Σε συνέχεια της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης και με φόντο τις πρωτοφανείς προκλήσεις και πολλαπλές κρίσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ, το Κοινοβούλιο προτείνει θεσμικές αλλαγές.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά να γίνουν μεταρρυθμίσεις που θα βελτιώσουν την ικανότητα δράσης της ΕΕ και θα ενισχύσουν τη συμμετοχή των πολιτών στη λήψη των αποφάσεων. Ανάμεσα στις προτάσεις που υπέβαλαν οι ευρωβουλευτές ξεχωρίζουν οι εξής:
· Να δημιουργηθεί ένα πραγματικά «διθάλαμο» νομοθετικό σώμα και να αποφεύγονται τα αδιέξοδα μέσω περισσότερων αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία και βάσει της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας.
· Να δοθεί στο Κοινοβούλιο πλήρες δικαίωμα νομοθετικής πρωτοβουλίας και ρόλος συννομοθέτη σχετικά με τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ.
· Να αναθεωρηθούν οι κανόνες που αφορούν τη σύνθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και να μετονομαστεί αυτή σε «Ευρωπαϊκή Εκτελεστική Εξουσία». Συγκεκριμένα, οι ευρωβουλευτές προτείνουν να εκλέγει το Κοινοβούλιο τον ή την Πρόεδρο της Επιτροπής και στη συνέχεια να επικυρώνει την εκλογή αυτή το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο – να αντιστραφεί δηλαδή η διαδικασία που ακολουθείται σήμερα. Επίσης ζητούν οριστεί μέγιστο όριο για τον αριθμό των Επιτρόπων (15, εκ περιτροπής μεταξύ των κρατών μελών), να μπορεί ο ή η Πρόεδρος της Επιτροπής να επιλέγει Επιτρόπους βάσει πολιτικών προτιμήσεων, διασφαλίζοντας παράλληλα τη γεωγραφική και δημογραφική ισορροπία, αλλά και να θεσπιστεί μηχανισμός πρότασης μομφής κατά μεμονωμένων Επιτρόπων.
· Να ενισχυθεί σημαντικά η διαφάνεια στο Συμβούλιο με τη δημοσίευση των θέσεων των κρατών μελών επί νομοθετικών ζητημάτων.
· Να ενισχυθεί η φωνή των πολιτών υποχρεώνοντας την ΕΕ να θεσπίσει κατάλληλους μηχανισμούς συμμετοχής τους στη λήψη αποφάσεων και να δοθεί μεγαλύτερος ρόλος στα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα.
Περισσότερη συνεργασία σε επίπεδο ΕΕ
Οι ευρωβουλευτές ζητούν περισσότερες αρμοδιότητες για την ΕΕ σε θέματα που σχετίζονται με το περιβάλλον. Προτείνουν επίσης να αποκτήσει η ΕΕ συναρμοδιότητα για τους ακόλουθους τομείς, οι οποίοι εμπίπτουν αυτή τη στιγμή στην αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών μελών: δημόσια υγεία (ειδικά διασυνοριακές απειλές και συμπεριλαμβανομένων των σεξουαλικών και αναπαραγωγικών δικαιωμάτων), πολιτική προστασία, βιομηχανία και εκπαίδευση. Το Κοινοβούλιο καλεί να διευρυνθούν περαιτέρω και οι κοινές αρμοδιότητες που έχει η ΕΕ στους τομείς της ενέργειας, των εξωτερικών υποθέσεων, της εξωτερικής ασφάλειας και άμυνας, της πολιτικής για τα εξωτερικά σύνορα και των διασυνοριακών υποδομών.
Η έκθεση, η οποία εγκρίθηκε με 305 ψήφους υπέρ, 276 κατά και 29 αποχές, καταρτίστηκε από πέντε συνεισηγητές που εκπροσωπούν ευρεία πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο. Το συνοδευτικό ψήφισμα εγκρίθηκε με 291 ψήφους υπέρ, 274 κατά και 44 αποχές. Οι δηλώσεις των πέντε ευρωβουλευτών είναι διαθέσιμες εδώ (στα αγγλικά).
Εγκρίνοντας αυτή την έκθεση, το Κοινοβούλιο ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών για μια πιο αποτελεσματική και δημοκρατική ΕΕ, σύμφωνα με τις προτάσεις της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης.
Επόμενα βήματα
Οι ευρωβουλευτές επανέλαβαν το αίτημά τους για αναθεώρηση των Συνθηκών της ΕΕ και κάλεσαν το Συμβούλιο να «υποβάλει αμέσως και χωρίς συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τις προτάσεις» αυτές. Εναπόκειται τώρα στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ να συγκαλέσουν την σχετική Συνέλευση, απόφαση που μπορεί να ληφθεί με απλή πλειοψηφία. Η Ισπανική Προεδρία του Συμβουλίου έχει δεσμευτεί να καταθέσει τις προτάσεις στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Δεκέμβριο. Μάθετε περισσότερα για τον τρόπο με τον οποίο τροποποιούνται οι Συνθήκες της ΕΕ.
