Η κλινική έρευνα είναι μία από τις κύριες δραστηριότητες της φαρμακοβιομηχανίας. Αποτελεί ταυτόχρονα -αποδεδειγμένα- μια από τις πλέον παραγωγικές επενδύσεις με εξαιρετικά υψηλή προστιθέμενη αξία για την πραγματική οικονομία.
Η Ελλάδα και η Ευρώπη φαίνεται πως χάνουν τον πόλεμο στην κλινική έρευνα.
Παρά την αύξηση των κλινικών μελετών παγκοσμίως κατά +38% την τελευταία δεκαετία, το παγκόσμιο μερίδιο των μελετών που διεξάγονται στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ) έχει μειωθεί δραματικά, σχεδόν κατά το ήμισυ.
Σύμφωνα με νέα έκθεση της IQVIA για την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων και Συνδέσμων (EFPIA) και την Vaccines Europe, το μερίδιο του ΕΟΧ στις εμπορικές μελέτες — δηλαδή αυτές που χρηματοδοτούνται από φαρμακευτικές εταιρείες — έχει υποχωρήσει από 22% το 2013, σε 18% το 2018, και έπειτα σε μόλις 12% το 2023.
Βασικά συμπεράσματα από τη μελέτη είναι:
- Παρά την αύξηση του αριθμού των κλινικών μελετών παγκοσμίως, η Ευρώπη παρουσιάζει πτωτική τάση.
- Το μερίδιο της Ευρώπης σε αυτές τις μελέτες, τόσο εμπορικές όσο και μη, έχει μειωθεί δραματικά. Ειδικότερα, εστιάζοντας μόνο στις εμπορικές μελέτες, παρατηρήθηκε πτώση από 22% σε 13% μεταξύ 2013 και 2023, με συνέπεια την απώλεια 60.000 θέσεων κλινικών μελετών για τους Ευρωπαίους ασθενείς.
- Οι αριθμοί έχουν μειωθεί σε όλα τα κράτη μέλη εκτός από τρία, και αυτή η τάση παρατηρείται στους περισσότερους θεραπευτικούς τομείς, γεγονός που υποδηλώνει ότι υπάρχουν συστημικά προβλήματα σε ολόκληρο το οικοσύστημα στην Ευρώπη.
Ο αντίκτυπος αυτού του γεγονότος εκτείνεται πολύ πέρα από την περίθαλψη των ασθενών.
Οι κλινικές δοκιμές προσφέρουν σημαντικά οφέλη για την οικονομία και το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης. Συμβάλλουν στην αύξηση των εσόδων, των θέσεων εργασίας και των δεξιοτήτων, ενώ παράλληλα προσφέρουν κοινωνικό όφελος με την βελτίωση της υγείας του πληθυσμού.
Για παράδειγμα, σύμφωνα με στοιχεία από το Ηνωμένο Βασίλειο που επεκτείνονται σε επίπεδο ΕΕ, τα ευρωπαϊκά συστήματα υγείας επωφελούνται σήμερα από 1 έως 1,5 δισ. ευρώ ετησίως μέσω πληρωμών για κλινικές μελέτες και εξοικονόμησης κόστους στα φάρμακα..
Απαιτείται επείγουσα μεταρρύθμιση:
- Η ΕΕ έχει χάσει την ελκυστικότητά της ως ερευνητικού κέντρου για τις επιχειρήσεις τα τελευταία δέκα χρόνια, με συνέπεια τη μείωση του αριθμού των μελετών και τη μείωση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας.
- Για να αντιστραφεί αυτή η κατάσταση, είναι επιτακτική ανάγκη όλοι οι εταίροι να αναλάβουν δράση και να εφαρμοστούν πολιτικές που θα αντιμετωπίσουν αυτή την τάση.
- Απαραίτητο βήμα είναι η επείγουσα αξιολόγηση του κανονισμού για τις κλινικές μελέτες, με στόχο την πραγματική εναρμόνιση και απλούστευση του τοπίου των κλινικών μελετών σε ολόκληρη την ΕΕ, ώστε να διευκολυνθεί η διεξαγωγή διεθνών κλινικών μελετών.
