Γράφει η Κυρέλα Πέτρου
Στη σημερινή πραγματικότητα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, οι επιχειρήσεις καλούνται να λειτουργήσουν μέσα σε ευμετάβλητα πλαίσια και να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς τους. Περισσότερο από κάθε άλλη φορά, τα ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholders) απαιτούν από αυτές να λειτουργούν με υπευθυνότητα και διαφάνεια. Όλο και περισσότερο –ανεξάρτητα από το μέγεθός τους– οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν την αυξανόμενη σημασία της φήμης τους και των κινδύνων που την επηρεάζουν, ενώ αποδέχονται τη σημασία και τα οφέλη που προκύπτουν από την εφαρμογή υπεύθυνων επιχειρηματικών πρακτικών.
Στο πλαίσιο της κλιματικής κρίσης και της αποδυναμωμένης κοινωνικής συνοχής που βιώνουμε, τα ενδιαφερόμενα μέρη μιλούν για κινητοποίηση, ανάληψη ηγεσίας και συλλογική δράση, για την οικοδόμηση μιας ευημερούσας και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνίας, επιδιώκοντας παράλληλα τη συμβολή στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Η πανδημία και οι συνέπειές της είχαν ως αποτέλεσμα τη διεύρυνση του κοινωνικού χάσματος και έκαναν πιο αισθητές από ποτέ τις ανισότητες μεταξύ των διαφόρων κοινωνικών ομάδων, καθώς οι πιο ευάλωτοι επηρεάστηκαν, και συνεχίζουν να επηρεάζονται, σε μεγάλο βαθμό.
Θέματα όπως η διαφάνεια των εταιρικών δραστηριοτήτων και των συναλλαγών, η πλήρης ενημέρωση, η σήμανση και ιχνηλασιμότητα των προϊόντων της, η διασφάλιση της ποιότητας και της ασφάλειάς τους, ο σεβασμός των δικαιωμάτων του καταναλωτή, η υπεύθυνη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας κ.ά. βρίσκονται στο επίκεντρο της επιχειρηματικής προσπάθειας βελτίωσης για αειφορία.
Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) αποτελεί την ουσιαστική έκφραση της κοινωνικής υπευθυνότητας των επιχειρήσεων. Το εργασιακό περιβάλλον είναι μία από τις περιοχές που χρήζουν κοινωνικής υπευθυνότητας και στις οποίες οι επιχειρήσεις μπορούν να εφαρμόσουν προγράμματα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Επιπλέον, πολιτικές ΕΚΕ μπορούν να ασκηθούν σε τομείς όπως το περιβάλλον και η βιώσιμη διαχείρισή του, ο άνθρωπος και η παιδεία.
Με την εφαρμογή των πρακτικών κοινωνικής υπευθυνότητας επιτυγχάνεται η δημιουργία μιας αμφίδρομης σχέσης με οφέλη για όλους τους συμμετέχοντες. Ένα τέτοιο πλέγμα κοινωνικής δράσης συμπεριλαμβάνει μετόχους, προμηθευτές, εργαζομένους, αλλά και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο στο οποίο δραστηριοποιούμαστε.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε μια φιλόδοξη και ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων, με σκοπό τη βελτίωση της ροής χρημάτων προς βιώσιμες δραστηριότητες σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η νέα ευρωπαϊκή οδηγία για την εταιρική αναφορά βιωσιμότητας (CSRD-Corporate Sustainability Reporting Directive) προτείνεται ως θεμέλιο για την επίτευξη μιας βιώσιμης οικονομίας. Απαιτεί από τις εταιρείες να μοιράζονται πιο στοχευμένες, αξιόπιστες και εύκολα προσβάσιμες πληροφορίες ως βάση για βιώσιμη λήψη αποφάσεων.
Tα δεδομένα ESG (Environmental, Social and Governance) αναφέρονται σε μετρήσεις που σχετίζονται με άυλα περιουσιακά στοιχεία εντός της επιχείρησης. Μελέτες καταδεικνύουν ότι τα άυλα περιουσιακά στοιχεία αποτελούν ένα αυξανόμενο ποσοστό της μελλοντικής αξίας της επιχείρησης. Ενώ υπάρχουν πολλοί τρόποι να σκεφτούμε τις μετρήσεις άυλων περιουσιακών στοιχείων, αυτοί οι τρεις βασικοί παράγοντες μαζί αποτελούν μια «ετικέτα» που έχει υιοθετηθεί σε ολόκληρη τη χρηματοοικονομική βιομηχανία. Χρησιμοποιούνται για χιλιάδες σκοπούς, με απώτερο στόχο τη μέτρηση στοιχείων που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα και τον κοινωνικό αντίκτυπο μιας επιχείρησης.
