Όταν ο Σάιμον Χάρις εξελέγη τον Μάρτιο επικεφαλής του ιρλανδικού κεντροδεξιού κόμματος Fine Gael, γεγονός που άνοιξε τον δρόμο για τον διορισμό του στην πρωθυπουργία της Ιρλανδίας, στράφηκε σε μια αγαπημένη του πλατφόρμα για να εκφραστεί: το TikTok.
Σε ένα βίντεο στο οποίο εμφανίζεται με κίτρινα γράμματα η φράση ‘ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ’, ο Χάρις, ο οποίος θα γίνει ο νεότερος πρωθυπουργός της Ιρλανδίας, ενημέρωσε τους 95.000 ακολούθους του για το ότι υπήρξε ένας “ισχυρογνώμων και κυκλοθυμικός έφηβος”, οργισμένος από την έλλειψη μαθησιακής βοήθειας προς τον αυτιστικό αδελφό του.
Ο Χάρις, ο οποίος κάποιες φορές χαρακτηρίζεται “Ο Taoiseach (“Τίσεκ”, όπως αποκαλείται ο πρωθυπουργός στην Ιρλανδία) του TikTok” είναι ένας από τους πρωτοστάτες ευρωπαίους πολιτικούς που χρησιμοποιούν την κινεζικής ιδιοκτησίας πλατφόρμα εκτιμώντας ότι η ανάγκη προσέγγισης των νεότερων ψηφοφόρων υπερτερεί των ανησυχιών για την ασφάλεια.
Με τις ευρωεκλογές να πλησιάζουν τον Ιούνιο, οι σύγχρονοι πολιτικοί προσέχουν να μην παραχωρούν έδαφος σε περιθωριακά κόμματα που εκμεταλλεύονται επιτυχώς τη μορφή του σύντομου βίντεο.
Αλλά το TikTok βρίσκεται όλο και περισσότερο υπό προσεκτική εξέταση στη Δύση λόγω του φόβου ότι τα δεδομένα των χρηστών από την εφαρμογή η οποία ανήκει στην εδρεύουσα στο Πεκίνο εταιρεία ByteDance θα μπορούσαν να καταλήξουν στα χέρια της κινεζικής κυβέρνησης.
Για παράδειγμα, οι γερμανικές υπηρεσίες ασφαλείας έχουν προειδοποιήσει κατά της χρήσης της εφαρμογής λόγω της ανησυχίας ότι πιθανόν να προωθεί δεδομένα στην κινεζική κυβέρνηση ή να χρησιμοποιείται για να επηρεάσει τους χρήστες.
Αμερικανοί βουλευτές επιδιώκουν την πώληση της πλατφόρμας από τον Κινέζο ιδιοκτήτη της ή την απαγόρευσή της από τα app stores. Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έχει μοιραστεί την ανησυχία του με τον Κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ.
Ο Εμ. Μακρόν με 4 εκατ. ακολούθους
Το TikTok λέει ότι οι προειδοποιήσεις για την ασφάλεια είναι αδικαιολόγητες και ότι δεν συγκεντρώνει περισσότερες πληροφορίες σε σχέση με άλλες εφαρμογές.
Σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τις ανησυχίες η πλατφόρμα εγκαινίασε τον περασμένο χρόνο μια ιστοσελίδα στο Δουβλίνο για να συγκεντρώνει τα δεδομένα των Ευρωπαίων χρηστών και προσέλαβε μια εταιρία ασφαλείας ως ενδιάμεσο για να επιτηρεί τη ροή των δεδομένων.
Η ByteDance διαψεύδει ότι χρησιμοποιεί το προϊόν της για κατασκοπεία, ενώ η κινεζική κυβέρνηση έχει επίσης διαψεύσει κάθε τέτοια πρόθεση.
Ο 37χρονος Χάρις ήταν από τους πρώτους πολιτικούς που το υιοθέτησε τον Μάρτιο του 2021 παράγοντας βίντεο τα οποία ποικίλαν — από μια λήψη διάρκειας 60 δευτερολέπτων με μουσική επένδυση μέχρι οπτικό υλικό που δείχνει τον ίδιο να φτιάχνει τσάι παρακολουθώντας ποδόφαιρο.
Ένας άλλος πιστός του TikTok είναι ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος από το 2020 που άρχισε να χρησιμοποιεί την πλατφόρμα, έχει αποκτήσει 4 εκατομμύρια ακολούθους.
Στη Γερμανία, είναι νέα η τάση να χρησιμοποιούν αυτή την πλατφόρμα μεγαλύτερης ηλικίας πολιτικοί με τον υπουργό Υγείας Καρλ Λάουτερμπαχ να γίνεται τον Μάρτιο ο πρώτος υπουργός της χώρας που ανοίγει λογαριασμό.
“Επανάσταση στο TikTok: ξεκινάει σήμερα”, έγραψε.
“Δεν μπορούμε να αφήσουμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στο AfD”, σχολίασε αναφερόμενος στο ακροδεξιό κόμμα “Εναλλακτική για τη Γερμανία”, το οποίο έφθασε να είναι το δεύτερο δημοφιλέστερο στη χώρα. Τον Φεβρουάριο, ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς επίσης πρότεινε να ανοίξει η κυβέρνησή του λογαριασμό στο TikTok.
Αντίθετα, οι πρωτοκλασάτοι υπουργοί στη Γερμανία έχουν παρουσία σε άλλα social media. Για παράδειγμα, ο ίδιος ο Σολτς, οι υπουργοί Οικονομικών, Οικονομίας και Εξωτερικών, έχουν όλοι λογαριασμό στο Instagram, όπως άλλωστε και ο Λάουτερμπαχ.
