Νέα στοιχεία έρχονται στο φως για το «σκάνδαλο» της Novartis, ανατρέποντας τα δεδομένα και το αφήγημα της κυβέρνησης. Όπως αποκαλύπτει το virus.com.gr, πολύμηνη εσωτερική έρευνα της ίδιας της εταιρείας εντόπισε στοιχεία, που δεν επιβεβαιώνουν τις μαρτυρίες των 3 μυστικών μαρτύρων.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, η έρευνα Ελλήνων και ξένων νομικών στα αρχεία της εταιρείας για λογαριασμό της συνεχίζεται. Μέχρι στιγμής, τα στοιχεία που έχουν αναλυθεί και διερευνηθεί αφορούν 3 βασικούς τομείς: πιθανό χρηματισμό πολιτικών προσώπων, προμήθεια εμβολίων για την πανδημία της γρίπης και το περιβόητο πρόγραμμα Harvard Project.
Θα ξεκινήσω από το τελευταίο. Διότι με βάση τις καταθέσεις των μαρτύρων, το πρόγραμμα αυτό φτιάχτηκε ειδικά για το χρηματισμό του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος είναι απόφοιτος του φημισμένου αμερικανικού πανεπιστημίου.
Η εσωτερική έρευνα λοιπόν της Novartis δίνει μία τελείως διαφορετική εικόνα. Το Harvard Project αποτελεί διεθνές πρόγραμμα, που έχει οργανώσει η ελβετική εταιρεία σε συνεργασία με το αμερικανικό πανεπιστήμιο, με στόχο τη μελέτη για τη βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας. Ο συνολικός προϋπολογισμός ήταν 1,6 εκατ. ευρώ.
Στις 4-3-2013, πραγματοποιήθηκε στη Βοστώνη μία ευρεία συνάντηση με εκπροσώπους της εταιρείας από 30 χώρες. Εκεί υποβλήθηκαν διάφορες προτάσεις για μελέτη και χρηματοδότηση, από τις οποίες τελικώς επελέγησαν δύο, η μία αφορούσε την Ελλάδα και η άλλη, την Πολωνία.
Η μελέτη για τη χώρα μας αφορούσε την επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στα συστήματα υγείας και υπεύθυνος ανέλαβε ο αείμνηστος Marc Roberts, καθηγητής στο τμήμα Health Policy and Management, ο οποίος ήταν γκουρού στην διεθνή πολιτική υγείας (απεβίωσε αιφνιδίως τον Ιούλιο του 2014). Ο προϋπολογισμός για την Ελλάδα ήταν μόλις 80.000 ευρώ.
Στις 29-30 Οκτωβρίου του 2013 πραγματοποιήθηκε στη Βασιλεία της Ελβετίας και έδρα της Novartis ειδικό workshop για το πρόγραμμα και αποφασίστηκε να γίνει παρουσίαση των συμπερασμάτων στην Αθήνα την άνοιξη. Έτσι, στις 21-3-2014, έγινε ειδική εκδήλωση στο ξενοδοχείο King George (και όχι στο μέγαρο Μουσικής όπως κατέθεσαν οι μάρτυρες), όπου κλήθηκαν και συμμετείχαν Έλληνες επιστήμονες και αξιωματούχοι – ανάμεσά τους και ο Άδωνης Γεωργιάδης.
Η εκδήλωση οργανώθηκε από την εταιρεία Mindwork (ανήκει στη σύζυγο του πρώην υπουργού Οικονομίας και νυν προέδρου της Τράπεζας της Ελλάδας κ. Γιάννη Στουρνάρα) και το κόστος της εκδήλωσης έφθασε τα 20.875 ευρώ και η αμοιβή της εταιρείας να φθάσει τα 3.000 ευρώ.
Η ανάλυση όλων των σχετικών εγγράφων και η διασταύρωση των στοιχείων από ΗΠΑ, Ελβετία και Ελλάδα, που αφορούν στο πρόγραμμα Harvard Project δεν έχει εντοπίσει ούτε ένα ευρώ ή δολάριο που να έχει δοθεί με άμεσο ή έμμεσο τρόπο σε πολιτικό πρόσωπο ή κρατικό αξιωματούχο.