Ειδικότερα, πρόκειται για τα κριτήρια που σχετίζονται με τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιδόσεις των εταιρειών, καθώς και τις επιδόσεις στην εταιρική διακυβέρνηση, και τις βοηθούν να δημοσιοποιούν σημαντικές και χρήσιμες πληροφορίες για λήψη αποφάσεων από τους επενδυτές και τις τράπεζες. Οι επιχειρήσεις που ενσωματώνουν τέτοια κριτήρια στη στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης επιδεικνύουν μεγαλύτερη διαφάνεια και γίνονται πιο «ελκυστικές» για επενδυτές, και λαμβάνουν πιο εύκολα χρηματοδότηση από τράπεζες, καθώς αποδεικνύουν με αυτόν τον τρόπο τη βιωσιμότητά τους.
Πρόσφατα, το ελληνικό χρηματιστήριο απέκτησε δείκτη ESG και στη συνέχεια η κ. Βασιλική Λαζαράκου, πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και μέλος του Management Board της ESMA, μας μιλάει για τη σημασία του και τη μέχρι τώρα πορεία του.
Κυρία Λαζαράκου, πόσο σημαντική είναι η υιοθέτηση στρατηγικής ESG ως μοχλού ανάπτυξης των επιχειρήσεων και προσέλκυσης κεφαλαίων;
Η ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG (Περιβάλλον-Κοινωνία-Διακυβέρνηση) και η μετάβαση σε ένα βιώσιμο μέλλον με όρους ESG είναι πλέον μονόδρομος, ιδιαίτερα για τις επιχειρήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεδομένης της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και των κεφαλαίων που θα διατεθούν για τον μετασχηματισμό της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από το 2019, με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, έθεσε ως αναπτυξιακή στρατηγική ολόκληρης της Ευρώπης τη μετάβαση σε μια καθαρή, κυκλική οικονομία. Μάλιστα, για τον σκοπό αυτό, αναμένεται μια κινητοποίηση βιώσιμων επενδύσεων ύψους τουλάχιστον 1 τρισ. ευρώ κατά την επόμενη δεκαετία, δίδοντας μεγάλη βαρύτητα στην υποστήριξη αυτών που πλήττονται περισσότερο από τη μετάβαση.
Ως προς τη σημασία που δίδεται, πλέον, από τους επενδυτές στα θέματα ESG και στον τρόπο που οι εταιρείες ενσωματώνουν στη στρατηγική τους τα κριτήρια αυτά είναι δεδομένο ότι είναι ολοένα και αυξανόμενη. Κατά τη γνώμη μου, αυτό είναι γιατί τα κριτήρια αυτά δεν είναι τίποτα άλλο από εκπλήρωση της απαίτησης των καταναλωτών και επενδυτών, αντίστοιχα, για κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνες εταιρείες καθώς και για εταιρείες που έχουν ορθή διακυβέρνηση και διαφάνεια στον τρόπο λειτουργίας τους.
Συνεπώς, οι εισηγμένες εταιρείες που επιθυμούν να είναι ελκυστικές στους επενδυτές θα πρέπει να εφαρμόσουν στρατηγικές ευθυγράμμισης με τα ESG και να αναπτύξουν μια στρατηγική ως προς το πώς θα ενσωματώσουν τα κριτήρια ESG στην πολιτική τους.
Σε δεύτερο στάδιο, θα πρέπει να γίνεται σωστή ενημέρωση ως προς τα κριτήρια αυτά από τις εταιρείες, προκειμένου να γνωρίζουν οι επενδυτές αν οι εταιρείες έχουν ενσωματώσει τέτοια κριτήρια και με ποιον τρόπο.
