Βάιος Κρόκος
Την εποχή της οικονομικής κρίσης, όλοι αναζητούσαν εκείνο το εγχείρημα που θα χαρακτήριζαν success story, ως μια απάντηση στους χαλεπούς καιρούς και τα δισεπίλυτα προβλήματα των επιχειρήσεων και της ελληνικής οικονομίας.
Μπροστά σε συνθήκες ύφεσης, αρχικά, προβλημάτων χρηματοδότησης και άλλων δυστοκιών που αντιμετώπιζε η επιχειρηματική πρωτοβουλία, η ελληνική start-up σκηνή έκανε τα πρώτα της βήματα και αποτέλεσε για πολλούς μια πραγματική ευκαιρία ώστε να λάβουν «σάρκα και οστά» καινοτόμες ιδέες.
Σήμερα, δέκα χρόνια μετά περίπου, η αγορά μπορεί να καυχιέται ότι πράγματι κάτι σημαντικό συνέβη:
Όπως καταγράφει η έρευνα της Marathon Venture Capital, 608 ελληνικές startups έλαβαν την δεκαετία 2010-2020, χρηματοδότηση 6 δισ. δολαρίων μέσω 927 επενδυτικών γύρων από 790 επενδυτές
Ακόμα πιο σημαντικό στοιχείο αποτελεί ότι το συνολικό ποσό χρηματοδότησης σε ελληνικές startups ανά έτος μεγάλωσε 23 φορές, από 51 εκατομμύρια δολάρια το 2010 σε περισσότερα από 1,1 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020, δείγμα της πραγματικής ανάπτυξης που έλαβε χώρα.
Ειδικότερα, το προηγούμενο έτος οι ελληνικές startups χρηματοδοτήθηκαν με περισσότερα χρήματα από κάθε άλλη χρονιά.
Χρήσιμα Στοιχεία:
*Ο συνολικός αριθμός επενδύσεων ανά έτος έχει αυξηθεί 9 φορές μεταξύ 2010 και 2020. Το 2010 είχαν καταγραφεί 14 επενδύσεις, ενώ ο αριθμός αυτός έφτασε τις 124 το 2020, με μέγιστο αριθμό τις 141 το 2016.
*Το 2020, το συνολικό ποσό επενδυτικών γύρων Seed έφτασε τα 85 εκατομμύρια δολάρια, Series A τα 327 εκατομμύρια δολάρια και Growth τα 768 εκατομμύρια δολάρια.
*Σε όλο το υπό μελέτη διάστημα, οι γύροι χρηματοδότησης Growth έχουν απορροφήσει την πλειονότητα των ποσών επένδυσης, με σημαντική άνοδο από το 2018 και μετά και ιδιαίτερα το 2020, ακολουθώντας την παγκόσμια τάση. Οι γύροι χρηματοδότησης Series A επίσης παρουσιάζουν σταθερή άνοδο τα τελευταία χρόνια, αναδεικνύοντας επίσης την βελτιωμένη ποιότητα των εταιρειών που έλαβαν αρχική χρηματοδότηση λίγα χρόνια νωρίτερα.
*Όσον αφορά τις Seed χρηματοδοτήσεις και ύστερα από ένα σχετικά αργό ξεκίνημα κατά το πρώτο ήμισυ του 2020, αναμένουμε ότι η αυξητική τάση θα αποκατασταθεί πλήρως, καθώς υπάρχοντα funds που αντλούν νέα κεφάλαια και καινούργια funds ξεκινούν τη λειτουργία τους.
Ελλάδα
Μεταξύ 2010 και 2020, 501 από 927 γύρους χρηματοδότησης (54% επί του συνόλου) επενδύθηκαν σε startups που διατηρούν φυσική παρουσία και απασχολούν εργαζομένους στην Ελλάδα.
Το συνολικό ποσό χρηματοδότησης αυξάνεται με γρήγορο ρυθμό τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδος. Εταιρείες με βάση άλλες χώρες έχουν αντλήσει 77% επί του συνόλου των κεφαλαίων από το 2010 μέχρι το 2020. Την ίδια περίοδο, 1,34 δισεκατομμύρια δολάρια έχουν επενδυθεί σε startups με έδρα την Ελλάδα, ένα ποσό που έφθασε τα 386 εκατομμύρια δολάρια σε ετήσια βάση το 2020, καταγράφοντας μία αύξηση 39 φορές συγκριτικά με το 2010.
