Του Βάιου Κρόκου
Αν η έλευση της 4ης βιομηχανικής επανάστασης επαναπροσδιόρισε στρατηγικούς στόχους, λειτουργικές εργασίες και τάσεις σε όλους τους κλάδους της αγοράς, το ξέσπασμα της τρέχουσας πανδημίας έρχεται ως ένας ακόμα «καταλύτης» περαιτέρω εξελίξεων. Το ίδιο ισχύει και την αγορά του real estate, της οποίας το ανοδικό momentum των τελευταίων ετών, που βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό από το έντονο ενδιαφέρον ξένων επενδυτών, τίθεται εν αμφιβόλω. Σε αυτό το πλαίσιο προστίθενται διάφορα χρόνια προβλήματα της αγοράς όπως: χρονοβόρες διαδικασίες, απουσία διαφάνειας και κακή εξυπηρέτηση από μεσίτες σε κάποιες περιπτώσεις.
Αυτά και άλλα «κακώς κείμενα» επιδιώκει να εξαλείψει η ηλεκτρονική πλατφόρμα αγοραπωλησίας και ενοικίασης ακινήτων Prosperty, προσφέροντας μια νέα διαδραστική εμπειρία με αξιοπιστία, ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. Σε λιγότερο από τρεις μήνες λειτουργίας έχει πάνω από 100.000 μοναδικούς επισκέπτες, πολλοί από τους οποίους προέρχονται από Η.Π.Α., Μεγάλη Βρετανία και Γερμανία.
Το «B» συνομίλησε με τον κ. Αντώνη Μαρκόπουλο, CEO της εταιρείας, ο οποίος ανέλυσε τις τρέχουσες προκλήσεις για την αγορά του real estate, την ψηφιοποίηση του κλάδου, τα ακίνητα πίσω από «κόκκινα δάνεια» και τους στρατηγικούς στόχους της Prosperty.
Αναλυτικά:
-Ποιες οι εκτιμήσεις σας για τις τιμές των ακινήτων, απόρροια της πανδημίας; Υπάρχουν εκτιμήσεις επίσης για αναπροσαρμογές αναφορικά με τα τουριστικά ακίνητα, ύστερα από μια κακή σεζόν; Ένα σχόλιο, αν θέλετε, για τα εν εξελίξει έκτακτα μέτρα λόγω πανδημίας (μείωση ενοικίων σε εμπορικά καταστήματα και στέγαση, και τι αποτελέσματα θα έχει αυτό)
Οι τιμές ακινήτων, όσον αφορά τις πωλήσεις, είναι βέβαιο ότι επηρεάζονται σε κάθε οικονομική κρίση αλλά συνήθως όχι άμεσα. Πολύ κόσμος περιμένει άμεση διόρθωση της αγοράς αλλά αυτό σε πολλές περιπτώσεις συμβαίνει σε βάθος μεγαλύτερο των 6 με 12 μηνών από την αρχή μιας κρίσης.
Είναι βέβαιο ότι όσο διαρκεί μια χρηματοοικονομική ή άλλης μορφής κρίση όπως αυτή της πανδημίας, οι τιμές των ακινήτων θα πιεστούν. Βέβαια όταν μιλάμε για τιμές ακινήτων η συζήτηση δεν είναι οριζόντια. Θα πρέπει να δούμε ξεχωριστά τον κάθε τύπο ακινήτου καθώς και τις περιοχές στις οποίες βρίσκονται αφού και οι 2 αυτές παράμετροι παίζουν σημαντικότατο ρόλο. Έτσι, η διόρθωση των τιμών δε αναμένεται να είναι ίδια και οριζόντια για όλων των τύπων ακινήτων.
Αστικά ακίνητα σε περιοχές με υψηλή ζήτηση (Κέντρα πόλεων, Νότια Προάστια) θα δείξουν μεγάλη αντίσταση στην όποια διόρθωση. Για τα νεόδμητα ακίνητα σημαντικό ρόλο θα παίξουν τα μέτρα στήριξης προς τους κατασκευαστές σε ότι αφορά τα ανοικτά δάνεια και τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις αυτών. Αντίθετα θα πιεστούν αρκετά τα επαγγελματικά ακίνητα, ιδιαίτερα τα γραφεία και καταστήματα, ενώ τα κέντρα διανομής (logistics centers) φαίνεται ότι όχι μόνο θα αντέξουν τη κρίση αλλά ίσως αποτελέσουν και την ευκαιρία στην εποχή της πανδημίας.
