Του Λουκά Σπηλιωτόπουλου
Managing Director, Lancaster Private Equity
και CFO, Spaceimpulse.com
Πόσο περήφανος νιώθω που είμαι Έλληνας.
Έχω την αίσθηση πως για πρώτη φορά στη ζωή μου νιώθω τόσο υπερήφανος για την ηγεσία της πατρίδας μου. Υπερηφάνεια που δεν σχετίζεται με ιστορικά γεγονότα των περασμένων αιώνων και χιλιετιών, που συνήθως μαθαίνουμε στο σχολείο.
Αναφέρομαι στο σήμερα, στο έτος 2020 αλλά και στους αμέσως επόμενους μήνες που θα ακολουθήσουν.
Συγκεκριμένα:
Μεταφράζω από τα Ελληνικά στα Αγγλικά τα μέτρα της ελληνικής κυβέρνησης για την προστασία του πληθυσμού και τα προωθώ στους δύσπιστους συνομιλητές μου από την Αγγλία, τη Γερμανία, την Αυστρία και την Κροατία. Το κάνω για να καταδείξω ότι η σημερινή κυβέρνηση βρίσκεται στην πράξη δύο βήματα μπροστά αντί για τρία βήματα πίσω όπως άλλες κυβερνήσεις σύγχρονων Ευρωπαϊκών χωρών σαν εκείνη της Ιταλίας. Ή πολύ χειρότερα, χωρών που εν μέσω της Ευρωπαϊκής υπαρξιακής αναζήτησης τους μοιάζουν να βρίσκονται εκτός πραγματικότητας.
- Αναφέρομαι στην ανεκδιήγητη -κατά την ταπεινή μου άποψη- Αγγλική κυβέρνηση που δυστυχώς βρίσκεται τέσσερα βήματα πίσω από τα γεγονότα και σύντομα οι πολίτες και η οικονομία θα υποστούν τις συνέπειες της ολιγωρίας της.
Καθημερινά συνειδητοποιώ πόσο πρωτόγνωρα πιο ασφαλής νιώθω στην Ελλάδα εν αντιθέσει με το αν βρισκόμουν στην Αγγλία.
Για να το πω αλλιώς, πόσο τυχερός και πόσο ευτυχής πρέπει να είμαι που δεν βρίσκομαι στο Λονδίνο. Με ξαφνιάζει αυτή η απλή αλλά ρεαλιστική συνειδητοποίηση της αλλαγής των δεδομένων.
Το 2010 εργαζόμουν στο M&A Investment Banking Division της Barclays Capital στο Canary Wharf καλύπτοντας γεωγραφικά την Τουρκία, την Ελλάδα και την Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Την εποχή εκείνη θυμάμαι μερικούς πελάτες μας από την Ελλάδα όπως τα Ελληνικά Πετρέλαια που έπρεπε να αναχρηματοδοτήσουν δανειακή σύμβαση ύψους 900εκ. ευρώ, που έληγε, και που αναγκάστηκαν να πληρώσουν 8% επιτόκιο για να δανειστούν 500εκ. ευρώ με έκδοση ευρωομολόγου αργότερα[1].
Παρομοίως, για τον Οργανισμό Τηλεπικοινωνίων Ελλάδος (ΟΤΕ), που όφειλε, κάτω από αντίξοες συνθήκες για τη χώρα, να συγκεντρώσει 5 δις ευρώ για επικείμενες λήξεις δανείων του. Πετύχαμε την αναγκαία πώληση του δορυφόρου του στην αστρονομικά καλή τιμή των 208εκ. ευρώ στην Arab Sat.
- Για να είμαι ειλικρινής ούτε εμείς δεν το πιστεύαμε πόσο ακριβά καταφέραμε να πουλήσουμε τον συγκεκριμένο δορυφόρο που όδευε άλλωστε προς το τέλος της 15ετούς διάρκειας ζωής του ξεμένοντας από καύσιμα που τον καθιστούσε άλλο ένα σκουπίδι του διαστήματος.
Το Ελληνικό κράτος ήταν σε τραγική δημοσιονομική κατάσταση και δεν μπορούσε να δανειστεί από τις αγορές διότι κανείς δεν αγόραζε νέα ομόλογα με την εγγύηση ενός πτωχευμένου κράτους.
Θεωρητικά, το κράτος πουλούσε από αναξιοποίητα οικόπεδα μέχρι τα παρατημένα αεροπλάνα της πτωχευμένης Ολυμπιακής αλλά στην πραγματικότητα δεν υπήρχε ούτε πολιτική βούληση ούτε σωστή οργάνωση ούτε η αναγκαία νομοθεσία για να προχωρήσει οποιαδήποτε αξιοποίηση.
