που υπάρχει σε όλα τα κυβερνητικά μέτρα.
Β. Ένταξη του ΚΑΔ 86.10 στις πληττόμενες επιχειρήσεις
Στο πλαίσιο των μέτρων στήριξης των πληττόμενων από την εμφάνιση και διάδοση του κορωνοϊού COVID-19, εντάσσονται και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις που ασκούν νοσοκομειακές δραστηριότητες (ΚΑΔ 86.10).
Οι επιχειρήσεις αυτές είχαν μέση μείωση του κύκλου εργασιών τους με βάση τα στοιχεία ηλεκτρονικών συναλλαγών άνω του 60% τον Απρίλιο, ενώ με κρατική εντολή υποχρεώθηκαν από τις 20 Μαρτίου να αναστείλουν τη λειτουργία των τμημάτων τακτικών χειρουργείων. Οι ως άνω επιχειρήσεις δεν συμπεριελήφθησαν στην πρώτη φάση στη λίστα των πληττόμενων επιχειρήσεων με βάση τον Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητας, καθότι όφειλαν να παραμένουν εν πλήρη λειτουργία, για λόγους δημοσίου υγειονομικού συμφέροντος, καθ’ όλη τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, με το σύνολο του εργατικού δυναμικού τους σε ετοιμότητα και εξαιρέθηκαν και εξαιρούνται από τη δυνατότητα αναστολής των συμβάσεων εργασίας του προσωπικού τους, σε αντίθεση με λοιπές πληγείσες επιχειρήσεις.
Για τους ανωτέρω λόγους, όπως και στις άλλες πληγείσες επιχειρήσεις, παρατείνεται η προθεσμία καταβολής και αναστέλλεται η είσπραξη των οφειλών που έχουν βεβαιωθεί από δηλώσεις Φ.Π.Α., Δ.Ο.Υ. ή Ελεγκτικά Κέντρα που λήγουν ή έληξαν από 01.04.2020 μέχρι και την 31.05.2020, καθώς και οι προθεσμίες καταβολής των δόσεων ρυθμίσεων ή διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών έως την 31.8.2020, λαμβάνουν δε το ευεργέτημα του συμψηφισμού με άλλες οφειλές κατά 25% σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφλησης οφειλών ΦΠΑ του μηνός Απριλίου. Επιπλέον, παρατείνεται η υποχρέωση καταβολής των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών περιόδου απασχόλησης Μαρτίου και Απριλίου 2020, έως 31.10.2020 και 30.11.2020 αντίστοιχα, δίνεται δε, επιπρόσθετα, η δυνατότητα αντιστάθμισης της εξαίρεσής τους από τα μέτρα της αναστολής συμβάσεων εργασίας μέσω του Μηχανισμού Αυτόματης Επιστροφής.
Γ. Ταμειακά διαθέσιμα
Τέλος θα ήθελα να ενημερώσω την κοινή γνώμη για τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας για να σταματήσουν οι άκαιρες και άσκοπες συζητήσεις για το ευαίσθητο αυτό θέμα.
Χθες, 29.4.2020, τα συνολικά ταμειακά διαθέσιμα του δημοσίου στην Τράπεζα της Ελλάδος και στις εμπορικές τράπεζες καθώς και τα ταμειακά διαθέσιμα των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης στην Τράπεζα της Ελλάδος ήταν 28 δισ. ευρώ (28.027 εκατ. ευρώ για την ακρίβεια). Στο ποσό αυτό δεν περιλαμβάνονται τα ταμειακά διαθέσιμα των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης στις εμπορικές τράπεζες. Την 31η.3.2020 το αντίστοιχο ποσό ήταν ακριβώς 29,2 δισ. ευρώ.
Η χώρα έχει τις δημοσιονομικές δυνατότητες να αντεπεξέλθει στην κρίση. Η σημερινή κυβέρνηση διαχειρίζεται – όπως έχει καθήκον – τα δημόσια οικονομικά με σοβαρότητα και ευθύνη στην εξαιρετικά δύσκολη αυτή περίοδο.