Μέτρα προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο σύνολο της Ευρώπης κατέθεσε η Κομισιόν.
Παρά την ικανοποιητική πρόοδο που έχει επιτευχθεί, πρέπει να ληφθούν περισσότερα μέτρα για να αντιμετωπιστούν τα εναπομένοντα αποθέματα NPLs και η ενδεχόμενη συσσώρευσή τους στο μέλλον.
Τα μέτρα που ανακοινώνονται σήμερα, υποστηρίζει η Κομισιόν, αποσκοπούν να θέσουν τον τραπεζικό τομέα της Ε.Ε. σε ακόμη πιο υγιή βάση για τις μελλοντικές γενιές, με απόλυτα σταθερές τράπεζες που διαδραματίζουν τον απαραίτητο ρόλο τους για τη χρηματοδότηση της οικονομίας και τη στήριξη της ανάπτυξης. Η δέσμη μέτρων συμπληρώνει το έργο που επιτελείται για την Ένωση Κεφαλαιαγορών και αποτελεί ουσιαστικό βήμα προς την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης, η οποία συγκαταλέγεται στις άμεσες προτεραιότητες που συμφωνήθηκαν από τους ηγέτες της Ε.Ε., με στόχο την ενίσχυση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης της Ευρώπης.
Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Βάλντις Ντομπρόβσκις: «Στο πλαίσιο της τρέχουσας ανάκαμψης της Ευρώπης και της οικονομίας της, η Ευρώπη πρέπει να αδράξει την ευκαιρία για να επιταχύνει τη μείωση των NPLs. Η μείωσή τους είναι απαραίτητη για την περαιτέρω μείωση των κινδύνων στον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα και για την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς του. Με λιγότερα NPLs στους ισολογισμούς τους, οι τράπεζες θα μπορούν να χορηγούν περισσότερα δάνεια σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Οι προτάσεις μας βασίζονται στη σημαντική μείωση των κινδύνων που έχει ήδη επιτευχθεί τα τελευταία έτη και πρέπει να αποτελέσουν αναπόσπαστο μέρος της ολοκλήρωσης της Τραπεζικής Ένωσης, μέσω της μείωσης και του επιμερισμού των κινδύνων».
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αυτή η δέσμη μέτρων ορίζει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που περιλαμβάνει ένα μείγμα συμπληρωματικών δράσεων πολιτικής σε τέσσερις βασικούς τομείς:
• διασφάλιση της δέσμευσης κεφαλαίων από τις τράπεζες για την κάλυψη των κινδύνων που συνδέονται με δάνεια που θα εκδοθούν στο μέλλον και ενδέχεται να μην εξυπηρετηθούν
• ενθάρρυνση της ανάπτυξης δευτερογενών αγορών στις οποίες οι τράπεζες μπορούν να πωλούν τα NPLs τους σε διαχειριστές πιστώσεων και επενδυτές
• διευκόλυνση της είσπραξης οφειλών, συμπληρωματικά προς την πρόταση για την αφερεγγυότητα και την αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων που υποβλήθηκε τον Νοέμβριο του 2016
• παροχή βοήθειας για την αναδιάρθρωση των τραπεζών στα κράτη-μέλη που το επιθυμούν μέσω της παροχής μη δεσμευτικών κατευθυντήριων γραμμών -ενός σχεδίου στρατηγικής- για την ίδρυση εταιρειών διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (AMCs) ή για τη θέσπιση άλλων μέτρων για τη διαχείριση των NPLs.
Συγκεκριμένα, οι προτάσεις περιλαμβάνουν τα παρακάτω βασικά στοιχεία:
1. Διασφάλιση επαρκούς κάλυψης των ζημιών από τις τράπεζες για μελλοντικά NPLs
• Ο κανονισμός για την τροποποίηση του κανονισμού για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις (ΚΚΑ) θεσπίζει κοινά ελάχιστα επίπεδα κάλυψης για πρόσφατα χορηγηθέντα δάνεια που καθίστανται μη εξυπηρετούμενα. Σε περίπτωση που μια τράπεζα δεν πληροί το εφαρμοστέο ελάχιστο επίπεδο, θα εφαρμόζονται αφαιρέσεις από τα ίδια κεφάλαιά της.
• Το μέτρο αντιμετωπίζει τον κίνδυνο ανεπάρκειας κεφαλαίων για την κάλυψη ζημιών από μελλοντικά NPLs και αποτρέπει τη συσσώρευσή τους.