Brexit αντί για Grexit
Θυμάμαι σαν σήμερα το καλοκαίρι του 2010 με τον τότε πρωθυπουργό (Παπανδρέου) να επιτάσσει τα βυτιοφόρα. Η χώρα μου να βράζει κυριολεκτικά και τους Βρετανούς προϊσταμένους μου να με ρωτούν καθημερινά με απορία, πότε θα αποχωρούσε η Ελλάδα από το Ευρώ και την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και αν τα 40 εκατομμύρια ευρώ που είχαμε δανειοδοτήσει σαν τράπεζα τον ΟΤΕ θα μετατρέπονταν σε νέες δραχμές. Θυμάμαι τη δυσπιστία τους απέναντι στις απαντήσεις μου, γεγονός που με έθιγε σαν άτομο αλλά με πείσμωνε σαν Έλληνα.
Ποιος να μου το ‘λέγε και ποιος να το πίστευε ότι έξι χρόνια αργότερα (23 Ιουνίου 2016) μόνοι τους οι Άγγλοι θα ψήφιζαν την οικειοθελή αποχώρηση τους από την ΕΕ. Αμετάκλητη απόφαση βασισμένη σε μια ήπια καμπάνια υπερ του Bremain από τον τότε αδιαμφισβήτητο ηγέτη David Cameron απέναντι σε μια παθιασμένη καμπάνια υπέρ του Brexit γεμάτη συνθήματα από έναν δημοφιλή δήμαρχο και ανερχόμενο ηγέτη, τον Boris Johnson. O ίδιος άνθρωπος, σήμερα, κρατάει τις τύχες ολόκληρου του Βρετανικού λαού στα χέρια του και διαχειρίζεται μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις της σύγχρονης ιστορίας.
Ένας στυγνός αλλά χαρισματικός λαϊκιστής που πρέπει να πάρει τις πιο ώριμες και σημαντικές αποφάσεις σε μια από τις πιο κρίσιμες στιγμές της χώρας του. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι αναφέρομαι είτε στην Ελλάδα του 2015 είτε στη Μεγάλη Βρετανία του 2020.
Η Ελλάδα στο προσκήνιο
Οι καιροί, λοιπόν, άλλαξαν και οι πλευρές φαίνεται πως αντιστράφηκαν.
Οι Έλληνες της Μεγάλης Βρετανίας σπεύδουν κατά εκατοντάδες στην Ελλάδα βλέποντας τον ανορθόδοξο και κυνικό τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται η αόρατη απειλή του κορωνοϊού στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Στον αντίποδα, η ψύχραιμη, οργανωμένη και άμεση αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στην απειλή του κορωνοϊού αλλά και την έμμεση προσπάθεια εισβολής Ερντογάν (εργαλειοποίηση μεταναστών και προσφύγων) έχει εντυπωσιάσει θετικά την πλειονότητα των Ελλήνων.
- Η Ελλάδα ήταν για κάποια χρόνια ίσως το τελευταίο βαγόνι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αυτό πλέον δεν ισχύει.
Μόνο με οργανωμένες κυβερνήσεις, που δρουν στρατηγικά εντός και εκτός συνόρων, από την ψηφιοποίηση του ελληνικού δημοσίου, την τηλε-εργασία και την τηλε-εκπαίδευση μέχρι τις ενεργειακές και γεωστρατηγικές συμμαχίες απέναντι στην Τουρκία, μπορούμε να δούμε μια θετική πορεία που τόσα χρόνια περιμένουμε. Ευελπιστώ πως με όσα συμβαίνουν θα εκτιμηθεί από τους Έλληνες πολίτες η σημασία της οργάνωσης, της γνώσης και της σοβαρότητας μιας κυβέρνησης και των στελεχών της, ασχέτως πολιτικών πεποιθήσεων. Διότι μόνο έτσι μπορεί να χαραχθεί πορεία ανάπτυξης έχοντας ως βάση έναν μακροχρόνιο στρατηγικό σχεδιασμό που απορρίπτει ανεύθυνες δημαγωγικές πολιτικές οπισθοδρόμησης.
Οι καιροί έχουν αλλάξει και το τρίπτυχο αριστερά-δεξιά-κέντρο όπου βασίζεται η κρίση των πολιτών στις εκλογές πρέπει να δώσει τη θέση του στο δίπτυχο σοβαρότητα ή λαϊκισμός. Μόνο έτσι μπορεί να υπάρξει σταθερότητα και παραγωγικός διάλογος μεταξύ πολιτικών δυνάμεων, γεγονός που θα οδηγήσει σε ουσιαστικές συμμαχίες που θα προωθούν την ενότητα, κάτι που λείπει ιστορικά στην Ελλάδα.
Βέβαια για να συμβεί αυτό, πρέπει να ωριμάσει και ο λαός.
