Οι υποδομές, αρκετές φορές, είναι εφάμιλλες των ευρωπαϊκών προηγμένων χωρών
της Μαρίας Αλιμπέρτη
Ταχύτατα βήματα προόδου έχει κάνει ο κλάδος των ιδιωτικών κλινικών και των διαγνωστικών κέντρων της χώρας, επενδύοντας στη νέα τεχνολογία και εξασφαλίζοντας καλύτερες και ποιοτικότερες θεραπείες στον ασθενή. Παρά το υψηλό κόστος, ο κλάδος της ιδιωτικής υγείας φροντίζει να διαθέτει ισχυρά εργαλεία, ή καλύτερα «όπλα» τεχνολογίας, που ενέχουν καινοτομίες υπέρ της μάχης που δίνει ο ασθενής έναντι των νόσων.
«Ο ιδιωτικός τομέας υγείας απασχολεί άμεσα περισσότερους από 25.000 εργαζομένους, συντηρεί περισσότερες από 30.000 θέσεις εργασίας μέσω έμμεσων συνεργασιών και επενδύει συνεχώς στη βιώσιμη ανάπτυξη με νέες υποδομές, καινούργια ιατρικά πρωτόκολλα και νέες τεχνολογίες» αναφέρει, μεταξύ άλλων, στο ΧΡΗΜΑ ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Κλινικών, κ. Θεόδωρος Χαμακιώτης, αναλύοντας το υψηλό ποσοστό κάλυψης των αναγκών των ασθενών και την αξιοσημείωτη συνεισφορά στην οικονομία της χώρας μας.
Ο ιδιωτικός τομέας υγείας παραμένει στο πλευρό του δημόσιου συστήματος υγείας είτε καλύπτοντας κενά της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, είτε εξυπηρετώντας ασθενείς κατά την υλοποίηση προγραμμάτων πρόληψης της Δημόσιας Υγείας, είτε ακόμη και την περίοδο της πανδημίας με τη συνεφημέρευση, για πρώτη φορά, ιδιωτικών και δημόσιων νοσοκομείων, σε μια μορφή ΣΔΙΤ. Επιδεικνύοντας αντανακλαστικά για τις πραγματικές ανάγκες και με αντίληψη για την παγκόσμια έλλειψη υγειονομικού προσωπικού, ο ιδιωτικός κλάδος υγείας στην Ελλάδα επενδύει και στην ανάπτυξή του, προσφέροντας συνεχείς ευκαιρίες επαγγελματικής εξέλιξης και κατάρτισης, καθώς και οικονομικά κίνητρα. Παράλληλα, μέσω του ιδιωτικού κλάδου υγείας, ανακόπτονται οι ροές επιστημονικού κεφαλαίου στο εξωτερικό, ενώ αποτελεί ελκυστικό πεδίο για να επιστρέψουν επιστήμονες υγείας στη χώρα μας με ευκαιρίες, ώστε να παράγουν ανάλογο ακαδημαϊκό και κλινικό έργο στην ιδιωτική υγεία στην Ελλάδα.
Παρά το γεγονός ότι ο ιδιωτικός κλάδος υγείας βρίσκεται σε αναπτυξιακή τροχιά, μέτρα όπως το clawback και το rebate αποτελούν «ανάχωμα» στην ανοδική του πορεία, δημιουργώντας «τεράστια στρέβλωση της αγοράς και μεγάλο αντικίνητρο για τις επενδύσεις που έχει τόσο ανάγκη το σύστημα υγείας». Τέτοια εμπόδια θα μπορούσαν να παρακαμφθούν με κίνητρα όπως το «επενδυτικό clawback», αρκεί αυτό να περιλαμβάνει και τις επενδύσεις σε καινοτόμο ιατρικό εξοπλισμό και σύγχρονες υποδομές.
Αναφορικά με τις επενδύσεις στην ιδιωτική υγεία, ο πρόεδρος του ΣΕΚ, κ. Θεόδωρος Χαμακιώτης, αναφέρει: «Σε μια εποχή που οι τεχνολογικές εξελίξεις τρέχουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα, ο ρόλος μας ως παρόχων υγειονομικής περίθαλψης μεταλλάσσεται διαρκώς. Η υιοθέτηση αυτών των τάσεων, η προσαρμογή σε νέες μεθοδολογίες και η ενσωμάτωση της καινοτομίας δεν είναι μόνο αναγκαιότητα, αλλά και ευθύνη και καθήκον μας απέναντι στους ανθρώπους που μας εμπιστεύονται τη ζωή τους και τις ζωές των αγαπημένων τους. Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα να σταθώ σε τρεις τεχνολογίες:
Α) Τα ρομποτικά και υβριδικά συστήματα, τα οποία υπάρχουν εδώ και δεκαετίες, αλλά εξελίσσονται συνεχώς και έχουν πεδίο εφαρμογής πλέον σε όλες τις ιατρικές ειδικότητες, από τη Γενική Χειρουργική και την Ορθοπαιδική μέχρι την Ογκολογία, με εντυπωσιακά αποτελέσματα.