Η προσέγγιση των νέων ψηφοφόρων είναι ιδιαίτερα επιτακτική καθώς στη Γερμανία τα 16χρονα μπορούν να ψηφίσουν στις ευρωεκλογές τον Ιούνιο.
‘Πανικός’ στα κυρίαρχα κόμματα
Ανάμεσα στα γερμανικά κόμματα, το AfD κυριαρχεί στο TikTok. Το κόμμα έχει 411.000 ακολούθους και ο επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου του κόμματος Μαξιμίλιαν Κρα έχει 41.000.
“Έτσι όλα τα άλλα δημοκρατικά κόμματα πανικοβάλλονται κατά κάποιο τρόπο τώρα για να μην αφήσουν αυτή τη σημαντική πλατφόρμα στους νέους ψηφοφόρους αυτού του ριζοσπαστικού κόμματος”, δήλωσε ο πολιτικός σύμβουλος Γιοχάνες Χίλιε.
Σε ένα βίντεο ο Κρα ενθαρρύνει μαθητές σχολείου να αντιμετωπίζουν τους αριστερούς δασκάλους. Σε ένα άλλο, ο Κρα παρέχει συμβουλές για ραντεβού σε νέους άνδρες λέγοντάς τους να μη βλέπουν πορνό ή να ψηφίζουν Πράσινους. “Οι αληθινοί άνδρες είναι δεξιοί, οι αληθινοί άνδρες έχουν ιδανικά, οι αληθινοί άνδρες είναι πατριώτες”, τους λέει.
Οι πολιτικοί των κυρίαρχων κομμάτων που θέλουν να μιμηθούν αυτή την προσέγγιση αντιμετωπίζουν δίλημμα γιατί είναι επιπλέον καχύποπτοι ως προς τη χρήση μιας πλατφόρμας που προέρχεται από μια αυταρχική χώρα.
Ο Λάουτερμπαχ πάντως λέει ότι μπορεί να έχει επιφυλάξεις σχετικά με το TikTok αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα την αποτελεσματικότητά του. “Δεν νομιμοποιώ την πλατφόρμα με το να τη χρησιμοποιώ”, εξηγεί.
Για να αποφευχθούν διαρροές δεδομένων, αγόρασε μάλιστα διαφορετική συσκευή τηλεφώνου για αποκλειστική χρήση TikTok.
Η ομάδα του Μακρόν εξηγεί ότι ο Γάλλος πρόεδρος βλέπει ως δύο ξεχωριστά θέματα τη χρησιμότητα του TikTok και την αναγκαιότητα για ρύθμιση.
“Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε αυτό τον πληθυσμό, η μεγάλη πλειονότητα του οποίου δεν παρακολουθεί ειδήσεις στην τηλεόραση ή δεν διαβάζει εφημερίδα”, είπε στο Reuters ένας σύμβουλος που δεν θέλησε να κατονομαστεί.
Τον περασμένο χρόνο η Βρετανία και η Αυστρία απαγόρευσαν τη χρήση του TikTok από τα υπηρεσιακά τηλέφωνα των κυβερνητικών υπαλλήλων. Αλλά γίνεται όλο και δυσκολότερο να αγνοήσει κανείς το TikTok.
Μια έκθεση του Ινστιτούτου Reuters Για τη Μελέτη της Δημοσιογραφίας διαπίστωσε τον περασμένο χρόνο ότι όλο και λιγότεροι άνθρωποι εμπιστεύονται τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης και όλο και περισσότεροι στρέφονται στο TikTok για τις ειδήσεις.
Το TikTok εμφανίζεται ως το ταχύτερα αναπτυσσόμενο μέσο κοινωνικής δικτύωσης στην έκθεση και χρησιμοποιείται από το 20% των 18 με 24 ετών χρηστών για ειδήσεις.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο ο πιο υψηλόβαθμος υπουργός που έχει σημαντική παρουσία στο TikTok είναι ο υπουργός Άμυνας, ο Γκραντ Σαπς.
Όταν ανακοινώθηκε η απαγόρευση του TikTok στις κυβερνητικές συσκευές ο Σαπς απάντησε στην πλατφόρμα με ένα βίντεο κλιπ από την ταινία του 2013 “Ο Λύκος της Γουόλ Στριτ”, όπου ο Λεονάρντο ΝτιΚάπριο αναφωνεί: “Δεν ξεκουμπίζομαι!”.
Ο Σαπς πρόσθεσε ότι δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ το TikTok σε κυβερνητική συσκευή και ότι η απαγόρευση είναι λογική.
Το Βέλγιο απαγόρευσε από τους υπουργούς και τους δημόσιους υπαλλήλους να εγκαθιστούν το TikTok στις υπηρεσιακές τους συσκευές αλλά οι πολιτικοί το αντιπαρέρχονται αυτό χρησιμοποιώντας την εφαρμογή από ξεχωριστές συσκευές.
Οι πολιτικοί του συγκυβερνώντος κόμματος των Πρασίνων αναρτούν βίντεο στο TikTok με συσκευές που είναι συνδεδεμένες μόνο στο 4G και δεν έχουν εγκατεστημένες άλλες εφαρμογές και τις συσκευές δεν τις έχουν οι ίδιοι οι πολιτικοί αλλά οι υπάλληλοί τους.
