Για άλλη μια φορά ο τουρισμός επιβεβαιώνεται ότι αποτελεί τη «βαριά βιομηχανία» της χώρας μας και καταλύτης για το ευνοϊκό οικονομικό τοπίο που αρχίζει να διαμορφώνεται.
Αύξηση στον κύκλο εργασιών τους παρουσιάζουν από το 2016 οι επιχειρήσεις εκμετάλλευσης τουριστικών και ταξιδιωτικών γραφείων της χώρας. Σε ολόκληρη τη χώρα εκτιμάται ότι λειτουργούν περίπου 3.500 τουριστικά γραφεία. Τα παραπάνω προκύπτουν από την κλαδική μελέτη «Τουριστικά – Ταξιδιωτικά Γραφεία» που εκπόνησε πρόσφατα η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP ΑΕ και η οποία εστιάζει στις τουριστικές επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται γραφεία εισερχόμενου, εσωτερικού και εξερχόμενου τουρισμού.
Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, Senior Consultant Οικονομικών Μελετών της ICAP, o οποίος επιμελήθηκε της εν λόγω κλαδικής μελέτης, ο εισερχόμενος τουρισμός καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης για τουριστικές υπηρεσίες στην Ελλάδα. Ανοδικά κινήθηκε για 6η συνεχή χρονιά η τουριστική κίνηση προς τη χώρα μας το 2018, οπότε και αφίχθηκαν 30,1 εκατ. τουρίστες, καταγράφοντας αύξηση 10,8% σε σχέση με το 2017. Το 36,7% των συνολικών αφίξεων αφορά αφίξεις μέσω οργανωμένων ταξιδιών (περίπου 10 εκατ. αφίξεις το 2017). Σε σχέση με τον εξερχόμενο τουρισμό, το 2018 πραγματοποιήθηκαν από ημεδαπούς 795 χιλ. προσωπικά ταξίδια στο εξωτερικό (αύξηση 28% σε σχέση με το 2017). Επίσης, συνολικά 7,9 εκατ. ήταν ο αριθμός των ταξιδιών κάθε είδους που πραγματοποιήθηκαν από τους ημεδαπούς το 2018 (αύξηση 6% σε σχέση με το 2017).
Η Σταματίνα Παντελαίου, Διευθύντρια Οικονομικών – Κλαδικών Μελετών της ICAP, αναφέρει ότι το συνολικό μέγεθος της αγοράς του κλάδου των τουριστικών – ταξιδιωτικών γραφείων παρουσίασε άνοδο της τάξης του 9% το 2018 σε σχέση με το 2017. Ειδικότερα κατά κατηγορία, το μέγεθος αγοράς του εισερχόμενου οργανωμένου τουρισμού σημείωσε αύξηση περίπου 7%, ως συνέπεια της σημαντικής αύξησης του τουριστικού ρεύματος προς τη χώρα μας το 2018. Ανοδικά κινήθηκε και το μέγεθος του εσωτερικού οργανωμένου τουρισμού, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 9% το 2018/17 ως αποτέλεσμα της αύξησης του αριθμού των διανυκτερεύσεων των ημεδαπών τουριστών στα διάφορα καταλύματα της χώρας. Τέλος, αύξηση της τάξης του 16% εμφάνισε το μέγεθος αγοράς του εξερχόμενου οργανωμένου τουρισμού το 2018, ως αποτέλεσμα της ανόδου του αριθμού των ταξιδιών των ημεδαπών τουριστών σε προορισμούς του εξωτερικού. Το μερίδιο συμμετοχής του εισερχόμενου τουρισμού στο συνολικό μέγεθος της αγοράς ανήλθε στο 60% περίπου.
Στα πλαίσια της συγκεκριμένης μελέτης έγινε εκτεταμένη χρηματοοικονομική ανάλυση των επιχειρήσεων του κλάδου βάσει 17 επιλεγμένων αριθμοδεικτών. Επίσης, συνετάχθη ομαδοποιημένος ισολογισμός για τη 5ετία 2013-2017 με δείγμα 34 αντιπροσωπευτικών εταιρειών εισερχόμενου τουρισμού και 33 εταιρειών εσωτερικού – εξερχόμενου τουρισμού. Από τα σχετικά δεδομένα προέκυψε ότι, οι πωλήσεις του δείγματος των εταιρειών εισερχόμενου τουρισμού κατέγραψαν σωρευτική αύξηση της τάξης του 30% την εξεταζόμενη 5ετία, ενώ τα καθαρά κέρδη των επιχειρήσεων αυξήθηκαν σωρευτικά κατά 14% περίπου. Οι πωλήσεις του δείγματος των εταιρειών εσωτερικού – εξερχόμενου τουρισμού, κατέγραψαν σωρευτική αύξηση περίπου 62%, ενώ τα κέρδη προ φόρου υπερδιπλασιάστηκαν την ίδια περίοδο.
Τέλος, σύμφωνα πάντα με τα αποτελέσματα της μελέτης της ICAP, η υψηλή θέση της Ελλάδας στην παγκόσμια κατάταξη τουριστικών προορισμών και το υψηλό επίπεδο της ξενοδοχειακής υποδομής της χώρας μας αποτελούν δυνατά σημεία του τουριστικού κλάδου. Στα αδύνατα σημεία συγκαταλέγεται η μονομερής «εξάρτηση» των ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων από τους μεγάλους διεθνείς τουριστικούς οργανισμούς, κάτι που φάνηκε έντονα μετά και την πτώχευση ενός από τους μεγαλύτερους tour operators της Βρετανίας (Thomas Cook) με τις απώλειες μόνον για τον ξενοδοχειακό κλάδο να ξεπερνούν σύμφωνα με εκτιμήσεις το ύψος των €300 εκατ. Η ανάπτυξη νέων εναλλακτικών μορφών τουρισμού, η προσέλκυση τουριστών από νέες «αναδυόμενες» τουριστικές αγορές, η στοχευμένη διαφημιστική προβολή της χώρας, καθώς και η αναβάθμιση των τουριστικών υποδομών συνιστούν ευκαιρίες για τον κλάδο. Από την άλλη πλευρά, ο έντονος ανταγωνισμός από γειτονικές μας χώρες, αποτελεί απειλή για τον ελληνικό τουρισμό.