Του ΧΡΗΣΤΟΥ Ν. ΚΩΝΣΤΑ
Η επίθεση ανάκτησης αξιοπιστίας της ελληνικής οικονομίας και της εμπιστοσύνης των εταίρων για την πλήρη εφαρμογή των υπεσχημένων από την κυβέρνηση, ίσως οδηγήσει σε μια ουσιαστική αλλαγή στρατηγικής όσον αφορά την διεκδίκηση της μείωσης του ασφυκτικού στόχου για τα πρωτογενή πλεονάσματα.
Εφόσον μια αλλαγή του ονομαστικού στόχου (3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2022 και κατόπιν άνω του 2% για τα επόμενα χρόνια), απαιτεί μια σειρά από περίπλοκες διαδικασίες (ακόμη και δύσκολες ψηφοφορίες σε εθνικά κοινοβούλια), το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης εξετάζει ορισμένες σημαντικές παραμετρικές αλλαγές που οδηγούν στο ίδιο αποτέλεσμα χωρίς όμως να αλλάζουν τον ονομαστικό στόχο.
Μία από αυτές τις αλλαγές, θεωρείται ήδη δεδομένη εάν κι εφόσον η κυβέρνηση συνεχίσει την αξιόπιστη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων: Να θεωρούνται οι επιστροφές των κερδών των Ευρωπαϊκών Κεντρικών Τραπεζών από τα Ελληνικά Ομόλογα ως «Έσοδα του Προϋπολογισμού» και επομένως να διευκολύνουν τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος.
Μία άλλη πρόταση είναι αφορά τις Δαπάνες.
Υπάρχει ήδη ευεπίφορο έδαφος στις Βρυξέλλες ώστε να αφαιρούνται οι παραγωγικές, επενδυτικές δαπάνες -από ένα επίπεδο και πάνω- από τον υπολογισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος.
Η μέχρι σήμερα εμπειρία δείχνει ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις στην Ελλάδα μείωναν κάθε χρόνο το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) για να επιτυγχάνουν τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος ή υπερ-πλεονάσματος.
Ούτε μία χρονιά επί κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ δεν υλοποιήθηκε ο –πάντα μετριοπαθής- στόχος του Προϋπολογισμού για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Με τον τρόπο αυτό όμως, μια χώρα που έχει τεράστια ανάγκη άμεσων επενδύσεων στην πραγματική οικονομία, ουσιαστικά έκοβε τα πόδια της ενώ έπρεπε να αυξήσει την ταχύτητά της.
- Στην πλατεία Συντάγματος σήμερα, θεωρούν πιθανό, ένα μεγάλο μέρος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων να μην λογίζεται ως δαπάνη στον υπολογισμό του συμβατικού πρωτογενούς πλεονάσματος αρκεί το ποσό αυτό να χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο για την αύξηση του ΑΕΠ και την ενίσχυση του παραγωγικού δυναμικού της χώρας.
Προφανώς και αυτή η παραχώρηση από την πλευρά των εταίρων θα εξαρτάται απόλυτα από την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητα στην εφαρμογή των υπεσχημένων μεταρρυθμίσεων αν όμως υλοποιηθεί, ο στόχος του 3,5% του ΑΕΠ θα πάψει να λειτουργεί ως βρόχος στον λαιμό της οικονομίας.
- Η συζήτηση αυτή έχει ήδη ξεκινήσει στις Βρυξέλλες στα πλαίσια μιας άλλης ευρύτερης συζήτησης που θα ξεκινήσει η νέα Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν που έχει ως πρώτο στόχο να απλοποιήσει τους κανόνες της Ευρωζώνης και να εμπνεύσει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις πρωτεύουσές της απέναντι στην ικανότητα των Βρυξελλών να εξασφαλίσει την τήρησή τους.
Ήδη οι σημερινοί Financial Times αποκαλύπτουν ένα μέρος αυτής της συζήτησης για αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ, τροποποιώντας τις διατάξεις για το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης
Το κείμενο που κυκλοφορεί μεταξύ των ευρωπαίων αξιωματούχων είναι γνωστό ως SGP 2.1.
- Μία από τις σημαντικότερες προτεινόμενες μεταβολές στο έγγραφο αυτό αφορά τους κανόνες για το δημόσιο χρέος, που προβλέπει την εισαγωγή “ορθολογικών και βιώσιμων στόχων για μείωση του χρέους για τις πλέον ευάλωτες οικονομίες”.
Προς το παρόν για τις εν λόγω χώρες απαιτείται μία μείωση του υπερβάλλοντος χρέους – με στόχο το 60% του ΑΕΠ και με ρυθμό μείωσης κατά 5% ετησίως κατά μέσο όρο μέσα σε μία τριετία.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει δηλώσει στο Ευρωκοινοβούλιο “πως θα χρησιμοποιήσει όση ευελιξία της επιτρέπουν οι κανονισμοί” για να προωθήσει την ανάπτυξη και τις επενδύσεις.
Σε αυτό ακριβώς το σημείο εδράζεται και η νέα στρατηγική της Ελληνικής Κυβέρνησης….χωρίς ακόμη να εγκαταλείπεται ο πρώτος ο αρχικός και βασικός στόχος της μείωσης των υποχρεωτικών πρωτογενών πλεονασμάτων…