Μεγάλο ενδιαφέρον υπάρχει και με το θέμα της προμήθειας των εμβολίων για την πανδημία της γρίπης το 2009. Οι μάρτυρες έχουν καταθέσει ότι – ανάμεσα στα άλλα – πρέπει να χρηματίστηκε ο τότε υπουργός Υγείας Δημ. Αβραμόπουλος και πως οι μίζες πρέπει να φτάνουν τα 40 εκατ. ευρώ.
Θυμίζουμε ότι η νόσος ξεκίνησε αρχές του έτους από το Μεξικό και μέσα σε λίγους μήνες ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανέβασε την ετοιμότητα στο 6ο επίπεδο, το υψηλότερο μετά από περίπου μισό αιώνα.
Τα στοιχεία που ανέδειξε η εσωτερική έρευνα της Novartis δείχνουν ότι η εταιρεία έκανε συμφωνία μέσω του ΚΕΕΛΠΝΟ στις 31-7-2009 για να προμηθεύσει 3 εκατ. δόσεις του εμβολίου Focetria, έναντι περίπου 24 εκατ. ευρώ. Συνολικά, τότε η ελληνική κυβέρνηση παράγγειλε 8 εκατ. δόσεις από τρεις εταιρείες: Novartis, GSK και Sanofi Pasteur (την αντιπροσώπευση είχε η BIANEX).
Στην πορεία και πριν η εταιρεία αρχίσει να παραδίδει σταδιακά τις δόσεις, η ελληνική πλευρά ζήτησε περισσότερες δόσεις, αλλά η Novartis δήλωσε ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Έτσι, η ελληνική κυβέρνηση προμηθεύτηκε επιπλέον 8 εκατ. δόσεις από άλλη εταιρεία.
Στην πορεία, η Novartis ήταν η πρώτη που ξεκίνησε να παραδίδει τις δόσεις και συνολικά παρέδωσε μόνο 1.425.000 δόσεις του εμβολίου. Στο μεταξύ έγιναν εκλογές, ήρθε στην εξουσία του ΠΑΣΟΚ του κ. Γ. Παπανδρέου και μέχρι τα τέλη του 2009 η νόσος είχε υποχωρήσει σημαντικά.
Έτσι, η νέα ελληνική κυβέρνηση ενημέρωσε τις τρεις εταιρείες ότι δεν θα παραλάβει άλλες δόσεις πλην των αρχικών. Η Novartis αποδέχθηκε το αίτημα των ελληνικών αρχών και δεν διεκδίκησε να πληρωθεί για τις υπόλοιπες δόσεις και τελικώς έλαβε περίπου 11 εκατ. ευρώ.
Επίσης, ο συνολικός τζίρος της Novartis τα προηγούμενα χρόνια από το χώρο των εμβολίων (πλην της πανδημίας γρίπης) πριν πουλήσει το κομμάτι αυτό στην GSK, ήταν περίπου 3 εκατ. ευρώ. Συνεπώς, οι καταθέσεις των μαρτύρων που έκαναν λόγο για μίζες 40 εκατ. ευρώ δεν βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα.
Έχουμε και λέμε λοιπόν: Η Novartis αρνήθηκε να δώσει παραπάνω δόσεις, όταν της ζητήθηκε. Δεν διεκδίκησε νομικά την πληρωμή της όταν ακυρώθηκε από την ελληνική πλευρά η προμήθεια των εμβολίων και τέλος δεν θα ήταν σε θέση να δώσει 40 εκατ. μίζες για να διεκδικήσει υποπολλαπλάσιο τζίρο…
Όλα τα προαναφερόμενα στοιχεία έχουν δοθεί τόσο στις αμερικανικές δικαστικές αρχές όσο και στις ελληνικές. Μένει να δούμε ποια θα είναι η εξέλιξη των ερευνών, τόσο των ελληνικών αρχών όσο και της ίδιας της εταιρείας, ενώ εισερχόμαστε σε δυνητικά προεκλογική περίοδο…
Αιμίλιος Νεγκής