Όσο αφορά τα τουριστικά ακίνητα θεωρούμε ότι αποτελούν τη μεγάλη επενδυτική ευκαιρία της επόμενης περιόδου αφού θα πιεστούν προσωρινά το επόμενο χρονικό διάστημα αλλά το μέλλον τους σε μια μέτα-Covid19 εποχή φαντάζει ευοίωνο. Πολύ ξένοι, ειδικά Βορειο-Ευρωπαϊοι, έχουν αρχίσει και συζητάνε έντονα την προοπτική της τουριστικής κατοικίας στην χώρα μας. Εξάλλου, η αποτελεσματική, μέχρι σήμερα διαχείριση της κρίσης της πανδημίας, μας βάζει σε πλεονεκτική θέση απέναντι σε άλλες «ανταγωνίστριες» αγορές τουριστικής κατοικίας στη Μεσόγειο, όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Γαλλία και φυσικά η Τουρκία που για προφανής λόγους είναι εκτός του επενδυτικού χάρτη για την πλειοψηφία των ξένων αυτή την περίοδο.
-Ελλοχεύει ο κίνδυνος αύξησης των κόκκινων δανείων που περιέχουν χαρτοφυλάκια ακινήτων; έχετε εικόνα από τράπεζες και διαχειριστές NPLs, και τι αποτέλεσμα θα είχε η μαζική διοχέτευση αυτών των ακινήτων στην αγορά;
Η πανδημία και η χρηματοοικονομική κρίση ως επακόλουθο αυτής, θα έχουν αρνητικές συνέπειες στα οικονομικά πολλών επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης της ελληνικής οικονομίας θα αποτελέσουν μαξιλάρι, για κάποιο χρονικό διάστημα, για αρκετούς αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα υπάρξει αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων τόσο επιχειρήσεων όσο και νοικοκυριών το επόμενο χρονικό διάστημα. Η διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, παλαιών και νέων, είναι ζωτικής σημασίας τόσο για το χρηματοπιστωτικό σύστημα όσο και για τους ίδιους του πολίτες της χώρας, αφού άμεσα ή έμμεσα αφορά σχεδόν όλους.
Είναι δεδομένο ότι, στην Ελληνική αγορά ακινήτων, αργά ή γρήγορα, θα «πέσουν» αρκετές χιλιάδες ακίνητα που θα προκύψουν μέσα από την αγορά των NPLs. Η αποτελεσματική διαχείριση των ακινήτων (Real Estate Operations – REO) από NPLs θα αποτελέσει το μεγάλο στοίχημα για τους επενδυτές και διαχειριστές αυτών. Η διαχείριση των πολλών μικρών, συνήθως όχι σε καλή κατάσταση και διασκορπισμένων ακινήτων σε όλη τη χώρα θα είναι μια σημαντική πρόκληση. Με ποια εργαλεία και τι κόστος θα τα προετοιμάσουν και πως θα τα αξιοποιήσουν (πουλήσουν ή νοικιάσουν) αποτελεσματικά είναι ένα μεγάλο ερωτηματικό για τους θεσμικούς ιδιοκτήτες ακινήτων.
Σίγουρα χωρίς τα απαραίτητα τεχνολογικά εργαλεία, την χρήση ψηφιοποιημένων και αυτοματοποιημένων υπηρεσιών αλλά πολύ δε περισσότερο την συλλογή και ανάλυση σχετικών δεδομένων, η διαχείριση και αξιοποίηση των δεκάδων χιλιάδων αυτών ακινήτων δε θα μπορέσει να υποστηριχθεί επαρκώς στην κλίμακα και στου χρόνους που θα απαιτηθεί.
-Πείτε μας δυο λόγια για τον ρόλο της ψηφιοποίησης στον κλάδο που δραστηριοποιείται η εταιρεία και γιατί εν τέλει να επιλέξει κανείς την Prosperty
Η ψηφιακή πλατφόρμα της Prosperty προσφέρει διαφάνεια και ευκολία τόσο στους ιδιοκτήτες όσο και στους αγοραστές/ενοικιαστές, ενώ ταυτόχρονα εγγυάται την ασφαλή και ομαλή ολοκλήρωση μια διαδικασίας αγοράς ή ενοικίασης ενός ακινήτου μέσω ψηφιακών υπηρεσιών και δεδομένων. Η αναβάθμιση των Ελληνικών ακινήτων είναι στοίχημα για τη δουλειά μας. Η προώθηση τους τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά βασικό μας μέλημα. Είναι ενδεικτικό ότι σε μόλις τέσσερις μήνες λειτουργίας έχουμε περισσότερες από 100.000 αναζητήσεις από 120 χώρες, στοιχείο που δείχνει ότι αναβαθμίζουμε αποτελεσματικά τα Ελληνικά ακίνητα σε ένα διεθνές ελκυστικό προϊόν.
