Τεράστια πρόκληση για τις ελληνικές τράπεζες χαρακτήρισε η επικεφαλής του Εποπτικού Συμβουλίου του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού της ΕΚΤ Ντανιέλ Νουί, μιλώντας στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, υπογραμμίζοντας πως τα τα stress tests είναι η στιγμή της αλήθειας για τις ελληνικές τράπεζες αλλά και μια ευκαιρία να καθαρίσουν τους ισολογισμούς τους.
Η Ευρωπαία αξιωματούχος χαρακτήρισε τεράστια πρόκληση τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια για τις ελληνικές τράπεζες, τονίζοντας την ανάγκη οι τράπεζες να κάνουν από μόνες τους βήματα για τη μείωσή τους.
“H Ελλάδα έχει τον υψηλότερο δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων στη ζώνη του ευρώ, κοντά στο 50%. Αυτό αποτελεί τεράστιο πρόβλημα. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια οδηγούν σε μείωση των κερδών και αποτρέπουν τη διοχέτευση ανθρώπινων και άλλων πόρων σε πιο παραγωγικές δραστηριότητες. Η κατάσταση αυτή αποτυπώνεται στο παράδειγμα των ελληνικών τραπεζών. Συνολικά, τα προ προβλέψεων κέρδη τους διαμορφώνονται σε λογικά επίπεδα, αλλά μόλις ληφθούν υπόψη οι προβλέψεις για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα κέρδη μετατρέπονται σε ζημίες”, είπε.
Η κ. Νουί διαπιστώνει ότι η συγκυρία είναι θετική για την ανάκαμψη των ελληνικών τραπεζών οι οποίες έχουν διανύσει μακρύ δρόμο: η εξάρτηση από τον ELA μειώθηκε το 2017 κατά περισσότερο από 50%, ενώ οι τράπεζες προέβησαν και σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, όπως οι αλλαγές στα διοικητικά συμβούλια και στελέχωσή τους με έμπειρα άτομα.
Αναφορικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν συνολικά οι τράπεζες, ευρωπαϊκές και ελληνικές, η κ. Νουί ανέφερε, εκτός από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, την παρατεταμένη περίοδο χαμηλών επιτοκίων, καθώς και την ευάλωτη θέση των τραπεζών απέναντι στη μεταμόρφωση του τεχνολογικού κλάδου και πιο συγκεκριμένα την άνοδο του κλάδου fintech που συνιστά απειλή για το παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα.
Προτεραιότητα για τις τράπεζες είναι η επιστροφή στην κερδοφορία και η μείωση του χρέους, ανέφερε η κ. Νουί, σημειώνοντας πως η στιγμή είναι ιδανική δεδομένου ότι οι ευρωπαϊκές οικονομίες βρίσκονται σε τροχιά ανάπτυξης και θα παραμείνουν και το 2018, ενώ η τεχνολογία εκτός από προκλήσεις, προσφέρει και νέες πηγές εσόδων. Στον “ούριο άνεμο” συμβάλλει και η ρυθμιστική βεβαιότητα, με την Ευρώπη να διανύει το τέταρτο έτος τραπεζικής εποπτείας.
Αρνητικός παράγοντας τα NPL’S για τις ελληνικές τράπεζες
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αποτελούν τον αδύναμο κρίκο του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Η ανάγκη εξυγίανσης των ισολογισμών των ελληνικών τραπεζών είναι επιβεβλημένη” υπογράμμισε.
Όπως σημείωσε: “Η όποια υστέρηση κεφαλαίου (σ.σ. αυτό αφορά πανευρωπαϊκά τις τράπεζες που θα περάσουν stress test) διαπιστωθεί στο πλαίσιο του βασικού σεναρίου θα πρέπει να καλυφθεί ούτως ή άλλως, με οποιονδήποτε τρόπο. “Σε ό,τι αφορά την όποια υστέρηση διαπιστωθεί στο πλαίσιο του δυσμενούς σεναρίου, θα αποφασίσουμε κατά περίπτωση” σημείωσε η κα Νουί.