Σημειώνεται ότι, σε αυτήν τη χρονική στιγμή μάλιστα, διαμορφώνεται και ολοκληρώνεται και το πλαίσιο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας που ρυθμίζει όλα τα σχετικά θέματα γνωστοποιήσεων, με κύριο στόχο την αποφυγή του greenwashing. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη βιώσιμη χρηματοδότηση αποτελεί, λοιπόν, μια σημαντική ευκαιρία και για την ενίσχυση της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων, αλλά και της Ελλάδας συνολικά.
Τι θα λέγατε ότι θα μπορούσαμε να αποκομίσουμε ως πρώτο συμπέρασμα από τη μέχρι τώρα πορεία του δείκτη Athex ESG;
Είναι σημαντικό ότι το ΧΑ προχώρησε στη δημιουργία δείκτη ESG. Η δημιουργία ειδικού δείκτη επιτρέπει στους διαχειριστές να αξιολογήσουν περαιτέρω με βάση συγκεκριμένα κριτήρια τις εισηγμένες εταιρείες.
Θα ήθελα να επισημάνω ότι ο δείκτης έχει μια μικρή ακόμη διάρκεια ζωής (αρχές Αυγούστου) και συνεπώς το χρονικό διάστημα δεν είναι επαρκές για την εξαγωγή συμπερασμάτων. Ωστόσο, κρίνοντας από την αναθεώρηση του δείκτη τον Νοέμβριο, πρέπει να σημειώσουμε δύο θετικά στοιχεία. Προστέθηκαν κι άλλες εταιρείες, οι οποίες πληρούσαν τα κριτήρια καταλληλόλητας, και επιπλέον αυξήθηκε το βάρος των εταιρειών, το οποίο λαμβάνει φυσικά και την ESG βαθμολόγηση των εταιρειών.
Συνεπώς, διαπιστώνεται ολοένα και μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση των εισηγμένων εταιρειών στα θέματα ESG και αντίστοιχα παρατηρείται μια θετική ένδειξη της σημασίας που αρχίζουν να δίδουν στα θέματα αυτά.
Τα κριτήρια ESG διαμορφώνουν μια νέα πραγματικότητα στις επενδύσεις και οι εταιρείες οι οποίες θα προσαρμοστούν και θα διαμορφώσουν κατάλληλα τη στρατηγική τους θα είναι αυτές που θα καταστούν σε βάθος χρόνου ανταγωνιστικές σε ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο.
ΕΚΕ και ΜμΕ
Ο ρόλος των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜμΕ) είναι καταλυτικός για την ευρωπαϊκή και εθνική οικονομία. Τα περισσότερα από 25 εκατομμύρια των ΜμΕ της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελούν το μεγαλύτερο κομμάτι της ευρωπαϊκής αγοράς: δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας, προωθούν καινοτομίες και στηρίζουν την οικονομία των τοπικών κοινοτήτων.
Παραδοσιακά, οι ΜμΕ ασχολούνται με την ΕΚΕ οικειοθελώς, παρακινούμενες από προσωπική αίσθηση ευθύνης του ιδιοκτήτη. Παράλληλα, η εμπειρία έχει δείξει ότι σε μεγάλο βαθμό οι ΜμΕ δεν γνωρίζουν τον βαθμό επίδρασής τους στο περιβάλλον και στην κοινωνία.
Η εμπλοκή των ΜμΕ με την ΕΚΕ είναι δυνατό να οδηγήσει σε πολλαπλά οφέλη τόσο για τις ίδιες όσο και για τα ενδιαφερόμενα μέρη τους, όλους εκείνους δηλαδή που επηρεάζονται από ή τις επηρεάζουν στη λειτουργία τους, αποτελώντας τελικά μια νέα μορφή «επιχειρηματικού κεφαλαίου».
Το επιχειρηματικό περιβάλλον στις μέρες μας αλλάζει γοργά. Οι ιδιοκτήτες και τα στελέχη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων καλούνται σήμερα να κατανοήσουν πως ό,τι θεωρούσαμε δεδομένο στο παρελθόν για το φυσικό περιβάλλον, τις σχέσεις με τον άνθρωπο, την κοινωνία και τον ρόλο των επιχειρήσεων, μεταβάλλεται.
Κύρια προσπάθεια των ΜμΕ, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, δεδομένων των συνθηκών, είναι ο καθημερινός αγώνας για συνέχιση της λειτουργίας. Επομένως, η προσέγγισή της ΕΚΕ από πλευράς τους θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στις ειδικές συνθήκες και ανάγκες τους.