2. Δυνατότητα ταχύτερης εξωδικαστικής αναγκαστικής εκτέλεσης εξασφαλίσεων δανείων
• Σύμφωνα με τις προτάσεις, οι τράπεζες και οι δανειολήπτες μπορούν να συμφωνούν εκ των προτέρων έναν ταχύτερο μηχανισμό για την ανάκτηση της αξίας δανείων που καλύπτονται από εξασφαλίσεις.
• Σε περίπτωση αδυναμίας πληρωμής του δανειολήπτη, η τράπεζα ή άλλος ενέγγυος πιστωτής μπορεί να ανακτήσει την εξασφάλιση που καλύπτει το δάνειο με συνοπτικές διαδικασίες, χωρίς να προσφύγει στη Δικαιοσύνη.
• Η εξωδικαστική αναγκαστική εκτέλεση εξασφαλίσεων περιορίζεται αυστηρά στα δάνεια που χορηγούνται σε επιχειρήσεις και με την επιφύλαξη ορισμένων διασφαλίσεων. Τα καταναλωτικά δάνεια εξαιρούνται.
3. Περαιτέρω ανάπτυξη δευτερογενών αγορών για τα NPLs
• Η πρόταση θα προωθήσει την ανάπτυξη δευτερογενών αγορών για τα NPLs μέσω της εναρμόνισης των απαιτήσεων και της δημιουργίας ενιαίας αγοράς για τη διαχείριση πιστώσεων και τη μεταφορά τραπεζικών δανείων σε τρίτους σε όλες τις χώρες της Ε.Ε.
• Η προτεινόμενη οδηγία ορίζει τις δραστηριότητες των διαχειριστών πιστώσεων, καθορίζει κοινούς κανόνες για την αδειοδότηση και την εποπτεία και επιβάλλει κανόνες δεοντολογίας σε ολόκληρη την Ε.Ε. Αυτό σημαίνει ότι οι φορείς που συμμορφώνονται με τους εν λόγω κανόνες μπορούν να δραστηριοποιούνται σε όλες τις χώρες της Ε.Ε., χωρίς να υπόκεινται σε χωριστές εθνικές απαιτήσεις αδειοδότησης.
• Οι αγοραστές τραπεζικών δανείων υποχρεούνται να ενημερώνουν τις αρχές κατά την αγορά ενός δανείου. Οι αγοραστές καταναλωτικών δανείων από τρίτες χώρες οφείλουν να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες εγκεκριμένων διαχειριστών πιστώσεων από την Ε.Ε. Η προστασία των καταναλωτών εξασφαλίζεται με νομικές διασφαλίσεις και κανόνες διαφάνειας, έτσι ώστε η μεταφορά δανείου να μη θίγει τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα του δανειολήπτη.
4. Τεχνικό σχέδιο στρατηγικής για τον τρόπο ίδρυσης μιας εθνικής εταιρείας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (ΕΔΠΣ), δηλαδή τις εθνικές Bad Bank.
• Το μη δεσμευτικό σχέδιο στρατηγικής παρέχει καθοδήγηση στα κράτη-μέλη σχετικά με τη διαδικασία ίδρυσης εθνικών ΕΔΠΣ, εφόσον το κρίνουν χρήσιμο, σε πλήρη συμμόρφωση με τους κανόνες της Ε.Ε. για τις τράπεζες και τις κρατικές ενισχύσεις.
• Μολονότι οι ΕΔΠΣ που περιλαμβάνουν στοιχείο κρατικής ενίσχυσης θεωρούνται ως έκτακτη λύση, το σχέδιο διευκρινίζει τον επιτρεπόμενο σχεδιασμό ΕΔΠΣ που λαμβάνουν δημόσια ενίσχυση. Το σχέδιο στρατηγικής καθορίζει επίσης εναλλακτικά μέτρα για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία.
• Το σχέδιο στρατηγικής προτείνει μια σειρά από κοινές αρχές σχετικά με την ίδρυση, τη διακυβέρνηση και τις δραστηριότητες των ΕΔΠΣ. Το σχέδιο στρατηγικής αξιοποιεί την πείρα και τις βέλτιστες πρακτικές από ΕΔΠΣ που έχουν ήδη συσταθεί στα κράτη-μέλη.