Παράλληλα, τόνισε πως η Ελλάδα έχει τον υψηλότερο δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων στη ζώνη του ευρώ, κοντά στο 50%. “Αυτό αποτελεί τεράστιο πρόβλημα. Αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα για την ευρωπαϊκή τραπεζική εποπτεία – στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες της ζώνης του ευρώ, η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων”.
Η επικεφαλής του Εποπτικού Συμβουλίου του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού της ΕΚΤ υπογράμμισε παράλληλα ότι: “Ως επόπτες στηρίζουμε τις τράπεζες στην προσπάθειά τους να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Όσο για τις ελληνικές τράπεζες, αυτές έχουν σημειώσει πρόοδο, κάποιες λιγότερο και κάποιες περισσότερο. Οι τράπεζες προβλέπουν στα σχέδια τους μια μεγαλύτερη μείωση του ποσού των μη εξυπηρετούμενων δανείων κάθε χρόνο. Άρα θα πρέπει και αυτές από την πλευρά τους να ενισχύσουν τις προσπάθειές τους”.
Στήριξη στο τραπεζικό σύστημα
Μιλώντας αναφορικά με τα νέα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών σημείωσε ότι “πρέπει γίνουν πιο αποτελεσματικά, κάτι το οποίο δεν είναι καθόλου εύκολο. Πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο σκέψης, να βελτιώσουν περαιτέρω τη διοίκηση και να οδηγήσουν τις τράπεζες στο σωστό δρόμο”.
Σύμφωνα με την κα Νουί, “ένα παράδειγμα αποτελεί το πλαίσιο ανάκτησης ή ρευστοποίησης των εξασφαλίσεων. Πόσο εύκολα μπορούν οι τράπεζες να χρησιμοποιήσουν τις εξασφαλίσεις που χορήγησαν οι οφειλέτες τους;
Μέχρι πρόσφατα, οι τράπεζες μπορούσαν να διενεργούν μόνο φυσικούς πλειστηριασμούς εξασφαλίσεων, οι οποίοι συχνά ακυρώνονταν λόγω απεργιών ή παρακωλύονταν από ομάδες ακτιβιστών. Για αυτό το Ελληνικό Κοινοβούλιο αποφάσισε να καταργήσει σταδιακά τους φυσικούς πλειστηριασμούς και να τους αντικαταστήσει με ηλεκτρονικούς. Ήταν μια λογική κίνηση. Το νέο σύστημα όμως πρέπει να υλοποιηθεί γρήγορα και να καλύπτει ολόκληρη την Ελλάδα, όχι μόνο ορισμένες περιφέρειες. Επιπλέον, οι ελληνικές αρχές πρέπει να παρέχουν καλύτερη προστασία στους συμβολαιογράφους που συμμετέχουν στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, καθώς τις τελευταίες εβδομάδες έχουν γίνει στόχος βίαιων επιθέσεων”.
Τι είπε για την ΕΚΤ
Αναφορικά με τις νέες κατευθύνσεις της ΕΚΤ για τον σχηματισμό προβλέψεων από τις τράπεζες, η κα Νουί είπε:
Πρώτον, αφορά τα νέα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα. Δεύτερον, οι τράπεζες δεν θα είναι υποχρεωμένες να σχηματίζουν αμέσως προβλέψεις για όλο το ποσό αυτών των δανείων.
Οι προβλέψεις για δάνεια που δεν καλύπτονται από εξασφαλίσεις και καθίστανται μη εξυπηρετούμενα θα πρέπει να σχηματίζονται πλήρως έπειτα από δύο χρόνια, και για δάνεια που καλύπτονται από εξασφαλίσεις έπειτα από επτά χρόνια.
Η δημοσίευση του τελικού εγγράφου αναμένεται στη διάρκεια αυτού του μήνα. Ενόψει αυτής της δημοσίευσης, οι τράπεζες θα πρέπει να είναι έτοιμες.