Β) Την τεχνητή νοημοσύνη, η οποία αλλάζει ριζικά τον κλάδο της υγειονομικής περίθαλψης. Ήδη, βρίσκει ευρεία εφαρμογή στην ανάλυση των αποτελεσμάτων απεικονιστικών ελέγχων, διαμορφώνοντας νέα στάνταρ στη διάγνωση και αντιμετώπιση πλήθους παθήσεων. Για παράδειγμα, η τεχνητή νοημοσύνη βελτιώνει τη διάγνωση του καρκίνου. Για δεκαετίες, ο κύριος τρόπος για τη διάγνωση της καρκινικής νόσου ήταν η βιοψία, αλλά δεν παρείχε την πλήρη εικόνα του ιστού του οργάνου. Τώρα, οι ψηφιακές σαρώσεις μιας συγκεκριμένης περιοχής που ενδέχεται να επηρεάσουν οι κυτταρικές μεταλλάξεις αποτελούν βασικό συστατικό των σύγχρονων τεχνικών.
Γ) Ο ηλεκτρονικός φάκελος ασθενούς: Ως ψηφιακά αρχεία του ιστορικού υγείας ενός ασθενούς, οι ηλεκτρονικοί φάκελοι διασφαλίζουν ότι οι γιατροί διαγιγνώσκουν και θεραπεύουν τους ασθενείς με βάση μια ολιστική εικόνα της προηγούμενης και της τρέχουσας υγείας τους. Επίσης, συμβάλλουν στον καλύτερο συντονισμό της περίθαλψης μεταξύ των παρόχων».
Αντίστοιχα, τα διαγνωστικά κέντρα διασφαλίζουν υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας, ακολουθώντας μια στρατηγική επενδύσεων σε νέα τεχνολογία. Καινοτόμα συστήματα ιατρικής τεχνολογίας, η οποία καλύπτει όλο το εύρος της φροντίδας των ασθενών, από το στάδιο της διάγνωσης με απεικονιστικές εξετάσεις έως το στάδιο της εντατικής θεραπείας, έχουν ενταχθεί στον εξοπλισμό των ιατροδιαγνωστικών κέντρων της χώρας. Μάλιστα ο ιατροτεχνολογικός εξοπλισμός αιχμής εξασφαλίζεται σε συνεργασία με κορυφαίες διεθνείς εταιρείες εξοπλισμού ιατροτεχνολογικών μηχανημάτων.
Ειδικότερα, ο κλάδος των διαγνωστικών κέντρων βασίζεται στην καινοτομία και στη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας, φέρνοντας στην ελληνική αγορά συστήματα υπερήχων, ακόμη και μηχανήματα με βάση την τεχνητή νοημοσύνη, καθώς και άλλη επαναστατική τεχνολογία, καλύπτοντας τις ανάγκες και των πιο δύσκολων περιστατικών. Εξειδικευμένα εργαλεία, που μπορούν να εξασφαλίσουν την αντιμετώπιση των πιο απαιτητικών καταστάσεων και ταυτόχρονα να δώσουν αποτελέσματα με ταχύτητα, ακρίβεια και αξιοπιστία, ανακοινώνονται πιο συστηματικά από μεγάλα και μικρότερα κέντρα μετά την πανδημία.