Πολλοί είναι οι παράγοντες που έκαναν το θέμα της κοινωνικής ευθύνης των επιχειρήσεων επίκαιρο, όχι μόνο για τις μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά και για τις μικρομεσαίες, δημιουργώντας ένα νέο πλαίσιο, μέσα στο οποίο οι επιχειρήσεις καλούνται σήμερα να αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες προσδοκίες όλων των ενδιαφερόμενων μερών απέναντι στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν και συμπεριφέρονται. Ειδικότερα:
- Παγκοσμιοποίηση: Η παγκοσμιοποίηση και η απελευθέρωση των αγορών, με τα αμφισβητούμενα αποτελέσματά τους.
- Ανάπτυξη της Κοινωνίας των Πολιτών: Η ενίσχυση της ευαισθησίας των πολιτών σε θέματα προστασίας του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος.
- Αστικοποίηση: Η αυξανόμενη αστικοποίηση των πληθυσμών, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες.
- Γνώση: Η κοινωνία της γνώσης, της νέας τεχνολογίας και του πλουραλισμού της πληροφόρησης.
- Βιώσιμη Ανάπτυξη: Η βιώσιμη ανάπτυξη, που υποδηλώνει την οικονομική ανάπτυξη που είναι οικολογικά ευαίσθητη και κοινωνικά δίκαιη.
Έρευνα: Εκθέσεις Βιωσιμότητας ESG & Sustainability
Οι τάσεις στην Ελλάδα
Αναγνωρίζοντας ότι η ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG στη στρατηγική μιας επιχείρησης αποτελεί κομβικό παράγοντα για την εξασφάλιση μακροπρόθεσμης επιτυχίας, η Grant Thornton στην Ελλάδα πραγματοποίησε εξειδικευμένη έρευνα επί των συνολικά δημοσιευμένων στην Ελλάδα Εκθέσεων Βιωσιμότητας ESG & Sustainability για την τελευταία διετία (δημοσιεύσεις έως 17 Νοεμβρίου 2021). Το δείγμα της έρευνας αφορά σε 118 απολογισμούς επιχειρήσεων από 32 διαφορετικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας.
Η έρευνα εστιάζεται στο κατά πόσον οι Απολογισμοί που δημοσιεύονται στην Ελλάδα ευθυγραμμίζονται με σχετικά διεθνή πρότυπα και οδηγίες που έχουν δοθεί από παγκοσμίως αναγνωρισμένους φορείς στα θέματα ESG και, μεταξύ άλλων κριτηρίων, εκτιμά το ποσοστό των Απολογισμών που επιβεβαιώνονται από τρίτο ανεξάρτητο φορέα, καθώς και το ποσοστό των εταιρειών που υποστηρίζουν τους Παγκόσμιους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (UN SDGs).
Κύρια συμπεράσματα
Η δημοσίευση Εκθέσεων/Απολογισμών Βιωσιμότητας (ESG Reports) στη χώρα μας έχει να επιδείξει πολύ υψηλό ποσοστό συμμόρφωσης με διεθνή πρότυπα και οδηγίες. Σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποιήθηκε, το 75% των Εκθέσεων που συνολικά δημοσιεύθηκαν έως τον Νοέμβριο του 2021 δήλωσαν πως έχουν εφαρμόσει τα διεθνή πρότυπα GRI standards, ενώ το 34% αυτών επιβεβαιώνεται από τρίτο ανεξάρτητο φορέα (εξωτερική επαλήθευση/διασφάλιση).
Αντίθετα από ό,τι θα περίμενε κανείς, μόνο το 46% των εταιρειών που δημοσίευσαν Απολογισμό για τα έτη 2019-2020 είναι εισηγμένες εταιρείες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, με το 54% να είναι μη εισηγμένες και ένα αξιόλογο ποσοστό, το 22%, να είναι μικρομεσαίες εταιρείες.
Η τάση που βλέπουμε σχετικά με την περιοδικότητα της δημοσίευσης, το 81% των εταιρειών εκδίδουν σε ετήσια βάση Απολογισμό Εταιρικής Υπευθυνότητας/Βιώσιμης Ανάπτυξης, ενώ το υπόλοιπο 19% προτιμούν να εκδίδουν ανά διετία ή και τριετία. Τέλος, από το σύνολο των εισηγμένων εταιρειών στο Χρηματιστήριο Αθηνών μόνο το 42% αυτών δημοσιεύουν ετήσιο Απολογισμό ESG.
