Ζούμε σε μια εποχή όπου τα οικονομικά οφέλη του τουρισμού αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο των εθνικών οικονομιών. Η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση, καθώς τα τελευταία χρόνια ο τουρισμός συνιστά ζωτική πτυχή της οικονομίας της και κινητήρια δύναμη για τη μείωση της ανεργίας στη χώρα.
Συγκεκριμένα, οι δραστηριότητες που σχετίζονται με τον τουρισμό αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 20% του ΑΕΠ της χώρας και το 21,7% της συνολικής απασχόλησης, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) για το 2019.
Ο τουρισμός είναι ένας από τους τομείς που παρουσιάζουν μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον και που ακριβώς λόγω της σημασίας που έχει αποκτήσει, δύναται να αποτελέσει βασικό μοχλό για την επιτυχή επιστροφή της χώρας σε ρυθμούς ανάπτυξης, έπειτα από πολλά συναπτά χρόνια ύφεσης. Επιπλέον, αποτέλεσε έναν από τους βασικούς πυλώνες, που συνέβαλαν στην άμβλυνση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας, καθώς διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση του εισοδήματος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ). Δεδομένου ότι το λιανικό εμπόριο αυτό καθαυτό διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη προσέλκυση τουριστών, οι πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη του λιανικού εμπορίου και του τουρισμού δεν μπορούν να λειτουργούν μεμονωμένα.
Οι αφορολόγητες αγορές ως κινητήριος δύναμη για την τόνωση της οικονομίας
Είναι ευρέως γνωστό ότι η πραγματοποίηση αγορών θεωρείται πρωτεύουσας σημασίας για πολλούς διεθνείς τουρίστες και πως η δυνατότητα αγοράς αφορολόγητων προϊόντων αποτελεί σημαντικό δέλεαρ. Το καθεστώς αφορολόγητων αγορών είναι ένας από τους πολλούς παράγοντες, που έχουν κατά νου οι τουρίστες όταν επιλέγουν τους ταξιδιωτικούς τους προορισμούς και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να ενταχθεί στο ευρύτερο πλαίσιο της ελληνικής τουριστικής στρατηγικής, με στόχο την προσέλκυση περισσότερων επισκεπτών και την ενίσχυση των επιχειρηματικών εσόδων, μέσω της αύξησης της Μέσης κατά Κεφαλήν Δαπάνης (ΜΚΔ).
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα οι διεθνείς καταναλωτές (global shoppers) μπορούν να λάβουν επιστροφή φόρου έως και 17,5% από το ποσό αγοράς, γεγονός που αποτελεί ισχυρό κίνητρο για να ξοδέψουν περισσότερα χρήματα στα καταστήματα.
Στήριξη των λιανοπωλητών και των τοπικών οικονομιών – Ποια είναι τα οφέλη για τις ΜμΕ;
Οι μικρομεσαίοι λιανοπωλητές επωφελούνται σε μεγάλο βαθμό από το αφορολόγητο καθεστώς αγορών, καθώς μπορούν να προσελκύσουν περισσότερους τουρίστες, παρέχοντας απλά τη δυνατότητα επιστροφής του ΦΠΑ και κάνοντας τίποτα περισσότερο πέρα από την πώληση των προϊόντων τους.
Ωστόσο, η διαδικασία επιστροφής ΦΠΑ δεν είναι καθόλου απλή διαδικασία σύμφωνα με τα τωρινά δεδομένα. Αυτό οδήγησε στην ίδρυση της Refundit, ενός πάροχου υπηρεσιών επιστροφής φόρου για τουρίστες, που έχει ως στόχο να αλλάξει τη διαδικασία επιστροφής του ΦΠΑ, βοηθώντας τους τουρίστες να πάρουν εύκολα πίσω αυτό που τους ανήκει και ενισχύοντας παράλληλα τις οικονομίες και τις επιχειρήσεις ανά την Ελλάδα.
Το ψηφιακό μοντέλο της Refundit θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα για όλους τους Έλληνες μικρομεσαίους λιανοπωλητές, οι οποίοι δεν επωφελούνται ή σε ορισμένες περιπτώσεις δεν είναι καν εξοικειωμένοι με το σύστημα επιστροφής του ΦΠΑ για τουρίστες που προέρχονται από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό κρίνεται εξαιρετικά απαραίτητο δεδομένου του τεράστιου οικονομικού πλήγματος που επέφερε η πανδημία.
Όσον αφορά τον αριθμό των τουριστικών αφίξεων, σημαντική παράμετρο αποτελεί το γεγονός ότι πολλά αγαθά είναι φθηνότερα υπό το αφορολόγητο καθεστώς απ’ ότι άνευ αυτού, που σημαίνει ότι οι τουρίστες θα είναι πιο πρόθυμοι να επισκεφθούν τη χώρα. Εμπειρικές μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει θετική συσχέτιση μεταξύ της μείωσης της τιμής μιας επίσκεψης και του αριθμού των επισκεπτών.