Στον ελληνικό χώρο συναντάμε πλέον:
Εξοπλισμό αιχμής, π.χ. εξελιγμένα συστήματα, όπως μαγνητική τομογραφία
Ψηφιακές εξετάσεις αθόρυβες και με ταχύτητα, που φέρνουν αλλαγή κουλτούρας στη διάγνωση
Τεχνολογία επικεντρωμένη στους ασθενείς
Καινοτομία που προσφέρει ασφάλεια και άνεση
Πρωτοποριακά προγράμματα με βελτιστοποιημένη δόση ακτινοβολίας
Πόροι για την τεχνολογία
Η εξέλιξη της τεχνολογίας αναγκάζει τον κλάδο να δαπανά σε αυτήν μεγάλο μέρος των κερδών του, όπως επισημαίνει ο κ. Χαμακιώτης: «Μιλώντας για το σύνολο του κλάδου, είναι δύσκολο να υπολογιστεί με ακρίβεια το ύψος των επενδύσεων, αλλά προφανώς μιλάμε για επενδύσεις επιπέδου εκατομμυρίων ευρώ. Η ραγδαία τεχνολογική ανάπτυξη παίζει καταλυτικό ρόλο σε αυτό, καθώς ο κλάδος υγείας πασχίζει να ακολουθήσει τις εξελίξεις. Παλαιότερα, η επένδυση σε αξονικό ή μαγνητικό τομογράφο αφορούσε σε μια συγκεκριμένη τεχνολογία που δεν άλλαζε πολύ συχνά και επέτρεπε σε έναν πάροχο υγείας να τον χρησιμοποιήσει σε βάθος χρόνου. Σήμερα, η αντίστοιχη επένδυση είναι πολύ πιο ακριβή αναλογικά, καθώς ενσωματώνει νέες, καινοτόμες τεχνολογίες. Επίσης, σήμερα, ο ρυθμός αναβάθμισης των τεχνολογιών και των δυνατοτήτων των μηχανημάτων όπως ένας μαγνητικός τομογράφος είναι πολύ πιο ταχύς, με συνέπεια οι αναβαθμίσεις αυτών των μηχανημάτων να προϋποθέτουν πολύ μεγαλύτερες επενδύσεις, αυξάνοντας πολλές φορές δυσανάλογα το κόστος».
Πρωτοπόροι στα Βαλκάνια
Η χώρα μας δίνει το καλό παράδειγμα στη γειτονιά της, με τον ιδιωτικό τομέα να στηρίζει τον δημόσιο για την κάλυψη των αναγκών και την αναβάθμιση των υπηρεσιών. Ο κ. Χαμακιώτης υπογραμμίζει επ’ αυτού: «Στην Ελλάδα, είμαστε ιδιαίτερα ευαίσθητοι όσον αφορά στην υγεία του Έλληνα πολίτη και θεωρώ ότι, ως χώρα, είμαστε αρκετά μπροστά σε επίπεδο επενδύσεων σε τεχνολογία, ανθρώπινου και επιστημονικού προσωπικού, καθώς και ως προς το κοινωνικό κράτος. Ο ιδιωτικός τομέας υγείας στην Ελλάδα δεν νομίζω ότι μπορεί κανείς να αμφισβητήσει ότι είναι μπροστά σε τεχνοκρατικό επίπεδο και επίπεδο υψηλών τεχνολογιών, ωστόσο ο δημόσιος τομέας έχει πολύ μεγάλη διασπορά και έναν κοινωνικό χαρακτήρα που δεν πρέπει χαθεί.
Ο ιδιωτικός τομέας υγείας απασχολεί άμεσα περισσότερους από 25.000 εργαζομένους, συντηρεί περισσότερες από 30.000 θέσεις εργασίας μέσω έμμεσων συνεργασιών και επενδύει συνεχώς στη βιώσιμη ανάπτυξη με νέες υποδομές, καινούργια ιατρικά πρωτόκολλα και νέες τεχνολογίες. Καλύπτει περίπου το 39% των υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα, συγκρατώντας ένα κρίσιμο επιστημονικό δυναμικό στη χώρα μας, συνεισφέροντας σημαντικά στο ΑΕΠ και αναδεικνύοντας την Ελλάδα ως πόλο έλξης για διεθνείς ασθενείς. Έτσι, ιδιωτικός και δημόσιος τομέας λειτουργούν συμπληρωματικά για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας στη χώρα. Αυτό φάνηκε περίτρανα την περίοδο της πανδημίας. Ενδεικτικά, αναφέρω ότι, τον Μάιο του 2021, παραχωρήθηκαν από τον ιδιωτικό τομέα στο ΕΣΥ, για τις ανάγκες της πανδημίας του Covid-19, συνολικά 1.100 απλές κλίνες και κλίνες ΜΕΘ, ενώ τα τρία τέταρτα των ιδιωτικών ΜΕΘ στην Αττική είχαν παραχωρηθεί πλήρως στο ΕΚΑΒ για την εξυπηρέτηση του ΕΣΥ».
Επιπλέον, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι πολλές από τις γείτονες χώρες των Βαλκανίων προτιμούν διαγνωστικά τη χώρα μας όχι μόνο για τις εξετάσεις, αλλά και για τις θεραπείες τους. Στην Ελλάδα, η πλειονότητα δε των ασφαλισμένων στον ΕΟΠΥΥ, 9 στους 10, προτιμά τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα για τις εξετάσεις. Όχι τυχαία, γιατί ο ιδιωτικός κλάδος έχει προχωρήσει, πέρα από τις υπηρεσίες, ήδη στην ψηφιοποίηση των αρχείων για τον φάκελο του ασθενή, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις επιλέγει οικολογικό εξοπλισμό και φιλικές για το περιβάλλον πρακτικές.
Ο ρόλος της τεχνητής νοημοσύνης και ο ψηφιακός μετασχηματισμός
Τις εξελίξεις της τεχνολογίας αφουγκράζεται ο κλάδος της ιδιωτικής υγείας στην Ελλάδα, όπως ισχυρίζεται ο πρόεδρος του ΣΕΚ, αναφέροντας ότι «η τεχνητή νοημοσύνη είναι ήδη εδώ, συμβάλλοντας στη βελτίωση της εμπειρίας του ασθενούς στο νοσοκομείο. Έχει πολύτιμη συμβολή στην τακτική συλλογή πληροφοριών, στη διάγνωση, ακόμη και στη θεραπεία, ωστόσο ως τεχνολογία χρειάζεται να εξελιχθεί περαιτέρω, να εξοικειωθούμε περισσότερο μαζί της και να εκπαιδευτούμε σε αυτήν, καθώς και να μελετήσουμε τον αντίκτυπό της σε μακροχρόνιο ορίζοντα. Δεν θα πρέπει, επίσης, να ξεχνάμε ότι η τεχνητή νοημοσύνη χρειάζεται ανάλογο νομικό πλαίσιο. Σχετικά με τον ψηφιακό μετασχηματισμό, τα ιδιωτικά νοσοκομεία θεωρώ ότι ήδη έχουν ένα πολύ υψηλό επίπεδο και προφανώς διαθέτουν τις σχετικές υποδομές, οι οποίες, αρκετές φορές, είναι εφάμιλλες των ευρωπαϊκών προηγμένων χωρών.
Ο ιδιωτικός τομέας υγείας στην Ελλάδα είναι πρωτοπόρος στην ενσωμάτωση των πλέον σύγχρονων τάσεων στην Ιατρική και την υγειονομική περίθαλψη, είτε αφορά σε νέες τεχνολογίες και καινοτόμες θεραπείες και μεθοδολογίες ή ακόμα και ιατρικά πρωτόκολλα, όπως η Ιατρική Ακριβείας. Πλέον, είναι κοινή λογική ότι εφόσον δύο άτομα δεν είναι ίδια, δεν θα πρέπει να λαμβάνουν την ίδια υγειονομική περίθαλψη. Η Ιατρική Ακριβείας ενσωματώνει αυτήν την απλή ιδέα και γενικά θεωρείται ανάλογη με την εξατομικευμένη ιατρική».
Αξίζει να αναφερθεί ότι ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα, όπως ανακοινώθηκε από μεγάλο όμιλο, πρόσφατα, διαθέτουν προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης στις εξετάσεις μαγνητικής και αξονικής τομογραφίας, αλλά και συστήματα ακτινοθεραπείας και ακτινοχειρουργικής μοναδικά σε όλα τα Βαλκάνια. Νέας γενιάς τεχνολογία διευκολύνει και απλοποιεί τις διαδικασίες για τους ασθενείς που υποβάλλονται σε διαδικασίες και με ψυχολογικό αντίκτυπο.
Στρατηγική για την πρόληψη και ΣΔΙΤ
Όλο το φάσμα της περίθαλψης καλύπτει ο κλάδος της ιδιωτικής υγείας, σύμφωνα με τον κ. Χαμακιώτη, ο οποίος τονίζει: «Η πρόληψη και η προαγωγή της υγείας αποτελούν ύψιστη προτεραιότητα για τον κλάδο μας. Σε αυτό το πλαίσιο, υπάρχουν πολλά παραδείγματα εκστρατειών του ιδιωτικού τομέα υγείας που έχουν ως στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση. Παράλληλα, παραμένουμε σταθερά αρωγοί σε κάθε σχετική πρωτοβουλία του δημόσιου τομέα, ο οποίος εύλογα είναι επιφορτισμένος με αυτόν τον ρόλο».
