Διαστρέβλωση του νόμιμου εμπορίου και του υγιούς ανταγωνισμού προκαλεί η έκρηξη στην παρουσία απομιμητικών προϊόντων που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα.
Η συγκεκριμένη συνθήκη, που εντοπίζεται σε πολλές προϊοντικές κατηγορίες μεταξύ των οποίων και τα ρολόγια χειρός, όχι μόνο έχει ως αποτέλεσμα την απόλυτη παραπλάνηση και εξαπάτηση του κοινού, αλλά ταυτόχρονα έχει φέρει στα όρια της χρεοκοπίας τις νόμιμες επιχειρήσεις που καλούνται να επιβιώσουν σε συνθήκες πολυετούς οικονομικής κρίσης και της πανδημίας.
Η παραπλάνηση των καταναλωτών επιβεβαιώνεται και από την έκθεση του Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) που δημοσιεύτηκε πρόσφατα και σύμφωνα με την οποία σχεδόν 1 στους 10 Ευρωπαίους (9%) έχει δηλώσει ότι έχει ήδη παραπλανηθεί για να αγοράσει προϊόντα απομιμήσεις, με το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα να είναι περίπου 25%, καθώς ο Έλληνας καταναλωτής επιλέγει με γνώμονα τη χαμηλότερη τιμή αγνοώντας τον παράγοντα της αυθεντικότητας.
Τα τρία τελευταία χρόνια μάλιστα έχουν φτάσει στα χέρια των διωκτικών αρχών εκατοντάδες τόνοι και περισσότερα από 500.000 προϊόντα απομίμησης με τη ζημία του κράτους και των νόμιμων εμπόρων να υπολογίζεται σε περισσότερα από 300 εκατομμύρια ευρώ μόνο για τα κατασχεθέντα προϊόντα σε όλη τη χώρα.
Λόγω της χαμηλότερης τιμής και φαινομενικής ανταγωνιστικότητας των προϊόντων στις δημοφιλείς πλατφόρμες, τα ηλεκτρονικά καταστήματα που πωλούσαν απομιμητικά προϊόντα καταλάμβαναν τις πρώτες θέσεις με αποτέλεσμα την περαιτέρω καταστροφή του νόμιμου εμπορίου. Αυτό ενισχύθηκε την περίοδο της καραντίνας, όπου τα φυσικά καταστήματα παρέμειναν κλειστά και εκτινάχθηκαν οι ηλεκτρονικές πωλήσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι επίμαχες ιστοσελίδες χρησιμοποιούν φωτογραφίες γνησίων ρολογιών, δηλώνοντας ότι τα ρολόγια είναι γνήσια και συνοδεύοντάς τα από κάρτες εγγύησης κι αυθεντικότητας.
Η πλέον ευάλωτη στο παραεμπόριο κατηγορία ρολογιών είναι η κατηγορία με λιανική τιμή πώλησης ως 500 ευρώ, η οποία μάλιστα είναι η κατηγορία με τις μεγαλύτερες πωλήσεις σε αριθμό τεμαχίων. Από το σύνολο των καταστημάτων της κατηγορίας, περίπου 750 επικεντρώνονται στην κατηγορία ρολογιών τιμής μέχρι 500 ευρώ. Αν προστατευθούν οι νόμιμοι έμποροι, η συνεισφορά της συγκεκριμένης κατηγορίας στον κρατικό προϋπολογισμό σχεδόν θα διπλασιασθεί αλλά και οι χιλιάδες αυτές επιχειρήσεις θα μπορέσουν να επιβιώσουν.
Ο Γιώργος Παρτακτζόγλου, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Καταστημάτων Λιανικής και Διαδικτυακής Πώλησης Ορολογιών και Κοσμημάτων, δήλωσε σχετικά: «Το λιανεμπόριο έχει πληγεί λόγω των αντίξοων συνθηκών της πανδημίας. Με αυτά τα περιστατικά δημιουργούνται τεράστια ζητήματα στη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. Για τον λόγο αυτό, εφιστούμε την προσοχή των καταναλωτών και των εμπόρων λιανικής διότι παραποιημένα ρολόγια παρουσιάζονται και πωλούνται ως γνήσια, συνοδευόμενα από πλαστογραφημένες κάρτες εγγύησης και από κουτιά συσκευασίας, τα οποία επίσης αποτελούν απομιμήσεις των γνησίων. Άρα είναι αδύνατο να αντιληφθούν ότι τα ρολόγια είναι παραποιημένα. Η μόνη ασφαλής πρακτική είναι η αγορά ρολογιών από το δίκτυο εγκεκριμένων λιανεμπόρων και από τους νόμιμους αντιπροσώπους».
Η Πανελλήνια Ένωση αντιπροσωπεύει μια επαγγελματική κατηγορία που επίσημα αποτελείται από πάνω από 5.000 καταστήματα που εκτός των ιδιοκτητών απασχολεί άνω των 7.000 εργαζόμενους και αντίστοιχες οικογένειες φορολογούμενων. Μόνο στην κατηγορία των ρολογιών δασμολογικά, φορολογικά, σε επίπεδο ΦΠΑ και σε επίπεδο εργοδοτικών εισφορών ήδη συνεισφέρει στον κρατικό προϋπολογισμό με πολλές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Προκειμένου οι καταναλωτές να αποφύγουν την εξαπάτηση από απομιμητικά προϊόντα, η Ένωση προτείνει τα παρακάτω μέτρα προστασίας:
- Ιδιαίτερη προσοχή στις δυσανάλογα μεγάλες εκπτώσεις. Να γίνεται πάντα σύγκριση τιμών με τις ιστοσελίδες του επισήμου δικτύου εμπόρων.
- Ιδιαίτερη επιφύλαξη στα καταστήματα που στις πλατφόρμες σύγκρισης τιμών δεν φέρουν το σήμα του αναγνωρισμένου εμπόρου.
- Να μην διστάζουν να επικοινωνούν με τους επίσημους αντιπροσώπους σε περίπτωση αμφιβολίας.