Θετικές εξελίξεις
Επετεύχθη την περασμένη εβδομάδα η εξαίρεση από τα πρωτογενή πλεονάσματα όλων των δαπανών για την αντιμετώπιση της κρίσης του μεταναστευτικού αλλά και των μέτρων αντιμετώπισης του κορωνοϊού για την προστασία του πληθυσμού.
Επετεύχθη επιπροσθέτως, η περιβόητη αλλαγή της ασφυκτικής δέσμευσης για υπερ-πλεονάσματα 3.5% ετησίως. Δίνοντας πλέον στην κυβέρνηση την δυνατότητα περισσότερων κινήσεων να στηρίξει την οικονομία της χώρας και να βάλει καθοριστικές βάσεις για την πολυπόθητη ισχυρή ανάπτυξη που ζητάει η κοινωνία.
Με άλλα λόγια μόλις ενωθήκαμε και σοβαρευθήκαμε, πήραμε όποια διευκόλυνση ζητήσαμε και προχωράμε μπροστά.
Βέβαια λόγω κορωνοϊού το 2020 θα είναι μια δύσκολη και ίσως υφεσιακή χρονιά αλλά οι βάσεις μπήκαν, η νοοτροπία σιγά σιγά αλλάζει, οι συνεργασίες μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα θα αποδώσουν καρπούς και θα προσθέσουν ακόμα ισχυρότερη ανάπτυξη το 2021 και τα χρόνια που θα ακολουθήσουν.
Η πολυαναμενόμενη ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση επιτέλους έγινε πραγματικότητα. Την περασμένη βδομάδα το συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) μας ενέταξε ομόφωνα στη νέα ποσοτική χαλάρωση συνολικού ύψους 750 δις ευρώ. Τουλάχιστον σε αυτή τη φάση μέσα από τις επαναγορές ελληνικών ομολόγων αξίας 12 δις ευρώ φρέσκο χρήμα θα εισρεύσει στην οικονομία που το έχει τόση ανάγκη άλλωστε. (πηγή [2])
Για ποιο λόγο το έχουμε τόση ανάγκη;
Διότι δεν επωφεληθήκαμε όλα αυτά τα χρόνια ούτε ένα ευρώ από τα δισεκατομμύρια των προηγούμενων πακέτων λόγω της «υπερήφανης» διαπραγμάτευσης.
Εκείνης της αλησμόνητης δηλαδή τακτικής που,
- «έχοντας βάλει οι ίδιοι το πιστόλι στο κρόταφο απειλούσαμε ότι θα αυτοκτονήσουμε, πιστεύοντας ότι οι εταίροι μας από τον φόβο τους μήπως και πιτσιλιστούν από τα αίματά θα ενέδιδαν στις απαιτήσεις μας.»[3]
Δυστυχώς για όλους μας, η «υπερήφανη διαπραγμάτευση» του 2015 κατέληξε σε ανώμαλη προσγείωση αφού πρώτα έσπειρε τη διχόνοια πανελλαδικά.
Οφείλουμε να προχωράμε μπροστά, ενωμένοι, με αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία για το μέλλον. Ας δούμε όμως πού πραγματικά μπορούμε να φτάσουμε αν το πιστέψουμε και πορευθούμε ενωμένοι για τα επόμενα χρόνια.
Σήμερα, αρκετές επιχειρήσεις ζητάνε καταρτισμένο ταλέντο και δεν το βρίσκουν παρά την υψηλή ανεργία που υπάρχει. Ζήτηση υπάρχει, ανθρώπινο δυναμικό με εξειδίκευση μας λείπει που συμβάλλοντας με την νοοτροπία του, την καινοτομία του, την εργασία του θα αυξήσει την συνολική πίτα της Ελληνικής οικονομίας.
Σήμερα περισσότερο από ποτέ έχουν αρχίσει να ωριμάζουν οι συνθήκες που θα προσελκύσουν στην Ελλάδα χιλιάδες Έλληνες του εξωτερικού για να συμβάλλουν στο διπλασιασμό του Ελληνικού ΑΕΠ.
Κάποιοι το κάνουν ήδη για την οικογένεια ή το κόστος ζωής, αρκετοί προτάσσουν την ποιότητα διαβίωσης, όλο και περισσότεροι όμως διακρίνουμε ότι τα δεδομένα αλλάζουν προς το καλύτερο για την Ελλάδα και άρα αργά η γρήγορα το γνωστό Brain Drain, θα γίνει Brain Gain.
………………………….
[1] https://www.helpe.gr/userfiles/10beb747-86d7-4c1c-a1e1-a2850113ee26/2013-09m-Group.pdf σελίδα 13 από 34
[2] https://www.businessdaily.gr/agores/13519_i-ellada-mpainei-sto-qe-ton-750-dis-eyro-ti-kerdizoyme
[3] όπως πολύ γλαφυρά περιέγραψε ο Ευάγγελος Βενιζέλος στη Βουλή
