του Γιάννη Λεντάρη
Τη σαφή στροφή των Ελλήνων χρηστών στην κινητή επικοινωνία και την κατακόρυφη αύξηση της ζήτησης δεδομένων, αλλά παράλληλα και τη διατήρηση του τεράστιου ψηφιακού χάσματος της Ελλάδας με την υπόλοιπη Ευρώπη σε ότι αφορά στα σταθερά δίκτυα νέας γενιάς, αποτυπώνει η τελευταία έκθεση επισκόπησης αγορών για το 2022 που δημοσίευσε η ΕΕΤΤ, η οποία βασίζεται κατά κύριο λόγο στα στοιχεία από τις απαντήσεις των παρόχων στα ετήσια ερωτηματολόγια και τα μητρώα της ΕΕΤΤ, καθώς και από την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Digital Decade DESI».
Ειδικότερα, τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης έχουν ως εξής:
Ηλεκτρονικές επικοινωνίες
Σύμφωνα με την έκθεση, το 2022 συνεχίστηκε η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και του τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών ειδικότερα, με τα βασικά μεγέθη της εγχώριας τηλεπικοινωνιακής αγοράς να κινούνται ανοδικά σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά.
Σημειώνεται ότι, ο Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΓΔΤΚ) αυξήθηκε κατά μέσο όρο περίπου 9,6% σε σχέση με το 2021, σε αντίθεση με τον Υποδείκτη Επικοινωνιών, ο οποίος ακολούθησε φθίνουσα πορεία κατά μέσο όρο 2,4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Παράλληλα, συνεχίστηκε ο έντονος ανταγωνισμός σε επίπεδο δεσμοποιημένων προσφορών (bundles) με κινητήρια δύναμη τις υψηλές ταχύτητες ευρυζωνικής πρόσβασης, κινητής ευρυζωνικότητας και τις υπηρεσίες συνδρομητικής τηλεόρασης.
Οικονομικά μεγέθη
Ο κύκλος εργασιών του κλάδου αυξήθηκε στα 5,1 δισ. ευρώ, ενώ τα έσοδα από τις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες κατέλαβαν το μεγαλύτερο ποσοστό (86,6%).
Η συμβολή του κύκλου εργασιών του κλάδου ηλεκτρονικών επικοινωνιών στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) της Ελλάδας κυμάνθηκε στο 2,4% το 2022, έχοντας παρουσιάσει πτώση σε σχέση με το 2021, δεδομένου ότι το ΑΕΠ παρουσίασε μεγαλύτερη ετήσια άνοδο 14,5% έναντι αύξησης 1,2% του κύκλου εργασιών στην αγορά ηλεκτρονικών επικοινωνιών.
Το σύνολο των επενδύσεων των παρόχων ηλεκτρονικών επικοινωνιών ανήλθε στα 925 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 22% σε σχέση με το 2021, ενώ κυμάνθηκε στο 18,3% του κύκλου εργασιών τους.
Σταθερές επικοινωνίες
Τον Δεκέμβριο του 2022 ο αριθμός των γραμμών σταθερής τηλεφωνίας ανήλθε σε 4.877.221, με τη διείσδυση να φθάνει σε ποσοστό 46,6% επί του πληθυσμού. Παράλληλα, η συνολική κίνηση σταθερής τηλεφωνίας σημείωσε ετήσια πτώση 14,8%, κυρίως ως αποτέλεσμα της μείωσης της διάρκειας των εθνικών κλήσεων προς σταθερά (1,7 δισ. λεπτά λιγότερα σε σχέση με το 2021, ήτοι πτώση 15,9%). Η πτώση αυτή οφείλεται τόσο στη μείωση της συνολικής κίνησης του ΟΤΕ κατά 16,4% σε σχέση με το 2021 όσο και των εναλλακτικών παρόχων κατά 13%. Ο ΟΤΕ προπορεύεται με μερίδιο 55,4% στις γραμμές και 49,6% ως προς το σύνολο της κίνησης (έναντι 50,4% το 2021). Οι τηλεφωνικές γραμμές των υπολοίπων παρόχων κατέλαβαν μερίδιο 44,6%, έχοντας μειωθεί κατά 0,9% (20.367 γραμμές) σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Τα λιανικά έσοδα από την παροχή υπηρεσιών τηλεφωνίας και διαδικτύου σε σταθερή θέση ανήλθαν σε 1,41 δισ. ευρώ, σημειώνοντας πτώση 3% σε σχέση με το 2021. Τα έσοδα από τις υπηρεσίες διαδικτύου κινήθηκαν ανοδικά σε σύγκριση με το 2021, παρουσιάζοντας αύξηση 5,6% και εξουδετερώνοντας τη συνεχιζόμενη φθίνουσα πορεία των λιανικών εσόδων τηλεφωνίας σε σταθερή θέση (πτώση 7,4%).
Κινητές επικοινωνίες
Το 2022, ο αριθμός των συνδέσεων κινητής τηλεφωνίας ανήλθε σε 13,8 εκατ., παρουσιάζοντας οριακή άνοδο 0,1% σε σχέση με το 2021, με τις ενεργές συνδέσεις να παρουσιάζουν πτώση 1,2%, ανερχόμενες περίπου στα 11,4 εκατ.
Όσον αφορά τον συνολικό αριθμό συνδέσεων των Εταιριών Κινητής Τηλεφωνίας (ΕΚΤ), το μερίδιο της COSMOTE αυξήθηκε στο 47,8%, το μερίδιο της WIND μειώθηκε στο 21,9%, ενώ το μερίδιο της VODAFONE παρέμεινε σταθερό στο 30,2%. Ως προς τις ενεργές συνδέσεις, το μερίδιο της COSMOTE βρίσκεται στο εύρος 45% – 55%, με τη VODAFONE να ακολουθεί με εύρος 25% – 35%.
Όσον αφορά τη χρήση των δικτύων κινητών επικοινωνιών το 2022, αυξήθηκαν κατά 6,6% τα λεπτά ομιλίας εντός της Ελλάδας, με τον μεγαλύτερο όγκο να πραγματοποιείται από τους οικιακούς χρήστες με συμβόλαιο (44,6%), ενώ έπονται οι συνδρομητές καρτοκινητής (40,6%). Το 51% των κλήσεων πραγματοποιήθηκε σε κινητά εντός του ίδιου δικτύου κινητής τηλεφωνίας (on-net).
Εντυπωσιακή αύξηση κατά 50% σημειώθηκε στη χρήση υπηρεσίας δεδομένων, φθάνοντας τα 844 εκατ. GΒ έναντι των 563 εκατ. GΒ το 2021. Ένας οικιακός χρήστης με συμβόλαιο χρησιμοποίησε, κατά μέσο όρο τον μήνα, 8 GB, έπεται ο συνδρομητής καρτοκινητής με 5,5 GB και τέλος, ο εταιρικός χρήστης με 4,5 GΒ. Επίσης, μικρή αύξηση 1,1% παρουσίασε ο συνολικός αριθμός των σύντομων γραπτών μηνυμάτων (SMS), τα οποία ανήλθαν σε 2,4 δισ. SMS.
Τέλος, τα λιανικά έσοδα από την πώληση υπηρεσιών κινητών επικοινωνιών (συμβολαίου και καρτοκινητής) παρουσίασαν άνοδο 4% και ανήλθαν σε 1,7 δισ. ευρώ.
Το μέσο ετήσιο έσοδο ανά χρήστη (σύνδεση) συμβολαίου και καρτοκινητής διαμορφώθηκε στα 250 ευρώ και 79 ευρώ αντίστοιχα.
Στο τέλος του 2022, οι σταθερές ευρυζωνικές συνδέσεις έφτασαν τις 4.485.315 γραμμές, παρουσιάζοντας ετήσια αύξηση 1,3%, ενώ η διείσδυση της σταθερής ευρυζωνικότητας στον πληθυσμό έφτασε στο 42,9%. Σε σύγκριση με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και σύμφωνα με στοιχεία που αφορούν τον Ιούνιο του 2022, η διείσδυση της σταθερής ευρυζωνικότητας στην ΕΕ κυμάνθηκε στο 37% και στην Ελλάδα στο 42,5%, κατατάσσοντας τη χώρα στην 5η θέση μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ έναντι της 8ης θέσης το 2021. Οι γραμμές VDSL, στο τέλος του 2022, ανήλθαν σε 2.503.478 έναντι 1.989.488 τον Δεκέμβριο του 2021, σημειώνοντας ετήσια αύξηση 25,8% και συνιστώντας το 55,8% του συνόλου των ευρυζωνικών γραμμών.
Παράλληλα, οι γραμμές υψηλών ταχυτήτων (ονομαστικών download ταχυτήτων από 30 Mbps έως 100 Mbps) αποτέλεσαν το 30,5% των ευρυζωνικών γραμμών της χώρας, ενώ σημαντική ήταν η αύξηση του ποσοστού των γραμμών υπερ-υψηλών ταχυτήτων (ονομαστικών download ταχυτήτων από 100 Mbps και άνω) στο 26% των ευρυζωνικών γραμμών της χώρας έναντι 14% στα τέλη του 2021.
Η ευρυζωνική κάλυψη δικτύων νέας γενιάς (Next Generation Access Networks – NGA) στην Ελλάδα, μειώθηκε περίπου 5 εκατοστιαίες μονάδες κατά το 2022 (κάλυψη σε ποσοστό 86,3% των νοικοκυριών έναντι 91,7% στα μέσα του 2021), υπολειπόμενη του ευρωπαϊκού μέσου όρου (91,5%) κατά 5,2 εκατοστιαίες μονάδες. Η μείωση αυτή οφείλεται στην απόφαση του ΟΤΕ να άρει την προσφορά υπηρεσιών VDSL σε περιοχές όπου δεν ήταν δυνατό να προσφέρει τις ελάχιστες ταχύτητες, για τις οποίες είχε δεσμευθεί.
Ως εκ τούτου, η διείσδυση της ευρυζωνικής πρόσβασης NGA σε ποσοστό διείσδυσης των νοικοκυριών εξακολουθεί να παραμένει σε χαμηλά επίπεδα (46,4%) και σε μεγάλη απόσταση από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό μέσο όρο (73,3%).
Όσον αναφορά τα δίκτυα πολύ υψηλής χωρητικότητας (Very High Capacity Networks – VHCN), η Ελλάδα αύξησε το ποσοστό κάλυψης των δικτύων κατά 8 εκατοστιαίες μονάδες (27,8% το 2022 έναντι 19,8% το 2021). Η δε διείσδυσή τους στα νοικοκυριά αυξήθηκε κατά 11,4 εκατοστιαίες μονάδες (20,3%). Παρ’ όλα αυτά, η χώρα εξακολουθεί να υπολείπεται τόσο σε ποσοστό κάλυψης όσο και σε ποσοστό διείσδυσης έναντι των αντίστοιχων ευρωπαϊκών μέσων όρων (73,4% και 55,1%). Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στην Ελλάδα αφενός δόθηκε προτεραιότητα στην αναβάθμιση των υπηρεσιών VDSL (Vectoring)
που παρείχε στους χρήστες άμεσα ευρυζωνικές συνδέσεις υψηλών ταχυτήτων και αφετέρου δεν υφίστανται δίκτυα καλωδιακής τηλεόρασης, τα οποία θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν ως δίκτυα VHCN.
Η διείσδυση της κινητής ευρυζωνικότητας στην Ελλάδα ήταν 94,5% (Ιούνιος 2022), με την απόσταση, ωστόσο, από τη μέση διείσδυση στην ΕΕ (112,9%) να έχει μειωθεί, καθώς, μέσα σε ένα έτος, αυξήθηκε κατά 5,5 μονάδες, έναντι 4,5 μονάδων της ΕΕ.
Συνδυαστικές προσφορές
Στα τέλη του 2022, οι συνδυαστικές / δεσμοποιημένες προσφορές ανήλθαν στα 4,5 εκατ. Ο πιο δημοφιλής τύπος συνδυαστικής προσφοράς παρέμεινε αυτός της σταθερής τηλεφωνίας και σταθερής ευρυζωνικής πρόσβασης (περίπου 2,1 εκατ. συνδρομές) και έπονται το triple play σταθερής τηλεφωνίας, σταθερής ευρυζωνικής πρόσβασης και κινητών υπηρεσιών (1,8 εκατ. συνδρομές), το triple play σταθερής τηλεφωνίας, σταθερής ευρυζωνικής πρόσβασης και συνδρομητικής τηλεόρασης (~339 χιλ.) και τέλος, το 4-play (~237 χιλ.). Σημειώνεται ότι, οι συνδυαστικές προσφορές που περιλαμβάνουν κινητές υπηρεσίες ανήλθαν, στο τέλος του 2022, σε 2,1 εκατ., αντιπροσωπεύοντας το 46% περίπου του συνόλου των συνδυαστικών προσφορών.
Παρατηρητήριο Τιμών (Pricescope)
Σύμφωνα με τα στοιχεία που καταχώρισαν οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι στο Παρατηρητήριο Τιμών (Pricescope) στο τέλος του 2022, η πλειονότητα των προϊόντων που διατέθηκαν αφορούσε τις σταθερές επικοινωνίες (~52%). Οι εταιρίες COSMOTE και WIND βασίστηκαν σε μεγάλο βαθμό στα πρόσθετα προϊόντα τους (με ποσοστό 59% και 57%, αντίστοιχα), ενώ οι εταιρίες ΟΤΕ, NOVA και VODAFONE βασίστηκαν κυρίως στα βασικά προϊόντα με 87%, 85% και 66%, αντίστοιχα. Τα προγράμματα των εταιριών COSMOTE, NOVA και WIND απευθύνονταν
κυρίως σε οικιακούς πελάτες, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό προγραμμάτων του ΟΤΕ και της VODAFONE απευθυνόταν σε εταιρικούς πελάτες.
Το 86% των προϊόντων συμβολαίου κινητής που προσφέρουν τουλάχιστον υπηρεσία φωνής παρείχε απεριόριστα λεπτά ομιλίας προς όλους, παρουσιάζοντας εντυπωσιακή αύξηση 80% σε σχέση με το 2021. Το 26% των προϊόντων συμβολαίου κινητής τηλεφωνίας που προσφέρουν υπηρεσίες φωνής και δεδομένων παρείχε απεριόριστα δεδομένα, καταγράφοντας αύξηση 18% σε σχέση με το 2021. Το 67% των προϊόντων συμβολαίου κινητής που προσφέρουν μόνο δεδομένα συγκεντρωνόταν σε πάγια έως 30 ευρώ, με μέσο όρο τα 16 ευρώ, διάμεσο τιμή τα 15 ευρώ και ενσωματωμένο όγκο δεδομένων περί τα 14 GB. Σε σχέση με το 2021, οι
τιμές παρέμειναν σταθερές, ενώ τα ενσωματωμένα δεδομένα αυξήθηκαν κατά 17%.
Το 29% των προϊόντων σταθερής τηλεφωνίας που προσφέρουν τουλάχιστον υπηρεσία φωνής παρείχε απεριόριστα λεπτά ομιλίας προς κινητά, αυξημένα κατά 81% σε σχέση με το 2021, ενώ από τα υπόλοιπα προϊόντα το 59% συγκεντρωνόταν σε πάγια έως και 55 ευρώ, με μέσο όρο τιμής και διάμεσο τιμή τα 41 ευρώ και 377 λεπτά δωρεάν χρόνο ομιλίας προς κινητά.
Διαβάστε
INFOGRAPHIC TELECOMS 2022