Με βάση τα στοιχεία της έρευνας, το 39% των εταιρειών προωθούν τον Απολογισμό τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το 95% των εταιρειών αναρτούν τον Απολογισμό ESG στην ιστοσελίδα τους, ενώ το 63% των εταιρειών που δημοσιεύουν Απολογισμό ESG έχουν σημαντική παρουσία και στο εξωτερικό.
Απολογισμοί βάσει GRI Standards ή/και UN COP
Το 36% των Απολογισμών που μελετήθηκαν αποτελούν Αναφορά Προόδου σύμφωνα με τις 10 Αρχές του UN Global Compact. Το 75% των εταιρειών που μελετήθηκαν δημοσιεύουν Απολογισμό Εταιρικής Υπευθυνότητας/Βιώσιμης Ανάπτυξης, εφαρμόζοντας τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες του Οργανισμού GRI (GRI Standards). Το υπόλοιπο 25% των εταιρειών που μελετήθηκαν ακολουθούν διαφορετικές κατευθύνσεις/πρότυπα (UN Global Compact, SDGs κ.ά.) ή απλώς ενσωματώνουν κάποιες βασικές κατευθύνσεις των GRI Standards.
Απολογισμοί και SDGs
Το 82% των εταιρειών αναφέρονται και παρουσιάζουν τους Παγκόσμιους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (UN SDGs), ενώ το 18% αυτών δεν κάνουν καμία αναφορά στους Απολογισμούς τους. Επιπλέον, παρατηρήθηκε πως το 56% των εταιρειών που αποτυπώνουν τη συμβολή τους στους Παγκόσμιους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη συνδέουν και τα ουσιαστικά τους θέματα με συγκεκριμένους στόχους (SDGs), περιγράφοντας αναλυτικότερα τη συμβολή τους σε αυτούς.
Το 34% των Απολογισμών των εταιρειών που μελετήθηκαν διαθέτουν εξωτερική επαλήθευση επιλεγμένων στοιχείων από τρίτο ανεξάρτητο μέρος, ενώ το 66% δεν διαθέτουν. Αυτό σημαίνει πως μόνο 1 στους 3 Απολογισμούς ελληνικών επιχειρήσεων έχει λάβει εξωτερική επαλήθευση από τρίτο μέρος.
Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης ΟΗΕ (Sustainable Development Goals-SDGs)
Η υιοθέτηση της Agenda 2030 των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) με τους 169 υποστόχους (targets) τους, τον Σεπτέμβριο του 2015, από όλα τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ, αποτελεί ορόσημο για τη διεθνή κοινότητα, καθώς για πρώτη φορά τέθηκαν διεθνώς «οικουμενικοί» στόχοι, τους οποίους καλούνται να υλοποιήσουν όλες οι χώρες από κοινού, τόσο ανεπτυγμένες όσο και αναπτυσσόμενες.
Στο πλαίσιο αυτό, η Agenda 2030 αποτελεί το θεματολόγιο της διεθνούς κοινότητας για την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης για όλους –δηλαδή μιας οικονομικής ανάπτυξης που θα εγγυάται την κοινωνική ευημερία χωρίς αποκλεισμούς και την προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων, προς όφελος όχι μόνο των σημερινών αλλά και των μελλοντικών γενεών– έως το 2030.
Υπό αυτό το πρίσμα, όλοι οι SDGs είναι μεταξύ τους αλληλένδετοι και, ως εκ τούτου, απαιτούν μια πολύ πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση όλων των τομέων πολιτικής, από την αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (SDG 1), τη διασφάλιση καθολικής πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας (SDG 3) και εκπαίδευσης (SDG4), την εξασφάλιση της πλήρους απασχόλησης και αξιοπρεπούς εργασίας για όλους (SDG8), τη μείωση των κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων (SDG 10) έως την εξασφάλιση της ολοκληρωμένης διαχείρισης των υδατικών πόρων (SDG 6), την προώθηση των ΑΠΕ και της ενεργειακής αποδοτικότητας (SDG 7) και την προστασία και βιώσιμη διαχείριση των θαλασσών (SDG 14).