Από κει και πέρα, οι υπηρεσίες μας είναι μοναδικές για την ελληνική αγορά: πιστοποιούμε και καταγράφουμε πρωτογενώς όλα τα ακίνητα, ελέγχουμε τις νομικές και τεχνικές προϋποθέσεις, διασφαλίζουμε ότι πληρούνται οι ποιοτικές προδιαγραφές, προβάλλουμε κάθε ακίνητο με σύγχρονα μέσα, όπως η εικονική περιήγηση (360 Virtual Reality, μέσω της οποίας μπορείς μέχρι και να μετρήσεις διαστάσεις των εσωτερικών χώρων) και καταρτίζουμε τις τρέχουσες κατόψεις, δίνοντας τη δυνατότητα στους εμπλεκόμενους να παρακολουθούν την πορεία της υπόθεσής τους έχοντας πρόσβαση σε analytics σε πραγματικό χρόνο. Το σημαντικότερο βέβαια, είναι ότι όλα γίνονται ανέπαφα και ψηφιακά, κάτι που επιτάσσει και η εποχή μας λόγω COVID-19, κερδίζοντας χρόνο στις διαδικασίες και δημιουργώντας τις κατάλληλες προϋποθέσεις ευκολίας και εμπιστοσύνης στους συναλλασσόμενους.
Ειδικά για τους θεσμικούς επενδυτές και διαχειριστές μεγάλων χαρτοφυλακίων ακινήτων (REO Management) προσφέρουμε σημαντική βελτιστοποίηση όλης της διαδικασίας από την ωρίμανση, στην καθημερινή διαχείριση του χαρτοφυλακίου μέχρι και την αποτελεσματική εμπορική αξιοποίηση των ακινήτων αυτού. Και όλα αυτά με τρομερή μείωση του κόστους και του χρόνου που απαιτούν σήμερα όλες αυτές οι διαδικασίες.
Η ψηφιοποίηση, η διαφάνεια και τα αναλυτικά δεδομένα είναι και η μεγάλη συνεισφορά της Prosperty σε μια παραδοσιακή αγορά όπως αυτή του Real Estate. Παρά τη ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη, ο κλάδος της αγοράς ακινήτων δεν είχε καταφέρει να ενσωματώσει καινοτόμες εφαρμογές, αφήνοντας πολλά περιθώρια για παροχή μη ποιοτικών υπηρεσιών που προκαλούσαν πολλές στρεβλώσεις. Αν η ψηφιοποίηση είναι ο θεμέλιος λίθος της διαφάνειας των συναλλαγών, αφού προσφέρει ταχύτητα και ευκολία παρέχοντας όλα τα στοιχεία σε πραγματικό χρόνο, τα δεδομένα, οι υπηρεσίες προσωποποιημένης εξυπηρέτησης βασισμένες σε Artificial Intelligence (AI) και οι Machine Learning αλγόριθμοι ανάλυσης δεδομένων, θα αποτελέσουν το κλειδί για την επιτυχημένη και στοχευμένη επενδυτική απόφαση τόσο των θεσμικών όσο και των μεμονωμένων ιδιοκτητών αλλά και αγοραστών ακινήτων τα επόμενα χρόνια.
-Ολοκληρώσατε με επιτυχία το seed financing ύψους 1.1. ευρώ. Ποια είναι τα επόμενα βήματα; θα αναζητήσετε νέο γύρο χρηματοδότησης; Ποιοι είναι οι στρατηγικοί στόχοι της Prosperty;
Στρατηγικός στόχος της Prosperty είναι να εδραιωθεί ως ηγέτης του ψηφιακού μετασχηματισμού του real estate στην Ελλάδα με τα πιο έμπιστα και έγκυρα δεδομένα, παρέχοντας καινοτόμες λύσεις σε ιδιώτες, επενδυτές και θεσμικούς φορείς, όπως τράπεζες και funds. Την ερχόμενη πενταετία αρκετές χιλιάδες ακίνητα πρόκειται να επαναδιατεθούν στην αγορά, τα οποία τώρα είναι δεσμευμένα ως ανακτήσιμες εγγυήσεις κόκκινων δανείων. Στόχος μας είναι να συμβάλλουμε στην αποτελεσματική αξιοποίηση τους, εξασφαλίζοντας αφενός κέρδη για τους ιδιοκτήτες, αφετέρου προσφέροντας πραγματικές και βιώσιμες ευκαιρίες για τους πολίτες αυτής της χώρας αλλά και τους ξένους επενδυτές. Στην Prosperty το επόμενο χρονικό θα επενδύσουμε εντατικά προς την ανάλυση και αξιοποίηση δεδομένων εμπλουτίζοντας διαρκώς το προϊόν μας και με νέες υπηρεσίες χρηματοοικονομικού και ασφαλιστικού χαρακτήρα, πάντα περί των ακινήτων.
H Prosperty αυξάνει το αποτύπωμα της στην Ελληνική αγορά με γοργά βήματα. Ήδη διαχειριζόμαστε πάνω από 500 ακίνητα συνολικής αξίας 300εκ ευρώ και οι πρώτες συναλλαγές έχουν κλείσει επιτυχώς. Η ολοκλήρωση πραγματικών συναλλαγών και η απευθείας πρόσβαση σε περισσότερες από 120 χώρες δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ταχεία ανάπτυξη της εταιρείας μέσα στο 2021. Ένας νέος γύρος χρηματοδότησης είναι στις σκέψεις μας με στόχο την εγκαθίδρυση μας στην Ελληνική αγορά αλλά και τη δυναμική επέκταση μας πλέον και σε άλλες χώρες.