Εξωτερικό
Οι Έλληνες ιδρυτές δημιουργούν startups όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο. 249 από τις 608 εταιρείες που άντλησαν χρηματοδότηση κατά την περίοδο μελέτης δεν είχαν παρουσία στην Ελλάδα μέχρι το τέλος του 2020. Toεπόμενο διάγραμμα περιγράφει τις πιο δημοφιλείς γεωγραφίες που τις φιλοξενούν.
Οι startups που αποκτούν φυσική παρουσία απασχολώντας εργαζομένους στην Ελλάδα επεκτείνουν σημαντικά τη δραστηριότητά τους αυτή με την πάροδο του χρόνου. Παράλληλα, για την πλειονότητα των εταιρειών με βάση το εξωτερικό χωρίς ακόμα παρουσία στην Ελλάδα, διαπιστώνουμε ότι οι περισσότερες επιθυμούν να διερευνήσουν το ενδεχόμενο μεταφοράς μέρους των δραστηριοτήτων τους στη χώρα. Δεδομένου ότι η εργασία εξ αποστάσεως γίνεται όλο και περισσότερο διαδεδομένη, αναδεικνύονται περισσότερες σχετικές ευκαιρίες και αναμένουμε η τάση αυτή να επεκταθεί περαιτέρω στο εγγύς μέλλον.
Επενδυτές
Όπως αναφέρει η έρευνα της Marathon, είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι επενδυτές ανά τον κόσμο ηγούνται επενδύσεων σε ελληνικές startups. Κατά την περίοδο μελέτης, ξένα funds ηγήθηκαν σε 561 γύρους (61% επί του συνόλου), ενώ ελληνικά funds 257 (28%) και άγγελοι επενδυτές σε 106 (11%).
Η δραστηριότητα των ξένων funds αυξάνεται διαρκώς, ενώ, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, αναμένουμε και τα ελληνικά funds να αυξήσουν τη δραστηριότητα τους σύντομα. Δεδομένου ότι τα περισσότερα ξένα funds εστιάζουν κυρίως σε στάδια Series A και Growth, η αυξημένη αυτή δραστηριότητα αποτελεί μία ακόμη απόδειξη της ταχείας ωρίμανσης αυξανόμενου αριθμού εταιρειών και κατ’ επέκταση της βιομηχανίας των ελληνικών startups.
Εξαγορές & Εισαγωγές στο Χρηματιστήριο
Πρακτικά, η αξία που δημιουργείται από τις ελληνικές startups αποτυπώνεται εν τέλει στις εξαγορές που πραγματοποιούνται, καθώς και στις εισαγωγές εταιρειών στο χρηματιστήριο. Τα γεγονότα αυτά υπολείπονται χρονικά των αντίστοιχων επενδύσεων και ο αυξανόμενος αριθμός τους αποτελεί αδιαμφισβήτητο τεκμήριο της προόδου που πραγματοποιείται στη βιομηχανία τα προηγούμενα χρόνια.
Μεταξύ 2010 και 2020, 84 ελληνικές startups εξαγοράστηκαν και άλλες 8 εισήχθησαν στο χρηματιστήριο. Ο αριθμός των εξαγορών, από μία που υπήρξε το 2010, έφτασε τις 18 το 2019 και τις 14 το 2020.
Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, το συνολικό ποσό εξαγορών ανήλθε σε 7,8 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ το 2020 καταγράφηκε το μεγαλύτερο ιστορικά ποσό ανά έτος, με 2,6 δισεκατομμύρια δολάρια. Τα τελευταία δύο χρόνια, το ποσό εξαγορών έχει αυξηθεί σημαντικά επίσης για εταιρείες που διατηρούν παρουσία στη χώρα και, συγκεκριμένα το 2020, το ποσό αυτό ξεπέρασε τα 500 εκατομμύρια δολάρια.