Περιλαμβάνουν, τέλος, και Στόχους οριζόντιου χαρακτήρα, όπως η οικοδόμηση αποδοτικών, αξιόπιστων και διάφανων θεσμών (SDG 16) και η ενίσχυση και προώθηση ανοιχτών, συμμετοχικών και δημοκρατικών διαδικασιών ως μέσα για την εφαρμογή τους (SDG 17).
Σημειώνεται ότι οι Στόχοι που αφορούν σε τομείς θεματικής αρμοδιότητας του ΥΠΕΝ αντιστοιχούν σε περίπου 7 από τους συνολικά 17 Στόχους (βλ. SDG 6-ύδατα, SDG 7-βιώσιμη ενέργεια, SDG 11-βιώσιμες πόλεις, SDG 12-βιώσιμα πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης, SDG 13-κλιματική αλλαγή, SDG 14-θαλάσσιο περιβάλλον, SDG 15-βιοποικιλότητα), με τους περιβαλλοντικούς SDGs να λειτουργούν ως «καταλύτης» για την επίτευξη όλων των υπόλοιπων Στόχων.
Για την Ελλάδα, οι SDGs παρέχουν μια σημαντική ευκαιρία για την ανάκαμψη και μετάβαση προς ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, με ισορροπία μεταξύ των τριών πυλώνων, οικονομικού, κοινωνικού και περιβαλλοντικού. Η υλοποίησή τους δε ξεπερνά τα όρια και τις αρμοδιότητες της κυβέρνησης και των υπουργείων και αφορά στο σύνολο των κοινωνικών εταίρων, από τον ιδιωτικό τομέα και την τοπική αυτοδιοίκηση έως την ακαδημαϊκή κοινότητα, τις ΜΚΟ και τις οργανώσεις πολιτών, οι οποίοι θα πρέπει να συμπράξουν για την επίτευξή τους.
Η διεθνής κοινότητα παραμένει σταθερά προσηλωμένη στην επίτευξη των SDGs έως το 2030, καθώς οι Στόχοι επικεντρώνονται στο να μη «μείνει κανείς πίσω» (“leaving no one behind”) και στην άρση των ανισοτήτων κάθε είδους. Ως εκ τούτου, κατά την πρώτη Σύνοδο του Φόρουμ Υψηλού Πολιτικού Επιπέδου του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (UN HLPF) σε επίπεδο πρωθυπουργών, στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών (SDG Summit, Σεπτέμβριος 2019), υιοθετήθηκε Πολιτική Διακήρυξη που ορίζει την δεκαετία 2020-2030 ως «Δεκαετία Δράσης για την επίτευξη της Βιώσιμης Ανάπτυξης και των SDGs», δίνοντας πρωτίστως έμφαση στους Στόχους εκείνους με καταληκτική ημερομηνία το 2020, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι περιβαλλοντικοί και σχετίζονται με τη θαλάσσια και χερσαία βιοποικιλότητα (υποστόχοι των SDGs 14 και 15).
Σε επίπεδο ΕΕ, οι SDGs αποτελούν κεντρική συνιστώσα της νέας Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (EU Green Deal), η οποία θα παρέχει επιπλέον και το πλαίσιο των προγραμμάτων ανάκαμψης από την πανδημία προς την κατεύθυνση μιας πράσινης και βιώσιμης ανάκαμψης για όλα τα κράτη-μέλη (“build back better and greener”). Παράλληλα, ενσωματώνονται πλήρως στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο (βλ. Ετήσια Στρατηγική για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη 2020) ενώ πλέον το παράρτημα Ε των ετήσιων Εθνικών Εκθέσεων είναι αφιερωμένο στην πορεία επίτευξης των Στόχων σε κάθε κράτος-μέλος, με παρουσίαση ποσοτικών δεδομένων/δεικτών της Eurostat (βλ. Έκθεση για την Ελλάδα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου-2020).
Τέλος, καταβάλλεται προσπάθεια ώστε να εκπονηθεί μια ολοκληρωμένη Στρατηγική από τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με χρονοδιαγράμματα, πλέγμα πολιτικών, χρηματοδοτικά και νομοθετικά εργαλεία κ.λπ., προκειμένου να εξασφαλιστεί η επίτευξη των SDGs από την ΕΕ (εντός ΕΕ, αλλά και εκτός) έως το 2030.
ΟΠΩΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΧΡΗΜΑ
