Εμβληματικές παλιές και σύγχρονες φωτογραφίες, σχέδια και αρχεία πλοίων, αλλά και ψηφιοποιημένα εκθέματα ναυτικών μουσείων της χώρας, είναι μερικά μόνο από τα τεκμήρια, τα οποία περιλαμβάνονται στην πλατφόρμα Ναυτικής/Ναυτιλιακής Κληρονομιάς, με τη συντομογραφία ΝΑΥΚΛΗΡΟΣ.
Η πλατφόρμα, η συντομογραφία της οποίας παραπέμπει στην ελληνική ναυτοσύνη, δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της Εθνικής Ερευνητικής Υποδομής ENIRISST, η οποία συντονίζεται από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Μέσα από τον ιστότοπο της πύλης, nafkliros.enirisst.gr, οι επισκέπτες και επισκέπτριες μπορούν να «περιηγηθούν» όχι μόνο στα ψηφιοποιημένα εμβληματικά τεκμήρια της πλατφόρμας αλλά και σε ένα εκτεταμένο γλωσσάρι ναυτικών όρων, το οποίο έχει δημιουργηθεί από τη συνέχεια του έργου, την ENIRISST Plus, και σε πηγές αναφοράς και συνδέσμους παρόμοιου περιεχομένου, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Στις ενότητες της πύλης, περιέχονται στοιχεία από συλλογές που «φωτίζουν» και αναδεικνύουν τη μακραίωνη ναυτική παράδοση της Ελλάδας, η οποία έχει δημιουργήσει ένα τεράστιο υλικό, το μέγιστο μέρος του οποίου έως τώρα δεν είναι ψηφιοποιημένο και προσβάσιμο ηλεκτρονικά, αλλά ούτε και ταξινομημένο. Στη ΝΑΥΚΛΗΡΟΣ, μεταξύ άλλων, έχουν δημιουργηθεί ενότητες που αφορούν σε μοντέλα και σχέδια πλοίων, ναύλους και κατάστιχα, όργανα ναυσιπλοΐας, φωτογραφίες από φορτηγίδες σε ανθρακαποθήκες, πληροφορίες και πολυσέλιδα σπάνια ντοκουμέντα από τη λειτουργία πλοίων όπως τα θωρηκτά «Κιλκίς» και «Σπέτσαι», φωτογραφίες στολών και αντικείμενα από μουσεία, τα οποία ανάγονται πίσω στον χρόνο και αποτελούν τμήμα της ναυτικής ιστορίας. Επιπλέον, είναι σημαντική για την προσέλκυση και ανάπτυξη ενδιαφέροντος του κοινού, η οργανωμένη παράθεση πηγών σχετικής βιβλιογραφίας, όπως και ο βοηθητικός θησαυρός ναυτικής ορολογίας φιλικός στη χρήση του από το γενικό κοινό, πέρα από επαγγελματίες, φορείς του χώρου και ειδικούς επιστήμονες που μπορεί να τον βρούν χρήσιμο.
Η πλατφόρμα ΝΑΥΚΛΗΡΟΣ βρίσκεται σε λειτουργία ένα χρόνο και διαρκώς εμπλουτίζεται με νέα δεδομένα παρέχοντας σε όσους κάνουν ψηφιακή περιήγηση τόσο τη διευκόλυνση σύνδεσης με άλλους ηλεκτρονικούς πόρους που διαθέτουν τεκμήρια ναυτικής και ναυτιλιακής κληρονομιάς όσο και την αναζήτηση παραδοσιακών αγγλικών και ελληνικών όρων της ναυτιλίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι ανοιχτή η πρόσκληση σε άλλα μουσεία, ιδρύματα και συλλογές να συμβάλλουν στην διαρκή ανάπτυξη της ολοκληρωμένης διαδικτυακής πύλης για τον πλούσιο – αλλά διασκορπισμένο και στο διαδίκτυο – όγκο της ψηφιακά προσβάσιμης θαλασσινής κληρονομιάς της Ελλάδας.
Σύνδεση με άλλα εθνικά και ευρωπαϊκά δίκτυα πολιτιστικής κληρονομιάς
Η ΝΑΥΚΛΗΡΟΣ δημιουργήθηκε ως η πέμπτη από τις έξι πλατφόρμες της Εθνικής Ερευνητικής Υποδομής ENIRISST (Πλατφόρμα Ναυτιλιακής Κληρονομιάς) και προσφέρει μια γενική κατηγοριοποίηση εκθεμάτων και μια κατάλληλη οντολογία για την αναζήτηση και ανάσυρσή τους. Η πρωτοβουλία και η δημιουργία της ΝΑΥΚΛΗΡΟΣ ανήκουν στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου με την τεχνική βοήθεια του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, ενώ πλέον το Ιόνιο Πανεπιστήμιο συνεχίζει, με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, την ανάπτυξη της πλατφόρμας, έχοντας πάρει τη σκυτάλη για τη δημιουργία επιπλέον υπηρεσιών στο πλαίσιο του έργου ENIRISST Plus και – με τη χρήση νέων τεχνολογιών – ενός ευρύτατου, αλλά θεματικά στοχευμένου, σχετικού ηλεκτρονικού Thesaurus.