Μια ακόμη πηγή οικονομικών οφελών προέρχεται από την τόνωση της κατανάλωσης. Παρέχοντας φοροαπαλλαγή για τους διεθνείς επισκέπτες, το αφορολόγητο καθεστώς μειώνει κατά συνέπεια σημαντικά το κόστος επίσκεψης σε μια χώρα. Αυτό επηρεάζει την καταναλωτική συμπεριφορά, ενθαρρύνοντας περαιτέρω δαπάνες. Αυτές οι πρόσθετες δαπάνες ωφελούν τους συμμετέχοντες στο σύστημα αυτό λιανοπωλητές, οι οποίοι δύνανται να έχουν αυξημένες πωλήσεις και κατ’ επέκταση υψηλότερα έσοδα.
Πέρα από τον άμεσο αντίκτυπο των αφορολόγητων αγορών, που αφορά την ενθάρρυνση περισσότερων επισκεπτών και πρόσθετων δαπανών, υπάρχουν επιπλέον δυνητικά οφέλη αναφορικά με την ευρύτερη οικονομία. Επί παραδείγματι, προκύπτουν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα (φαινόμενο DOMINO) μέσω της διασύνδεσης του τουρισμού και του λιανικού εμπορίου με άλλους τομείς της οικονομίας, πράγμα που σημαίνει ότι κάθε νομισματική μονάδα που δαπανάται για αφορολόγητες αγορές υποστηρίζει αναλογικά ένα υψηλότερο επίπεδο ευρύτερης οικονομικής δραστηριότητας. Αυτό συμβαίνει μέσω των επιρροών στις προγενέστερες αλυσίδες εφοδιασμού και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Τον Μάρτιο του 2021, το Κέντρο Οικονομικών και Επιχειρηματικών Ερευνών (CEBR), με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, συνέταξε έκθεση σχετικά με τις οικονομικές επιπτώσεις στην Ελλάδα, αποδεικνύοντας ότι ένα ανοικτό, ψηφιακό και επικεντρωμένο στον καταναλωτή σύστημα επιστροφής του ΦΠΑ, όπως αυτό που προσφέρει η Refundit, θα αποφέρει πολλαπλά οφέλη.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την παραπάνω έκθεση που βασίστηκα σε τουριστικά δεδομένα της χώρας από το 2019, ένα τέτοιο σύστημα θα μείωνε το κόστος μιας ενδεχόμενης επίσκεψης στην Ελλάδα κατά περίπου 2,8% έως 5,7% (ανά επισκέπτη). Αυτή η μείωση του κόστους θα αύξανε τον ετήσιο αριθμό των επισκεπτών κατά 472.000 έως 945.000. Αυτοί οι πρόσθετοι επισκέπτες θα ξόδευαν μεταξύ 321 και 643 εκατ. ευρώ. Η πραγματική μείωση του κόστους θα επηρέαζε, επίσης, τις καταναλωτικές συνήθειες των επισκεπτών. Αυτό θα προκαλούσε πρόσθετες δαπάνες ύψους 396 έως 791 εκατ. ευρώ. Η συνολική αύξηση των δαπανών ως αποτέλεσμα του αφορολόγητου καθεστώτος θα κυμαινόταν έτσι μεταξύ 717 εκατ. ευρώ και 1,4 δισ. ευρώ. Οι πρόσθετες αυτές δαπάνες θα είχαν οδηγήσει σε υψηλότερα επίπεδα παραγωγής µέσω του τουριστικού πολλαπλασιαστή δαπανών. Αυτό θα ισοδυναμούσε με αύξηση του ΑΕΠ μεταξύ 1,0 και 2,1 δισ. ευρώ. Λαμβάνοντας υπόψη την αναλογία φόρου προς ΑΕΠ, αυτή η αύξηση του ΑΕΠ θα αύξανε τα φορολογικά έσοδα κατά 402 έως 805 εκατ. ευρώ.
Ενδυνάμωση των λιανοπωλητών
Μαστιζόμενη από την πανδημία COVID-19, η παγκόσμια οικονομία βιώνει σήμερα μια βαθιά ύφεση, η οποία έχει επιφέρει τεράστιο αντίκτυπο σε πολλές οντότητες της αγοράς, ιδίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ).
Η Refundit δίνει την ευκαιρία στις ΜμΕ να κερδίζουν περισσότερα χρήματα, επιτρέποντας σε όλα ανεξαιρέτως τα καταστήματα να πωλούν προϊόντα σε τουρίστες με δυνατότητα επιστροφής του ΦΠΑ και προσελκύοντας έτσι περισσότερους καταναλωτές. Όλα αυτά χρησιμοποιώντας μια εύχρηστη πλατφόρμα για την παρακολούθηση, αξιολόγηση και διαχείριση του ΦΠΑ.
Η τοπική φορολογική αρχή έχει επίσης την ευκαιρία να εφαρμόσει ένα σύγχρονο και καινοτόμο σύστημα επιστροφής του ΦΠΑ και να ηγηθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο μεταξύ των Ευρωπαίων γειτονικών χωρών στην προώθηση της τουριστικής δαπάνης σε όλη την Ελλάδα, σε μια εποχή που η οικονομική ανάκαμψη της χώρας μέσω της τουριστικής βιομηχανίας αποτελεί υψηλή προτεραιότητα.
