Γράφει ο Γιαμιάς Θεόδωρος, Γενικός Διευθυντής NKFG
Από την προηγούμενη εβδομάδα 24/2/20 ξεκίνησε η χειρότερη κρίση των τελευταίων ετών καθώς ξεκίνησε η επέκταση της επιδημίας του κορονοϊού σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η ανησυχία και τα έντονα μέτρα πρόληψης και καταστολής του φαινομένου, δημιούργησαν ήδη σοβαρές επιπλοκές στην παγκόσμια οικονομία καθώς: Αεροπορικές εταιρείες ακυρώνουν συνεχώς δρομολόγια (μόνο στην Αμερική έχουν ακυρωθεί πάνω από 200.000 πτήσεις…..) , ακυρώνονται πάσης φύσεως γεγονότα, που απαιτούν ‘’συνάθροιση για την τέλεση’’, όπως εκθέσεις, συνέδρια, αγώνες, εκδηλώσεις ψυχαγωγίας παντός τύπου, απαγόρευση μετακινήσεων, καραντίνες κτλ.
Πολυεθνικές εταιρείες κλείνουν δομές, ενώ μεγάλα εργοστάσια αναστέλουν την λειτουργία τους προκαλώντας ‘’έμφραγμα’’ στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Ο πανικός που είναι ο χειρότερος σύμβουλος για την αντιμετώπιση οποιουδήποτε προβλήματος, ‘’επιβάλεται’’ με ένα πολύ επιδέξιο τρόπο σε διεθνές επίπεδο…
Παρόλα αυτά, τα δεδομένα δείχνουν ότι: Στην Αμερική τα θύματα της επιδημίας είναι ακόμη σε μονοψήφιο αριθμό, με τον πανικό να κορυφώνει τη στιγμή που το 2018 σύμφωνα με επίσημα στοιχεία έχασαν την ζωή τους πάνω από 80.000 αμερικανοί πολίτες από την εποχική γρίπη ‘’χωρίς να ανοίξει μύτη’’…. , ούτε ‘’breaking news’’ ούτε ‘’headlines’’ ούτε τίποτα … Η ζωή συνεχίστηκε κανονικά, η ίδια εικόνα πάνω κάτω υπήρχε και σε πολλές άλλες χώρες.
Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που ένας ιός χτυπά την ‘’αγορά’’, το 2003 ο S&P έπεσε 13% λόγω του SARS VIRUS SCARE, για να κάνει ένα rally της τάξης του 20% στους επόμενους τρείς μήνες, το 2015 ο S&P πάλι έχασε 13% λόγω του ZIKA VIRUS SCARE , για να ανακάμψει στη συνέχεια με ένα rally 17%.
Ερχόμενοι στο σήμερα (και μέχρι την ώρα που γράφέται το κείμενο) ο S&P λόγω του covid 19, καταγράφει απώλειες της τάξης του 16% (με τάση να αυξηθούν) και την αγωνία να συνεχίζεται…
Επίσης μετά την άνοιξη (με την επικράτηση Biden για το χρίσμα των δημοκρατικών) είναι πολύ πιθανό η αγορά να αρχίσει να ανησυχεί για το ενδεχόμενο ‘’επικράτησης δημοκρατικού υποψηφίου’’ με ότι αυτό συνεπάγεται …, ενώ μεγάλη ανησυχία επικρατεί για την συμπεριφορά των ρομποτικών και αλγορυθμικών συστημάτων συναλλαγών που χρησιμοποιούν όλοι οι ‘’μεγάλοι παίκτες’’ και τα οποία χρησιμοποιούν παρεμφερή λογισμικά βασισμένα στο momentum.
Oσο αφορά στην δική μας αγορά η παρούσα πτώση εκτός του μεγέθους και της ευκολίας με την οποία υποχωρεί, δείχνει ξεκάθαρα ότι μένουν πολλά να γίνουν ακόμη μέχρι να ωριμάσουν οι συνθήκες και να δούμε υψηλότερα νούμερα και καλύτερες μέρες. Η ‘’αγελαία συμπεριφορά’’ δεν συνάδει με τα θεμελιώδη και τις προοπτικές κάποιων τουλάχιστον εταιρειών και η αγορά θα διορθώσει την στρέβλωση αργά ή γρήγορα.
Στην αρχή του χρόνου είχαμε τονίσει την ύπαρξη ‘’αστάθμητων πραγόντων’’ που θα μπορούσαν να μας δημιουργήσουν πρόσθετα προβλήματα , δυστυχώς το μεταναστευτικό εξελίσεται σε ‘’μαύρο κύκνο’’ για την οικονομία μας (και όχι μόνο) , ενώ και η Ευρωπαική Ενωση, με τον απίστευτα αργό ρυθμό που κινείται, τη ΜΗ ενιαία γραμμή, και τα ιδιοτελή συμφέροντα σε όλα τα επίπεδα άσκησης πολιτικής , δείχνει να εξελίσεται σε ουραγό των εξελίξεων στην παγκόσμια σκακιέρα , συμπαρασύροντας όμως με αυτό τον τρόπο και τα μέλη (κράτη) που απαρτίζουν τον ιστό της ‘’μπλεγμένα άσχημα’’ σε αυτόν…
Κατόπιν τούτων η αμερικάνικη αγορά σύντομα με τον ένα ή άλλο τρόπο θα βρεί τον δρόμο της εκ νέου , τα σενάρια είναι συγκεκριμένα ενώ πάγια αρχή της στήλης είναι ότι όσοι σοβαρά ασχολούνται δεν έχουν να φοβηθούν και πολλά (ενώ δημιουργούνται και εξαιρετικές ευκαιρίες)… Οσο αφορά στην Ελληνική Κεφαλαιαγορά είναι σαφές ότι μια σειρά ‘’ζητημάτων εκτός χρηματιστηρίου θα καθορίσουν την πορεία του ‘’, και αυτό από μόνο του σαν δεδομένο είναι αρνητικό για την αγορά.
Η οικονομική ιστορία διδάσκει ότι: Οι φυσικές και άλλες καταστροφές μπορούν να περικόψουν την ανάπτυξη της οικονομίας βραχυπρόθεσμα, αλλά δεν αλλάζουν τις μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης. Ο οικονομικός αντίκτυπος από τον covid 19 λόγω των αποτρεπτικών μέτρων που λάμβάνονται, θα ωθήσει τις χώρες να πάρουν τα κατάλληλα μέτρα , πολιτικής και χρηματοοικονομικής κατεύθυνσης ώστε να αντιμετωπιστεί και ξεπεραστεί το πρόβλημα όπως γινόταν σε κάθε φυσική καταστροφή, δεν υπάρχει διαφορά.