Με αφορμή το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά» και τις συμπράξεις, ο κ. Χαμακιώτης μάς υπενθύμισε ότι «οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα συζητιούνται εδώ και χρόνια, όμως η πανδημία κατέδειξε πόσο απαραίτητες είναι, αλλά και πόσο εντυπωσιακά μπορούν να είναι τα αποτελέσματά τους. Σας θυμίζω ότι, κατά την πανδημία, συνεφημέρευσαν, για πρώτη φορά, ιδιωτικά νοσοκομεία μαζί με δημόσια τόσο στην Αθήνα όσο και στη Θεσσαλονίκη, και αυτό, επί της ουσίας, ήταν μια μορφή ΣΔΙΤ. Ο συνδυασμός του κοινωνικού χαρακτήρα και της διασποράς του δημόσιου τομέα, με τα τεχνοκρατικά κριτήρια, την υψηλή τεχνολογία, τις υποδομές και την τεχνογνωσία του ιδιωτικού τομέα υγείας μόνο όφελος μπορεί να έχει για τον Έλληνα ασθενή. Αυτές τις συνέργειες είναι επιτακτική ανάγκη το Υπουργείο Υγείας να τις προβλέψει στον σχεδιασμό του και, γι’ αυτόν τον λόγο, βρισκόμαστε σε διαρκή επικοινωνία με τους αρμόδιους φορείς».
Εκπαίδευση προσωπικού στη νέα τεχνολογία
Δεδομένης της παγκόσμιας έλλειψης εργατικού δυναμικού υγείας, η ιδιωτική υγεία έχει λάβει ήδη τα μέτρα της, όπως υποστηρίζει ο κ. Χαμακιώτης: «Οι ελλείψεις σε προσωπικό είναι μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις, αν όχι η σημαντικότερη, που αντιμετωπίζει ο κλάδος υγείας διεθνώς. Το πρόβλημα επιδεινώθηκε τα χρόνια της πανδημίας, τα οποία ήταν ιδιαίτερα σκληρά για τον κλάδο της υγείας. Στον απόηχο της πανδημίας, πολλοί εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης αισθάνονται εξαντλημένοι και αρκετοί εγκατέλειψαν το επάγγελμα σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι ελλείψεις προσωπικού στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης περιλαμβάνουν όχι μόνο γιατρούς και νοσηλευτές, αλλά και άλλους επαγγελματίες υγείας, όπως τεχνολόγους και προσωπικό υποστήριξης. Θεωρώ όμως ότι, στην Ελλάδα, βρισκόμαστε σε καλύτερο σημείο και ότι μπορεί να επέλθει η ισορροπία, διότι σαν κλάδος επενδύουμε σε συνεχείς ευκαιρίες επαγγελματικής εξέλιξης και κατάρτισης, δίνοντας, παράλληλα, οικονομικά κίνητρα, αλλά και τα απαραίτητα εργαλεία στους εργαζόμενους, ώστε να ενδυναμωθούν και να έχουν αίσθηση ανάπτυξης και ολοκλήρωσης τόσο ως επαγγελματίες όσο και ως προσωπικότητες. Για εμάς νοσοκομείο χωρίς τον ανθρώπινο παράγοντα ως βασικό του στοιχείο δεν νοείται».
Φίλτρο στο “brain drain”
Ο ιδιωτικός τομέας υγείας έχει συμβάλει στην ανακοπή ροής επιστημονικού κεφαλαίου στο εξωτερικό, δηλώνει ο κ. Χαμακιώτης: «Είμαστε υπερήφανοι που ο ιδιωτικός τομέας υγείας στην Ελλάδα έχει συμβάλει αποφασιστικά όχι μόνο στην ανακοπή της ροής του επιστημονικού κεφαλαίου της χώρας μας στο εξωτερικό, αλλά και στην αντιστροφή αυτής της τάσης. Επενδύοντας σε υψηλή τεχνολογία, σε σύγχρονο εξοπλισμό και υποδομές, με τεχνοκρατικά κριτήρια και άρτια οργάνωση, ο ιδιωτικός τομέας υγείας αποτελεί πόλο έλξης των Ελλήνων επιστημόνων που διαπρέπουν στο εξωτερικό, παρέχοντας τις κατάλληλες συνθήκες για να επιστρέψουν στην Ελλάδα και να συνεχίσουν το ακαδημαϊκό και κλινικό τους έργο».
Aπό το περιοδικό ΧΡΗΜΑ
